موسوی، رییس ستاد کل نیروهای مسلح: در حمایت از برادران قطری تردید به خود راه نمیدهیم



مسعود پزشکیان، رییس دولت جمهوری اسلامی، در جریان سفر استانی خود به اردبیل اعلام کرد اجرای سیاست «کوچکسازی دولت» در دستور کار قرار گرفته است.
پزشکیان پنجشنبه ۲۰ شهریور گفت: «ما نمیخواهیم دولتی بزرگ و پرهزینه داشته باشیم. هدف ما کوچکسازی دولت و کاستن از بار آن بر اقتصاد کشور است. دولت باید یاریگر اقتصاد باشد، نه مانع و باری مضاعف.»
او تاکید کرد دولت بهجای «تصدیگری» باید بهدنبال نقش «تسهیلگری» باشد و افزود: «وظیفه ما برداشتن موانع قانونی و مقرراتی از مسیر سرمایهگذاران است اما اصل کار و ابتکار باید از سوی بخش خصوصی، کشاورزان و صنعتگران شکل بگیرد.»
اظهارات پزشکیان در حالی است که گزارشها نشان میدهند تنها در یک مورد، شمار کارکنان نهاد ریاستجمهوری از سال ۱۳۶۸ تاکنون ۷۰۰ درصد افزایش داشته است؛ رشدی که از آن با عنوان «تورم نیروی انسانی» یاد میشود و همچنان یکی از چالشهای پرهزینه دولت به شمار میرود.
هرچند پزشکیان از «کوچکسازی دولت» و نقشآفرینی بخش خصوصی سخن میگوید، ساختار اقتصاد ایران نشان میدهد بخش بزرگی از فعالیتهای اقتصادی در اختیار سپاه پاسداران و بنیادهای شبهدولتی است که شفافیت محدودی دارند.
ناظران معتقدند کوچکسازی دولت در چنین شرایطی میتواند به واگذاری بیشتر منابع به این نهادهای قدرتمند منجر شود و لزوما به تقویت بخش خصوصی نخواهد انجامید.
افزون بر این، بخش خصوصی با موانع متعددی روبهروست؛ از مقررات دستوپاگیر و فساد سیستماتیک گرفته تا رقابت نابرابر با نهادهای برخوردار از رانت و معافیتهای مالیاتی.
به گفته کارشناسان اقتصادی، تا زمانی که این مشکلات ساختاری، بهویژه مداخلات اقتصادی سپاه پاسداران اصلاح نشود، شعار تسهیلگری دولت و کاهش تصدیگری بعید است بهبود واقعی فضای کسبوکار و کاهش فشار بر اقتصاد کشور را در پی داشته باشد.
پزشکیان مدارس را مقصر مهاجرت دانست: انسانهای «مغرور» تربیت میکنند
رییس دولت جمهوری اسلامی در جریان سخنان خود در سفر به اردبیل، بار دیگر نظام آموزشی را بابت موج مهاجرت جوانان و نخبگان از کشور مقصر دانست.
پزشکیان گفت: «مدارسی که امروز ساختهایم، بهجای تربیت انسانهای جامعنگر، افرادی تکبعدی و مغرور پرورش دادهاند. کسانی که مملکت و سرزمین خود را باور ندارند و خیال میکنند تنها باید در خارج از کشور به جایگاهی برسند.»
او افزود: «دانشآموزانی تربیت شدهاند که حتی جوایز آنچنانی دریافت کردهاند اما ۹۰ درصد آنها اکنون در ایران نیستند. این چه هنری است؟ این افراد زمانی که با مشکل روبهرو میشوند، بهجای ماندن و حل آن، قهر میکنند و میروند.»
پزشکیان تاکید کرد مدارس باید افرادی را تربیت کنند که «بدانند از این آب و خاک برخاستهاند و مسئولیت دارند کشور و سرزمین خود را آباد کنند».
این نخستین بار نیست که او در موضوع مهاجرت، انگشت اتهام را بهسوی شهروندان نشانه میگیرد و نقش حکومت در شکلگیری این پدیده را کماهمیت جلوه میدهد.
۹ مرداد، پزشکیان با بهکارگیری ادبیاتی جنسیتزده، قشر تحصیلکرده را بهدلیل مهاجرت از کشور به «نامردی» متهم کرد.
او در اردیبهشتماه نیز از مهاجرت شهروندان به خارج از کشور انتقاد و آن را مشکلی «تربیتی» ناشی از نظام آموزشی کشور توصیف کرده بود.

رییس بخش خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، خبر داد با گسترش پدیده فرونشست زمین، یک شهرک و ۴۰ مدرسه در شمال اصفهان تخلیه شدهاند.
علی بیتاللهی پنجشنبه ۲۰ شهریور در مصاحبه با خبرگزاری ایلنا، اصفهان را «پرخطرترین شهر» از نظر فرونشست توصیف کرد و گفت همانند تهران، مشهد و دیگر شهرهای ایران، برداشت بیرویه آبهای زیرزمینی دلیل اصلی این معضل است.
بیتاللهی افزود: «اصفهان با یک پدیده تشدیدکننده مواجه شده، آن هم قطع دائمی جریان آب زایندهرود است .... از اواسط دهه ٩٠ با تشدید بیآبی، قطع موقت و چند ماه یکبار زایندهرود شروع شده و از سال ٩٧ و ٩٨ به یک جریان قطع دائمی میرسیم. وقتی آب در سطح زمین جاری نباشد، به زیرزمین هم نفوذ نمیکند و سفرههای زیرزمینی تغذیه ندارند.»
این مقام وزارت راه و شهرسازی پیشتر نیز خبر داده بود ایران از نظر گستردگی فرونشست زمین در رتبه سوم جهان قرار دارد.
مهدی زارع، استاد پژوهشگاه زلزلهشناسی، هشتم شهریور هشدار داد تخلیه آبهای زیرزمینی علاوه بر فرونشست زمین میتواند به «تغییر تنش بر گسلهای فعال» بینجامد.
چرا شمال اصفهان در برابر فرونشست آسیبپذیرتر است؟
رییس بخش خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در ادامه مصاحبه خود با ایلنا اعلام کرد اصفهان از نظر وسعت فرونشست در صدر شهرهای ایران قرار دارد و «کل محدوده شهر اصفهان تحت تاثیر این پدیده است».
بیتاللهی گفت مناطق شمالی اصفهان بهدلیل نوع خاک «متفاوت» و «ریزدانه بودن رسوبات»، بیش از سایر نقاط در معرض فرونشست قرار دارند.
او افزود: «پدیده فرونشست به حدی جدی است که از ٢٨۵ مدرسه واقع در این مناطق، ۴٠ مدرسه تخلیه شده است. چندین اثر تاریخی در این مناطق بهصورت کاملا مشهود و ملموس ترک خوردهاند. یک شهرک بهطور کامل تخلیه شد و در محلاتی شاهد آن بودم که دیوارهای اتاقهای خانهها شکافهایی داشتند که دست من بهراحتی از بین آنها عبور میکرد.»
۲۱ مرداد، عیسی بزرگزاده، سخنگوی صنعت آب ایران، هشدار داد ۷۰ درصد دشتهای ایران در وضعیت «ممنوعه» یا «ممنوعه بحرانی» قرار دارند و بیش از ۳۰۰ دشت، از جمله تهران، با خطر جدی فرونشست زمین مواجه هستند.
بزرگزاده فرونشست را پیامد مستقیم برداشت بیرویه آب از سفرههای زیرزمینی دانست و گفت بخش قابل توجهی از این برداشتها بهدلیل «مدیریت ناکارآمد، خلأهای قانونی و نبود هماهنگی میان نهادهای مسئول» رخ داده است.

چگونه میتوان فرونشست اصفهان را مهار کرد؟
بیتاللهی با انتقاد از نبود «هیچ اقدام عاجل و اثرگذار» برای مهار فرونشست در اصفهان، راهکارهایی برای حل این معضل ارائه کرد.
او تعیین تکلیف باغات غیرمجاز در بالادست سد زایندهرود و جلوگیری از برداشت بیرویه آب، حفظ جریان حداقلی آب در زایندهرود، کلاسهبندی چاههای پرمصرف و کاهش حداقل ۱۰ درصدی بهرهبرداری با نصب کنتور هوشمند و اجرای تغذیه مصنوعی آبهای زیرزمینی با الگوگیری از تجربه کشورهای دیگر را از جمله اقدامات لازم برای مقابله با فرونشست در اصفهان عنوان کرد.

کمال خرازی، رییس شورای راهبردی روابط خارجی گفت: «جمهوری اسلامی که تنها قدرت مقاوم در منطقه در برابر اسرائیل است، آمادگی دارد به کمک کشورهای منطقه بشتابد.» او ادامه داد: «زمان آن فرا رسیده است که کشورهای منطقه برنامه اسرائیل برای غرب آسیا و شمال آفریقا را جدی بگیرند.»

عباس مقتدایی، نایبرییس کمیسیون امنیت ملی مجلس با اشاره به توافق با آژانس بینالمللی انرژی اتمی به استی دیدهبان ایران گفت: «هرگونه از سرگیری همکاریها با آژانس بینالمللی انرژی اتمی باید با مصوبه شورای عالی امنیت ملی انجام شود.»
او ادامه داد: «ما بر رعایت قانون مجلس فوقالعاده حساسیم و آن را به نفع کشور میدانیم و عدم اجرای مفاد قانون تعلیق همکاریها با آژانس را به ضرر کشور تلقی میکنیم.»

در پی انتشار ویدیویی از تجاوز چهار نفر به یک زن در تهران در صفحه مسیح علینژاد، خبرنگار و کنشگر حقوق زنان، رسانههای ایران موضوع تجاوز را رد کردند و این زن را «کارگر جنسی» خواندند. اطلاعات رسیده به ایراناینترنشنال نشان میدهد این گزارشها غیرواقعی بوده و تجاوز جنسی رخ داده است.
هشدار: این گزارش حاوی توضیحاتی درباره اعمال خشونت و تجاوز است که میتواند برای برخی آزاردهنده باشد
منابع آگاه به ایراناینترنشنال گفتند زن حاضر در این ویدیو دختری نوجوان است که مورد تجاوز قرار گرفته و این اتفاق حدود یک ماه پیش در محله سرچشمه تهران رخ داده است.
این منابع موضوع «کارگر جنسی» بودن این دختر و دریافت پول را رد کردند.
بر اساس این اطلاعات، این دختر نوجوان و خانوادهاش از بیم «فشارهای اجتماعی» و «ترس از اینکه دستگاه قضایی خود این دختر را مقصر قلمداد کند»، شکایتی ثبت نکردهاند.
علینژاد هم در پی گزارش رسانههای ایران در ویدیویی جدید اعلام کرد: «اصل ویدیو نزد من محفوظ است و تماشای آن و دیدن استیصال و بیپناهی آن دختر در حالی که دستانش را از پشت بستهاند و تقلا میکند، بسیار زجرآور است.»
او تاکید کرد دستگاه قضایی و امنیتی جمهوری اسلامی «همواره حامی متجاوزان است و خیلی خوب میدانند که این دختر و خانوادهاش چقدر بیپناه هستند. خوب میدانند چرا نمیتوانند یا جرأت نمیکنند اساسا شکایتی ثبت کنند».
علینژاد دهم شهریور در صفحه اینستاگرام و کانال تلگرام خود تصاویری از این ویدیو را در حالی که صدا و تصویر زن جوان محو شده بود، منتشر کرد و نوشت: «این وضعیت امنیت در جمهوری اسلامی است و حکومت همچنان مشغول جنگ با زنان به خاطر چند تار موست.»
پس از آن وبسایت رکنا که خبرهای حوادث را پوشش میدهد، گزارش داد بررسیهای خبرنگارش حاکی از آن است که این چهار نفر به زن حاضر در ویدیو تجاوز نکردهاند و زن «با میل خود و در ازای دریافت دستمزد به خانه آنان رفته بود».
رکنا انتشار این ویدیو را که واکنشهای گستردهای در رسانههای اجتماعی داشت، «صرفا یک شوخی شیطنتآمیز» توصیف کرد و افزود این پرونده شاکی خصوصی نداشته، اما بهدلیل اقدام مجرمانه پسران حاضر در آن، یکی از آنها به نام «محمدعلی. ب» بازداشت شد.
بر اساس این گزارش، جرم این چهار نفر تجاوز نبوده و متهم بازداشتشده در دادگاه یک کیفری تهران از اتهام تجاوز تبرئه شده و در این شاخه از پرونده، قرار برائت صادر و پرونده مختومه اعلام شده است.
تلویزیون اینترنتی همشهری، وابسته به سایت «همشهری آنلاین» هم در ویدیویی با تکرار یک روایت مشابه، اصل ماجرا را تایید اما تجاوز را تکذیب کرد و گزارش داد «چهار پسر نوجوان» در این پرونده دخیل بودهاند و یکی از این چهار نفر در بخش «کلوز فرند» اینستاگرام ویدیوی این اقدام را منتشر کرده و بعد یکی از کسانی که ویدیو را دیده، با ضبط کردن این تصاویر آن را «به آنور آب» فرستاده و «مدعی شده که تجاوز گروهی است».
همشهری این موضوع را «بلوا» خواند و گزارش داد متهم اصلی پرونده، یعنی همان کسی که فیلم را منتشر کرده، دستگیر شده است.
آمار نامشخص تجاوز جنسی در ایران
جمهوری اسلامی آمار مشخصی از میزان تجاوز و آزار جنسی در ایران ارائه نمیکند.
سعید مدنی، جامعهشناس زندانی، در دهه ۹۰ خورشیدی درباره موضوع تعرض و تجاوز جنسی در نقاط مختلف ایران پژوهشی انجام داد.
مدنی مرداد ۱۳۹۹ در مصاحبه با روزنامه شرق به موضوع قبح و انگ اجتماعی در ارتباط با تجاوز جنسی در ایران پرداخت و هشدار داد بر اساس برآوردها، «بیش از ۸۰ درصد موارد تجاوز به دلایل مختلف گزارش نمیشوند».
این جامعهشناس که اکنون دوران محکومیت ۹ سال حبس خود را در زندان دماوند سپری میکند، گفت اکثر موارد تجاوز در ایران گزارش نمیشوند زیرا «حمایت از قربانی تجاوز در قانون ایران حداقلی است».
به گفته مدنی، زنان قربانی تجاوز از نظر فرهنگی مورد ظن و بدگمانی جامعه قرار دارند و به همین دلیل «ترجیح میدهند پیامد تجاوز را تحمل کنند اما در معرض قضاوت عمومی قرار نگیرند، چرا که فکر میکنند در هر حال محکوم میشوند».
علاوه بر این، خود حکومت جمهوری اسلامی در سوءاستفاده و تجاوز جنسی به شهروندان در زندانها دست دارد.
طی اردیبهشت تا آذر سال ۱۴۰۳، سازمان دیدهبان حقوق بشر و سازمان عفو بینالملل در گزارشهایی از «تجاوز جنسی» ماموران سپاه پاسداران، بسیج، وزارت اطلاعات و بخشهای مختلف پلیس به زنان، مردان و کودکان در جریان اعتراضات خیزش مهسا خبر دادند.
کمیته مستقل حقیقتیاب سازمان ملل نیز در نخستین گزارش خود درباره خیزش «زن، زندگی، آزادی» که در اسفند ۱۴۰۱ منتشر شد، موارد تجاوز و سایر اشکال خشونت جنسی و مبتنی بر جنسیت مانند «تجاوز گروهی و تجاوز با اشیا، وارد کردن شوک الکتریکی به اندام تناسلی، برهنهسازی اجباری و لمس و دستمالی بدن زنان و دختران» را تایید کرده بود.