مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، شامگاه چهارشنبه در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس اعلام کرد که طرف‌های درگیر در سوریه «بر سر گام‌های مشخصی برای پایان دادن به این وضعیت نگران‌کننده و وحشتناک، از امشب، به توافق رسیده‌اند».
روبیو تاکید کرد که اجرای این توافق‌ها مستلزم پایبندی کامل همه طرف‌ها به تعهداتشان است و افزود: «انتظار داریم دقیقا چنین کنند.»
وزارت دفاع سوریه اعلام کرد که واحدهای ارتش خروج از سویدا را آغاز می‌کنند.
همزمان، شبکه‌های العربیه و الحدث گزارش دادند که ستون‌های نظامی ارتش سوریه در چارچوب اجرای توافق، به‌صورت پیاپی از سویدا عقب‌نشینی کرده‌اند.
این تحولات در حالی رخ می‌دهد که پس از درگیری‌های خونین میان دروزی‌ها و بادیه‌نشینان در سویدا، دولت سوریه برای مداخله وارد عمل شد؛ اقدامی که اسرائیل آن را تهدیدی علیه جامعه دروزی تلقی کرد.
در این درگیری‌ها که بر اساس گزارش‌ها بیش از ۳۰۰ کشته بر جای گذاشته است، ارتش اسرائیل حملات هوایی گسترده‌ای را علیه مواضع دولتی سوریه در نقاط مختلف این کشور انجام داد.
روزنامه تلگراف روز چهارشنبه ۲۵ تیرماه با استناد به داده‌های پایگاه داده مکان و رویدادهای درگیری‌های مسلحانه (ACLED) گزارش داد که دونالد ترامپ با وجود وعده‌های انتخاباتی‌اش مبنی بر پایان دادن به دخالت‌های نظامی آمریکا، کارزارهای هوایی این کشور را به‌طور چشمگیری تشدید کرده است.
از زمان آغاز به کار دولت جدید، ترامپ بر ۵۲۹ حمله هوایی نظارت داشته، در حالی‌که این آمار در کل چهار سال دولت قبلی، ۵۵۵ حمله بود.
این گزارش افزود دولت ترامپ در برخی جبهه‌ها، به‌مراتب فراتر رفته است و به عملیات آمریکا علیه جمهوری اسلامی، حوثی‌های یمن، جهادگرایان در سومالی و صدور دستور بمباران‌هایی در عراق و سوریه اشاره کرد.
پروفسور کلیوناد رالی، مدیرعامل این پایگاه داده‌ها، با اشاره به شدت این کارزارها گفت: «ارتش آمریکا سریع‌تر عمل می‌کند، سخت‌تر می‌زند و این کار را با محدودیت‌های کمتری انجام می‌دهد.»
ترامپ تاکید دارد که رویکرد تهاجمی‌اش تضمین‌کننده «صلح از مسیر قدرت» است، عبارتی که اغلب به رونالد ریگان نسبت داده می‌شود.
او در یک سخنرانی گفته بود: «ما موفقیت‌مان را نه‌فقط با نبردهایی که می‌بریم، بلکه با جنگ‌هایی که پایان می‌دهیم و شاید از همه مهم‌تر، جنگ‌هایی که هرگز واردشان نمی‌شویم، می‌سنجیم. به این می‌گویند صلح از مسیر قدرت.»
ترامپ تاکنون دست به حمله در لیبی یا افغانستان نزده و حملات هوایی‌اش اغلب به‌عنوان جایگزینی دقیق‌تر و کم‌هزینه‌تر برای اعزام نیروهای زمینی آمریکا، مانند کاری که باراک اوباما انجام داد، تلقی می‌شود.
نگاه طرفداران جریان «اول آمریکا» به عملیات‌های خارجی دولت ترامپ
چهره‌های برجسته جریان «عظمت را دوباره به آمریکا بازگردانیم» (MAGA) از جمله تاکر کارلسن، ماه گذشته از حمله به خاک ایران انتقاد کردند و آن را مغایر با وعده‌های انزواطلبانه ترامپ تحت شعار «اول آمریکا» دانستند.
مارجوری تیلور گرین، از چهره‌های سرشناس و وفادار به جریان ماگا که با مداخلات نظامی مخالف است، گفت در میان حامیان ترامپ «شکاف بسیار بزرگی» بر سر این موضوع ایجاد شده و او «از درگیری‌های خارجی خسته شده است.»
او پیش‌تر گفته بود: «ما قول داده بودیم دیگر جنگ خارجی نداشته باشیم، دیگر تغییر رژیم ندهیم.»
با این حال، نظرسنجی‌هایی که همزمان با این حملات انجام شد نشان داد پایگاه ترامپ در واقع به‌شدت از او حمایت کرده‌اند.
بر اساس نتایج این نظرسنجی‌ها، ۸۴ درصد از حامیان ماگا با حملات موافق بودند و ۷۰ درصدشان حمایت کامل خود را اعلام کردند.
این در حالی است که در میان جمهوری‌خواهان سنتی، ۷۲ درصد با حملات موافق بودند و تنها ۴۹ درصد به‌شدت از آن‌ها حمایت کردند.
به گفته رالی، داده‌های جدید نشان می‌دهند آمریکا تحت رهبری ترامپ «در حال عقب‌نشینی» نیست.
او افزود: «ترجیح ترامپ برای مداخله، این پرسش را پیش می‌کشد که آیا این با وعده‌اش برای پایان دادن به جنگ‌های آمریکا تناقض دارد یا اینکه حملات خارجی دقیقا راه او برای اجرای همان وعده است؟»
حمله به تاسیسات اتمی ایران، نقطه‌عطفی مهم در سیاست خارجی ترامپ
مدیرعامل این مرکز داده‌ها، تاکید کرد حملات اخیر به تاسیسات هسته‌ای ایران به‌عنوان نقطه‌عطفی مهم در سیاست خارجی آمریکا مطرح شده‌اند، اما اگر کمی عقب‌تر بایستیم، این حملات چیز متفاوتی نیستند و در همان الگو قرار می‌گیرند.
به گفته رالی، ترامپ در تنها پنج ماه، تقریبا به اندازه کل چهار سال دولت قبلی بر حملات هوایی آمریکا نظارت داشته است: «اکنون ارتش آمریکا سریع‌تر عمل می‌کند، شدیدتر می‌زند و این کار را با محدودیت‌های کمتر انجام می‌دهد. سوریه، عراق، افغانستان، یمن، سومالی و حالا ایران، همگی زمین‌های آشنایی‌اند؛ اما بحث بر سر جغرافیا نیست؛ مساله تکرار و شدت است.»
بیشتر حملات ترامپ در یمن صورت گرفته است؛ جایی که او در ماه مارس کارزار هوایی آمریکا علیه نیروهای حوثی مورد حمایت جمهوری اسلامی که تهدیدی برای کشتیرانی در دریای سرخ هستند را به‌شدت تشدید کرد.
طبق گزارش این پایگاه داده، با وجود انجام ۴۷۰ حمله از ژانویه تاکنون، این نیروهای شبه‌نظامی همچنان در برابر قدرت آتش آمریکا مقاوم باقی مانده‌اند و هفته گذشته دو کشتی را غرق کردند.
این عملیات‌ها بیش از یک میلیارد دلار هزینه برای ارتش آمریکا به همراه داشته است.
ترامپ همچنین حملات در سومالی را افزایش داده، جایی که نیروهای آمریکایی مواضع داعش محلی و همچنین گروه الشباب را هدف قرار داده‌اند.
کاخ سفید در ماه مارس اعلام کرد یکی از برنامه‌ریزان حملات داعش در سومالی کشته شده است.
ترامپ با لحن شادمانه‌ای گفت: «ارتش ما سال‌ها دنبال این برنامه‌ریز حملات داعش بود، اما بایدن و اطرافیانش آن‌قدر کُند عمل کردند که کار پیش نرفت. من انجامش دادم! پیام ما به داعش و همه کسانی که بخواهند به آمریکایی‌ها حمله کنند این است که پیدایتان می‌کنیم، و می‌کشیمتان.»
آمریکا عقب‌نشینی نکرده، بلکه حملاتش سریع‌تر و شدیدتر شده
رالی گفت: «در حالی که ترامپ بارها وعده داده به جنگ‌های بی‌پایان آمریکا پایان دهد، به‌ندرت توضیح داده که این کار چگونه قرار است انجام شود.»
او افزود: «این ماه‌های نخست نشان می‌دهند که شاید برنامه این باشد که با به‌کارگیری قدرت آتش ویرانگر، درگیری‌ها را پیش از آن‌که آغاز شوند یا به درازا بکشند، به پایان برساند.»
کاخ سفید تاکید کرده که ترامپ در حال پیاده‌سازی راهبرد «صلح از مسیر قدرت» است.
در پستی در وب‌سایت کاخ سفید آمده است: «رییس‌جمهوری ترامپ همیشه منافع مردم آمریکا را در اولویت قرار می‌دهد و با احیای ماموریت مرگبار ارتش ایالات متحده و رهبری سیاست خارجی با رویکرد صلح از مسیر قدرت، ترامپ در حال عمل به تعهد خود برای بازگرداندن امنیت و ایمنی در سراسر جهان است.»
اما این راهبرد، هزینه‌هایی نیز دارد.
رالی گفت: «برای غیرنظامیان، این وضعیت به معنای خطری دوباره و بدون هشدار قبلی است. برای متحدان آمریکا، نگرانی‌هایی درباره هماهنگی و غیرقابل پیش‌بینی بودن را ایجاد می‌کند و برای قانون‌گذاران، این وضعیت پرسش‌هایی جدی درباره قدرت فزاینده رییس‌جمهور و پاسخ‌گویی ایجاد کرده است.»
او افزود: «پس آیا هدف ترامپ این است که با تشدید سریع و قاطعانه، به جنگ‌ها پایان دهد؟ یا بازگشتی است به سیاست خارجی پرخطر و کم‌مسئولیت؟ آیا قدرت هوایی برای جلوگیری از درگیری‌های عمیق‌تر به‌کار می‌رود یا فقط برای مدیریت اوضاع از بالا؟»
به گفته مدیرعامل این موسسه، نکته روشن ماجرا این است که آمریکا عقب‌نشینی نمی‌کند، سریع‌تر حرکت می‌کند، نخستین ضربه را می‌زند و گفت‌وگو را به بعد موکول می‌کند.
حملات ترامپ عمدتا بر خاورمیانه و شاخ آفریقا متمرکز بوده و در نهایت به حمله‌ای بی‌سابقه به ایران انجامیده است.
تحولاتی که پیش از حمله جمهوری اسلامی در دوم تیر به پایگاه آمریکا در قطر آغاز شده بود، اکنون نگرانی‌های بیشتری را در میان برنامه‌ریزان دفاعی آمریکا برانگیخته است.
بسیاری از پایگاه‌های کلیدی آمریکا در خاورمیانه در فاصله نزدیکی از ایران قرار دارند و در برابر درگیری با تهران آسیب‌پذیرند.
آمریکا در پی تبدیل پایگاهش در غرب عربستان سعودی به یک مرکز لجستیک بزرگ است تا آسیب‌پذیری پایگاه‌های نظامی خود را در برابر موشک‌های کوتاه‌برد جمهوری اسلامی کاهش دهد.
تغییر در چیدمان پایگاه‌های نظامی
موسسه یهودی امنیت ملی آمریکا (JINSA) مستقر در واشینگتن، گزارش داد آمریکا در حال بررسی گزینه‌های جایگزین برای استقرار پایگاه‌خارج از برد موشک‌های بالستیک تهران است.
به نوشته این موسسه، اسرائیل که میزبان انبار تسلیحات آمریکا و سیستم‌های دفاع هوایی این کشور است و خود نیز سیستم‌های دفاع هوایی و موشکی قدرتمندی دارد، باید در اولویت سیاست‌گذاران آمریکایی قرار گیرد.
مشکلات پایگاه العدید
آسیب‌پذیری پایگاه العدید قطر که پیش از این تنها یک نگرانی نظری بود، پس از حمله موشکی تهران آشکار شد.
به گزارش این موسسه، فرانک مکنزی، فرمانده سابق فرماندهی مرکزی آمریکا، سال گذشته هشدار داد که موشک‌های حکومت ایران می‌توانند در «پنج دقیقه یا کمتر» به این پایگاه برسند و دفاع آمریکا را درهم شکنند.
این فقدان عمق استراتژیک، نیروهای آمریکایی و پلتفرم‌های حیاتی را به خطر می‌اندازد.
اگرچه دشمنان آمریکا در شرایط عادی هرگز قادر به سرنگون کردن هواپیمای جنگنده پیشرفته اف-۳۵ نیستند، اما زمانی که این هواپیما در باند فرودگاه مستقر است، تمام قابلیت‌های فنی آن بی‌فایده خواهد بود و به راحتی می‌تواند هدف حمله قرار بگیرد.
محدودیت‌های میزبان
چالش دیگر در مورد اختیاراتی است که کشورهای میزبان برای دسترسی، استقرار و پرواز به آمریکا می‌دهند.
با وجود آسیب‌پذیری‌های مشخص پایگاه العدید، قطر در عمل بر عملیات نظامی آمریکا از این پایگاه محدودیت وضع می‌کند.
برای نمونه، زمانی که حوثی‌ها به کشتیرانی بین‌المللی و ناوگان آمریکا حمله کردند، قطر با هرگونه اقدام نظامی علیه این گروه مخالفت کرد.
اسرائیل؛ گزینه ایده‌آل
این موسسه در گزارش خود نوشت استقرار بخشی از نیروهای نظامی آمریکا در اسرائیل راه‌حلی متعادل برای اعمال قدرت، حفظ آمادگی جنگی و ایجاد گزینه‌های جایگزین بدون قرار دادن نیروها و تجهیزات در معرض خطر محسوب می‌شود.
آمریکا از قبل سیستم‌های دفاع هوایی پیشرفتهای مانند «تاد» و «پاتریوت» را در خاک اسرائیل مستقر کرده است.
این امر باعث می‌شود پایگاه آمریکایی در این کشور از امنیت بالایی برخوردار باشد.
علاوه بر این، به نوشته این موسسه، اسرائیل پیشرفتهای چشمگیری در زمینه سیستم‌های دفاعی آزمایش شده در جنگ داشته و فناوری‌های نوینی مانند رهگیرهای لیزری توسعه داده است.
این موسسه امنیت ملی تاکید کرد استفاده از این تجربیات و فناوری‌ها مزیت قابل توجهی برای پایگاه آمریکایی خواهد بود.
مزایای متقابل
آمریکا و اسرائیل هم‌اکنون روی انواع مشابهی از هواپیماهای جنگنده شامل اف-۱۵، اف-۱۶ و اف-۳۵ نیروهایشان را آموزش می‌دهند و در زمینه نگهداری این هواپیماها همکاری می‌کنند.
به گفته موسسه یهودی امنیت ملی آمریکا، وجود انبار تسلیحات آمریکایی که از پیش در اسرائیل ذخیره شده، زمینه مناسبی برای تبدیل این کشور به مرکز مهم پشتیبانی لجستیک فراهم می‌کند.
همکاری دوجانبه در زمینه‌های دیگر نیز سودمند خواهد بود. این ترتیب می‌تواند برای آموزش مشترک خلبانان اف-۱۵ و حل مشکل کمبود جت‌های آموزشی در آمریکا استفاده شود.
اسرائیل در اصلاح و بهبود جنگنده‌های آمریکایی تجربه قابل توجهی کسب کرده است. این کشور توانسته این هواپیماها را به سیستم‌های جنگ الکترونیک پیشرفته مجهز کند که شرکت‌های اسرائیلی آن را توسعه داده‌اند.
به اعتقاد موسسه یهودی امنیت ملی آمریکا، این تجربیات می‌تواند منجر به نوآوری‌های مهمی شود.
این موسسه افزود ایجاد پایگاه بزرگ آمریکا در اسرائیل به همراه افزایش ذخایر تسلیحاتی، گام منطقی بعدی در بازسازی ضروری شبکه پایگاه‌های نظامی آمریکا در منطقه خاورمیانه به شمار می‌رود.
هاکبی چهارشنبه ۲۵ تیر در مورد محاکمه نتانیاهو گفت: «این موضوع بسیار حساس است. رییس‌جمهور (دونالد ترامپ) به چیزی پرداخت که ما اساسا آن را شکار جادوگر در آمریکا می‌دانستیم. انجام وظایفی که رای‌دهندگان برای آن شما را انتخاب کرده‌اند، در حالی که تحت فشار روندهای قانونی هستید که توجه را از مسئولیت‌هایتان منحرف می‌کند، بسیار چالش‌برانگیز است.»
ترامپ هفتم تیر در پستی در شبکه اجتماعی تروث‌سوشال با انتقاد از دادستان‌ها در پرونده نتانیاهو خواستار لغو محاکمه او شد و گفت آمریکا این موضوع را «تحمل نمی‌کند».
او افزود: «کاری که در اسرائيل در حق نتانیاهو انجام می‌دهند، وحشتناک است.»
رییس‌جمهوری آمریکا پنجم تیرماه هم محاکمه نتانیاهو را «پیگرد مغرضانه» خواند و خواستار لغو فوری محاکمه نخست‌وزیر اسرائیل یا عفو او شد.
ترامپ در تروث‌سوشال نوشت از احضار نتانیاهو به دادگاه پس از آن‌که اسرائیل با «رهبری قدرتمند» نتانیاهو یکی از بزرگ‌ترین لحظات تاریخی‌اش را تجربه کرده، شگفت‌زده شده است.
او ادامه داد: «من و نتانیاهو با هم از جهنم گذشتیم؛ در نبردی سخت با دشمن دیرینه و باهوش اسرائیل، یعنی ایران. نتانیاهو در این راه نهایت توان، هوشمندی و قدرت را در عشق به سرزمین مقدس نشان داد.»
نتانیاهو از سال ۲۰۱۹ به «رشوه، کلاه‌برداری و خیانت در امانت» متهم شده. اتهاماتی که همواره آن‌ها را بی‌اساس خوانده است.
روند محاکمه او که در سال ۲۰۲۰ آغاز شد، شامل سه پرونده کیفری است.
هاکبی چهارشنبه در ادامه سخنانش درباره حضور در دادگاه نتانیاهو توضیح داد: «معتقدم که رییس‌جمهور در تلاش برای جانبداری در مورد امور اسرائیل نیست اما با تجربه شخصی خود اذعان می‌کند ایفای نقشی که شهروندان شما را برای آن انتخاب کرده‌اند، چقدر دشوار می‌شود.»
توقف کوتاه سخنان نتانیاهو در دادگاه با یادداشت مقام ارتش
شهادت نتانیاهو در دادگاه کیفری پس از آن‌که یادداشتی از رومن گافمن، منشی نظامی‌اش دریافت کرد، برای مدت کوتاهی متوقف شد.
نتانیاهو به قضات گفت باید فورا او را ببیند. قضات به او اجازه دادند تا دادگاه را برای صحبت با گافمن ترک کند و نتانیاهو پس از یک وقفه تقریبا ۲۰ دقیقه‌ای، به دادگاه برگشت.
رادیوی ارتش اسرائیل گزارش داد این وقفه درباره برگزاری جلسه اضطراری رهبران دروزی پس از گزارش حملات مجدد نیروهای سوری به شهر دروزی‌نشین سویدا بوده است.
این نگرانی وجود دارد که دروزی‌های ساکن اسرائیل به صورت دسته‌جمعی برای کمک به دروزی‌ها وارد سوریه شوند.
دولت سوریه ۲۴ تیر اعلام کرد در پی درگیری‌های خونین در سویدا که تاکنون دست‌کم ۲۴۸ کشته بر جای گذاشته، در این شهر عمدتا دروزی‌نشین حکومت نظامی برقرار شده است.
رهبران مذهبی اقلیت دروزی با ورود نیروهای مسلح تحت فرمان دولت دمشق به این منطقه موافقت کرده‌اند.
در درگیری‌های خونین سویدا چه گذشت؟
خبرگزاری رویترز به نقل از شاهدان نوشت این درگیری‌ها به‌دنبال موجی از آدم‌ربایی‌ها، از جمله ربوده شدن یک بازرگان دروزی در روز ۲۰ تیر در بزرگراه دمشق ـ سویدا آغاز شد.
شاهدان گفتند گروه‌های مسلح بادیه‌نشین سنی به روستاهای دروزی‌نشین در شمال و غرب حومه سویدا حمله کردند.
وزارت دفاع سوریه اعلام کرد ۱۸ نفر از نیروهای امنیتی این کشور که برای آرام کردن درگیری‌ها به سویدا اعزام شده بودند، در جریان حملات گروه‌های مسلح جان باختند.
حسن عبدالغنی، سخنگوی این وزارتخانه، گفت شماری از نیروهای ارتش نیز در جریان حملات گروه‌های «خارج از قانون» به مواضع نظامی، زخمی و شماری «ربوده» شده‌اند.
