دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا، اعلام کرد برای محافظت از تاسیسات مهاجرتی فدرال در برابر «تروریست‌های داخلی»، دستور اعزام نیروهای ارتش به شهر پورتلند در ایالت اورگن را صادر کرده است.
این طرح همچنین به‌طور محتاطانه امکان تشکیل دولت فلسطینی در آینده را مطرح می‌کند، اما با تردید و مخالفت‌هایی از سوی اسرائیل و حماس روبه‌روست.
بر اساس نسخه‌ای از این سند که روزنامه واشینگتن‌پست به دست آورده، اولین گام توقف فوری جنگ و تثبیت خطوط نبرد است. طی ۴۸ ساعت باید ۲۰ گروگان زنده آزاد و اجساد گروگان‌های کشته‌شده تحویل داده شوند. در ادامه، حماس باید تمام تسلیحات تهاجمی خود را نابود کند؛ اعضایی که به «همزیستی مسالمت‌آمیز» متعهد شوند، مشمول عفو خواهند شد و خروج امن به کشورهای ثالث برای کسانی که مایل به ترک هستند، فراهم می‌شود.
آزادی زندانیان و کمک‌های بشردوستانه
طرح پیش‌بینی کرده که پس از آزادی گروگان‌ها، اسرائیل ۲۵۰ زندانی محکوم به حبس ابد و ۱۷۰۰ زندانی غزه‌ای بازداشت‌شده پس از ۷ اکتبر را آزاد کند. همچنین برای هر جسد گروگان اسرائیلی که تحویل داده شود، پیکر ۱۵ فلسطینی بازگردانده خواهد شد.
همزمان، ارسال گسترده کمک‌های بشردوستانه شامل بازسازی زیرساخت‌های آب، برق، بیمارستان‌ها، نانوایی‌ها و پاکسازی خرابه‌ها آغاز خواهد شد. توزیع این کمک‌ها زیر نظر سازمان ملل و نهادهای بین‌المللی انجام می‌گیرد تا از مداخله اسرائیل یا حماس جلوگیری شود.
حکمرانی و امنیت
در بخش حکمرانی، سند خواستار تشکیل یک دولت موقت انتقالی متشکل از فلسطینی‌های متخصص و کارشناسان بین‌المللی برای اداره امور روزمره غزه است. این نهاد تحت نظارت یک سازمان جدید بین‌المللی به ابتکار آمریکا فعالیت خواهد کرد تا در آینده، پس از انجام اصلاحات در تشکیلات خودگردان فلسطین، کنترل غزه به آن سپرده شود.
در حوزه امنیتی نیز آمریکا وعده داده با همکاری کشورهای عربی و بین‌المللی یک نیروی تثبیت موقت بین‌المللی ایجاد کند که امنیت غزه را تضمین کند. به‌تدریج ارتش اسرائیل از غزه خارج خواهد شد و تنها یک «حضور پیرامونی» نامشخص باقی خواهد گذاشت. برخی دولت‌های عربی به‌طور مشروط با مشارکت در این نیرو موافقت کرده‌اند.
اختلاف‌ها و انتقادات
ترامپ در جریان کمپین انتخاباتی خود وعده داده بود که جنگ غزه را سریع پایان دهد. او روز جمعه مدعی شد که «بسیار نزدیک» به توافق است و این طرح «آزادی گروگان‌ها و پایان جنگ» را تضمین خواهد کرد. با این حال، مقامات اسرائیلی می‌گویند هنوز نیاز به بررسی بیشتر دارند و حماس نیز تاکنون نسخه‌ای از طرح دریافت نکرده است.
در طرح همچنین آمده است که اسرائیل متعهد خواهد شد غزه را اشغال یا به اسرائیل الحاق نکند و حملات جدید علیه قطر انجام ندهد. این سند نقش قطر به‌عنوان میانجی را به رسمیت می‌شناسد. هرچند مقامات اسرائیلی در خفا گفته‌اند برخی رهبران عرب از کشته‌شدن رهبران حماس توسط اسرائیل استقبال کرده‌اند، به شرطی که این حملات در خاک خودشان صورت نگیرد.
دولت فلسطینی؛ وعده‌ای محتاطانه
در یکی از بحث‌برانگیزترین بخش‌ها، سند تصریح می‌کند که در صورت اجرای کامل بازسازی و اصلاحات سیاسی، «شرایط ممکن است برای یک مسیر معتبر به سوی تشکیل دولت فلسطینی فراهم شود»؛ مسیری که آمریکا وعده داده از طریق گفت‌وگو میان اسرائیل و فلسطینی‌ها دنبال شود. این بخش برای جلب حمایت بیش از ۱۵۰ کشوری که تاکنون فلسطین را به رسمیت شناخته‌اند و دولت‌های عربی طراحی شده است.
واکنش‌ها
نتانیاهو در سخنرانی اخیر خود در مجمع عمومی سازمان ملل هیچ اشاره‌ای به این طرح نکرد و بار دیگر تاکید کرد که اسرائیل اجازه نخواهد داد «یک دولت تروریستی» بر آنها تحمیل شود. او پیش‌تر نیز گفته بود اسرائیل نه تشکیل دولت فلسطینی و نه اداره غزه توسط تشکیلات خودگردان را نخواهد پذیرفت.
در دو سال گذشته، حملات اسرائیل به غزه به کشته‌شدن بیش از ۶۰ هزار فلسطینی منجر شده و صدها هزار نفر را به اردوگاه‌های موقت رانده است. در همین حال، سازمان ملل در برخی مناطق غزه وضعیت قحطی اعلام کرده است.
جنگ جاری در غزه پس از آن آغاز شد که گروه‌های فلسطینی حماس و جهاد اسلامی با حمله به جنوب اسرائیل دستکم ۱۲۰۰ نفر که بیشترشان غیرنظامی بودند را کشتند و دستکم ۵۲۰ نفر را نیز به گروگان گرفتند.
ترامپ شامگاه شنبه پنجم مهر در شبکه اجتماعی تروث سوشال نوشت: «به درخواست کریستی نوئم، وزیر امنیت داخلی، به پیت هگست، وزیر جنگ، دستور دادم تمام نیروهای لازم را برای حفاظت از پورتلندِ ویران‌شده از جنگ و همچنین هر یک از تاسیسات "آیس" ما که در محاصره حملات آنتیفا و دیگر تروریست‌های داخلی قرار دارند، فراهم کند.»
او افزود این نیروها مجاز خواهند بود «در صورت لزوم از تمام قوا» استفاده کنند.
ترامپ ۳۱ شهریور با صدور فرمانی اجرایی جنبش آنتیفا را به‌عنوان «سازمان تروریستی داخلی» معرفی کرد. این اقدام پس از وعده او برای هدف قرار دادن گروه‌های چپ‌گرا در پی ترور چارلی کرک، فعال محافظه‌کار، انجام گرفت.
آیس مخفف اداره مهاجرت و گمرک ایالات متحده است که زیر نظر وزارت امنیت داخلی فعالیت می‌کند. وظایف اصلی این نهاد اجرای قوانین مهاجرتی، مقابله با ورود غیرقانونی مهاجران و مبارزه با قاچاق انسان و جرائم فراملی است.
ترامپ از زمان بازگشت به کاخ سفید سیاست‌های مهاجرتی سختگیرانه‌ای را در دستور کار قرار داده و محدودیت‌هایی برای ورود و اقامت شهروندان خارجی در آمریکا در نظر گرفته است.
در این مدت، اقدامات اداره مهاجرت ایالات متحده در زمینه بازداشت مهاجران غیرقانونی با برخی واکنش‌های انتقادی مواجه شده است.
ترامپ پیش‌تر در خردادماه نیز برای مهار اعتراضات مهاجرتی در لس‌آنجلس، دستور استقرار دو هزار نیروی گارد ملی در این شهر را صادر کرده بود.
همچنین پس از تصمیم ترامپ در مردادماه برای اعلام وضعیت اضطراری در واشینگتن، کنترل پایتخت به دست نیروهای گارد ملی سپرده شد.
واکنش مسئولان اورگن به تصمیم ترامپ
کیت ویلسون، شهردار دموکرات پورتلند، که همانند دیگر مقام‌های اورگن از طریق شبکههای اجتماعی از دستور ترامپ مطلع شد، طرح اعزام نیروهای فدرال به این شهر را مورد انتقاد قرار داد.
ویلسون گفت: «تعداد نیروهای لازم در پورتلند یا هر شهر دیگر آمریکا صفر است. رییسجمهور هیچ بیقانونی یا خشونتی در اینجا نخواهد یافت، مگر آنکه خودش قصد ارتکاب آن را داشته باشد.»
تینا کوتک، فرماندار دموکرات اورگان، نیز در یک نشست خبری اعزام نیروهای نظامی به پورتلند را غیرضروری دانست و اعلام کرد با ترامپ و وزیر امنیت داخلی در این خصوص گفت‌وگو کرده است.
او افزود: «هیچ شورشی در جریان نیست، هیچ تهدیدی علیه امنیت ملی وجود ندارد و هیچ نیازی به حضور نیروهای نظامی در شهر بزرگ ما نیست.»
کوتک تاکید کرد به تماسهای خود با رییس‌جمهوری آمریکا ادامه می‌دهد و امیدوار است او در این تصمیم بازنگری کند.
خبرگزاری رویترز یکشنبه ششم مهر نوشت آمارهای تازه نشان می‌دهد جرائم خشن در پورتلند در ششماهه نخست سال ۲۰۲۵ کاهش چشمگیری داشته است.
طبق گزارش میاندورهای انجمن روسای پلیس شهرهای بزرگ، شمار قتلها در این شهر نسبت به سال گذشته ۵۱ درصد کمتر شده است.
رون وایدن، سناتور دموکرات ایالت اورگان، در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس هشدار داد ترامپ ممکن است «در حال تکرار سناریوی سال ۲۰۲۰ و اعزام گسترده نیرو به پورتلند با هدف تحریک درگیری و خشونت باشد».
در سال ۲۰۲۰ و پس از کشته‌شدن جورج فلوید در مینیاپولیس، اعتراضات گسترده‌ای در مرکز شهر پورتلند که به‌عنوان یکی از پایگاههای لیبرال در شمالغرب آمریکا شناخته می‌شود، آغاز شد.
این ناآرامیها ماهها ادامه یافت و برخی رهبران مدنی در آن زمان تاکید کردند اعزام نیروهای فدرال از سوی ترامپ بهجای فرونشاندن اعتراضات، سبب شدت گرفتن آنها شد.
رویترز افزود هنوز مشخص نیست هشدار ترامپ مبنی بر استفاده ارتش آمریکا از «تمام قوا» در پورتلند به معنای صدور مجوز بهکارگیری نیروی مرگبار است یا خیر و اگر چنین تلقی شود، این اقدام تحت چه شرایطی قابل اجرا خواهد بود.
در ماموریتهای داخلی، نیروهای ارتش ایالات متحده تنها در شرایط دفاع از خود مجاز به استفاده از زور هستند.
