ناصر تقوایی، فیلمساز، عکاس و نویسنده مطرح ایرانی که با ساخت سریال تلویزیونی «دایی جان ناپلئون» در میان مردم ایران به شهرت رسید، در ۸۴ سالگی درگذشت. او در سال‌های گذشته بارها از فشارهای حکومت بر فیلمسازان مستقل سخن گفته بود.
در این گزارش آمده است: «حزب‌الله لبنان، گروه‌های شبه‌نظامی شیعه عراق و تیپ فاطمیون افغانستان، همگی در سرکوب جنبش‌های ضدحکومتی در درون ایران نقش ایفا کرده‌اند.»
لانگ‌وار ژورنال سه‌شنبه ۲۲ مهر تاکید کرد: «نگرانی فزاینده‌ای درباره استفاده از نیروهای خارجی مستقر در ایران در دوره‌های ناآرامی داخلی برای سرکوب اعتراض‌ها وجود دارد؛ روشی که نخستین‌بار در جریان موج اعتراض‌های سال ۸۸ گزارش شد.»
این نشریه نوشت که در آن زمان، حدود پنج هزار نیروی مسلح حزب‌الله لبنان برای کمک به سرکوب‌ها به ایران اعزام شدند.
دانشجویان دانشگاه بوعلی همدان، ۱۴ مهر با همراهی گروهی از مردم در اعتراض به «حضور دانشجویان عراقی وابسته به حشد شعبی و مزاحمت‌های آنان برای دختران دانشجو» تجمع کردند و خواستار اخراج آنان شدند.
چند روز بعد و در ۱۹ مهر نیز شماری از شهروندان در همدان قصد داشتند در اعتراض به اقدامات یک دانشجوی عراقی مقابل دانشگاه بوعلی‌سینا تجمع کنند که با واکنش ماموران حکومت مواجه شدند.
به گفته شهروندان، نیروهای امنیتی با استفاده از باتون و تهدید به بازداشت، مردم را متفرق کردند.
پیش‌تر سایت خبری الجبال عراق در گزارشی تایید کرده بود یک دانشجوی عراقی به نام «سیف صدام حسین»، به یک دانشجوی دختر ایرانی در دانشگاه همدان توهین کرده و او را آزار داده است.
در سال‌های اخیر، شمار دانشجویان عراقی در ایران به ده‌ها هزار تن رسیده است.
نیابتی‌ها و حضورشان در سرکوب‌ها در ایران
لانگ‌وار ژورنال همچنین به استفاده از نیروهای نیابتی در دیگر اعتراضات ایران از جمله اعتراضات «زن، زندگی، آزادی» اشاره کرده است.
بر اساس گزارش این نشریه، در جریان این اعتراضات، اعضای حزب‌الله و نیروهای شبه‌نظامی حشد شعبی عراق در سرکوب تظاهرات به نیروهای بسیج ایران کمک کردند و به گفته شاهدان عینی، «مردانی با لباس شخصی و لهجه عربی لبنانی» در چندین شهر به سرکوب معترضان پرداختند.
این اولین بار نیست که گزارش‌هایی از حضور نیروهای نیابتی جمهوری اسلامی در سرکوب اعتراضات ایران منتشر می‌شود.
پیش‌تر میدل‌ایست فوروم در مقاله‌ای نوشت: «نیروی قدس سپاه پاسداران مسئول مهم‌ترین دستاورد سیاست خارجی جمهوری اسلامی، یعنی گرو‌های سیاسی-نظامی نیابتی در کشورهای همسایه است و در این زمینه از روشی منحصربه‌فرد در جنگ سیاسی نامتقارن استفاده می‌کند.»
بر اساس این مقاله، «سرکوب مخالفت‌های داخلی به خشن‌ترین شکل ممکن با استفاده از نیروهای بسیج و اعضای گروه‌های نیابتی عرب»، یکی از کارکردهای این نیروهای نیابتی است.
مرضیه وفامهر، فیلمساز و همسر تقوایی، سه‌شنبه ۲۲ مهر در شبکه‌های اجتماعی از درگذشت این هنرمند خبر داد.
وفامهر نوشت: «ناصر تقوایی، هنرمندی که دشواری آزاده زیستن را برگزید، به رهایی رسید. پروازش را به خاطر بسپاریم.»
تقوایی متولد ۲۲ تیر ۱۳۲۰ در شهر آبادان در جنوب ایران بود.
او در سال ۱۳۵۵ با ساخت سریال تلویزیونی «دایی جان ناپلئون» بر اساس رمانی با همین نام از ایرج پزشکزاد، در میان عامه مردم به شهرت رسید.
کارگردانی از «موج نو» سینمای ایران
تقوایی از پیشگامان سینمای روشنفکری ایران بود و برخی او را از کارگردانان «موج نوی سینمای ایران» نامیدند.
او درباره زمینه فیلمسازی خود گفته بود: «قبل از ما گروهی که همه تحصیل‌کرده سینما بودند، چون امکان ورود به سینمای فارسی را نداشتند، ناچار جذب فرهنگ و هنر شدند و فیلم کوتاه ساختند. فاروقی، هوشنگ شفتی، هژیر داریوش و چند نفر دیگر. کامران شیردل هم بود. اینها سینمای غرب را هم خوب می‌شناختند. شیردل سینمای ایتالیا و داریوش سینمای فرانسه را از اساس می‌شناختند. اینها در جلسات کانون فیلم می‌آمدند و برای ما حرف می‌زدند. فیلم‌های کوتاه اینها هم باعث امیدواری شد.»
در حوزه سینما، او شش فیلم ساخت: آرامش در حضور دیگران (۱۳۴۹)، صادق کرده (۱۳۵۱)، ناخدا خورشید (۱۳۶۵)، ای ایران (۱۳۶۸)، کاغذ بی‌خط (۱۳۸۰).
این هنرمند جوایز گوناگونی از جمله تندیس طلایی جشنواره بین‌المللی فیلم سانفرانسیسکو، شیر طلایی و نقره‌ای جشنواره فیلم ونیز، پلنگ برنزی جشنواره فیلم لوکارنو و جوایز داخلی متعددی در ایران کسب کرد.
او با «قصه‌های کیش» که در آن یک اپیزود به نام «کشتی یونانی» ساخته بود، نامزد نخل طلای جشنواره فیلم کن شده بود.
این کارگردان سینما، سابقه عکاسی و نویسندگی نیز داشت.
تقوایی در سال‌های فیلمسازی خود با مشکلات متعدد از جمله سانسور مواجه بود و ساخت آخرین فیلمش، «چای تلخ» در سال ۱۳۸۲ نیمهکاره ماند.
با این حال او گفته بود: «ما با آن گروهی که از فرنگ آمده بودند، یک تفاوت اساسی داشتیم. آنها به دلیل برخورد با دموکراسی غرب، خیلی ایدهآلیست بودند اما ما یاد گرفته بودیم که در شرایط سخت و دشوار کار کنیم.»