ولودیمیر زلنسکی، رییس‌جمهوری اوکراین، اعلام کرد اگر دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا بتواند به دستیابی به آتش‌بس میان اوکراین و روسیه کمک کند، کی‌یف او را برای دریافت جایزه نوبل صلح نامزد خواهد کرد. این پیشنهاد در حالی مطرح شده که ترامپ درگیر ابتکارات صلح در خاورمیانه است.
خبرگزاری رویترز پنج‌شنبه ۱۷ مهر نوشت تایوان که با نظام دموکراتیک اداره می‌شود و چین آن را بخشی از قلمرو خود می‌داند، در پنج سال گذشته تحت فشار فزاینده نظامی پکن قرار گرفته است؛ از جمله با برگزاری دست‌کم هفت رزمایش بزرگ در اطراف جزیره از سال ۲۰۲۲ تاکنون.
وزارت دفاع تایوان در گزارشی که هر دو سال یک بار منتشر می‌کند، نوشت: «کمونیست‌های چین با اتخاذ تاکتیک‌های مستمر آزار در "منطقه خاکستری"، همراه با گشت‌های مشترک آمادگی رزمی، تمرین‌های هدفمند نظامی و جنگ شناختی، تهدیدی جامع علیه ما ایجاد کرده‌اند.»
اصطلاح «منطقه خاکستری» به اقدامات غیرجنگی اشاره دارد که با هدف اعمال فشار بر تایوان انجام می‌شود؛ از جمله گشت‌های گارد ساحلی چین، آسیب زدن به کابل‌های زیردریایی و پرواز بالن‌ها بر فراز جزیره.
در ادامه این گزارش آمده است که گارد ساحلی چین فعالیت‌های خود را در اطراف تایوان گسترش داده و ممکن است در آینده برای اجرای «اقدامات مهار تهاجمی»، سناریوهای حمله را تمرین کند.
از رزمایش تا حمله واقعی
این گزارش تاکید کرده است که پکن از «جنگ ترکیبی» برای تضعیف اعتماد مردم تایوان به دولت و کاهش حمایت از بودجه دفاعی استفاده می‌کند و از ابزارهای هوش مصنوعی برای تضعیف امنیت سایبری تایوان و شناسایی نقاط ضعف در زیرساخت‌های حیاتی بهره می‌گیرد.
در این گزارش آمده است: «چین از طریق اقدامات نظامی متعارف و نامتعارف در پی آزمودن توان خود برای حمله به تایوان و رویارویی با نیروهای خارجی است.»
رویترز نوشت که وزارت دفاع چین به درخواست اظهارنظر در این باره پاسخ نداده است.
پکن هرگز استفاده از زور برای الحاق تایوان را منتفی ندانسته است.
وزارت دفاع تایوان اعلام کرد که چین ممکن است در آینده، ناگهان مانورهای نظامی خود را به عملیات واقعی رزمی تبدیل کند تا تایوان و متحدان بین‌المللی‌اش را غافلگیر کرده و تهدیدی جدی برای صلح و امنیت منطقه‌ای ایجاد کند.
در سال‌های اخیر، چین از کشتی‌های تجاری نوع رول-آن/رول-آف (Roll-on/Roll-off) برای عملیات حمل‌ونقل نظامی استفاده گسترده کرده و همچنان در حال توسعه تجهیزات تخصصی برای عملیات آبی-خاکی در سواحل است.
دستکاری شبکه‌های اجتماعی
در بخش دیگری از این گزارش آمده است که چین از یک «ارتش سایبری حرفه‌ای» برای دستکاری حساب‌های کاربری در شبکه‌های اجتماعی و «پخش گسترده اطلاعات نادرست» استفاده می‌کند تا در جامعه تایوان شکاف ایجاد کرده و اعتماد عمومی به دولت را تضعیف کند.
به نوشته وزارت دفاع تایوان، رسانه‌های دولتی چین و «همکاران آنان» نیز در تلاشی هماهنگ برای تضعیف روحیه مقاومت مردم تایوان عمل می‌کنند.
بر اساس این گزارش، پکن از فناوری «دیپ‌فیک» برای تولید ویدیوهای جعلی استفاده کرده و با بهره‌گیری از هوش مصنوعی، «گفتمان‌های سیاسی تفرقه‌افکنانه» تولید می‌کند.
چین، لای چینگ‌ته، رییس‌جمهوری تایوان را «جدایی‌طلب» می‌خواند اما لای، ادعاهای پکن درباره حاکمیت بر تایوان را رد کرده و تاکید دارد تنها مردم این جزیره می‌توانند درباره آینده آن تصمیم بگیرند.
دولت تایوان برنامه‌ای برای مدرن‌سازی نیروهای مسلح خود آغاز کرده و متعهد شده است تا سال ۲۰۳۰، پنج درصد تولید ناخالص داخلی کشور را به بودجه دفاعی اختصاص دهد.
این گزارش یک روز پیش از سخنرانی سالانه رییس‌جمهوری تایوان در روز ملی این کشور منتشر شد.
سال گذشته، چین پس از همین مراسم، رزمایش‌هایی برگزار کرد که هدف از آن را «هشدار نسبت به اقدامات جدایی‌طلبانه» عنوان کرد.
آخرین رزمایش رسمی چین در اطراف تایوان در ماه آوریل برگزار شد؛ هرچند جنگنده‌ها و ناوهای چینی تقریبا به‌طور روزانه در آسمان و آب‌های نزدیک این جزیره رفت‌و‌آمد می‌کنند.
دبیر دائمی آکادمی سوئد پنج‌شنبه ۱۷ مهر گفت این جایزه که ارزش آن ۱۱ میلیون کرون سوئد (حدود ۱.۲ میلیون دلار) است، به پاس «آثار تاثیرگذار و خیالانگیز کراسناهورکایی که در میانه هراس آخرالزمانی، قدرت هنر را بازمیآفریند» به او اهدا می‌شود.
مالم افزود «دقایقی پیش از طریق تماسی تلفنی»، خبر برنده شدن جایزه نوبل ادبیات را به کراسناهورکایی اطلاع داده و او در زمان اعلام جایزه، در شهر فرانکفورت آلمان بوده است.
به گفته او، آندرس اولسون، رییس کمیته نوبل، بهدلیل بیماری نتوانست در مراسم امروز شرکت کند و الن متسون و استیو ساندبرگ، دو عضو دیگر کمیته، به نمایندگی از او در این نشست حضور داشتند.
این جایزه سال گذشته به هان کانگ، نویسنده اهل کره جنوبی، رسیده بود.
جوایز نوبل طبق وصیت آلفرد نوبل، مخترع و صنعتگر ثروتمند سوئدی، بنیانگذاری شدهاند و از سال ۱۹۰۱ تاکنون به پاس دستاوردهای برجسته در حوزههای علم، ادبیات و صلح اهدا میشوند؛ هرچند در دوران جنگهای جهانی با وقفههایی همراه بودند.
جایزه اقتصاد بعدتر به این مجموعه افزوده شد.
برندگان جوایز نوبل را کمیتههایی از متخصصان نهادهای علمی گوناگون انتخاب می‌کنند. محل اهدای همه جوایز استکهلم، پایتخت سوئد است، بهجز جایزه صلح که در اسلو، پایتخت نروژ اعطا می‌شود. سنتی که ریشه در دوران اتحاد سیاسی سوئد و نروژ در زمان آلفرد نوبل دارد.
کراسناهورکای و هنر فضاسازی آخرالزمانی در ادبیات معاصر
کراسناهورکای در سال ۱۹۵۴ در شهر گیولا در مجارستان به دنیا آمد. او با نخستین رمان خود، «ساتانتانگو» که در سال ۱۹۸۵ منتشر شد، به شهرت رسید.
این اثر در فارسی با عنوان «تانگوی شیطان» منتشر شده است.
این رمان که تصویری تیره و خیرهکننده از فروپاشی یک اجتماع روستایی را به تصویر میکشد، تقریبا سه دهه بعد در سال ۲۰۱۳، جایزه «بهترین کتاب ترجمهشده» به زبان انگلیسی را به خود اختصاص داد.
«تانگوی شیطان» بعدها الهامبخش بلا تار، کارگردان مجارستانی، برای ساخت فیلمی هفتساعته شد؛ فیلمی که سرآغاز همکاری خلاقانه و ماندگار میان این دو هنرمند بود.
کراسناهورکایی را اغلب نویسندهای پستمدرن میدانند که بهسبب جملههای طولانی و درهمتنیده، جهانبینی مالیخولیایی و فضای تیره و آخرالزمانی آثارش شهرت یافته است.
این ویژگیها موجب شده منتقدان او را در کنار چهرههایی چون نیکلای گوگول، هرمان ملویل و فرانتس کافکا بنشانند.
زندگی حرفه‌ای و زبان آثار کراسناهورکایی از سفرها و تجربههای جهانی تاثیر پذیرفته است.
او در سال ۱۹۸۷ از مجارستان کمونیستی خارج شد و بهعنوان پژوهشگر مهمان، یک سال را در برلین غربی گذراند.
بعدها نیز از شرق آسیا، بهویژه مغولستان و چین، برای نگارش آثاری چون «زندانی اورگا» و «ویرانی و اندوه زیر آسمان» الهام گرفت.
در دوران نگارش رمان «جنگ و جنگ»، کراسناهورکایی سفرهای متعددی در سراسر اروپا انجام داد و مدتی نیز در نیویورک، در آپارتمان آلن گینزبرگ، شاعر برجسته جنبش بیت، اقامت داشت.
او بعدها گفت حمایت و تشویق گینزبرگ نقش تعیینکنندهای در به پایان رساندن این اثر داشته است
بسیاری از منتقدان سرشناس از آثار او تمجید کرده‌اند.
سوزان سانتاگ، نویسنده و منتقد فقید آمریکایی، او را «استاد معاصر مجارستانیِ ویرانی و آخرالزمان» خوانده و دبلیو. جی. زبالد، نویسنده فقید آلمانی، نیز گستره و جهانشمولی نگاه او را ستوده است.
کراسناهورکایی در سال ۲۰۱۵ بهعنوان نخستین نویسنده مجارستانی، جایزه معتبر «بوکر» را دریافت کرد.
خبرگزاری رویترز پنج‌شنبه ۱۷ مهر در گزارشی با اشاره به پیشنهاد زلنسکی نوشت دولت اوکراین که هنوز نتوانسته ترامپ را برای اعمال فشار کافی بر روسیه وادار کند، تاکتیک تازه‌ای در پیش گرفته و تصمیم دارد رییس‌جمهوری آمریکا را برای دریافت جایزه نوبل صلح نامزد کند.
زلنسکی در ماه‌های اخیر تلاش زیادی برای جلب حمایت ترامپ کرده و به نظر می‌رسد در این زمینه پیشرفت‌هایی حاصل شده است.
موشک‌های «تاماهاوک» در صدر فهرست تسلیحاتی کی‌یف از آمریکا قرار دارند که اوکراین آن‌ها را ابزاری برای وادار کردن روسیه به مذاکره می‌داند. ترامپ که از رفتار ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهوری روسیه، ابراز نارضایتی کرده، گفته آماده بررسی این درخواست است.
هفته گذشته گروهی از نمایندگان پارلمان اوکراین طرحی را برای نامزدی ترامپ در جایزه نوبل صلح ارائه کردند و آن را نشانه‌ای از وفاداری به «شریک راهبردی اوکراین» خواندند.
آنا اسکورخود، نماینده پارلمان، گفت: «اگر امروز نتوانیم نشان دهیم که اوکراین و پارلمان ما کاملا از ترامپ و طرح‌های صلح او حمایت می‌کنند، پس درباره چه می‌توانیم صحبت کنیم؟»
ترامپ پیش‌تر نیز گفته بود شایسته دریافت جایزه صلح نوبل است، زیرا در دوره ریاست‌جمهوری خود در چندین توافق صلح نقش داشته است؛ از جمله گفته بود میان هند و پاکستان میانجی‌گری کرده است، اما هند این گفته او را رد کرده است.
حمایت اسرائیل و آرژانتین از ترامپ
خاویر میلی، رییس‌جمهوری آرژانتین پنج‌شنبه به ترامپ «بهخاطر دستیابی به یک توافق تاریخی صلح بین اسرائیل و حماس» تبریک گفت.
او در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «میخواهم این فرصت را غنیمت بشمرم و اعلام کنم که نامزدی ترامپ را برای جایزه صلح نوبل امضا خواهم کرد، به پاس سهم فوقالعاده او در صلح بینالمللی.»
میلی افزود: «هر رهبر دیگری با چنین دستاوردهایی، مدتها پیش این جایزه را دریافت کرده بود.»
اسحاق هرتزوگ، رییس‌جمهوری اسرائیل نیز با استقبال از توافق بر سر آتش‌بس غزه، از ترامپ بابت این طرح تشکر کرد و گفت: «تردیدی نیست که او به خاطر عزم راسخش برای پایان دادن به جنگ و بازگرداندن گروگانها، شایسته دریافت جایزه نوبل صلح است.»
او افزود: «ترامپ کسی است که این توافق را ممکن ساخت و ما را به سمت پایان جنگ و امید به تغییر واقعیت در خاورمیانه پیش برد. اگر در روزهای آینده تصمیم به آمدن به اینجا بگیرد، مردم اسرائیل با عشق و قدردانی فراوان از او استقبال خواهند کرد.»
انجمن خانوادههای گروگانها ۱۴ مهرماه در نامهای به کمیته نوبل در نروژ خواستار اعطای جایزه صلح نوبل به ترامپ بهدلیل «تلاشهایش برای آزادی گروگانها و پایان جنگ غزه» شد.
اسرائیلیها و فلسطینیها پنج‌شنبه پس از اعلام توافق آتش‌بس و مبادله گروگانها که با ابتکار ترامپ انجام شد، ابراز خرسندی کردند.
مهلت نامزدی برای جوایز نوبل هر سال تا ۳۱ ژانویه است و اعضای کمیته نوبل می‌توانند تا نخستین نشست خود در فوریه نامزدهای جدیدی را پیشنهاد دهند.
تایوان نیز موضع مشابهی گرفته است. لای چینگ‌ته، رییس‌جمهوری تایوان، سهشنبه گفت ترامپ در صورتی شایسته جایزه نوبل صلح خواهد بود که بتواند چین را از تهدید نظامی علیه این جزیره بازدارد.
