نماینده خامنه‌ای در اردبیل: من برای خانواده سلطنتی ایران خیرخواهی دارم
فایننشال تایمز در گزارشی نوشت که حمله اسرائیل به جمهوری اسلامی، باعث شده عربستان سعودی بیش از پیش نسبت به اسرائیل به‌عنوان «نیرویی نظامی‌گرا و بی‌ثبات‌کننده» در منطقه نگران شود و از زمان جنگ، اقداماتی علنی برای تقویت روابط با تهران انجام دهد.
یکی از افراد آگاه به سیاست‌های دولت عربستان سعودی به فایننشال تایمزگفت: «کشورهای خلیج فارس روند نزدیکی با ایران را حفظ خواهند کرد. این سیاستی عاقلانه در برابر بزرگ‌ترین همسایه‌‌شان در آن سوی خلیج فارس است.»
از زمان جنگ اسرائیل با جمهوری اسلامی، بنیامین نتانیاهو و دونالد ترامپ رهبران اسرائیل و آمریکا بارها موضوع بعدی در دستور کار خود، یعنی تداوم برقراری روابط میان اسرائیل و کشورهای عربی را مطرح کرده‌اند.
رییس‌جمهوری آمریکا، اعلام کرده با نابودی برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی، زمینه برای پیوستن کشورهای بیشتری به «پیمان ابراهیم» فراهم شده است.
رسانه‌های آمریکایی ۱۲ تیر گزارش دادند ترامپ در کاخ سفید با خالد بن سلمان، وزیر دفاع عربستان سعودی، دیدار و گفتوگو کرده است.
نخست‌وزیر اسرائیل، که پیش از حمله حماس در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ و جنگ غزه، به نظر می‌رسید به توافق تاریخی برای عادی‌سازی روابط با ریاض نزدیک شده بود، هفته گذشته به رسانه‌ها گفت: «عربستان سعودی و صلح با دیگران را بسپارید به من. باور کنید، نهتنها به آن فکر کرده‌ام، بلکه اکنون هم به آن فکر می‌کنم.»
اما فایننشال تایمز جمعه ۱۳ تیر نوشت که دست‌کم در مورد عربستان سعودی، دیگر مشخص نیست که این کشور مشتاق عادی‌سازی روابط با اسرائیل باشد.
بر اساس گزارش این روزنامه، محاسبات ریاض به‌شدت پس از ۷ اکتبر تغییر کرده است و محمد بن سلمان ولیعهد عربستان سعودی، از جنگ اسرائیل در غزه انتقاد کرد و روند آشتی با ایران، رقیب دیرینه ریاض، را سرعت بخشید.
منبع مطلع به فایننشال تایمز گفت که تقویت روابط با تهران «باعث می‌شود عادی‌سازی روابط ریاض با اسرائیل کم‌تر محتمل شود و عربستان سعودی را مصمم‌تر می‌سازد تا خواسته‌هایش درباره موضوع فلسطین را دنبال کند.»
تهران همواره از مخالفان سرسخت عادی شدن روابط اسرائیل با کشورهای منطقه بوده است.
علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، مهر ۱۴۰۲ عادی‌سازی روابط اسرائیل و کشورهای منطقه را به «شرط‌بندی روی اسب بازنده» تشبیه کرد و آن را «قماری محکوم به باخت» خواند.
حسن الحسن، پژوهشگر ارشد سیاست خاورمیانه در موسسه بین‌المللی مطالعات استراتژیک در بحرین، گفت: «هزینه حیثیتی عادی‌سازی روابط با اسرائیل برای عربستان اکنون بسیار بالاتر است؛ هم در داخل کشور و هم برای جایگاه منطقه‌ای و اسلامی‌اش.»
پیش از ۷ اکتبر، محمد بن سلمان قصد داشت در ازای امضای یک پیمان دفاعی با ایالات متحده روابط دیپلماتیک با اسرائیل برقرار کند. این اقدام می‌توانست یک آرایش جدید در خاورمیانه باشد.
در دوره اول ریاست‌جمهوری ترامپ، امارات و بحرین با اسرائیل روابط خود را در قالب توافق‌نامه‌های موسوم به «ابراهیم» عادی کردند، اما توافق با عربستان سعودی به‌عنوان رهبر جهان اسلام و حامی دیرینه آرمان فلسطین برای اسرائیل یک پیروزی بزرگ محسوب می‌شود.
عربستان سعودی حملات ۱۲ روزه اسرائیل به جمهوری اسلامی را محکوم کرد و وزیر دفاع این کشور، خالد بن سلمان، یکشنبه گذشته با عبدالرحیم موسوی، رییس جدید ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی، گفتگو کرد تا درباره «تلاش‌ها برای حفظ امنیت و ثبات» بحث کند.
با این حال، فایننشال تایمز نوشت که برای عربستان سعودی، تضعیف جمهوری اسلامی به‌دست اسرائیل و همچنین تضعیف نیروهای نیابتی‌اش مانند حزب‌الله موجب شده که تهدید تهران کم‌تر به‌نظر برسد، حتی اگر این موضوع باعث نگرانی شود که جمهوری اسلامی اکنون ممکن است بیشتر از قبل به دنبال سلاح هسته‌ای برود.
گرگوری گوس، پژوهشگر موسسه خاورمیانه در واشینگتن، گفت: «ایرانِ ۲۰۲۲، ایرانِ ۲۰۲۵ نیست.» او با این حال افزود که «اسرائیلِ پیروزِ ۲۰۲۵ به‌نظر می‌رسد که به عنصری بی‌ثبات‌کننده در سیاست‌های منطقه‌ای تبدیل شده است.»
این گزارش در شرایطی منتشر شده است که در روزهای اخیر، گمانه‌زنی‌ها درباره گسترش پیمان ابراهیم و برقراری روابط دیپلماتیک میان کشورهای منطقه و اسرائیل بالا گرفته است.
ترامپ هشتم تیر نیز با اشاره به تضعیف قدرت منطقه‌ای جمهوری اسلامی و تاثیر آن بر استقبال کشورها از عادی‌سازی روابط با اسرائیل گفته بود: «ما همین حالا کشورهای واقعا بزرگی در این توافق‌نامه‌ها داریم و فکر می‌کنم اکنون زمان آن است که شروع به افزودن دیگر کشورها کنیم، چون مشکل اصلی در این میان ایران بود.»
عبدالرحیم موسوی، رییس ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی، با اشاره به جنگ با اسرائیل گفت: «طبق فرمان اول رهبری برنامه بیچاره کننده‌ای را طراحی کرده بودیم اما فرصت اجرای آن نشد، اگر بار دیگر به ایران حمله کند آنگاه خواهند دید که چه خواهیم کرد.»
مسعود پزشکیان، رییس دولت چهاردهم، در هفدهمین اجلاس کشورهای عضو سازمان اکو در جمهوری آذربایجان گفت نیروهای مسلح جمهوری اسلامی در برابر حملات اسرائیل، با استناد به ماده ۵۱ منشور ملل متحد و در چارچوب حق دفاع مشروع، از مردم و حاکمیت کشور دفاع کردند و «پاسخی قاطع» به متجاوزان دادند.
پزشکیان که جمعه ۱۳ تیر به دعوت الهام علی‌اف، رییس‌جمهوری آذربایجان و برای شرکت در هفدهمین اجلاس سران کشورهای عضو سازمان همکاری‌های اقتصادی (اکو) به شهر خانکندی سفر کرده، در حاشیه این اجلاس با رجب طیب اردوغان، رییس‌جمهوری ترکیه نیز دیدار و گفتوگو کرد.
این نخستین سفر خارجی پزشکیان پس از جنگ ۱۲ روزه جمهوری اسلامی و اسرائیل است.
پزشکیان در جریان نشست سران اکو در باکو گفت: «در حالی که در حال مذاکره بودیم، رژیم صهیونیستی حملات وحشیانه‌ای را علیه ما آغاز کرد. این اقدامات نقض آشکار بند ۴ ماده ۲ منشور ملل متحد بود و متاسفانه با همراهی ارتش متجاوز آمریکا ادامه یافت.»
در این اجلاس سران کشورهایی نظیر جمهوری آذربایجان، ترکمنستان، افغانستان، ازبکستان، تاجیکستان، پاکستان و قزاقستان حضور دارند.
پزشکیان در شرایطی به باکو سفر کرد که در روزهای پس از آغاز جنگ ۱۲ روزه، شماری از رسانه‌های حکومتی در ایران به این موضوع پرداختند که بیشترین حملات اسرائیل از جمهوری آذربایجان انجام شده است.
پیش‌تر رسانه‌ها در ایران گزارش دادند که رییس دولت جمهوری اسلامی، پنجم تیر در گفت‌وگوی تلفنی با الهام علی‌اف، رییس‌جمهوری آذربایجان، خواستار «بررسی و راستی‌آزمایی برخی اخبار درباره تعرض پهپادها و ریزپرنده‌های اسرائیل از طریق فضای سرزمینی آذربایجان» شده اما علی‌اف، در پاسخ این گمانه‌زنی‌ها را «جفنگیات» خوانده است.
پزشکیان گفت که در جریان ۱۲ روز حمله، اهدافی چون «استادان دانشگاه، غیرنظامیان، نیروهای نظامی خارج از ماموریت، تاسیسات صلح‌آمیز هسته‌ای و زیرساخت‌های عمومی» هدف قرار گرفتند و این حملات منجر به خسارات انسانی و مادی گسترده‌ای شد.
او در ادامه از موضع‌گیری برخی کشورها در حمایت از جمهوری اسلامی تقدیر کرد و گفت: «بسیاری از سازمان‌ها و نهادهای منطقه‌ای و بین‌المللی، از جمله در نشست اخیر وزیران امور خارجه سازمان همکاری اسلامی، مواضع قاطعی در محکومیت این حملات اتخاذ کردند.»
پزشکیان همچنین آمادگی جمهوری اسلامی را برای میزبانی هجدهمین نشست سران عضو سازمان اکو اعلام کرد.
به گزارش رسانه‌ها در حاشیه این اجلاس پزشکیان با امام علی رحمان، رییس‌جمهوری تاجیکستان دیدار و گفتوگو کرد. هم‌زمان عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی که در این سفر پزشکیان را همراهی می‌کند در حاشیه این نشست با محمد اسحاق‌دار، وزیر امور خارجه پاکستان دیدار و رایزنی کرد.
بر اساس روایت‌های منتشرشده از سوی شماری از زندانیان سیاسی، مسئولان زندان اوین و سازمان زندان‌ها، پس از حمله اسرائیل به زندان اوین، از صدها زندانی سیاسی به عنوان «سپر انسانی» بهره بردند و آن‌ها را در شرایطی تحقیرآمیز، غیرانسانی با دست‌بند و پابند، به زندان تهران بزرگ منتقل کردند.
در پی حمله هوایی دوم تیرماه اسرائیل به زندان اوین و انتقال گروهی از زندانیان سیاسی به زندان‌های تهران بزرگ و قرچک ورامین، روایت‌هایی منتشر شده که از خشونت گسترده، تحقیر سیستماتیک و بی‌توجهی کامل مسئولان جمهوری اسلامی به جان زندانیان حکایت دارد.
این روایت‌ها نشان می‌دهند که مقامات قضایی و امنیتی نهتنها هیچ تلاشی برای محافظت از زندانیان در شرایط اضطراری نکرده‌اند، بلکه با بستن دست و پای آن‌ها، تهدید با اسلحه و انتقال شبانه و ناگهانی، کرامت انسانی زندانیان را به‌طور آشکار نقض کرده‌اند.
در واکنش به این رویداد، شماری از زندانیان سیاسی با انتشار نامه‌ها و بیانیه‌ها و تماس‌هایی تلفنی از درون زندان، نسبت به رفتار تحقیرآمیز ماموران، وضعیت غیرانسانی زندان‌های تهران بزرگ و قرچک ورامین و سکوت و بی‌تفاوتی نهادهای مسئول اعتراض کرده‌اند.
آن‌ها تاکید کرده‌اند که در شرایط جنگی، نهتنها از ابتدایی‌ترین حقوق خود محروم شده‌اند، بلکه با خطر جانی مضاعف مواجه‌اند.
این روایت‌ها، انتقال زندانیان را نه اقدامی امنیتی، بلکه تلاشی برای انتقام‌گیری سیاسی و سرکوب مضاعف مخالفان و منقدان جمهوری اسلامی توصیف کرده‌اند.
قدیانی و محمودیان: میان دو خطر، ما قربانی بودیم
ابوالفضل قدیانی و مهدی محمودیان، دو فعال سیاسی محبوس در زندان تهران بزرگ، در روایتی مشترک از حمله اسرائیل به زندان اوین، با شرح جزئیات حمله، از انفجارهایی گفتند که بخش‌هایی از زندان از جمله بهداری و انبارهای غذایی را ویران کرد و منجر به کشته و زخمی شدن ده‌ها نفر از جمله زندانیان شد.
این دو زندانی سیاسی تاکید کردند که بارها هشدار داده بودند نگه‌داشتن زندانیان در شرایط جنگی، جان آنان را با خطر جدی روبه‌رو می‌کند. با این حال، نهتنها هیچ توجهی به این هشدارها نشد، بلکه حکومت با اعمال محدودیت‌های بیشتر، فشارها را افزایش داد.
آن‌ها با اشاره به پیشنهاد اعطای مرخصی یا آزادی زندانیان پیش از حمله و بی‌اعتنایی مسئولان به آن نوشته‌اند: «جمهوری اسلامی هیچ ارزشی برای جان انسان‌ها قائل نیست و زندانیان را عملا به عنوان «سپر انسانی» به کار می‌گیرد.»
به گفته آنان، در حالی که زندانیان برای امدادرسانی به یاری مجروحان رفته بودند، نیروهای امنیتی با اسلحه‌های آماده شلیک، آن‌ها را تهدید کردند.
قدیانی و محمودیان در روایت خود به انتقال اجباری زندانیان اشاره کردند که با تهدید به شلیک به زندانیان تنها ۱۰ دقیقه فرصت داده شد. به گفته آن‌ها، گویا سرکوب‌گران جمهوری اسلامی قصد داشتند کاری را انجام دهند که اسرائیل موفق به انجام آن نشد.
این دو زندانی سیاسی با انتقاد شدید از سیاست‌های جنگ‌طلبانه علی خامنه‌ای، نوشتند:« کسی که به‌جای صلح، بر طبل جنگ می‌کوبید و خود را ولی‌امر مسلمین می‌دانست، در پناهگاه امن پنهان شده بود، در حالی که ما با دستان بسته، قربانی سیاست‌هایی شدیم که سال‌ها نسبت به آن هشدار داده بودیم.»
آن‌ها اضافه کردند: «این‌جا، میان دو خطر، ما اسیر و قربانی بودیم، قربانی سیاست‌هایی که زندگی و کرامت انسانی‌مان را به بازی گرفته بود.»
رضا خندان: زندانیان سیاسی از زیر بمباران به زنجیر و تحقیر سپرده شدند
رضا خندان، فعال مدنی زندانی با انتشار گزارشی از زندان تهران بزرگ، با عنوان «گزارش یک جنایت»، جزییاتی تکان‌دهنده از نحوه انتقال شبانه زندانیان اوین پس از حمله اسرائیل را روایت کرد و نوشت: «رفتاری که با ما شد در تاریخ نظیر نداشته است.»
این فعال مدنی در گزارش خود با اشاره به اینکه پیش از حمله به زندان اوین، بارها به مسئولان هشدار داده شد و خود و بسیاری دیگر خواستار آزادی زندانیانی در شرایط جنگی شدند، نوشت با این حال هیچ اقدامی صورت نگرفت.
او تاکید کرد مسئولیت مستقیم کشته‌شدن زندانیان و پرسنل، بر عهده مقاماتی همچون مسئولان زندان، سازمان زندان‌ها، و شخص رییس قوه قضاییه است که آگاهانه قانون را زیر پا گذاشتند و این فاجعه بزرگ را رقم زدند.
به گفته خندان، زندانیان پس از بمباران، بدون رسیدگی درمانی و در حالی که مجروحان همچنان در بند بودند، با دست‌بند و پابند دو به دو به هم بسته شدند.
او اضافه کرد: «در بند ما هیچ‌یک از زندانیان مجروح به بیمارستان منتقل نشدند، چه مجروحان جزئی و چه مجروحان بدحال. آن‌ها به‌جای ایجاد آرامش و امنیت و التیام دادن به زندانیان، آن‌ها را دو به دو غل و زنجیر کردند.»
خندان روایت کرده که زندانیان در میانه آتش ضدهوایی‌ها و انفجارها، برای انتقال به صف شدند: «در حالی که دست و پایم به دست و پای هم‌بندی‌ام بسته شده بود، و با هر حرکت هر یک از ما، آن دیگری تعادلش را از دست می‌داد و زخم پاهایمان از محل پابند عمیق‌تر می‌شد.»
او با بیان اینکه صحنه صف زندانیان اسیر و زنجیرشده، یادآور فیلم‌های آلمان نازی و اردوگاه‌های کار اجباری بود، تاکید کرد: «ما به سوی آینده‌ای تیره و تار قدم برمی‌داشتیم، صدای زنجیرهایمان ناقوسی بود که روزهای سخت‌تری را نوید می‌داد.»
این فعال مدنی افزود: «ما زندانی بودیم، زندانی بی‌گناه، زندانی بی‌عدالتی. در چشم برهم‌زدنی جنگ‌زده شدیم، ما سپر انسانی شدیم. سپس زندانبانان‌مان ما را به اسارت گرفتند. حالا دیگر ما اسیر جنگی هم شده بودیم.»
خندان در پایان هشدار داد که زندان تهران بزرگ، با وضعیت بحرانی بهداشت، کمبود آب و غذا و تراکم بیش از ظرفیت، در آستانه فاجعه‌ای دیگر قرار دارد. او مسئولیت کامل این وضعیت را متوجه حاکمیت دانسته است.
کانون نویسندگان: انتقال زندانیان اوین یادآور تاریخ سیاه دهه شصت است
کانون نویسندگان ایران با انتشار بیانیه‌ای، نسبت به حمله اسرائیل به زندان اوین و انتقال اجباری زندانیان سیاسی به زندان‌های تهران بزرگ و قرچک ورامین واکنش نشان داد.
این بیانیه با اشاره به اینکه بر اساس میثاق‌ها و قوانین بین‌المللی، حمله به اماکنی مانند زندان‌ها ممنوع است و در شمول «جنایات جنگی» جای می‌گیرد، حمله اسرائیل به زندان اوین را «جنایتکارانه»، توصیف کرده است.
کانون نویسندگان عملکرد جمهوری اسلامی در خصوص انتقال همراه با «برخوردهای غیرانسانی و تحقیر» زندانیان سیاسی از اوین به زندان‌های قرچک ورامین و تهران بزرگ را به‌شدت محکوم کرد.
این تشکل صنفی در بیانیه خود نوشت واکنش حاکمیت در انتقال زندانیان اوین به زندان‌هایی فاقد استانداردهای لازم، این گمان را تقویت می‌کند که حاکمیت در صدد «انتقام‌گیری» و «کین‌جویی» از مخالفان سیاسی و عقیدتی خود در شرایط غبارآلود و نابهنجار فعلی است و اینگونه تاریخ سیاه دهه شصت را تداعی و تکرار می‌کند.
نویسندگان این بیانیه با اشاره به گزارش‌های منتشرشده، شرایط نگهداری زندانیان منتقل‌شده را «غیرانسانی و تحمل‌ناپذیر» توصیف کردند و هشدار دادند که سلامت و جان آن‌ها به‌شدت در خطر است.
این تشکل مستقل در ادامه خواستار آزادی فوری و بی‌قید و شرط تمامی زندانیان سیاسی شد و تاکید کرد که مسئولیت جان همه زندانیان و تمامی پیامدهای این امر، متوجه مقامات حاکمیتی و قضایی جمهوری اسلامی است.
زرتشت احمدی راغب: اگر شهادت و بهشت خوب است، گوارای شما باد؛ چرا پنهان شده‌اید؟
زرتشت احمدی راغب، زندانی سیاسی، در تماسی از زندان قزل‌حصار کرج انتقال زندانیان از اوین به زندان تهران بزرگ، پس از حمله اسرائیل را ظلم مضاعف توصیف کرد.
او با اشاره به تجربه بازداشت خود در زندان تهران بزرگ تاکید کرد که این زندان «هیچ‌گونه شرایط لازم برای یک زندگی انسانی» را ندارد.
احمدی راغب همچنین گفت در وضعیت‌هایی شبیه جنگ یا شرایط فوق‌العاده، باید زندانیان سیاسی و کسانی که اتهامات سبک‌تری دارند آزاد شوند؛ نه اینکه مقامات حکومتی که سال‌ها برای کشورهای دیگر خط و نشان کشیده‌اند و تحریم صادر کرده‌اند، حالا خودشان بروند و پنهان شوند.
او خطاب به مسئولان افزود: «اگر شهادت و مرگ و بهشت این‌قدر خوب است، گوارای شما باد. پس کجا هستید؟ چرا پنهان شده‌اید؟ مردمی را که در فقر، نکبت، اعتیاد، گرفتاری و استبداد نگه داشته‌اید، امروز با پیام‌های به‌ظاهر میهن‌پرستانه خطاب می‌کنید. ایران را عقب نگه داشته‌اید؛ سرزمینی که سرشار از آزادی‌خواهی، روشنگری و آزادگی است.»
سارا عباسی، همسر منوچهر بختیاری، پدر پویا بختیاری از جان‌باختگان اعتراضات آبان ۱۳۹۸، در صفحه اینستاگرام خود از اعتصاب غذای همسرش خبر داد.
به گفته همسر منوچهر بختیاری، او در اعتراض به «برهنه‌سازی اجباری» توسط مسئولان زندان، آن‌هم در حضور سایر زندانیان، دست به اعتصاب غذا زده است.
منوچهر بختیاری در سال‌های گذشته به دلیل دادخواهی برای فرزندش بارها بازداشت و تهدید شده است. او چهار سال پیش در پی یورش مأموران امنیتی به منزلش بازداشت و بعدها به بیش از سه سال حبس محکوم شد.
