حمید رسایی، نماینده تهران در مجلس گفت: «مفاهیمی مانند اصلاح‌طلبی و اصولگرایی دیگر واقعیت بیرونی ندارند و این تقسیم‌بندی مدت‌هاست از بین رفته است.»
او افزود: «دیگر قائل به این نیستیم که مفاهیمی مانند اصلاح‌طلبی و اصولگرایی، واقعیت بیرونی دارد، این تقسیم بندی خیلی وقت است که به هم خورده است.»
یک هفته پس از خودکشی یاسمن شیرانی، رزیدنت جوان رشته زنان در دانشگاه علوم پزشکی تهران، جامعه پزشکی ایران همچنان در شوک و اندوه به سر می‌برد. یاسمن که بیشتر دوران کاری خود را در بیمارستان ضیائیان گذرانده بود، اول آبان به زندگی خود پایان داد.
روزنامه شرق شنبه ۱۰ آبان نوشت در حالی که دوستان و همکاران یاسمن هنوز با غیبتش کنار نیامده‌اند، بحث‌های جدی‌تری درباره بحران روانی، فشار سیستماتیک و روند فرسایشی دوره رزیدنتی در ایران شکل گرفته است.
دوستان یاسمن در مصاحبه با شرق گفتند او عاشق رشته‌اش بود و در انتظار روزی بود که مطب خودش را داشته باشد. اما به گفته یکی از همکارانش، «فشاری که یک رزیدنت تحمل می‌کند به توان فوق‌العاده‌ای نیاز دارد؛ و وقتی نمی‌توانی آن را تاب بیاوری، مرز فروپاشی نزدیک می‌شود.»
فشارهای روانی، کار طاقت‌فرسا، شیفت‌های بی‌وقفه، رفتارهای تحقیرآمیز برخی پزشکان ارشد و حقوق ناچیز از جمله دلایلی هستند که به گفته بسیاری از رزیدنت‌ها، زمینه را برای افسردگی و خودکشی فراهم می‌کنند.
کارشناسان توصیه می‌کنند اگر با فرد یا افرادی روبه‌رو شدید که از جملات یا عباراتی حاکی از افسردگی یا تمایل به پایان دادن به زندگی استفاده می‌کنند، از آن‌ها بخواهید با پزشک معتمد، مراکز تخصصی حمایت روانی یا فردی مورد اعتماد درباره نگرانی‌های خود گفت‌وگو کنند. اگر خودتان به خودکشی فکر می‌کنید، در ایران می‌توانید با اورژانس اجتماعی به شماره ۱۲۳ تماس بگیرید.
شرق در ادامه گزارش خود نوشت ماجرای خودکشی رزیدنت‌ها تنها محدود به مواردی نیست که رسانه‌ای می‌شود؛ موارد متعددی از اقدام به خودکشی وجود دارد که یا نافرجام می‌ماند یا هیچ‌گاه علنی نمی‌شود.
یکی از پزشکان در گفت‌وگو با این رسانه، نسبت به گسترش «فوبیای رزیدنتی» در میان دانشجویان هشدار داد، ترسی که باعث می‌شود بسیاری از پزشکان مستعد مسیر مهاجرت را انتخاب کنند.
او تاکید کرد: «سیستم بیمارستانی ایران بر بیگاری کشیدن از رزیدنت‌ها استوار است، نه بر آموزش.»
یکی از دوستان یاسمن هم گفت: «ما کسانی را می‌شناسیم که چند بار تلاش به خودکشی کرده‌اند. این مساله یک بحران جدی است که نباید فقط در چارچوب نظام درمانی بررسی شود؛ این یک آسیب اجتماعی است.»
پژوهش‌های داخلی نشان می‌دهد ۳۴ درصد رزیدنت‌های ایرانی افکار خودکشی را تجربه کرده‌اند. به گزارش نشریه پزشکی لنست، سالانه حدود ۱۳ رزیدنت در ایران بر اثر خودکشی جان خود را از دست می‌دهند.
پرستاری که با یاسمن همکاری داشته، در همین رابطه گفت: «ما کسانی را می‌بینیم که در ظاهر همه‌چیز دارند؛ اما کمال‌گرایی افراطی، فشار اجتماعی و نگاه ابزاری به انسان‌ها، آن‌ها را تا مرز نابودی می‌برد.»
پزشکی که دخترش نیز دانشجوی پزشکی است، در مصاحبه با شرق روایت کرد که پس از برخورد تند استادی با یک رزیدنت، آن فرد اقدام به خودکشی کرد، اما نجات یافت.
او اضافه کرد: «وقتی کسی ۳۶ ساعت بی‌وقفه در کشیک است، نه جسمش توان دارد نه ذهنش. اما سیستم درمانی ما روی تحقیر و فشار بنا شده و همین، زندگی را برای رزیدنت‌ها به جهنم تبدیل می‌کند.»
پزشکی که روزی نماد افتخار و خدمت به مردم بود، حالا به دلیلی برای افسردگی، مهاجرت یا خودکشی تبدیل شده است.
رضا سپهوند، دبیر کمیسیون انرژی مجلس، از بررسی طرحی در دولت خبر داد که براساس آن نرخ سومی برای بنزین تعیین می‌شود، رقم پیشنهادی هفت هزار و ۵۰۰ تومان است اما هنوز نهایی نشده است.
سپهوند گفت: «در لایحه بودجه ۱۴۰۴ برنامه‌ای برای افزایش قیمت بنزین وجود ندارد و طرح جدید در صورت تصویب از سال ۱۴۰۵ اجرا می‌شود.»
او افزود: «سهمیه‌های هزار و ۵۰۰ و سه هزار تومانی حفظ می‌شود و نرخ سوم برای مصرف مازاد در نظر گرفته خواهد شد.»
دبیر کمیسیون انرژی اضافه کرد که ایران سالانه ۱۶۳ میلیارد دلار یارانه انرژی می‌دهد و دولت در پرداخت بدهی‌های خود به صندوق توسعه ملی با مشکل روبه‌رو است.
سپهوند در عین حال اشاره کرد که «دولت یک طرح سه‌مرحله‌ای هم دارد که برای همه حامل‌های انرژی است» و افزود که طبق این طرح، «یک بازه مصرف برای برق، گاز، بنزین و... در نظر گرفته می‌شود و اگر کسی بیش از آن بازه، مصرف کند، باید آن را به قیمت بازار خریداری کند.»
پیش‌تر حمید رسایی، نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی، ۲۶ مهر در شبکه اجتماعی ایکس با انتشار تصویری از مصوبه هیئت دولت، از تصمیم جدید قوه مجریه برای افزایش هزینه‌های مرتبط با سوخت بنزین خبر داده بود.
او نوشته بود: «در حالی که اعضای دولت همواره افزایش قیمت بنزین را تکذیب می‌کنند، بر اساس این مصوبه، هزینه حمل سوخت تا جایگاه‌ها و حق‌العمل جایگاه‌داران به قیمت بنزین افزوده خواهد شد.»
وی افزود که با اجرای این مصوبه، قیمت بنزین از هزار و ۵۰۰ تومان به حدود پنج هزار و ۵۰۰ تومان افزایش می‌یابد.
پس از آن هم در اول آبان، مسعود پزشکیان، رییس دولت جمهوری اسلامی، اعلام کرد در اصل افزایش قیمت بنزین هیچ تردیدی وجود ندارد.
همچنین رییس مجلس شورای اسلامی پنجم آبان در همایشی در دانشگاه «علامه طباطبایی» تهران گفت: «بدون اصلاحات در حوزه انرژی، اصلاح اقتصادی ممکن نیست. ابتدا باید ساختار انرژی کشور اصلاح شود تا بقیه اصلاحات نتیجه دهد.»
محمدباقر قالیباف خواستار «واقعی‌سازی» قیمت حامل‌های انرژی شد و افزود این موضوع «به معنای افزایش بی‌ضابطه نرخ‌ها نیست؛ بلکه باید مسیر اصلاح به گونه‌ای باشد که نخستین منفعت آن مستقیما به مردم برسد، نه دولت.»
در ادبیات مقامات جمهوری اسلامی، «واقعی‌سازی» قیمت‌ها به معنای افزایش بهای کالاها و اقلام مصرفی و نیز حامل‌های انرژی است. در ماه‌های اخیر، قیمت بسیاری از کالاها و اقلام با مجوز دولت پزشکیان افزایش یافته است.
در این حال، آخرین موضع رسمی از سوی حسن پاک‌نژاد، وزیر نفت، در هفتم آبان اعلام شد که گفت در مورد قیمت حامل‌های انرژی «تا این لحظه هیچ تصمیمی درباره افزایش قیمت» گرفته نشده است.
در این ارتباط، مجید رضا حریری، رییس اتاق بازرگانی مشترک ایران و چین، جمعه نهم آبان در گفت‌وگو با سایت خبرآنلاین ضمن اشاره به بازگشت تحریم‌ها و نیز شرایط جنگی گفت که گران کردن بنزین به سود کشور نیست و این بحث‌های تکراری در شرایط جنگی به زیان ایران تمام می‌شود.
افزایش قیمت بنزین در ایران در آبان ۱۳۹۸ موجی از اعتراضات گسترده و سراسری را به دنبال داشت.
این اعتراض‌ها با سرکوب خونین نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی روبه‌رو شد. بنا بر گزارش‌ها دست‌کم هزار و ۵۰۰ نفر در این تجمعات کشته و هزاران نفر دیگر بازداشت شدند.
ستار هاشمی، وزیر ارتباطات، گفت که الگوی مصرف اینترنت در ایران بر خلاف کشورها است و باید اصلاح شود. او گفت در اغلب کشورها، نسبت ترافیک در شبکه‌های سیار به ثابت حدود ۷۰ به ۳۰ است؛ به این معنا که کاربران از اینترنت ثابت استفاده می‌کنند تا اینترنت موبایل. اما در ایران، برعکس است.
به گفته او، در حالی که در جهان بیشتر کاربران در خانه یا محل کار از اینترنت ثابت مانند ای‌دی‌اس‌ال یا فیبر نوری، استفاده می‌کنند، در ایران بیشتر ترافیک اینترنت از طریق شبکه‌های تلفن همراه مصرف می‌شود.
روابط عمومی قرارگاه قدس نیروی زمینی سپاه پاسداران در بیانیه‌ای اعلام کرد «دو بسیجی بومی» در حمله افراد مسلح در محور زاهدان-خاش کشته شدند.
بر اساس این بیانیه، «افراد مسلح گروهک‌های تروریستی» جمعه ۹ آبان به سوی خودروی محمدرضا شاهوزهی که سپاه از او با عنوان «سرطایفه ایل شاهوزهی» یاد کرده، آتش گشودند.
سپاه افزود در پی این حمله که در جاده خاش به زاهدان در منطقه اسکل آباد نزدیک دهپابید به وقوع پیوست، دو تن از همراهان شاهوزهی به نام‌های اسماعیل شاورزی و مختار احمد شاهوزهی به‌شدت مجروح شدند.
این دو بسیجی سرانجام شنبه ۱۰ آبان در اثر شدت جراحات جان خود را از دست دادند.
تا لحظه تنظیم خبر، هیچ فرد یا گروهی مسئولیت این حمله را بر عهده نگرفته است.
پس از جمعه خونین زاهدان در پاییز سال ۱۴۰۱ و سرکوب اعتراضات مردمی در نمازهای جمعه پیاپی در شهرهای مختلف استان سیستان و بلوچستان، برخی عوامل امنیتی و نظامی جمهوری اسلامی به دست افراد مسلح کشته شده‌اند.
حال وش: محمد شاهوزهی از عوامل اصلی سرکوب جمعه خونین زاهدان بود
پایگاه خبری حال وش ۱۰ آبان در گزارشی به جزییات حمله به خودروی حامل محمد شاهوزهی در محور زاهدان-خاش پرداخت و نوشت این خودرو شامگاه پنج‌شنبه هشتم آبان به همراه «سه خودروی اسکورت نیروهای امنیتی» در حال تردد بود که از فاصله نزدیک هدف رگبار گلوله «افراد مسلح ناشناس» قرار گرفت.
بر اساس این گزارش، یکی دیگر از همراهان او به نام یعقوب شاهوزهی نیز در این حمله به‌شدت زخمی شد که حال او اکنون وخیم است.
حال وش در گزارش خود محمد شاهوزهی را «از فرماندهان بومی سپاه پاسداران و همکاران اداره اطلاعات سیستان و بلوچستان» معرفی کرد و نوشت او از این سوءقصد جان سالم به در برده و با انتشار ویدیویی کوتاه از زنده ماندن خود خبر داده است.
این رسانه افزود: «او در سال‌های اخیر در مقام فرمانده پایگاه بسیج کریم‌آباد زاهدان یکی از چهره‌های اصلی در سرکوب اعتراضات زاهدان و بلوچستان، تهدید خانواده‌های دادخواه، و تلاش برای تطمیع خانواده‌های قربانیان فاجعه جمعه خونین زاهدان بوده است.»
پس از برگزاری نماز جمعه هشتم مهر ۱۴۰۱، نیروهای امنیتی و نظامی مستقر در کلانتری ۱۶ زاهدان به سوی مردم معترض به‌صورت مستقیم تیراندازی کردند و دست‌کم ۱۰۰ شهروند را کُشتند. این حادثه از آن زمان با عنوان «جمعه خونین» شناخته می‌شود.
علی موحدی‌راد، رییس کل دادگستری سیستان و بلوچستان، دی‌ماه ۱۴۰۳ اعلام کرد ماموران دخیل در تیراندازی به مردم در جمعه خونین زاهدان از اتهام قتل عمد تبرئه شده‌اند و برای آنان تنها حکم ۱۰ سال زندان صادر شده است.
حال وش در ادامه گزارش خود به نقش محمد شاهوزهی در جمعه خونین اشاره کرد و نوشت نیروهای تحت امر او در آن زمان، ضمن «مشارکت مستقیم در سرکوب نمازگزاران، ده‌ها مغازه و پاساژ متعلق به شهروندان بلوچ در چهارراه رسولی زاهدان را به آتش کشیدند».
بر اساس این گزارش، احمدرضا رادان، فرمانده انتظامی جمهوری اسلامی، در ماه‌های اخیر محمد شاهوزهی را مامور کرده بود «تا با مراجعه به خانواده‌های جان‌باختگان جمعه خونین و ارائه پیشنهاد دریافت دیه، آنان را از ادامه شکایت و دادخواهی منصرف کند».
حال وش افزود پس از سوءقصد به جان این فرمانده بومی سپاه پاسداران، نیروهای امنیتی تدابیر خود را در محور خاش-اسکل‌آباد افزایش داده‌اند و چند ایست بازرسی موقت در منطقه برپا کرده‌اند.
روابط عمومی قرارگاه قدس نیروی زمینی سپاه پاسداران اعلام کرد که در جریان یک حمله مسلحانه در مسیر خاش-زاهدان، دو بسیجی کشته شدند. اسماعیل شاورزی و مختار شاهوزهی از «بسیجیان بومی طرح امنیت» بودند که هنگام سرکشی از محدوده حوزه استحفاظی در منطقه اسکل‌آباد هدف تیراندازی قرار گرفتند.
