دونالد ترامپ روز دوشنبه در جریان سفر خود به اسکاتلند گفت که از ولادیمیر پوتین ناامید شده و مهلت ۵۰ روزهای را که برای توافق جنگ اوکراین اعلام کرده، کاهش خواهد داد.
ترامپ در دیدار با نخستوزیر بریتانیا با بیان اینکه هیچ پیشرفتی در زمینه صلح اوکراین مشاهده نکرده گفت دلیلی برای انتظار بیشتر وجود ندارد و یک مهلت ۱۰ یا ۱۲ روزه را برای توافق تعیین میکند.
رییس جمهور آمریکا اضافه کرد اگر با روسیه به توافق نرسیم تحریمهای ثانویه علیه این کشور اعمال خواهیم کرد.
دونالد ترامپ در جریان نشست خبری مشترک با نخستوزیر بریتانیا در اسکاتلند با بیان اینکه «توان هستهای ایران را از بین بردیم»، گفت: «آنها میتوانند دوباره شروع کنند ولی اگر این کار را بکنند، به سرعت آن را دوباره نابود میکنیم و این کار را با رضایت و بهصورت آشکار انجام خواهیم داد.»
دونالد ترامپ افزود: «ایران پیامهای بسیار بدی میفرستد و نباید این کار را انجام دهد. آنها در مورد مسائلی صحبت کردند که نباید میکردند. وزیر خارجهشان اخیرا مصاحبهای کرده و حرفهایی زده که نباید میزد.»
رییسجمهور آمریکا اضافه کرد: «فکر میکنم ایران در این دور از مذاکرات غزه دخالت کرده و به حماس پیام و دستور داده، و این اصلا خوب نیست.»
دونالد ترامپ، رییسجمهوری ایالات متحده، نارضایتی خود را از ولادیمیر پوتین، همتای روس خود، بابت ادامه درگیریها در اوکراین ابراز و اعلام کرد مهلت ۵۰ روزهای را که پیشتر برای روسیه بهمنظور پایان دادن به این مناقشه در نظر گرفته بود، کاهش میدهد.
ترامپ دوشنبه ششم مرداد در اسکاتلند و در آستانه دیدار با کییر استارمر، نخستوزیر بریتانیا، اعلام کرد از پوتین «ناامید» شده و ضربالاجل ۵۰ روزهای را که پیشتر برای تصمیمگیری درباره اقدامات روسیه در خصوص جنگ اوکراین در نظر گرفته بود، به ۱۰ یا ۱۲ روز کاهش خواهد داد.
او با انتقاد از عملکرد پوتین افزود: «فکر میکنم از حالا میدانم که قرار است چه اتفاقی بیفتد.»
ترامپ ضمن دفاع از رویکرد دولتش در قبال بحرانهای بینالمللی گفت: «اگر من نبودم، الان شش جنگ بزرگ در جهان در جریان بود.»
رییسجمهوری آمریکا بارها از ادامه حملات روسیه به اوکراین، با وجود تلاشهای واشینگتن برای پایان دادن به جنگ، ابراز ناامیدی کرده است.
ترامپ پیش از بازگشت به کاخ سفید وعده داده بود قادر است جنگ اوکراین را در عرض ۲۴ ساعت پایان دهد.
او تهدید کرده که اگر تا اوایل سپتامبر توافقی حاصل نشود، تحریمهای جدیدی علیه روسیه و خریداران کالاهای صادراتی آن اعمال خواهد کرد.
روسیه عملیات نظامی خود را علیه اوکراین اسفند ۱۴۰۰ کلید زد و از آن زمان تاکنون، درگیریهای مرگبار میان دو کشور ادامه داشته است. از زمان آغاز جنگ کنونی، روسیه حدود یک پنجم از خاک اوکراین را به تصرف خود درآورده است.
سقوط سهام روسیه پس از کاهش ضربالاجل ترامپ
پس از آنکه ترامپ از قصد خود برای کاهش ضربالاجل ۵۰ روزه به مسکو خبر داد، شاخص اصلی بورس روسیه (MOEX) در جریان معاملات روزانه حدود ۱.۲ درصد افت کرد.
وزارت امور خارجه روسیه پیشتر گفته بود که «زبان اولتیماتوم، باجگیری و تهدید» برای مسکو غیرقابل قبول است و تهدید به تحریمهای جدید را امری پیشپاافتاده میداند.
ترامپ ششم مرداد گفت: «ما فکر میکردیم چندین بار این مساله حل شده، و بعد رییسجمهور پوتین میآید و شروع میکند به شلیک موشک به شهری مثل کییف و کلی آدم را در خانه سالمندان میکشد. و من میگویم این روش درستی نیست.»
او که از مواضع ولودیمیر زلنسکی، رییسجمهوری اوکراین، نیز اظهار نارضایتی کرده، تاکنون تهدیداتش علیه پوتین را به مرحله اجرا نرسانده و به رابطه خوبی که پیشتر میان آنها وجود داشته، استناد کرده است.
شبکه سیانان گزارش داد آمریکا در جریان جنگ ۱۲ روزه، حدود یکچهارم از ذخایر موشکهای رهگیر پیشرفته تاد خود را مصرف کرد. به گفته دو منبع آگاه از این عملیات، این موضوع نشاندهنده سرعت مصرف بسیار بالاتر از ظرفیت تولید این سامانههاست.
بر اساس این گزارش، نیروهای آمریکایی برای مقابله با شلیک انبوه موشکهای بالستیک جمهوری اسلامی، بیش از ۱۰۰ و حتی شاید ۱۵۰ فروند موشک رهگیر تاد شلیک کردند.
این تعداد، بخش قابل توجهی از ذخایر این سامانه دفاعی پیشرفته آمریکا را شامل میشود.
آمریکا در حال حاضر هفت سامانه تاد در اختیار دارد و در جریان این درگیری، از دو سامانه مستقر در اسرائیل استفاده کرد.
سیانان تحلیل کرد این استفاده گسترده در مدتزمانی کوتاه، شکافهایی را در شبکه دفاع موشکی آمریکا نمایان و یکی از داراییهای پرهزینه این کشور را در دورهای مصرف کرده که حمایت عمومی آمریکاییها نسبت به مساله دفاع از اسرائیل به پایینترین سطح تاریخی خود رسیده است.
برخی مقامهای پیشین دفاعی آمریکا و کارشناسان حوزه موشکی به شبکه سیانان گفتند این کاهش سریع ذخایر، نگرانیهایی درباره وضعیت امنیتی جهانی آمریکا و توانایی این کشور برای بازسازی سریع ذخایر نظامی بهوجود آورده است.
بر اساس برآوردهای بودجه وزارت دفاع آمریکا برای سال مالی ۲۰۲۶، این کشور در سال گذشته تنها ۱۱ موشک رهگیر جدید تاد تولید کرده و انتظار میرود در سال مالی جاری نیز تنها ۱۲ فروند دیگر دریافت کند.
کینگزلی ویلسون، سخنگوی پنتاگون، درباره دخایر موشکهای تاد و میزان مصرفشان در جنگ ۱۲ روزه گفت: «ارتش آمریکا در قویترین وضعیت تاریخ خود قرار دارد و برای انجام هر ماموریتی در هر مکان و زمانی در سراسر جهان، هر آنچه لازم است در اختیار دارد. اگر به مدرک بیشتری نیاز دارید، به عملیات چکش نیمهشب و نابودی کامل توانمندیهای هستهای ایران نگاه کنید.»
یکی از مقامهای وزارت دفاع آمریکا از ارائه اطلاعات درباره میزان ذخایر موشکهای رهگیر تاد به دلیل ملاحظات امنیتی عملیاتی خودداری کرد، اما گفت پنتاگون «همچنان در موقعیتی قرار دارد که میتواند به هرگونه تهدیدی پاسخ دهد».
نقش سامانه تاد در رهگیری حملات موشکی جمهوری اسلامی به اسرائیل
نخستین بار روزنامه والاستریت ژورنال گزارشی درباره شمار موشکهای تاد مصرفشده در جریان جنگ ۱۲ روزه منتشر کرد.
به نوشته سیانان، با وجود استفاده گسترده از این سامانهها برای مقابله با حملات ایران در ماه گذشته، دهها موشک جمهوری اسلامی همچنان به خاک اسرائیل اصابت کرد.
تاد سامانهای متحرک است که میتواند موشکهای بالیستیک کوتاهبرد، میانبرد و میانبرد پیشرفته را در داخل یا خارج از جو زمین و در مرحله پایانی پروازشان شناسایی و منهدم کند.
هر واحد (یا آتشبار) این سامانه از سوی ۹۵ سرباز آمریکایی اداره میشود و شامل شش پرتابگر و ۴۸ موشک رهگیر است.
موشکهای رهگیر این سامانه از سوی شرکت لاکهید مارتین ساخته میشوند و طبق بودجه سال ۲۰۲۵ آژانس دفاع موشکی آمریکا، هر موشک حدود ۱۲.۷ میلیون دلار قیمت دارد.
تحلیلی از موسسه یهودی امنیت ملی آمریکا مستقر در واشینگتن (جینسا) نشان میدهد موشکهای تاد آمریکا، بههمراه سامانههای پدافندی پیکان-۲ و پیکان-۳ اسرائیل، مجموعا ۲۰۱ فروند از ۵۷۴ موشک شلیک شده از سوی ایران را سرنگون کردهاند.
بر اساس تحلیل جینسا، در مقابل ۵۷ موشک جمهروی اسلامی به مناطق مسکونی اسرائیل برخورد کردهاند.
این گزارش همچنین برآورد کرده که سامانه تاد آمریکا تقریبا نیمی از رهگیریها را انجام داده که حاکی از ناکافی بودن ذخایر موشکی سامانههای پیکان اسرائیل است.
سامانه گنبد آهنین اسرائیل برای رهگیری راکتهای کوتاهبرد طراحی شده، نه موشکهای بالیستیکی که ایران شلیک کرده است.
آری سیکورل، نویسنده این گزارش، گفت پس از مصرف بخش زیادی از موشکهای رهگیر موجود، ایالات متحده و اسرائیل هر دو با نیاز فوری به بازسازی ذخایر و افزایش شدید نرخ تولید مواجهاند.
او تخمین زد بازسازی این ذخایر در صورت تداوم نرخ تولید فعلی، بین سه تا هشت سال طول خواهد کشید.
گزارشها درباره میزان مصرف سامانه تاد نگرانکننده است
بر اساس برآوردهای بودجهای وزارت دفاع برای سال ۲۰۲۶، ایالات متحده قصد دارد در سال آینده ۳۷ موشک رهگیر تاد جدید خریداری کند که بخشی از تامین مالی آن از طریق افزوده جدیدی در لایحه «بزرگ و زیبای» دونالد ترامپ انجام میگیرد.
سیانان یادآوری کرد کارشناسان و مقامهای سابق دفاعی هشدار دادهاند باید ظرفیت تولید این تجهیزات بهطور چشمگیری افزایش یابد تا کمبود موجود جبران شود.
یکی از کارشناسان دفاع موشکی که هزینههای دولت آمریکا در این حوزه را پیگیری میکند، به سیانان گفت: «گزارشها درباره میزان مصرف سامانه تاد نگرانکننده است. باید به سطح تعهد و هزینههایی که صرف دفاع از اسرائیل شده دقت کرد چون بسیار قابل توجه است.»
یک افسر ارشد بازنشسته ارتش آمریکا که نخواست نامش فاش شود، گفت حدود ۲۵ درصد از کل ذخایر موشکهای رهگیر تاد از سوی نیروهای آمریکایی حاضر در اسرائیل و مشارکتکننده در جنگ مصرف شده است.
او افزود: «وزارت دفاع در حال بازبینی سطح ذخایر جنگی مهمات حیاتی است و تلاش دارد ظرفیت تولید سالانه را بهطور چشمگیر افزایش دهد؛ تلاشی که مدتها پیش باید آغاز میشد.»
به گفته چهار مقام ارشد پیشین دفاعی آمریکا، نگرانیها درباره ذخایر موشکهای رهگیر آمریکا پیش از جنگ ۱۲ روزه نیز وجود داشت و این مشکل، بهویژه در مورد موشکهای رهگیر پیشرفته که نقش کلیدی در بازدارندگی در برابر چین دارند، جدیتر است.
یکی از این مقامهای پیشین که در یکسال گذشته از سمت خود کنار رفته، گفت: «بدون اشاره به اعداد خاص، میتوانم بگویم از میزان پایین آمادگی برخی از ذخایر شگفتزده شدم.»
او افزود: «ذخایر رو به کاهش است. ما به تعداد بیشتری نیاز داریم و سریعتر از آنچه اکنون تولید میشوند.»
بر اساس اطلاعات شرکت لاکهید مارتین، در حال حاضر ۹ آتشبار فعال تاد در سطح جهان وجود دارد.
ارتش آمریکا هفت آتشبار در اختیار دارد و طبق گزارش سرویس تحقیقات کنگره، قصد دارد تا سال ۲۰۲۵ هشتمین آتشبار را نیز عملیاتی کند.
اطلاعات موجود در سال ۲۰۱۹ نشان میداد پنج آتشبار آمریکا در پایگاههایی در ایالت تگزاس، یک آتشبار در جزیره گوام و یک آتشبار در کره جنوبی مستقر بودهاند؛ اما تا سال گذشته، پنتاگون دو آتشبار از اینها را به خاورمیانه منتقل کرد تا از اسرائیل محافظت کند.
دو آتشبار دیگر نیز به امارات متحده عربی تحویل داده شدهاند و برای رهگیری موشکهای بالیستیک شلیکشده از سوی نیروهای حوثی مورد استفاده قرار گرفتهاند.
دادستانی کل روسیه اعلام کرد که در پی حمله سایبری به سامانههای شرکت هواپیمایی آئروفلوت، پروندهای جنایی تشکیل داده است. این اقدام پس از آن صورت گرفت که دهها پرواز به دلیل اختلال در سیستم فناوری اطلاعات لغو شد.
شرکت هواپیمایی آئروفلوت دوشنبه ششم مرداد اعلام کرد که به دنبال «نقص در سامانههای اطلاعاتی»، بیش از ۵۰ پرواز داخلی و خارجی خود را لغو کرده است؛ پس از بررسیها، مقامات رسمی منشاء این اختلال را یک حمله سایبری عنوان کردند.
این شرکت که یکی از بزرگترین خطوط هوایی روسیه است، بدون ارائه جزئیات بیشتر درباره علت اختلال، گفت: «متخصصان در حال تلاش برای به حداقل رساندن تاثیر این رویداد و بازگرداندن عملیات عادی پروازی هستند.»
سخنگوی کرملین، دیمیتری پسکوف، با «نگرانکننده» خواندن این حادثه گفت: «اطلاعاتی که در فضای عمومی منتشر شده بسیار هشداردهنده است و این تهدیدی جدی برای همه شرکتهای بزرگ خدماتی است.»
او افزود: «ما منتظر روشن شدن اطلاعات و توضیحات رسمی خواهیم بود.»
همزمان، یک گروه هکری طرفدار اوکراین با نام «کلاغ خاموش» مسئولیت این حمله را برعهده گرفت و در بیانیهای اعلام کرد که این عملیات سایبری با همکاری گروه بلاروسی «سایبرپارتیزانها» انجام شده است.
این گروه اعلام کرد که طی یک عملیات یکساله موفق شده هفت هزار سرور آئروفلوت را از بین ببرد و به رایانههای شخصی کارکنان، از جمله مدیران ارشد، نفوذ کند.
این بیانیه تهدید کرده که بهزودی «اطلاعات شخصی تمام روسهایی که تاکنون با آئروفلوت سفر کردهاند» را افشا خواهد کرد.
رویترز میگوید نمیتواند به طور مستقل صحت این ادعا را تایید کند.
گروه «کلاغ خاموش» پیشتر نیز مسئولیت حملاتی علیه پایگاههای داده دولتی، شرکتهای بیمه، مخابرات و نهادهای شهری روسیه را برعهده گرفته بود که برخی از این حملات به نشت گسترده دادهها منجر شد.
در فرودگاه شرمتیوو مسکو، صفحه نمایشها پر از اعلان لغو پرواز بود؛ امری که در اوج فصل تعطیلات تابستانی برای بسیاری از مسافران مشکلساز شد.
پروازها به مقاصد داخلی روسیه و همچنین به مینسک و ایروان نیز تحت تاثیر قرار گرفتند. دستکم ۱۰ پرواز دیگر نیز با تاخیر مواجه شدند.
در فضای مجازی مسافران با عصبانیت از نبود اطلاعات کافی انتقاد کردند.
آئروفلوت در پاسخ اعلام کرد که مسافران آسیبدیده میتوانند تا ۱۰ روز آینده بلیتهای خود را لغو کنند و یا تغییر دهند.
با وجود تحریمهای غرب که دامنه سفرهای بینالمللی را برای روسیه محدود کرده، آئروفلوت همچنان در میان ۲۰ شرکت هواپیمایی پرمسافر جهان قرار دارد و در سال گذشته بیش از ۵۵ میلیون مسافر جابهجا کرده است.
فومتام وچایچای، نخستوزیر موقت تایلند و هون مانت، نخستوزیر کامبوج، دوشنبه ششم مرداد در در شهر پوتراجایا مالزی توافق کردند به درگیریها پایان دهند، ارتباطات مستقیم را از سر بگیرند و ساز و کاری برای اجرای آتشبس ایجاد کنند.
در جریان مرگبارترین درگیری میان دو کشور در بیش از یک دهه گذشته، دستکم ۳۶ نفر کشته و بیش از ۳۰۰ هزار نفر آواره شدند. اکثر قربانیان این خشونتها غیرنظامیان بودند.
آتشبس میان این دو کشور از نیمهشب به وقت محلی، برابر با حدود ساعت هشت شب ششم مرداد به وقت ایران، اجرایی میشود.
انور ابراهیم، نخستوزیر مالزی، بهعنوان رییس دورهای اتحادیه کشورهای جنوب شرق آسیا (آسهآن)، همراه با آمریکا و چین برای نشاندن دو طرف پای میز مذاکره تلاش کرد.
ابراهیم پس از مذاکراتی دو ساعته اعلام کرد آماده است تیمی را برای نظارت بر اجرای این توافق اعزام کند.
اختلاف مرزی قدیمی میان دو کشور
اختلاف میان تایلند و کامبوج قدمتی بیش از یک قرن دارد و به زمان ترسیم مرزهای این دو کشور پس از اشغال کامبوج از سوی فرانسه بازمیگردد.
تنشها در سال ۲۰۰۸ زمانی شدت گرفت که کامبوج تلاش کرد یک معبد قرن یازدهمی واقع در منطقه مورد مناقشه را در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت کند که با اعتراض شدید تایلند روبهرو شد.
آخرین تنشها در ماه مه پس از کشته شدن یک سرباز کامبوجی آغاز شد و روابط دو کشور را به پایینترین سطح طی بیش از یک دهه رساند.
درگیریها دوم مرداد یک روز پس از آنکه تایلند سفیر خود را از پنومپن فراخواند و نماینده کامبوج را اخراج کرد، شدت گرفت.
این اقدام بانکوک در واکنش به انفجار مینهایی بود که به مجروح شدن سربازان تایلندی انجامید.
این رویارویی به تجمع نیروهای نظامی در دو سوی مرز انجامید و دولت ائتلافی شکننده تایلند را تا مرز فروپاشی پیش برد.
هر یک از دو طرف، دیگری را به آغاز درگیریها در هفته گذشته متهم کردند.
آنها بهسرعت توپخانه سنگین خود را در نقاط مختلف در امتداد مرز ۸۰۰ کیلومتری دو کشور مستقر کردند و تایلند حتی از جنگندههای اف-۱۶ برای انجام حملات هوایی استفاده کرد.
دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، حین این درگیریها با رهبران هر دو کشور تماس گرفت و هشدار داد اگر به جنگ پایان ندهند، توافقهای تجاری آنها با واشینگتن لغو خواهد شد.
کارولین لیویت، سخنگوی کاخ سفید، در واکنش به اعلام آتشبس گفت این موضوع «به لطف ترامپ» ممکن شد.
لیویت در پستی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «جایزه نوبل صلح را به او [ترامپ] بدهید.»