به نوشته روزنامه اسرائیلی هاآرتص، یک تاجر فلسطینی-آمریکایی که در تلاش‌ها برای توافق جدید گروگان‌ها نقش دارد، اعلام کرد پیشنهادی از سوی ایالات متحده را به حماس منتقل کرده که بر اساس آن در برابر آزادی همه گروگان‌های اسرائیلی، جنگ غزه پایان یابد.
بر اساس این گزارش که پنج‌شنبه ۱۳ شهریور منتشر شد، نماینده ارتش اسرائیل این اظهارات را در جلسه غیرعلنی کمیسیون سیاست خارجی و دفاعی پارلمان اسرائیل (کنست) مطرح کرده است.
کان افزود یکی از نمایندگان حزب حاکم لیکود ۱۲ شهریور در جلسه این کمیسیون پرسید چرا باید اشغال شهر غزه حماس را به تغییر موضع وادارد که این مقام نظامی پاسخ داد: «من نگفتم باعث خواهد شد حماس تغییر موضع دهد. این اصلا قطعی نیست.»
نماینده ارتش اسرائیل همچنین تاکید کرد شهر غزه «اهمیتی نمادین» دارد.
طبق تازه‌ترین برآورد ارتش اسرائیل، تا چهارشنبه ۱۲ شهریور حدود ۸۰۰ هزار نفر از اهالی شهر غزه همچنان در این منطقه حضور دارند.
ارتش اسرائیل شهر غزه در شمال این باریکه را منطقه جنگی اعلام کرده و در چارچوب عملیاتی برای تسلیم کردن حماس، طرح‌هایی را برای تصرف این شهر به اجرا گذاشته است.
بخش‌هایی از غزه نیز به‌عنوان «مناطق قرمز» تعیین شده‌اند و ارتش اسرائیل به اهالی آن دستور داده است محل سکونت خود را ترک کنند.
مخالفت رییس ستاد ارتش با طرح تصرف شهر غزه
تلویزیون اسرائیل ۱۲ شهریور گزارش داد ایال زمیر، رییس ستاد کل ارتش این کشور، قصد دارد به دولت بنیامین نتانیاهو هشدار دهد در صورت پیشبرد طرح تصرف شهر غزه، راهی جز تحمیل حکومت نظامی بر این باریکه وجود نخواهد داشت.
بر اساس این گزارش، زمیر همچنین با تصرف شهر غزه مخالفت کرده و از کابینه اسرائیل خواسته است به توافقی برای برقراری آتش‌بس و آزادی گروگان‌های در بند حماس دست یابد.
رییس ستاد کل ارتش اسرائیل تاکید کرده دستورات مربوط به تصرف شهر غزه را اجرا خواهد کرد اما هم‌زمان درباره پیامدهای نظامی و دیپلماتیک این اقدام، به دولت هشدار داده است.
هشدار وزیر دفاع اسرائیل در پی ادامه حملات حوثی‌ها
حوثی‌های مورد حمایت جمهوری اسلامی در یمن برای سومین بار طی ۲۴ ساعت گذشته، به‌سوی اسرائیل موشک شلیک کردند.
ارتش اسرائیل اعلام کرد دو موشک حوثی‌ها از سوی سامانه‌های دفاعی رهگیری شدند و موشک سوم خارج از خاک اسرائیل فرود آمد.
به گفته ارتش اسرائیل، یکی از این موشک‌ها مجهز به کلاهک خوشه‌ای بوده است.
روزنامه جروزالم پست سوم شهریور گزارش داد استفاده حوثی‌ها از مهمات خوشه‌ای در حمله موشکی بالستیک به اسرائیل، نشانگر «تحولی مهم و به‌شدت نگران‌کننده» در درگیری‌های منطقه‌ای و توانمندی‌های عملیاتی این گروه است.
بر اساس این گزارش، تهران دریافته که برای رویارویی با اسرائیل، باید بر سامانه‌های پدافند هوایی این کشور غلبه کند و مجهز کردن حوثی‌ها به کلاهک خوشه‌ای یکی از شیوه‌هایی است که می‌تواند در این مسیر موثر باشد.
این مهمات، در اثر یک انفجار اولیه تعداد زیادی مهمات کوچک‌تر را در منطقه انفجار پخش می‌کنند تا با یک فاصله زمانی پس از انفجار اول منفجر شوند.
یسرائیل کاتز، وزیر دفاع اسرائیل، ۱۳ شهریور در واکنش به ادامه حملات حوثی‌ها، با استناد به داستانی از تورات به این گروه هشدار داد.
کاتز در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «حوثی‌ها بار دیگر موشک‌هایی به سمت اسرائیل شلیک کردند ... ما تمام ۱۰ بلا را [علیه این گروه] کامل خواهیم کرد.»
۱۰ بلای مصر، مجموعه‌ای از رویدادهای معجزه‌آسا در روایت کتاب «سفر خروج» تورات است که به‌عنوان مجازات فرعون و مردم مصر برای رها نکردن بنی‌اسرائیل نازل شدند. طبق روایت تورات، پس از دهمین بلا، فرعون سرانجام بنی‌اسرائیل را آزاد کرد.
اسموتریچ چهارشنبه ۱۲ شهریور در جریان یک نشست خبری در اورشلیم، در برابر نقشه‌ای ایستاد که نشان می‌داد تقریبا همه کرانه باختری به جز شش شهر بزرگ فلسطینی، از جمله رام‌الله و نابلس، ممکن است ضمیمه اسرائیل شود.
او گفت می‌خواهد «بیشترین قلمرو و کمترین جمعیت [فلسطینی]» تحت حاکمیت اسرائیل قرار گیرد و از نتانیاهو خواست طرحش را که از سوی بخشی زیر نظر او در وزارت دفاع تهیه می‌شود، بپذیرد.
وزیر دارایی اسرائیل افزود: «زمان آن رسیده است که حاکمیت اسرائیل بر یهودا و سامره اعمال شود و ایده تقسیم سرزمین کوچک‌مان و ایجاد یک دولت تروریستی در مرکز آن برای همیشه از دستور کار خارج شود.»
او ادامه داد: «چه کسی می‌تواند از کشوری با چنین عمق استراتژیک کوچکی دفاع کند؟ به همین دلیل هدف از اعمال حاکمیت این است که تشکیل کشور فلسطین یک‌بار برای همیشه کنار گذاشته شود. این زمانی محقق می‌شود که حاکمیت بر تمام قلمرو، به جز مراکز جمعیتی عرب، اعمال شود. من هیچ علاقه‌ای ندارم که آنها از امکاناتی که کشور اسرائیل ارائه می‌کند بهره‌مند شوند.»
اسموتریچ، از رهبران جریان شهرک‌نشینی، از مدت‌ها پیش خواستار الحاق کرانه باختری به اسرائیل است؛ منطقه‌ای که اسرائیل در جریان جنگ ۱۹۶۷آن را تصرف کرد.
کرانه باختری از جمله سرزمین‌هایی است که فلسطینی‌ها برای تشکیل کشور مستقل آینده خود مطالبه می‌کنند.
مشخص نیست دولت بنیامین نتانیاهو بتواند در عمل اقدامی مشخص در این زمینه انجام دهد، چراکه چنین الحاقی به احتمال زیاد مستلزم طی روندی طولانی در پارلمان اسرائیل خواهد بود.
واکنش تند امارات متحده عربی
هرگونه گام اسرائیل به سوی الحاق کرانه باختری به‌احتمال زیاد با محکومیت گسترده از سوی کشورهای عربی و غربی روبه‌رو خواهد شد و هنوز مشخص نیست موضع دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا، در این زمینه چیست.
یک مقام امارات متحده عربی ۱۲ شهریور و پس از سخنان اسموتریچ هشدار داد الحاق کرانه باختری برای ابوظبی «خط قرمز» محسوب می‌شود.
لانا نسیبه، معاون وزیر امور سیاسی و نماینده ویژه وزیر خارجه امارات، به خبرگزاری رویترز گفت: «از همان ابتدا ما توافق‌های ابراهیم را ابزاری برای تداوم حمایت خود از مردم فلسطین و خواسته مشروع آنها برای تشکیل یک کشور مستقل می‌دانستیم.»
او از دولت اسرائیل خواست طرح‌های شهرک‌سازی را متوقف کند و افزود: «نباید اجازه داد افراطیون از هر نوعی مسیر منطقه را تعیین کنند. صلح نیازمند شجاعت، پایداری و امتناع از آن است که خشونت انتخاب‌های ما را شکل دهد.»
به گفته این مقام، چنین طرحی به‌شدت روح توافق‌های ابراهیم که روابط امارات و اسرائیل را عادی‌سازی کرد، تضعیف می‌کند.
امارات در سال ۲۰۲۰ با میانجیگ‌ری آمریکا روابط رسمی با اسرائیل برقرار کرد.
این موضع‌گیری قوی‌ترین انتقاد امارات از اسرائیل از زمان آغاز جنگ غزه در سال ۲۰۲۳ است.
انتقادها به طرح الحاق
اسموتریچ ماه گذشته نیز گفته بود کار روی یک طرح شهرک‌سازی که سال‌ها به تعویق افتاده بود آغاز خواهد شد؛ طرحی که کرانه باختری را تکه‌تکه و از شرق اورشلیم جدا می‌کند.
دفتر او گفت این اقدام ایده تشکیل کشور فلسطین را «به خاک خواهد سپرد».
تشکیلات خودگردان فلسطین که بر بخش‌هایی از کرانه باختری کنترل محدودی دارد همراه با متحدان و گروه‌های مدنی این طرح را محکوم کردند و آن را غیرقانونی دانستند.
آنها هشدار دادند که تجزیه سرزمین عملا هرگونه طرح صلح در منطقه را از بین خواهد برد. اسموتریچ همچنین خواستار الحاق کامل کرانه باختری شده است.
سخنگوی محمود عباس، رییس تشکیلات خودگردان فلسطین، پیش‌تر گفته بود هرگونه اقدام اسرائیل برای الحاق یا توسعه شهرک‌ها غیرقانونی، محکوم و غیرقابل‌قبول است.
عبدالحکیم حنینی، از مسئولان حماس، نیز گفت الحاق کرانه باختری امنیتی را که اسرائیل به‌دنبال آن است، تامین نخواهد کرد و در عوض «به مقاومت و رویارویی بیشتر منجر می‌شود».
اسرائیل که به‌دلیل جنگ در غزه با انتقادهای فزاینده بین‌المللی روبه‌روست، از وعده‌های اخیر فرانسه، بریتانیا، استرالیا و کانادا برای به‌رسمیت شناختن رسمی کشور فلسطین در نشست آتی مجمع عمومی سازمان ملل خشمگین شده است.
خبرگزاری رویترز نهم شهریور گزارش داد اسرائیل در حال بررسی گزینه الحاق کرانه باختری به‌عنوان پاسخی احتمالی به این وعده‌هاست.
دیوان عالی بین‌المللی در سال ۲۰۲۴ اعلام کرد اشغال سرزمین‌های فلسطینی از جمله کرانه باختری و شهرک‌سازی‌های اسرائیل غیرقانونی است و باید هرچه سریع‌تر پایان یابد.
با این حال، اسرائیل می‌گوید این سرزمین‌ها به لحاظ حقوقی «اشغالی» محسوب نمی‌شوند، بلکه «مناطق مورد مناقشه» هستند.
ارتش اسرائیل پیشروی خود داخل شهر غزه را گسترش داد
ارتش اسرائیل ۱۲ شهریور و هم‌زمان با این تحولات پیشروی خود در شهر غزه را شدت بخشید و با نیروها و تانک‌هایش وارد محله شیخ رضوان شد.
در هفته‌های اخیر، نیروهای اسرائیلی از حاشیه‌های بیرونی شهر غزه عبور کرده و اکنون تنها چند کیلومتر با مرکز شهر فاصله دارند؛ این در حالی است که درخواست‌های بین‌المللی برای توقف این عملیات ادامه دارد.
ساکنان شهر غزه گفتند ارتش خانه‌ها و اردوگاه‌های چادری را که پناهگاه آوارگان فلسطینی در طول نزدیک به دو سال جنگ بود، ویران کرده است.
به گفته مقام‌های بهداشت حماس، دست‌کم ۲۴ فلسطینی از جمله چند کودک چهارشنبه در سراسر غزه کشته شدند که بیشتر آنها در شهر غزه بودند.
خبرگزاری رویترز به نقل از شاهدان گزارش داد ارتش اسرائیل سه مدرسه در محله شیخ رضوان را که پناهگاه آوارگان فلسطینی بود، با نارنجک هدف قرار داد و چادرها را به آتش کشید اما آوارگان پیش از بمباران فرار کردند.
بر اساس این گزارش، خودروهای زرهی حامل مواد منفجره برای تخریب خانه‌های شرق شیخ رضوان منفجر شدند و یک درمانگاه بمباران شد که به نابودی دو آمبولانس انجامید.
ارتش اسرائیل ۱۲ شهریور در بیانیه‌ای اعلام کرد به عملیات علیه «سازمان‌های تروریستی» در غزه ادامه خواهد داد و هرگونه «تهدید علیه دولت اسرائیل» را از میان برمی‌دارد.
بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، پیش‌تر به ارتش دستور داده بود شهر غزه و «آخرین سنگر حماس» را تصرف کند.
افیخای ادرعی، سخنگوی عرب‌زبان ارتش اسرائیل، سه‌شنبه ۱۱ شهریور با انتشار پیامی «فوری» در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «در آستانه گسترش نبرد به داخل شهر غزه، به همه ساکنان نوار غزه یادآوری می‌کنیم که منطقه المواصی [در جنوب] خدمات بشردوستانه بهتری ارائه خواهد داد، به‌ویژه در زمینه خدمات درمانی، آب و غذا.»
در ادامه این پیام آمده است: «برای حفظ سلامتی شما هشدار می‌دهیم که نزدیک شدن یا بازگشت به مناطق نبرد یا مناطقی که نیروهای ارتش اسرائیل در آن فعالیت می‌کنند، شما را در معرض خطر قرار می‌دهد.»
در روزهای اخیر، شدت گرفتن حملات ارتش اسرائیل در نوار غزه، به‌ویژه طرح تصرف شهر غزه، موجی از نگرانی را در میان فعالان و نهادهای حقوق بشری برانگیخته است.
با این حال، بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، بی‌اعتنا به انتقادات، بر ادامه کارزار نظامی در غزه تاکید کرده است.
نتانیاهو ۱۰ شهریور در نشست کابینه امنیتی اسرائیل گفت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، از او خواسته است «با تمام قوا» به مواضع حماس حمله کند.
«جنگ تنها در صورت شکست کامل حماس پایان می‌یابد»
ایال زمیر، رئیس ستاد ارتش اسرائیل، ۱۱ شهریور در دیدار با نیروهای نظامی ذخیره تاکید کرد ارتش اسرائیل به چیزی کمتر از شکست کامل حماس راضی نخواهد شد.
او از تشدید و گسترش عملیات نظامی در غزه خبر داد و گفت: «تا زمان شکست این دشمن، ما جنگ را متوقف نخواهیم کرد... حماس هیچ جایی برای پنهان شدن از ما نخواهد داشت. هر جا که آنها را بیابیم ـ چه از میان رهبران ارشد و چه افراد رده‌پایین ـ آنها را هدف قرار می‌دهیم.»
زمیر با اشاره به عملیات زمینی ارتش اسرائيل در غزه افزود: «ما هم‌اکنون وارد مکان‌هایی شده‌ایم که هرگز پیش‌تر در آن حضور نداشتیم و در آنجا با شجاعت، قدرت، دلاوری و روحیه‌ای خارق‌العاده عمل می‌کنیم.»
او همچنین از عملیات نظامی اسرائیل در سراسر خاورمیانه برای دفاع از منافع این کشور تمجید کرد.
۱۰ شهریور، مرکز امنیت و امور خارجی اورشلیم گزارش داد حماس خود را برای نبردی سرنوشت‌ساز در شهر غزه و اردوگاه‌های آوارگان آماده می‌کند و حاضر به تسلیم نیست.
به گفته این اندیشکده، حتی در صورت سقوط این پایگاه‌ها، جنگ چریکی حماس از تونل‌های غزه ادامه خواهد یافت.
بشاره بحر روز پنج‌شنبه به شبکه العربیه گفت این پیشنهاد پیش از آخرین پیام دونالد ترامپ در شبکه ایکس به حماس داده شد؛ پیامی که در آن رئیس‌جمهوری آمریکا خواستار آزادی فوری ۲۰ گروگان زنده شد. او افزود: «حماس ابتدا درباره جدی بودن این پیشنهاد تردید داشت، اما پس از پیام ترامپ قانع شد که او واقعاً مصمم است.» چند ساعت بعد، حماس بیانیه‌ای منتشر کرد و بار دیگر بر آمادگی برای توافقی جامع شامل پایان جنگ تاکید کرد.
فشار آمریکا و تردید نسبت به اسرائیل
بحر تاکید کرد افکار عمومی در اسرائیل باور دارند بنیامین نتانیاهو بدون فشار مستقیم واشینگتن حاضر به پذیرش توافق نخواهد بود. او گفت: «ترامپ می‌خواهد جنگ در غزه را متوقف کند. پاسخ حماس منطقی و مسئولانه بود و این بار برخلاف گذشته سریع و بدون تاخیر داده شد.» به گفته او، اگر هر دو طرف جدی باشند، این جنگ می‌تواند ظرف دو هفته پایان یابد و ترامپ «توانایی اعمال فشار بر نتانیاهو» را دارد.
او در عین حال نسبت به نیت واقعی اسرائیل تردید کرد و یادآور شد که تل‌آویو به مدت ۲۲ روز به پیشنهاد قبلی پاسخی نداد، در حالی که حماس به ابتکار اخیر آمریکا واکنش مثبت نشان داد. بحر با انتقاد از نخست‌وزیر اسرائیل گفت: «همه می‌دانند نتانیاهو تنها به ماندن در قدرت و فرار از زندان فکر می‌کند.»
واکنش خانواده‌های گروگان‌ها
انجمن خانواده‌های گروگان‌ها و مفقودشدگان نیز روز پنج‌شنبه از نتانیاهو، دولت ترامپ و کشورهای میانجی خواست فوراً تیم‌های مذاکره را گرد هم آورند. در بیانیه مشترک خانواده‌ها آمده است: «بگذارید پشت میز مذاکره بنشینند تا زمانی که دود سفید از اتاق بیرون بیاید.» آنها تاکید کردند اجرای چارچوب ویتکاف به‌عنوان بخشی از یک توافق جامع می‌تواند بازگشت ۴۸ گروگان و پایان جنگ را تضمین کند.
موضع اسرائیل و پاسخ حماس
حماس روز چهارشنبه اعلام کرده بود آماده «توافقی جامع» برای آزادی همه گروگان‌های اسرائیلی در برابر «تعداد مشخصی از زندانیان فلسطینی» است. اما دفتر نخستوزیری اسرائیل این بیانیه را «صرفاً بازی تبلیغاتی بدون نکته جدید» توصیف کرد.
به گفته این دفتر، پایان جنگ تنها زمانی ممکن است که شروط کابینه اسرائیل برآورده شود: آزادی همه گروگان‌ها، خلع سلاح کامل حماس، غیرنظامی‌سازی نوار غزه، ادامه کنترل امنیتی اسرائیل و تشکیل یک حکومت غیرنظامی جایگزین که آموزش یا حمایت از تروریسم نداشته باشد.
