روزنامه نیویورک‌تایمز به نقل از دو منبع آگاه گزارش داد که دونالد ترامپ قصد دارد هفته آینده دیداری حضوری با ولادیمیر پوتین برگزار کند. به گفته این منابع، ترامپ همچنین در نظر دارد پس از این دیدار، نشستی سه‌جانبه با حضور خود، پوتین و ولودیمیر زلنسکی ترتیب دهد.
گاردین چهارشنبه ۱۵ مرداد در گزارشی نوشت اسرائیل از این تماسهای ذخیرهشده برای حملات هوایی، بازداشت و حتی حذف هدفمند افراد استفاده کرده است.
به گزارش گاردین، در سال ۲۰۲۱ یوسی سریئل، فرمانده وقت واحد ۸۲۰۰ ارتش اسرائیل، در دفتر مرکزی مایکروسافت با ساتیا نادلا، مدیرعامل این شرکت، دیدار کرد تا درباره ذخیرهسازی اطلاعات فوقمحرمانه ارتش اسرائیل در فضای ابری (کلاد) مایکروسافت گفت‌وگو کند.
این دیدار به همکاری ویژهای منجر شد که طی آن، بخشی اختصاصی و ایزوله از پلتفرم ازیور (Azure) برای واحد ۸۲۰۰ راهاندازی شد.
تحقیقات گاردین بر پایه اسناد درز کرده از مایکروسافت و گفت‌وگو با ۱۱ منبع مطلع، نشان می‌دهد که این فضا برای ساخت سامانهای بیسابقه و وسیع جهت جمعآوری و نگهداری مکالمات تلفنی روزانه میلیون‌ها فلسطینی در کرانه باختری و غزه مورد استفاده قرار گرفته است؛ پروژهای که در داخل واحد ۸۲۰۰ با شعار «یک میلیون تماس در هر ساعت» شناخته می‌شود.
این سامانه ابتدا برای کرانه باختری طراحی شد و هدف آن نه شنود اهداف خاص، بلکه نظارت مداوم بر کل جمعیت فلسطینیها با استفاده از تحلیلهای هوش مصنوعی بود.
به گفته یکی از منابع، «ناگهان کل جمعیت به دشمن تبدیل شد.»
بر اساس گزارش، مهندسان مایکروسافت در طراحی لایههای امنیتی این سامانه با واحد ۸۲۰۰ همکاری مستقیم داشتند.
تا ژوئیه ۲۰۲۵، بیش از ۱۱ هزار و ۵۰۰ ترابایت از دادههای نظامی اسرائیل (معادل حدود ۲۰۰ میلیون ساعت مکالمه صوتی) در مراکز داده مایکروسافت در هلند و ایرلند ذخیره شده است.
این دادهها به افسران اطلاعاتی امکان می‌دهد مکالمات هر فرد را در صورت لزوم بازپخش کنند. این اطلاعات در برخی موارد برای طراحی حملات هوایی، بازداشت افراد بدون مدرک کافی، یا حتی توجیه کشتار هدفمند استفاده شده است.
مایکروسافت در واکنش به این افشاگری گفته است که اطلاعی از نوع دادههای ذخیرهشده از سوی واحد ۸۲۰۰ ندارد و هدف از همکاری با این نهاد، تقویت امنیت سایبری اسرائیل بوده است.
با این حال، اسناد داخلی شرکت نشان می‌دهد که برخی از کارکنان مایکروسافت، به‌ویژه کارمندان سابق واحد ۸۲۰۰، از ماهیت دادهها مطلع بودهاند.
واحد ۸۲۰۰، مشابه آژانس امنیت ملی آمریکا، مسئول جمعآوری اطلاعات سیگنالی است. سخنگوی ارتش اسرائیل گفته است همه همکاریها بر اساس توافقهای قانونی انجام شده و این فعالیتها مطابق با قوانین بینالمللی برای مقابله با تروریسم انجام می‌شود.
سازمانهای حقوق بشری و بخشی از کارکنان مایکروسافت این پروژه را به مشارکت در جنایات جنگی متهم کردهاند.
برخی منابع میگویند سامانه کلاد نقش فعالی در عملیاتهای نظامی پس از حملات هفتم اکتبر ۲۰۲۳ حماس داشته است؛ حملاتی که بیش از ۱۲۰۰ کشته در اسرائیل بر جای گذاشت.
به گفته منابع اطلاعاتی، استفاده از این سامانه در جنگ غزه افزایش یافته و علیرغم تخریب زیرساختهای مخابراتی غزه، اطلاعات ذخیرهشده همچنان برای برنامهریزی عملیاتهای نظامی کاربرد دارد.
یکی از منابع می‌گوید ارتش اسرائیل اکنون به دنبال «کنترل بلندمدت» بر غزه است و این سامانه بهعنوان ابزاری راهبردی در این مسیر مورد توجه قرار گرفته است.
ویتکاف چهارشنبه ۱۵ مرداد در ماموریتی ناگهانی برای یافتن راه‌حلی در جنگ سه سال و نیمه‌ای که با تهاجم تمام‌عیار روسیه به اوکراین آغاز شد، دیداری حدودا سه ساعته با پوتین داشت.
یوری اوشاکوف، مشاور سیاست خارجی کرملین، که در این دیدار حضور داشت گفت دو طرف «سیگنال‌هایی» درباره مساله اوکراین رد و بدل کردند و درباره امکان توسعه همکاری‌های راهبردی میان مسکو و واشینگتن گفت‌وگو شد.
اوشاکوف این گفت‌وگوها را «بسیار مفید و سازنده» توصیف کرد و بدون ارائه جزییات بیشتر گفت باید منتظر بازگشت ویتکاف و گزارشش به ترامپ بود.
احتمال طرح پیشنهاد «تعلیق حملات هوایی»
خبرگزاری بلومبرگ و رسانه مستقل روسی «بل» گزارش دادند کرملین ممکن است پیشنهاد تعلیق حملات هوایی از سوی روسیه و اوکراین را مطرح کرده باشد.
این ایده هفته گذشته از سوی الکساندر لوکاشنکو، رییس‌جمهوری بلاروس، در دیدار با پوتین مطرح شده بود.
چنین اقدامی اگر مورد توافق قرار گیرد، بسیار کمتر از آتش‌بس کامل و فوری است که اوکراین و آمریکا ماه‌هاست خواستار آن هستند، اما می‌تواند اندکی آرامش برای دو طرف به همراه داشته باشد.
کریل دیمیتریف، مدیرعامل صندوق سرمایه‌گذاری روسیه، که پیش‌تر از ویتکاف استقبال کرده و همراه او در پارکی نزدیک کرملین قدم زده بود، در شبکه‌های اجتماعی نوشت: «گفت‌وگو پیروز خواهد شد.»
دولت آمریکا هنوز واکنشی به این دیدار نشان نداده است.
ترامپ که به دلیل عدم پیشرفت در مسیر صلح، به‌طور فزاینده‌ای از پوتین ناامید شده، تهدید کرده است که تعرفه‌های سنگینی را بر کشورهایی اعمال خواهد کرد که از روسیه کالا وارد می‌کنند.
او به‌ویژه بر هند فشار وارد می‌کند؛ کشوری که همراه با چین، از خریداران عمده نفت روسیه به شمار می‌رود.
کرملین می‌گوید تهدید به مجازات کشورهایی که با روسیه تجارت دارند، اقدامی غیرقانونی است.
هنوز روشن نیست روسیه چه پیشنهادی ممکن است به ویتکاف داده باشد تا از تهدید ترامپ جلوگیری کند.
حملات متقابل روسیه و اوکراین ادامه دارد
از زمانی که گفت‌وگوهای مستقیم صلح در ماه مه از سر گرفته شد، روسیه سنگین‌ترین حملات هوایی خود در طول جنگ را انجام داده و تنها در کی‌یف، دست‌کم ۷۲ نفر را کشته است.
ترامپ هفته گذشته این حملات روسیه را «چندش‌آور» توصیف کرد.
اوکراین نیز همچنان به پالایشگاه‌ها و مخازن نفتی روسیه حمله می‌کند.
ولودیمیر زلنسکی، رییس‌جمهوری اوکراین، چهارشنبه ۱۵ مرداد گفت روسیه به یک ایستگاه پمپاژ گاز در جنوب اوکراین حمله کرده است.
او این حمله را ضربه‌ای عامدانه و حساب‌شده به غیرنظامیان، پیش از آغاز فصل سرد توصیف کرد.
روسیه در مقابل گفت زیرساخت گازی را که به ارتش اوکراین خدمات می‌داد، هدف قرار داده است.
آندری یرماک، رییس دفتر ریاست‌جمهوری اوکراین، چهارشنبه گفت دستیابی به آتش‌بس کامل و برگزاری نشست رهبران ضروری است.
او در تلگرام نوشت: «این جنگ باید متوقف شود و در حال حاضر، مسئولیت این امر برعهده روسیه است.»
پوتین پیروزی در جنگ را به رابطه خوب با آمریکا ترجیح می‌دهد
سه منبع نزدیک به کرملین به خبرگزاری رویترز گفتند بعید است پوتین به ضرب‌الاجل تحریمی ترامپ تن دهد، چراکه او اعتقاد دارد در جنگ پیروز است و اهداف نظامی‌اش بر تمایلش برای بهبود روابط با آمریکا اولویت دارد.
منابع روسی هم به رویترز گفتند پوتین نسبت به اثربخشی تحریم‌های جدید آمریکا تردید دارد، چراکه طی سه سال و نیم جنگ، موج‌های متعددی از تحریم‌ها را تجربه کرده است.
دو منبع گفتند رهبر روسیه نمی‌خواهد ترامپ را خشمگین کند و می‌داند ممکن است با رد این فرصت، شانس بهبود روابط با واشینگتن و غرب را از دست بدهد، اما اهداف جنگی‌اش برای او مهم‌تر است.
به گفته منابع روسی، شروط پوتین برای صلح شامل تعهدی الزام‌آور مبنی بر عدم گسترش ناتو به شرق، بی‌طرفی اوکراین، حفاظت از روس‌ها و پذیرش دستاوردهای سرزمینی مسکو در این جنگ است.
در مقابل، زلنسکی گفته است اوکراین هرگز حاکمیت روسیه بر مناطق اشغال‌شده را به رسمیت نخواهد شناخت و کی‌یف این حق حاکمیتی دارد که تصمیم بگیرد آیا می‌خواهد به ناتو بپیوندد یا نه.
بر اساس این گزارش، جزئیات این برنامه‌ها در جریان تماس تلفنی ترامپ با رهبران اروپایی در روز چهارشنبه ارائه شده است. در این دیدارها، که تنها میان ترامپ، پوتین و زلنسکی خواهد بود، هیچ مقام اروپایی حضور نخواهد داشت.
ترامپ چهارشنبه تایید کرد که پس از دیدار «بسیار سازنده» استیو ویتکاف با پوتین، با برخی رهبران اروپایی گفت‌وگو کرده است. ترامپ در شبکه اجتماعی تروث سوشیال نوشت: «نماینده ویژه من، استیو ویتکوف، دیداری بسیار ثمربخش با رییس‌جمهوری روسیه داشت. پیشرفت بزرگی حاصل شد! همه موافق‌اند که این جنگ باید به پایان برسد و ما در روزها و هفته‌های آینده برای آن تلاش خواهیم کرد.»
این دیدار در حالی صورت گرفت که واشینگتن آماده می‌شود از روز جمعه تحریم‌های ثانویه‌ای را علیه مسکو و کشورهای طرف معامله با آن اعمال کند. با وجود آن‌که مذاکرات مثبت ارزیابی شده، اما انتظار می‌رود این تحریم‌ها طبق برنامه اجرا شود.
ساعاتی پس از انتشار این خبر، ترامپ که در مراسمی در کاخ سفید با خبرنگاران سخن می‌گفت اعلام کرد که دیدار با ولادیمیر پوتین ممکن است به‌زودی برگزار شود. او ضمن اشاره به پیشرفت‌های حاصل‌شده در گفت‌وگوها با روسیه، گفت که همچنان در حال بررسی اعمال تحریم‌های جدید علیه این کشور است. به گفته او، تحریم‌های ثانویه بیشتری نیز در راه است، اما تصمیم نهایی درباره تعرفه‌های روسیه هنوز اتخاذ نشده است.
مارک روبیو: هنوز راه درازی در پیش داریم
مارکو روبیو، وزیر امور خارجه آمریکا، در گفت‌وگو با شبکه فاکس بیزینس درباره تلاش‌ها برای پایان جنگ اوکراین گفت: «امروز روز خوبی بود، اما هنوز راه درازی در پیش داریم و موانع زیادی باقی مانده است.»
او تاکید کرد که «عناصر کلیدی برای پایان جنگ روسیه و اوکراین، جنبههای سرزمینی خواهند داشت» و افزود: «اکنون درک بهتری از شرایطی داریم که روسیه تحت آنها ممکن است جنگ را متوقف کند.»
روبیو با اشاره به پیشرفت اخیر گفت: «برای نخستینبار از ۲۰ ژانویه تاکنون، چند نمونه مشخص در اختیار داریم از چیزهایی که روسیه ممکن است در ازای پایان جنگ درخواست کند.»
دیپلمات ارشد آمریکا در ادامه افزود: «در حال حاضر در مرحلهای نیستیم که رییس‌جمهوری ترامپ مجبور باشد تصمیم نهایی درباره تحریم‌های روسیه اتخاذ کند.»
او همچنین گفت احتمال دارد ترامپ طی چند روز آینده با ولادیمیر پوتین گفت‌وگو کند، اما فعلاً تماسی میان دو رهبر برنامهریزی نشده است.
روبیو در پاسخ به سوالی درباره احتمال اعمال تحریم‌های ثانویه علیه روسیه در روز جمعه گفت: «رئیسجمهوری در ۲۴ تا ۳۶ ساعت آینده در اینباره تصمیم خواهد گرفت.»
او درباره احتمال دیدار میان ترامپ و پوتین در هفته آینده نیز گفت: «هنوز مشخص نیست، همهچیز بستگی به میزان پیشرفت مذاکرات دارد.»
کاخ سفید: هنوز مکان این دیدار مشخص نیست
رویترز نیز گزارش داد که کاخ سفید اعلام کرد رییس جمهوری روسیه نیز خواهان دیدار با دونالد ترامپ شده و رییس‌جمهوری آمریکا آمادگی خود را برای گفت‌وگو با ولادیمیر پوتین و ولودیمیر زلنسکی اعلام کرده است. هنوز مکان این دیدار مشخص نیست، اما به گفته مقامهای کاخ سفید، احتمال دارد هفته آینده برگزار شود.
در همین حال، یوری اوشاکوف، مشاور سیاست خارجی پوتین، گفت این دیدار که حدود سه ساعت به طول انجامیده، «مفید و سازنده» بوده و دو طرف در آن «سیگنال‌هایی» درباره مسئله اوکراین رد و بدل کردهاند. او افزود تا زمانی که ویتکاف گزارش خود را به ترامپ ارائه نکند، جزئیات بیشتری منتشر نخواهد شد.
ولودیمیر زلنسکی، رییس‌جمهوری اوکراین، نیز در واکنش به تحولات اخیر، در سخنرانی شبانه خود اعلام کرد: «بهنظر میرسد روسیه حالا بیشتر به آتش‌بس تمایل دارد. فشارها جواب داده، اما باید مراقب فریبکاری در جزئیات باشیم، چه نسبت به ما و چه نسبت به آمریکا.»
زلنسکی همچنین در پلتفرم ایکس نوشت که درباره سفر ویتکوف به مسکو با ترامپ گفت‌وگو کرده و بر عزم اوکراین برای دفاع از استقلال خود و دستیابی به صلح عادلانه تاکید کرده است. او گفت که رهبران اروپایی نیز در تماسها با ترامپ مشارکت داشتهاند.
تعرفه علیه هند و چین به دلیل خرید نفت روسیه
در ادامه این تحولات، ترامپ روز چهارشنبه با صدور فرمانی، تعرفه واردات کالا از هند را بهدلیل ادامه واردات نفت روسیه ۲۵ درصد افزایش داد. این تصمیم موجب شد تعرفه برخی کالاهای هندی به سطح بیسابقه ۵۰ درصد برسد. با این حال، اقدامی مشابه برای چین که همچنان نفت روسیه وارد می‌کند، اعلام نشد.
کرملین تهدید آمریکا به مجازات کشورهایی که با روسیه تجارت دارند را «غیرقانونی» خوانده است. هنوز مشخص نیست که روسیه در دیدار اخیر چه پیشنهادی برای جلوگیری از این تحریم‌ها مطرح کرده است.
اوشاکوف در گفت‌وگو با رسانه روسی زوزدا گفت: «از سوی ما برخی سیگنالها درباره مسئله اوکراین منتقل شد و پاسخهای متقابلی نیز از سوی ترامپ دریافت کردیم.»
هم‌زمان، بلومبرگ و وبسایت روسی «دِ بِل» گزارش دادند که کرملین ممکن است پیشنهاد توقف حملات هوایی دو طرف را بهعنوان گام اولیه برای کاهش تنشها مطرح کرده باشد؛ پیشنهادی که نخستین بار توسط الکساندر لوکاشنکو، رییس‌جمهوری بلاروس، در دیدار با پوتین بیان شد.
با این حال، این پیشنهاد هنوز با خواسته آمریکا و اوکراین برای آتش‌بس کامل و فوری فاصله دارد.
بر اساس گزارش رویترز، از زمان آغاز مذاکرات مستقیم صلح در ماه مه، روسیه شدیدترین حملات هوایی جنگ را انجام داده که تنها در کی‌یف، پایتخت اوکراین، بیش از ۷۲ کشته بر جای گذاشته است. ترامپ این حملات را «نفرتانگیز» خوانده است.
اوکراین نیز به حملات به پالایشگاه‌ها و زیرساختهای نفتی روسیه ادامه داده است. زلنسکی چهارشنبه اعلام کرد که روسیه به یک ایستگاه پمپاژ گاز در جنوب اوکراین حمله کرده تا به آمادهسازیهای زمستانی لطمه بزند. مسکو ادعا کرده این حملات، زیرساختهای نظامی را هدف قرار دادهاند.
آندری یرماک، رییس دفتر زلنسکی، نیز در تلگرام نوشت که توقف کامل جنگ و برگزاری اجلاس رهبران برای صلح ضروری است: «جنگ باید متوقف شود و فعلاً توپ در زمین روسیه است.»
سه منبع نزدیک به کرملین به رویترز گفتهاند که پوتین بعید است در برابر اولتیماتوم ترامپ درباره تحریم‌ها عقبنشینی کند، زیرا معتقد است در حال پیروزی در جنگ است و دستیابی به اهداف نظامی را بر بهبود روابط با آمریکا ترجیح می‌دهد. به گفته این منابع، پوتین نمی‌خواهد ترامپ را خشمگین کند، اما دستیابی به دستاوردهای نظامی برای او در اولویت است.
این منابع همچنین گفتند که پوتین خواهان شروطی برای صلح است که شامل: تعهد قانونی به عدم گسترش ناتو به شرق، بی‌طرفی اوکراین، حمایت از حقوق روسزبانها و پذیرش دستاوردهای سرزمینی روسیه می‌شود؛ شروطی که از سوی اوکراین رد شده است.
زلنسکی تاکید کرده که اوکراین هرگز حاکمیت روسیه بر مناطق اشغالی را به رسمیت نخواهد شناخت و تصمیم برای پیوستن به ناتو، «حق حاکمیتی» این کشور است.
استیو ویتکاف، میلیاردر حوزه املاک که پیشزمینه دیپلماتیک ندارد، از ژانویه به تیم ترامپ پیوسته و مامور پیشبرد مذاکرات آتش‌بس در جنگهای اوکراین و غزه و همچنین بحران هستهای ایران شده است.
