نخستوزیر معلق شد و دادگاه وارد عمل؛ آینده سیاسی تایلند چگونه خواهد بود؟
پائتونگتارن شیناواترا، نخستوزیر تایلند
دادگاه قانون اساسی تایلند پائتونگتارن شیناواترا، نخستوزیر این کشور را بهطور موقت از مقامش تعلیق کرد. با توجه به هرج و مرج سیاسی پیش آمده در تایلند، در روزهای آینده چه اتفاقی در این کشور خواهد افتاد؟
تصمیم تعلیق نخستوزیر در پاسخ به دادخواستی از سوی ۳۶ سناتور تایلندی گرفته شد که پائتونگتارن را به «رفتار غیرصادقانه» و «نقض استانداردهای اخلاقی» در تضاد با قانون اساسی، بهدلیل تماس تلفنی لو رفتهاش با هون سن، نخستوزیر پیشین کامبوج، متهم کردهاند.
خبرگزاری رویترز چهارشنبه ۱۱ تیر گزارش داد که دادگاه قانون اساسی تایلند اعلام کرده است نخستوزیر باید فورا از انجام وظایف خود دست بکشد و ۱۵ روز فرصت دارد تا به اتهامهای مطرحشده، پاسخ دهد.
روند رسیدگی به این موضوع، پس از دریافت پاسخ او ادامه خواهد یافت.
پیش از این و در روز شنبه هفتم تیر، هزاران معترض در بانکوک، پایتخت تایلند، گرد هم آمدند و خواستار کنارهگیری نخستوزیر شدند. موجی از نارضایتی، فشارها را بر دولتی افزایش داده که بهدلیل یک مناقشه مرزی با کامبوج، در آستانه فروپاشی قرار گرفته است.
چه کسی دولت را اداره میکند؟
با تعلیق پائتونگتارن، سوریا جوانگرونگروانگکیت، معاون نخستوزیر و وزیر حملونقل، بهعنوان نخستوزیر موقت منصوب شده است.
سوریای ۷۰ ساله، از دهه ۱۹۹۰ در سیاست تایلند فعال بوده و در دولتهای مختلف، از جمله در کابینه دولتهای پیشین مرتبط با حزب «پیو تای»، سمتهایی را بر عهده داشته است.
فعالیت کابینه، وضعیت پارلمان و طرح عدم اعتماد
در قالب یک ترمیم کابینه که پیش از اعلام رأی دادگاه انجام شد، پائتونگتارن به سمت وزیر فرهنگ منصوب شده است.
او قرار است پنجشنبه سوم ژوئیه (۱۲ تیر) سوگند یاد کند و در این صورت، با وجود تعلیق از مقام نخستوزیری، میتواند بهعنوان وزیر در جلسات کابینه شرکت کند.
پارلمان تایلند نیز قرار است پنجشنبه بار دیگر تشکیل جلسه دهد.
حزب «بومجایتای» که اخیرا از ائتلاف حاکم خارج شده، تهدید کرده بود پنجشنبه علیه پائتونگتارن و کابینهاش طرح عدم اعتماد ارائه خواهد داد اما تعلیق نخستوزیر مانع این اقدام شده است.
برای موفقیت این طرح، بومجایتای نیاز به همراهی حزب مردم، بزرگترین گروه اپوزیسیون دارد که هنوز موضع رسمی خود را اعلام نکرده است.
پروندههای قضایی و فشارها بر خاندان شیناواترا
کمیسیون ملی مبارزه با فساد در تایلند، تحقیقاتی جداگانه را در خصوص احتمال تخلف اخلاقی پائتونگتارن در ارتباط با گفتوگوی تلفنی با هون سن آغاز کرده است.
این تحقیقات بر پایه همان دادخواست ۳۶ سناتور انجام میشود و در صورت اثبات تخلف، ممکن است پرونده به دیوان عالی ارجاع شود که میتواند به ممنوعیت فعالیت سیاسی پائتونگتارن منجر شود.
برگزارکنندگان اعتراضات علیه نخستوزیر هشدار دادهاند که اگر او از قدرت کنارهگیری نکند، دامنه اعتراضها را گسترش خواهند داد.
برخی از چهرههای برجسته این اعتراضها پیشتر نیز در جنبشهایی نقش داشتهاند که به سرنگونی دولتهای تحت رهبری تاکسین شیناواترا، پدر پائتونگتان و یینگلاک شیناواترا، عمهاش، منجر شدند.
تاکسین، نخستوزیر پیشین و یکی از چهرههای تأثیرگذار اما مناقشهبرانگیز تایلند، هماکنون با پروندهای در دادگاه کیفری مواجه است.
او متهم است که در مصاحبهای رسانهای در سال ۲۰۱۵، قانون سختگیرانه «توهین به سلطنت» را نقض کرده است که مجازات آن تا ۱۵ سال زندان است.
دیوان عالی همچنین مشغول بررسی پرونده مربوط به بستری شدن طولانیمدت تاکسین در بیمارستان بهجای زندان، پس از بازگشتش از تبعید خودخواسته در سال ۲۰۲۳ است و در صورت صدور حکم، تاکسین ممکن است روانه زندان شود.
دالایی لاما، رهبر دینی بوداییان تبت، با تایید این مساله که نهاد او به کار خود ادامه خواهد داد، اعلام کرد تنها بنیاد «گدن فودرنگ» صلاحیت شناسایی تناسخ آینده را دارد و «هیچ نهاد یا فرد دیگری اختیار دخالت در موضوع تناسخ آینده را ندارد.»
این اظهارات به سالها انتظار پیروان رهبر معنوی بوداییان تبت برای مشخص شدن جزئیات روند جانشینی او پایان داد.
دولت چین در سالهای اخیر تلاش کرده با ایجاد موانعی قانونی بر سر انتخاب جانشین دالایی لاما، روند شناسایی دالایی لامای آینده را تحت کنترل خود درآورد. پکن مدعی است که باید حق نهایی تایید جانشین دالایی لاما را داشته باشد و در همین راستا، فهرستی از معیارهای رسمی برای شناسایی تناسخ رهبران مذهبی بودایی ارائه داده است.
تناسخ دالایی لاما فرایندی معنوی در آیین بودیسم تبتی است که بر اساس آن روح دالایی لامای درگذشته در کالبد کودکی دیگر بازمیگردد و او بهعنوان جانشین معنوی شناسایی میشود.
دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، اعلام کرد اسرائیل با «شروط لازم برای نهاییسازی آتشبس ۶۰ روزه» در غزه موافقت کرده است.
ترامپ در رسانه اجتماعی تروث سوشال خود نوشت: «اسرائیل با شروط لازم برای نهاییسازی آتشبس ۶۰ روزه موافقت کرده است. در این مدت با همه طرفها برای پایان دادن به جنگ همکاری خواهیم کرد.»
او افزود: «قطر و مصر که برای دستیابی به صلح تلاش زیادی کردهاند، این پیشنهاد نهایی را ارائه خواهند داد. امیدوارم حماس، بهخاطر آینده خاورمیانه، این توافق را بپذیرد، چرا که شرایط بهتر نخواهد شد — فقط بدتر خواهد شد.»
نشریه اکسیوس هم به نقل از یک مقام ارشد اسرائیلی نوشت ران درمر، مشاور نخستوزیر اسرائیل، به استیو ویتکاف، نماینده ویژه آمریکا، اطلاع داده که اسرائیل پیشنهاد قطر را پذیرفته و آماده است گفتوگوهای غیرمستقیم با حماس را آغاز کند.
دانمارک اعلام کرد خدمت سربازی را به زنان نیز گسترش میدهد. اقدامی که در راستای تلاش این کشور اسکاندیناوی برای جذب نیروی بیشتر و تقویت توان دفاعی در شرایط پرتنش امنیتی اروپا صورت میگیرد.
خبرگزاری رویترز سهشنبه ۱۰ تیر گزارش داد بر اساس قانونی که در ژوئن سال ۲۰۲۳ در پارلمان دانمارک تصویب شد، از اول ژوئیه ۲۰۲۵، تمامی زنانی که به سن ۱۸ سالگی میرسند، موظف خواهند بود برای شرکت در روزهای ارزیابی و امکان مشمول شدن در خدمت نظام وظیفه، ثبتنام کنند. مشابه فرآیندی که تاکنون فقط برای مردان در این کشور اجرا میشد. در دانمارک، ابتدا داوطلبان برای سربازی ثبتنام میکنند و سپس باقیمانده نیروی مورد نظر از طریق قرعهکشی تامین میشود.
نشریه پولیتیکو به نقل از سه منبع آگاه گزارش داد وزارت دفاع آمریکا ارسال برخی موشکهای پدافند هوایی و دیگر مهمات دقیق به اوکراین را بهدلیل نگرانی از کاهش شدید ذخایر تسلیحاتی آمریکا متوقف کرده است.
به گفته این منابع، این تصمیم پس از بازبینی ذخایر مهمات این وزارتخانه و نگرانیها درباره کاهش شمار گلولههای توپخانه، موشکهای پدافند هوایی و مهمات دقیق اتخاذ شده است.
مایک هاکبی، سفیر آمریکا در اسرائیل، در واکنش به حمله موشکی روز سهشنبه حوثیها به اسرائیل نوشت: «فکر میکردیم شلیک موشکها به اسرائیل تمام شده است، اما حوثیها یک موشک دیگر به اسرائیل شلیک کردند. شاید وقتش رسیده که بمبافکنهای بی-۲ به یمن سری بزنند.»
پس از به صدا درآمدن آژیر هشدار حمله در مناطقی از اسرائیل، ارتش این کشور اعلام کرد که یک موشک شلیکشده از یمن را رهگیری و منهدم کرده است. تاکنون هیچ گزارشی از تلفات یا خسارات منتشر نشده است.