امام جمعه قم: دشمنان شهامت تکرار حمله را ندارند

لاوروف جمعه ۱۳ تیر در نشست خبری مشترک با فیصل بن فرحان، همتای عربستانی خود، در مسکو گفت: «ما بسیار امیدواریم جنگ ۱۲ روزه تمام شده باشد. با این حال، نمی‌خواهیم اوضاع را به حال خود رها کنیم زیرا "حزب جنگ" هنوز در خاورمیانه بسیار فعال است.»

او همچنین از مواضع اروپا در قبال پرونده هسته‌ای جمهوری اسلامی انتقاد کرد و افزود کشورهای اروپایی در نشست اخیر شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی «در شرایطی که هیچ ضرورت آشکاری وجود نداشت، به‌طور شتاب‌زده تصمیماتی علیه ایران اتخاذ کردند».

به گفته لاوروف، این تصمیم‌ها نه‌تنها به کاهش تنش کمک نکردند بلکه روند مذاکرات را نیز تضعیف کردند و عملا بهانه‌ای برای توسل به گزینه‌های نظامی فراهم آوردند: «امیدوارم همکاران اروپایی ما از این موضوع درس لازم را بگیرند.»

وزیر خارجه روسیه همچنین اعلام کرد مسکو در حال رایزنی با مقام‌های تهران و واشینگتن است و افزود جمهوری اسلامی یکی از محورهای گفت‌وگوی تلفنی ۱۲ تیر میان ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهوری روسیه و دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا بود.

اظهارات لاوروف در حالی بیان می‌شود که کشورهای اروپایی فشارها بر جمهوری اسلامی را برای آغاز مجدد همکاری‌ها با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تشدید کرده‌اند.

بریتانیا، فرانسه و آلمان، موسوم به تروئیکای اروپایی، ۹ تیر در بیانیه‌ای مشترک از حکومت ایران خواستند «فورا همکاری کامل با آژانس را مطابق با تعهدات قانونی خود از سر بگیرد و تمام اقدامات لازم را برای تامین ایمنی و امنیت کارکنان آژانس انجام دهد».

ژان نوئل بارو، وزیر امور خارجه فرانسه، ۱۱ تیر هشدار داد در صورتی ‌که جمهوری اسلامی حاضر به پذیرش چارچوبی «سخت‌گیرانه و پایدار» برای فعالیت‌های هسته‌ای خود نباشد، پاریس به‌همراه برلین و لندن برای فعال‌سازی مکانیسم ماشه اقدام خواهند کرد.

بن فرحان: منطقه نباید به تشنج‌های بی‌مورد کشیده شود

وزیر خارجه عربستان سعودی در نشست خبری با همتای روس خود در مسکو، جنگ اخیر میان جمهوری اسلامی و اسرائیل را «نگران‌کننده» خواند و بر لزوم حل و فصل منازعات از طریق مذاکره تاکید کرد.

بن فرحان گفت: «امیدواریم که این مرحله پشت سر گذاشته شده باشد، ایده توسل به راه‌حل نظامی به پایان رسیده باشد و اکنون در آستانه مرحله‌ای مثبت از مذاکرات باشیم که به حل این پرونده به شکلی عادلانه و درست منجر شود. این همان مسیری است که ما با تمام توان از آن حمایت خواهیم کرد.»

او خواستار «بازگشت فوری به مسیر مذاکره» در خصوص برنامه هسته‌ای حکومت ایران شد و تاکید کرد «همکاری کامل» با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نقشی کلیدی در این روند ایفا می‌کند.

بن فرحان با تمجید از نقش روسیه در قبال پرونده هسته‌ای تهران افزود: «برای ما اهمیت دارد که این نقش‌آفرینی ادامه یابد، به‌گونه‌ای که به دست‌یابی به راه‌حل‌های مبتنی بر مذاکره کمک کند، نگرانی‌ها درباره برنامه هسته‌ای ایران را پاسخ دهد و از ارائه بهانه برای توسل به زور جلوگیری کند. همچنین مانع آن شود که منطقه ما به سمت تشنج‌های بی‌مورد کشیده شود یا به دامن خطرهایی بیفتد که ما نیازی به آن‌ها نداریم.»

مسعود پزشکیان، رییس دولت جمهوری اسلامی، ۱۳ تیر از مواضع «مسئولانه» کشورهای منطقه در جریان جنگ حکومت ایران با اسرائیل تمجید کرد.

با این حال، روزنامه اسرائیل هیوم، ۱۲ تیر به نقل از منابع آگاه گزارش داد در جریان جنگ ۱۲ روزه، چندین کشور منطقه‌ از جمله عربستان سعودی به‌طور محرمانه در عملیات رهگیری پهپادهای حکومت ایران مشارکت داشتند.

رسانه‌های داخلی جمعه ۱۳ تیر اعلام کردند این پرواز متعلق به شرکت هواپیمایی فلای‌دوبی و از مبدا امارات متحده عربی بوده است.

سازمان هواپیمایی کشوری ایران پنج‌شنبه با اعلام این‌که پروازهای داخلی و بین‌المللی کلیه فرودگاه‌های کشور به غیر از فرودگاه‌های اصفهان و تبریز روزانه از ساعت پنج الی ۱۸ برقرار می‌‌شود، گفت آسمان مرکز و نیمه غربی کشور نیز در طول روز از ساعت پنج تا ۱۸ برای عبور پروازهای بین‌المللی باز است.

بررسی داده‌های پروازی وب‌سایت فلایت‌رادار نشان می‌دهد هواپیماهای در حال پرواز بر فراز آسمان ایران موقعیت مکانی خود را مخابره نمی‌کنند.

نقطه‌چین‌های دیده‌شده در نقشه زیر نشان می‌دهد این هواپیماها در بخشی از مسیر خود به دلایلی نامشخص از ارسال اطلاعات موقعیت بازمی‌مانند.

هر چند از چهارم تیر برخی محدودیت‌های پروازی در مناطق شرقی ایران لغو شده بود اما بر اساس گزارش سازمان هواپیمایی کشوری، آسمان شرق کشور به صورت شبانه‌روزی به روی پروازهای عبوری باز و پرواز فرودگاه‌های شرق کشور به‌صورت ۲۴ ساعته برقرار است.

محمد امیرانی، مدیرعامل شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران، هشتم تیر با اعلام این‌که در حملات اسرائیل به ایران، دو فرودگاه تبریز و اصفهان خسارت دیدند گفت باند نخست فرودگاه‌های تبریز و اصفهان بین ۱۰ تا ۱۵ روز آینده عملیاتی می‌شود.

با آغاز حملات اسرائیل به جمهوری اسلامی در بامداد جمعه ۲۳ خرداد، ایران آسمان خود را به روی پروازهای داخلی و خارجی بست و تعلیق پروازهای داخلی و خارجی را به‌صورت روزانه تمدید کرد.

در روزهایی که تصور می‌شد آسمان ایران به سوی پروازهای ورودی و خروجی بسته است، روزنامه دیلی‌تلگراف گزارش داد سه فروند هواپیمای باری بوئینگ ۷۴۷ متعلق به پیمانکاران نظامی چین، ۲۴ تا ۲۶ خرداد به‌طور مخفیانه در ایران فرود آمده‌اند.

این هواپیماها که در طرح پروازی خود مقصد اروپا را ثبت کرده بودند، پس از انحراف از مسیر و خاموش کردن سیستم شناسایی، در نزدیکی حریم هوایی ایران ناپدید شدند.

این موضوع نگرانی‌هایی را درباره احتمال انتقال تسلیحات به ایران برانگیخته است.

او بار دیگر بر حمایت کشورش از راه‌حل‌های دیپلماتیک در قبال برنامه هسته‌ای جمهوری تاکید کرد و گفت: «لازم است مذاکرات دیپلماتیک درباره برنامه هسته‌ای ایران از سر گرفته شود و تهران نیز باید به‌طور کامل با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همکاری کند.»

او با ابراز نگرانی از تنش‌های اخیر میان جمهوری اسلامی و اسرائیل گفت: «ما راه‌حل نظامی را رد می‌کنیم و همواره بر ضرورت حل همه منازعات، هرچه باشند، از طریق مذاکره تاکید داریم.»

رسانه‌های آمریکایی ۱۲ تیر گزارش دادند ترامپ در کاخ سفید با خالد بن سلمان، وزیر دفاع عربستان سعودی، دیدار و گفت‌وگو کرده است.

ترامپ شامگاه ۱۲ تیر ضمن تایید این دیدار گفت:‌ «یکی از موضوعاتی که درباره آن گفت‌وگو کردیم، اضافه شدن کشورهای دیگر به پیمان ابراهیم بود. اکنون که ایران از نظر تهدید هسته‌ای حذف شده و دست‌کم برای مدتی طولانی از معادله خارج است، گمان می‌کنم کشورهای بیشتری به پیمان ابراهیم خواهند پیوست.»

ترامپ هشتم تیر نیز با اشاره به تضعیف قدرت منطقه‌ای جمهوری اسلامی و تاثیر آن بر استقبال کشورها از عادی‎‌سازی روابط با اسرائیل گفته بود: «ما همین حالا کشورهای واقعا بزرگی در این توافق‌نامه‌ها داریم و فکر می‌کنم اکنون زمان آن است که شروع به افزودن دیگر کشورها کنیم، چون مشکل اصلی در این میان ایران بود.»

در روزهای اخیر، گمانه‌زنی‌ها درباره گسترش پیمان ابراهیم و برقراری روابط دیپلماتیک میان کشورهای منطقه و اسرائیل بالا گرفته است.

گزارش‌ها حاکی است سوریه و پس از آن لبنان از گزینه‌های اصلی برای پیوستن به این پیمان محسوب می‌شوند.

این تحولات در حالی صورت می‌گیرد که به‌ گزارش برخی منابع، احتمال برگزاری دور جدیدی از مذاکرات میان تهران و واشینگتن در هفته آینده وجود دارد و از اسلو، پایتخت نروژ، به‌عنوان گزینه‌ای محتمل برای میزبانی این گفت‌وگوها یاد می‌شود.

ریاض و تحولات منطقه

وزیر دفاع عربستان سعودی که برادر کوچک‌تر محمد بن سلمان، ولیعهد این کشور است، در سفر خود به واشینگتن با پیت هگست، همتای آمریکایی خود و همچنین استیو ویتکاف، نماینده ویژه ترامپ در امور خاورمیانه هم دیدار کرد.

اکسیوس در گزارشی نوشت: «دولت ترامپ قصد دارد در ماه‌های پیش‌ رو برای دست‌یابی به یک توافق صلح تاریخی میان عربستان سعودی و اسرائیل تلاش کند.»

اسرائیل ابتدا در سپتامبر ۲۰۲۰ در چارچوب پیمان ابراهیم با دو کشور امارات متحده عربی و بحرین روابط سیاسی و دیپلماتیک برقرار کرد و سپس در اکتبر همان سال با مراکش و در دسامبر ۲۰۲۲ با سودان، پیمان عادی‌سازی روابط به امضا رساند.

تهران همواره از مخالفان سرسخت عادی‌ شدن روابط اسرائیل با کشورهای منطقه بوده است.

علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، مهر ۱۴۰۲ عادی‌سازی روابط اسرائیل و کشورهای منطقه را به «شرط‌بندی روی اسب بازنده» تشبیه کرد و آن را «قماری محکوم به باخت» خواند.