احمدرضا جلالی، پزشک و پژوهشگر ایرانی-سوئدی محکوم به اعدام، از ۹ روز پیش که از تیپ دو زندانی تهران بزرگ به مکان نامعلومی منتقل شد، هیچ تماسی با خانواده خود نداشته است. ویدا مهران‌نیا، در گفت‌وگو با ایران‌اینترنشنال نسبت به ادامه بی‌خبری از سرنوشت همسرش ابراز نگرانی کرد.
در یازدهمین روز از جنگ ۱۲روزه اسرائیل، خبر حمله به زندان اوین توجه بسیاری را به خود جلب کرد.
جمهوری اسلامی از همان لحظات اول حمله مانع از دسترسی خبرنگاران و شهروندان به محل این حادثه شد و تلاش کرد تصویری از اوین، با دروازه‌های فرو ریخته مخابره نشود.
همزمان انتشار ویدیویی جعلی که به وسیله هوش مصنوعی ساخته شده بود، به عنوان تصویری از این واقعه در شبکه‌های مجازی فراگیر شد. ایران اینترنشنال این ویدیو را پیش‌تر مورد راستی‌آزمایی قرار داده و اصالت آن را رد کرده است.
در این گزارش، با توجه به تصاویر ماهواره‌ای، تصاویر منتشر شده در رسانه‌های داخلی و شبکه‌های اجتماعی تلاش می‌کنیم تصویری واضح‌تر از حملات اسرائیل به این زندان ارائه کنیم.
۱- دروازه زندان اوین
مقایسه تصاویر ماهواره‌ای قبل و بعد از حمله نشان می‌دهد که دروازه اصلی زندان اوین به همراه ساختمان‌های اطرافش به طور کامل نابود شده است.
قبل از حمله
بعد از حمله
عکس‌هایی که در روزهای گذشته در خبرگزاری‌های داخلی منتشر شد نیز نابودی کامل یکی از ساختمان‌ها متصل به دروازه اوین را تایید می‌کند.
۲- ساختمان اداری زندان اوین
عکس‌های زیر به ترتیب قبل و بعد از حمله اسرائیل یه محوطه میانی زندان اوین را نشان می‌دهند.
در بررسی تصاویر ماهواره‌ای آثار انفجار در ضلع شمال غربی ساختمان اداری اوین، قابل مشاهده است. در عکس‌های منتشر شده در رسانه‌های داخلی، اجسامی دیده می‌شود که در اثر موج انفجار از پنجره‌ها به سمت حیاط جنوبی ساختمان اداری پرتاب شده‌اند.
۳- بهداری زندان اوین
بهداری زندان اوین یکی دیگر از ساختمان‌هایی است که بر اثر حملات اسرائیل به شدت آسیب دید. تصویر زیر نمای از ساختمان بهداری اوین را نشان می‌دهد که در آتش سوخته‌است. آواری که در پایین تصویر دیده می‌شود بخشی از دالانی است که در مقابل بند ۲۰۹ قرار دارد.
۴- بند امنیتی ۲۰۹
در تصاویر ماهواره‌ای دست‌کم اثر دو یا سه انفجار در محدوده بند ۲۰۹ دیده می‌شود، تخریب بخش بیرونی بند ۲۰۹ اوین در تصاویری که رسانه‌های داخلی منتشر کرده‌اند به وضوح قابل تشخیص است.
عکس زیر برگرفته از ویدیویی است که احتمالا از بندهای واقع در شمال اوین تهیه شده و در آن آثار آتش‌سوزی و انفجار در محوطه ۲۰۹، بهداری و ساختمان اداری زندان اوین را نشان می‌دهد.
۵- سالن ملاقات و دادسرای کچویی
در حمله اسرائیل به اوین، سالن ملاقات زندانیان که در ضلع شرقی این زندان قرار داشت به شدت تخریب شد.
تصاویر ماهواره‌ای این بخش از زندان اوین منتشر نشده اما عکس‌ها و ویدیوهایی که رسانه‌ها و شهروندان از این بخش از زندان اوین منتشر کرده‌اند نشان می‌دهد بخش اعظم سالن ملاقات، برج دیدبانی، مجتمع قضایی کچویی و حتی ساختمان‌های مسکونی و خودرو‌های مستقر در اطراف این بخش خسارات بسیاری دیده‌اند.
عکس زیر از گوگل‌مپ تهیه شده و مربوط به قبل از حمله اسرائیل است، برج دیده‌بانی با دایره سبز و ساختمان مسکونی با مستطیل سبز مشخص‌شده‌اند.
در تصویر هوایی گوگل هم می‌توانید محل قرار گیری این ساختمان‌ها نسبت به سالن ملاقات زندان اوین را که با دایره قرمز رنگ مشخص شده مشاهده کنید.
در ادامه محل استقرار برجک دیده‌بانی، گاردریل سبز رنگ، دیوار آجری و دوربین مدار بسته‌ای که روی سالن ملاقات نصب شده با استفاده از گوگل مپ مشخص شده است.
حالا می‌توان نتیجه گرفت، آن‌چه در عکس زیر دیده می‌شود باقیمانده ضلع جنوب شرقی اوین و خرابه‌های به جا مانده از سالن ملاقات زندانیان است.
به نظر می‌رسد موج انفجار یا انفجارها در ضلع جنوب شرقی اوین به حدی بوده که به ساختمان مسکونی بیرون از محوطه زندان اوین نیز آسیب شدیدی وارد شده است.
در انتها با تاکید بر نبود تصاویر ماهواره‌ای از ضلع شرقی زندان اوین می‌توان گفت بخش‌های مختلفی همچون دروازه زندان، ساختمان اداری، بهداری، بند ۲۰۹ و سالن ملاقات زندان اوین بر اثر اصابت دست‌کم پنج موشک اسرائیلی نابود شده‌اند.
مهران‌نیا در گفت‌وگو با ایران‌اینترنشنال، با بیان اینکه همسرش از ۹ روز پیش هیچ تماسی با خانواده نداشته است، گفت: «احمدرضا از دوشنبه دوم تیرماه وقتی زندان اوین بمباران شد، با من تماس گرفت و گفت حالش خوب است. بعد از نیم ساعت دوباره تماس گرفت و گفت می‌خواستند من را ببرند به مکانی نامعلوم ولی زندانیان دیگر نگذاشتند و اجازه ندادند من را به تنهایی از بند چهار به جای دیگری ببرند.»
او اضافه کرد: «پس از آن به فاصله نیم ساعت در تماسی دیگر گفت امشب همه را با هم می‌برند و بعد از آن هیچ اطلاعی از وضعیت احمدرضا ندارم. نمی‌دانم چه اتفاقی افتاده و چه اتفاقی نیفتاده است. ولی واقعا اینکه می‌خواستند او را به سلول انفرادی ببرند و الان هم چند روز است او را به جایی نامعلوم برده‌اند و هیچ خبری از او نیست و این وضعیت به‌شدت نگران‌کننده است.»
ایران‌اینترنشنال عصر سوم تیرماه براساس اطلاعات دریافتی گزارش داد که جلالی روز دوشنبه دوم تیرماه ابتدا از زندان اوین به تیپ دوم زندان تهران بزرگ منتقل شد، اما ساعاتی بعد به مکان نامعلومی انتقال یافت.
در این گزارش آمده بود که امتناع مقام‌های زندان تهران بزرگ از ارائه پاسخ درباره محل نگهداری جلالی، گمانه‌زنی‌ها درباره اجرای قریب‌الوقوع حکم اعدام او را در بحبوحه افزایش تنش‌ها میان جمهوری اسلامی و اسرائیل تقویت کرده است.
مهران‌نیا درباره پیگیری‌های دولت سوئد در خصوص وضعیت همسرش، گفت: «مقامات دولت سوئد گفتند در تماس هستند، از روزی که احمدرضا را بردند، وزیر امور خارجه سوئد تماس گرفت و تاکید کرد که اگر اتفاقی برای احمدرضا بیفتد، روابط دیپلماتیک بین ایران و سوئد به‌شدت ضربه خواهد خورد. این را وزیر امور خارجه سوئد اطلاع داد. بعد از آن هم قرار بود پیگیری کنند اما پیگیری‌ها باید طوری باشد که جمهوری اسلامی بگوید احمدرضا کجاست و چرا نمی‌تواند تماس بگیرد. تا الان هیچ نوع اطلاع دقیقی به من داده نشده و واقعا نگران هستم که چه اتفاقی در حال رخ دادن است.»
همسر این پژوهشگر ایرانی-سوئدی ادامه داد: «نگران هستم چرا اجازه ندادهاند از دوم تیر تاکنون تماس بگیرد و اگر در سلول انفرادی است دلیلش چه بوده؟ چرا در حال حاضر و با شرایطی که این همه بحران و مشکلات وجود دارد، دغدغههای دیگری به مردم اضافه کرده‌اند و این کارها را می‌کنند. همه خانوادههای زندانیان مثل من و خواهر سیسیل کوهلر، شهروند فرانسوی و بسیاری دیگر نگران هستند و میخواهند بدانند عزیزانشان کجا هستند. امیدوارم با ادامه این روند بیشتر از این باعث شکنجه روحی و روانی به خانوادهها نشود و اطلاع دهند و بگوید عزیزان همهمان کجا هستند.»
مای ساتو، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل در امور ایران، سوم تیر با اشاره به اینکه جلالی در پی درگیریها میان اسرائیل و جمهوری اسلامی به مکانی نامعلوم منتقل شد، در شبکه اجتماعی ایکس، نوشت «شرایط او نمونهای از الگوی نگران‌کننده وسیعتری است که شامل اعدام افراد با اتهامهای مربوط به جاسوسی می‌شود.»
او اضافه کرد: «نگران افزایش چنین اعدامهایی در پی حملات اخیر بین ایران و اسرائیل هستم و به همراه کمیته حقیقتیاب این مساله را مطرح کردهایم.»
بازداشت و صدور حکم اعدام
جلالی در اردیبهشت ۱۳۹۵ پس از اینکه به دعوت دانشگاه‌های تهران و شیراز به ایران سفر کرد، بازداشت و به «جاسوسی» متهم شد.
ابوالقاسم صلواتی، قاضی دادگاه انقلاب و یکی از ناقضان جدی حقوق بشر، مهرماه ۱۳۹۶ برای او حکم اعدام صادر کرد و این حکم در دیوان عالی کشور تایید شد.
جلالی بارها اتهام جاسوسی را رد کرده و گفته است پروندهسازی برای او و صدور این حکم به دلیل «نپذیرفتن درخواست همکاری با سپاه پاسداران و جاسوسی از کشورهای غربی» بوده است.
ویدا مهران‌نیا، همسر این پژوهشگر زندانی، اردیبهشت امسال با بیان اینکه جان همسرش با گذشت بیش از ۹ سال حبس در معرض خطر جدی قرار دارد، از اولف کریسترسون، نخستوزیر سوئد و ماریا مالمر استِنِرگارد، وزیر امور خارجه این کشور، خواست که تمام تلاش خود را برای آزادی فوری جلالی به کار گیرند.
خانواده و حامیان این پژوهشگر محکوم به اعدام، در ماههای اخیر بارها خواستار اقدام فوری دولت سوئد برای لغو حکم اعدام و آزادی و انتقال فوری او به مراکز درمانی شده‌اند.
وزیر خارجه سوئد، ششم اردیبهشت، در بیانیهای خواستار آزادی فوری جلالی به دلایل انساندوستانه شد.
