رییس پلیس آگاهی تهران: در جنگ ۱۲ روزه سارقان از ترس جانشان از تهران فرار کرده بودند
با وجود تحریم‌ها، تا پیش از آغاز دور دوم ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ در بهمن ۱۴۰۳، برخی پالایشگاه‌های کوچک چینی (قوری‌ها)، همچنان به‌دلیل تخفیف‌های بسیار بالای جمهوری اسلامی، نفت ایران را می‌خریدند اما پس از آغاز کار ترامپ، این روند رفته رفته مختل شد.
طبق داده‌های شرکت «کپلر»، حجم نفت خام ایران در ذخایر شناور از ۹ میلیون بشکه در اواسط ژانویه به ۳۳ میلیون و ۴۰۰ هزار بشکه در اوایل اوت رسیده که بالاترین سطح از سال ۲۰۲۰ است.
بیشتر این نفتکش‌های معطل، در آب‌های سنگاپور و مالزی - مراکز اصلی عملیات انتقال کشتی به کشتی ایران - شناورند. نگهداری این حجم از نفت روی دریا، هزینه‌های سنگینی به جمهوری اسلامی تحمیل می‌کند.
از سوی دیگر، در پی جنگ ۱۲ روزه، حکومت ایران از بیم هدف قرار گرفتن انبارهای نفت خود، بخش بزرگی از نفت ذخیره شده را به کشتی‌ها انتقال داد.
در همین حال صادرات نفت خام ایران از حدود ۱.۷ میلیون بشکه در روز، در زمستان ۱۴۰۳، اکنون به حدود ۱۰۲ هزار بشکه در روز سقوط کرده است.
قوری‌های چینی
عمده خریداران نفت جمهوری اسلامی در شرایط تحریم، پالایشگاه‌های کوچک چینی موسوم به قوری (تی‌پات) بودند.
دولت ترامپ از ابتدای آغاز به کار خود، سخت‌گیری کم‌سابقه‌ای نسبت به خریداران نفت جمهوری اسلامی نشان داد.
پتروشیمی شاندونگ شوگوانگ لوچینگ با ظرفیت ۱۰۰ هزار بشکه در روز در مارس ۲۰۲۵، پالایشگاه شاندونگ شنگ‌سینگ کمیکال با ظرفیت ۴۴ هزار بشکه در روز در آوریل ۲۰۲۵ و پالایشگاه هبئی شینهای کمیکال گروپ با ظرفیت ۱۲۰ هزار بشکه در روز در ماه می ۲۰۲۵، از سوی آمریکا تحریم شدند.
مالزی نیز از سوی آمریکا برای سخت‌گیری درباره انباشت نفت ایران در آب‌های این کشور تحت فشار است.
تحریم امپراتوری کشتی‌رانی شمخانی
هشتم مرداد، آمریکا اعلام کرد حسین (مشهور به هکتور) شمخانی، فرزند علی شمخانی و بخشی از «امپراتوری عظیم کشتی‌رانی» وابسته به او را تحریم کرده است.
در این مجموعه، ۵۰ شخص و نهاد و بیش از ۵۰ کشتی در فهرست تحریم‌ها قرار گرفتند که بزرگ‌ترین اقدام تحریمی آمریکا علیه جمهوری اسلامی از سال ۲۰۱۸ به شمار می‌رود.
کمتر از دو هفته پس از آغاز دور دوم ریاست‌جمهوری ترامپ، کارزار تازه‌ای از سیاست «فشار حداکثری» علیه جمهوری اسلامی به راه افتاد.
در ۱۰۰ روز نخست فعالیت، دولت ترامپ در مجموع ۱۷ دور تحریم مرتبط با جمهوری اسلامی اعمال کرد که طی آن ۴۰ شخص، ۱۱۷ شرکت و نهاد و ۷۷ نفتکش هدف قرار گرفتند.
سازمان حقوق بشری کارون، شنبه ۱۸ مرداد گزارش داد پس از بازداشت‌های گسترده در پی جنگ ۱۲ روزه، دست‌کم ۸۰ نفر از بازداشت‌شدگان به بند پنج زندان شیبان اهواز منتقل شده‌اند.
این افراد پس از تحمل شکنجه‌های جسمی و روانی و اعترافات اجباری، به احکام سنگین حبس محکوم شده‌اند و جمعیت زندانیان این بند را به شدت افزایش داده‌اند.
تراکم جمعیت و شرایط نامناسب فضا
با وجود این‌که فضای بند پنج زندان شیبان برای نگهداری حداکثر ۱۰۰ نفر طراحی شده است، تراکم جمعیت باعث شده شرایط بهداشتی و انسانی به شدت تحت تاثیر قرار گیرد.
اتاق‌های این بند که هر کدام کمتر از ۲۰ متر مربع مساحت دارند، برای ۱۲ تا ۱۵ نفر در نظر گرفته شده‌اند اما به‌دلیل ازدحام جمعیت، برخی اتاق‌ها بیش از ۲۰ نفر را در خود جای داده‌اند.
حیاط این بند نیز تنها ۶۰ متر مربع مساحت دارد و به‌دلیل خرابی سیستم فاضلاب، آب آلوده و فاضلاب در آن جمع شده و بوی تعفن فضای زندان را فرا گرفته است.
دیوارهای بلند این زندان با ارتفاع ۱۲ متر و ضخامت شش متر مانع جریان هوای آزاد و تهویه طبیعی در حیاط شده و زندانیان امکان تردد، پیاده‌روی و ورزش در حیاط را ندارند و تنها هر دو هفته یک‌بار به بند دیگری منتقل می‌شوند تا بتوانند ورزش کنند.
افزایش بیماری‌ها و وضعیت بهداشتی بحرانی
بر اساس گزارش سازمان حقوق بشری کارون، شرایط بهداشتی در بند پنج زندان شیبان «بسیار بحرانی» است و بیماری‌های مختلفی در میان زندانیان شیوع پیدا کرده است.
علاوه بر بیماری‌های خاص، شیوع بیماری‌های پوستی نظیر گال و نیز بیماری آنفولانزا به شدت افزایش یافته است.
نگرانی دیگر این است که پخت و پز در حیاط بند، در کنار آب‌های آلوده و فاضلاب انجام می‌شود که سلامت زندانیان را بیش از پیش به خطر انداخته است.
این بند تنها دو سرویس بهداشتی دارد و زندانیان مجبورند برای استفاده از آن‌ها ایستادن در صف‌های طولانی را تحمل کنند.
همچنین تنها دو حمام در دسترس زندانیان این بند است و به‌دلیل ازدحام جمعیت، صف انتظار برای استفاده از آن‌ها به دو تا سه ساعت می‌رسد.
کولرهای موجود نیز کارآمدی لازم را ندارند و هوای گرم اهواز، شرایط را برای زندانیان سخت‌تر کرده است.
تهدید به اعتصاب غذا
در واکنش به این شرایط بحرانی و غیرانسانی، زندانیان سیاسی این بند تهدید کرده‌اند در صورت عدم رسیدگی فوری به مشکلات، دست به «اعتصاب غذای دسته‌جمعی» خواهند زد.
آن‌ها اعلام کرده‌اند این اقدام بهعنوان اعتراض به «شرایط غیرانسانی موجود در زندان» انجام خواهد شد.
بسیاری از زندانیان در ایران به‌ناچار از اعتصاب غذا بهعنوان آخرین راه برای رسیدن به خواسته‌هایشان استفاده می‌کنند و جان خود را به خطر می‌اندازند.
آن‌ها اغلب در اعتراض به برآورده نشدن مطالبات خود، از جمله تاخیر در رسیدگی به پرونده و مراعات نشدن حقوقشان بهعنوان زندانی، دست به اعتصاب می‌زنند.
محکومان به اعدام و حبس‌های طولانی مدت
بند پنج زندان شیبان اهواز یکی از پرجمعیت‌ترین بندهای زندانیان سیاسی در ایران است و جمعی از زندانیان محکوم به اعدام و حبس‌های طولانی‌مدت در آن حضور دارند.
سیدسالم موسوی، حبیب دریس، محمد داورشناس، مهدی شریفی، محمدامین عبیات، مرتضی مهناپور، مسعود جامعی، علیرضا مرداسی و فرشاد اعتمادی‌فر از جمله زندانیان محکوم به اعدام محبوس در این بند هستند.
شماری از زندانیان سیاسی محکوم به حبس ابد و حبس‌های طولانی‌مدت از جمله غلامحسین کلبی، عبدالامام زائری، عبدالزهرا هلیچی، یحیی ناصری، ناظم بریهی، محمدعلی عموری‌نژاد، سیدیابر البوشوکه، سیدمختار آلبوشوکه، علی حلفی، ایوب پرکار، فارس رماحی (عموری)، سامان حرمت‌نژاد و داود حرمت‌نژاد نیز در این بند به‌سر می‌برند.
سازمان حقوق بشری کارون در گزارش خود نوشت فعالان حقوق بشر با ابراز نگرانی شدید درباره وضعیت زندانیان، از نهادهای بین‌المللی و سازمان‌های حقوق بشری خواسته‌اند هرچه سریع‌تر نسبت به بهبود شرایط و حفاظت از جان و سلامت زندانیان سیاسی در زندان‌های اهواز اقدام کنند.
این گروه‌ها از سازمان‌های بین‌المللی خواسته‌اند نظارت دقیق‌تری بر وضعیت زندانیان و شرایط زندان‌ها داشته باشند تا از وقوع هرگونه نقض حقوق بشر جلوگیری شود.
