یک وکیل دادگستری: بازداشت جامعهشناسان با آیین دادرسی کیفری سازگار نیست
در پی بازداشت سه جامعهشناس و اقتصاددان چپگرا، تفتیش خانههایشان و احضار برخی دیگر، محمدهادی جعفرپور، وکیل دادگستری، گفت که این بازداشتها با اصول آیین دادرسی کیفری در قانون اساسی همخوانی ندارد.
با ادامه ناتوانی جمهوری اسلامی در پاسخ به مطالبات گروههای مختلف، گروهی از پرستاران در اهواز و مشهد، جمعی از کارکنان منطقه نفتی بهرگان، تعدادی از بازنشستگان ارتش در تهران، جمعی از مرغداران و کارگران شهرداری ایلام در اعتراض به بیتوجهی به خواستههایشان تجمع کردند.
ویدیویی که چهارشنبه ۱۴ آبان به ایراناینترنشنال ارسال شد، نشان میدهد که گروهی از پرستاران بیمارستان قائم مشهد در اعتراض به بیتوجهی مسئولان به مطالباتشان، پایین بودن تعرفهها و تاخیر در پرداخت حقوق، تجمع کردهاند.
این پرستاران به خبرگزاری ایلنا گفتهاند: «زندگیمان با این حقوقها نمیچرخد.»
همچنین تصاویر و اطلاعات رسیده به ایراناینترنشنال از تجمع اعتراضی گروهی از پرستاران در اهواز همزمان با اعتراض پرستاران در مشهد حکایت دارد.
پرستاران و اعضای کادر درمان در ایران طی سالهای گذشته بارها در اعتراض به بیپاسخ ماندن درخواستهایشان، تجمع، تحصن و اعتصاب کردهاند.
تعرفههای پایین، تاخیر در پرداخت مطالبات و فرسودگی روزافزون کادر درمان، از جمله مهمترین دلایل اعتراض پرستاران در سالهای گذشته است.
تجمع کارکنان رسمی مناطق نفتی خارک، سیری و بهرگان
کانال تلگرامی «افکار نفت» خبر داد که کارکنان رسمی شرکت نفت فلات قاره منطقه خارک و سیری چهارشنبه تجمع اعتراضی برگزار کردند.
خبرگزاری ایلنا هم گزارش داد که کارکنان رسمی منطقه نفتی بهرگان، چهارشنبه ۱۴ آبان در اعتراض به محقق نشدن وعدهها و برآورده نشدن مطالبات صنفی خود تجمع کردند.
اصلاح حداقل دستمزد کارکنان، حذف کامل سقف حقوق پرسنل عملیاتی، حذف سقف سنوات بازنشستگی و عودت مالیاتهای مازاد اخذ شده طبق قوانین موجود از جمله خواستههای کارکنان معترض منطقه نفتی بهرگان است.
تجمع پرستاران اهواز
بهنوشته ایلنا، «اجرای کامل ماده ۱۰ و پرداخت کامل بک پی آن، استقلال کامل صندوق بازنشستگی نفت و حذف تفکیک مشاغل عملیاتی به تخصصی و پشتیبانی، از دیگر مطالبههای کارگران رسمی نفت است.
کارکنان رسمی، در سالهای گذشته نیز بارها در اعتراض به محقق نشدن خواستههای خود دست به تجمع اعتراضی زده بودند.
تجمع بازنشستگان ارتش
جمعی از بازنشستگان ارتش صبح چهارشنبه ۱۴ آبان، در اعتراض به بیپاسخ ماندن خواستههایشان مقابل ساختمان مرکزی کانون ارتش تجمع کردند.
ارائه گزارش شفاف درباره هزینهکرد حق عضویت بازنشستگان ارتش از سوی کانون و ساختمانسازی کانون ارتش در شهرهای شمالی و کرمانشاه، از جمله مطالبات این بازنشستگان عنوان شد.
بر اساس گزارش ایلنا، بازنشستگان ارتش همچنین پرداخت غرامت جنگی را حق مسلم خود دانستند و خواستار رسیدگی شفاف و عادلانه به حقوق و مطالبات قانونی خود و برقراری عدالت شدند.
تجمع مرغداران در تهران
به گزارش ایلنا، جمعی از مرغداران کشور، چهارشنبه ۱۴ آبان در اعتراض به کمبود نهادههای دامی مورد نیاز برای تولید مرغ و تخممرغ، مقابل ساختمان مرکزی وزارت جهاد کشاورزی در تهران تجمع کردند.
مرغداران اعلام کردند که حدود دو ماه است نهادههای دامی در اختیارشان قرار نگرفته و این مساله تولید و اشتغال در بخش مرغداری را با خطر جدی روبهرو کرده است.
نمایندگان تجمعکنندگان در سخنان خود تاکید کردند که طی این مدت هیچ نهادهای بارگذاری نشده و مسئولان هم به پیگیریهای آنها پاسخی ندادهاند.
تجمع کارگران پیمانکاری شهرداری ایلام
شماری از کارگران شهرداری ایلام صبح چهارشنبه ۱۴ آبان در اعتراض به محقق نشدن وعدهها برای وصول مطالباتشان، ابتدا مقابل ساختمان شهرداری و بعد مقابل ساختمان استانداری ایلام اعتراض کردند.
کارگران معترض گفتهاند که برخلاف وعده مدیران شهری، هنوز دستمزدهای معوقماندهشان پرداخت نشده است. این کارگران حقوق دو تا سه ماهشان را دریافت نکردهاند.
یکی از آنها به ایلنا، گفت: «مشکل اصلی، به تاخیر افتادن دو تا سه ماه حقوق و بیمه است. نیروهای شرکتی سه ماه و همکاران رسمی و قراردادی دو ماه است حقوقی نگرفتهاند. در عین حال به دلیل ماهیت قرارداد کاریمان با پیمانکاران خصوصی، فاقد امنیت شغلی هستیم.»
این کارگر در ادامه گفت کار خدماتی در شهرداری یکی از دشوارترین مشاغل است و کارگران شاغل در این بخش از ابتداییترین امکانات و حداقلیترین مزایای مزدی محروم هستند.
او افزود: «ما به پرداخت بهموقع حقوق و بیمه نیاز داریم، بنابراین مدیرانی که توانایی تامین منابع برای پرداخت حقوق کارگران تحت مسئولیت خود را ندارند، باید کنار بروند و جای خود را به افراد توانمند و بالیاقت بسپارند.»
همزمان کشاورزان استانهای مازندران و گلستان در اعتراض به پرداختنشدن بدهی ۲۰۰ میلیارد تومانیشان از برداشت سال گذشته مقابل شالیکوبیها تجمع کردند.
بنا بر گزارشهای منتشر شده، جمعی از داروسازان و صاحبان داروخانههای استان فارس هم در اعتراض به معوق ماندن مطالبات پرداختی مقابل اداره تامین اجتماعی شیراز گرد هم آمدند.
حاضران در این تجمع خواستار رسیدگی به چکهای برگشتی بیمه شدند.
اعتصاب کارگران مجموعههای تولیدی و کشاورزی دشت زیدون در ماکو
اتحادیه آزاد کارگران ایران خبر داد که کارگران مجموعههای تولیدی و کشاورزی دشت زیدون در منطقه آزاد ماکو، در اعتراض به کاهش دستمزد و افزایش ساعت کاری اعتصاب کردند.
بر اساس این گزارش، دستمزد ماهانه این کارگران که پیشتر حدود ۲۲ میلیون تومان بود در روزهای اخیر به ۱۶ میلیون تومان کاهش یافته و ساعت کاریشان هم تقریبا دو برابر شده است.
یکی از کارگران معترض گفت: «ما در شرایط اقتصادی سختی زندگی میکنیم. کاهش حقوق و افزایش ساعت کار دیگر برای ما قابل تحمل نیست و تنها خواسته ما اجرای عدالت و حفظ معیشتمان است.»
وضعیت معیشتی بازنشستگان، مستمریبگیران، پرستاران و کارگران، سبب افزایش تجمعهای اعتراضی در سالهای گذشته شده است.
بر اساس گزارش سالانه هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، تنها در سال ۱۴۰۳ دستکم سههزار و ۷۰۲ تجمع اعتراضی و اعتصاب در حوزههای مختلف از جمله کارگری، صنفی، دانشجویی، محیط زیست و اندیشه و بیان در ایران ثبت شده است.
این موضوع نشان میدهد با وجود وعدههای مسئولان جمهوری اسلامی، بهویژه مسعود پزشکیان، رییس دولت چهاردهم، وضعیت معیشتی ایرانیان روز به روز وخیمتر میشود.
پلیس دانمارک یک مرد ۴۲ ساله افغانستانی را در شهرآرهوس دستگیر کرده که به ظن جاسوسی برای جمهوری اسلامی و مشارکت در طرح حمله به اهداف یهودی در آلمان تحت تعقیب بوده است.
بنا بر گزارش پلیس که چهارشنبه ۱۴ آبان منتشر شد، این بازداشت در حومه ریسکوف و با همکاری سازمان اطلاعات دانمارک و پلیس شرق یوتلند انجام گرفت.
پلیس اعلام کرد این فرد بر اساس حکم بازداشت آلمان دستگیر شده است و ماموران آلمانی نیز در جریان عملیات حضور داشتند.
دادستانهای آلمانی گفتهاند این مرد مظنون است که بهعنوان رابط در شبکهای مرتبط با عملیات اطلاعاتی جمهوری اسلامی فعالیت داشته است.
او ظاهرا در تلاش بوده برای فرد دیگری سلاح تهیه کند که اواسط تیر بازداشت و به جمعآوری اطلاعات از اماکن یهودی در برلین متهم شد.
رسانههای آلمان متهم قبلی را مردی به نام «علی س»، ۵۳ ساله و دارای تابعیت دوگانه افغانستانی ـ دانمارکی معرفی کرده بودند.
بنا بر گزارش روزنامه آلمانی بیلد، علی پس از جمعآوری تصاویر و اطلاعات نظارتی از موسسات یهودی، مخفیانه به ایران سفر کرده بود.
در این گزارش آمده است که او در تهران با یکی از افسران نیروی قدس سپاه پاسداران دیدار کرده و عکسها، ویدیوها و جزییاتی مربوط به اهداف احتمالی، از جمله دفاتر و رستورانهای متعلق به جامعه یهودیان، را تحویل داده است.
علی پس از بازداشت در دانمارک به آلمان مسترد شد و اکنون با اتهام جاسوسی و برنامهریزی برای انجام حمله به نفع سپاه پاسداران روبهرو است.
مرد تازه بازداشتشده نیز در آلمان به «اقدام به قتل» متهم شده است.
به گفته پلیس، او قرار است در روز جاری (۱۴ آبان) در دادگاهی در آرهوس حاضر شود تا درباره بازداشت موقت و روند استردادش به آلمان تصمیمگیری شود.
سازمان اطلاعات دانمارک اعلام کرد این پرونده بخشی از الگوی گستردهتر فعالیتهای اطلاعاتی و جاسوسی جمهوری اسلامی علیه مخالفانش در اروپاست.
بر اساس این گزارش، تهران در سالهای گذشته فعالیتهایش را به هدف قرار دادن منافع اسرائیلی و یهودی گسترش داده است.
فین بورخ اندرسن، رییس این سازمان، گفت: «ما این تهدید را بهویژه با توجه به استفاده ایران از واسطهها و شبکههای تبهکار برای انجام اقدامات خشونتآمیز، بسیار جدی میگیریم.»
پلیس شرق یوتلاند اعلام کرده است در جریان عملیات دستگیری، منازل دیگری در مناطق تریگه و شمال آرهوس نیز بازرسی شدهاند.
دنیا راد، منشی صحنه و چهره شناختهشده در شبکههای اجتماعی که در روزهای آغازین جنبش «زن، زندگی، آزادی» با انتشار تصویری بدون حجاب اجباری در قهوهخانهای در تهران به یکی از نمادهای شجاعت زنان جوان تبدیل شد، از قطع ناگهانی سیمکارتش خبر داده است.
او در پستی در اینستاگرام نوشت: «صبح ۱۰ آبان احتمالا اول وقت اداری، سیمکارتم قطع شد ... نه میشود با کسی تماس بگیرم و نه کسی میتواند زنگ بزند.»
به گفته راد، در دفتر خدمات تلفن همراه به او اعلام شده که سیمکارتش با عنوان «قطع مدیریت خاص» به شکل دوطرفه مسدود شده است.
این فعال فضای مجازی که به گفته خودش اکنون در شهری کوچک و دور از خانواده، ساکن هتل است، افزود حدود سه شبانهروز از ثبت شماره همکارش به عنوان واسطه میگذرد اما هیچ پیغامی نرسیده و نمیداند چطور باید این مساله را پیگیری کند.
راد که هفتم مهر ۱۴۰۱ پس از انتشار تصویر بدون حجاب اجباریاش بازداشت شد، حدود یک ماه پیش نیز با انتشار عکسی از خود در خیابان با شلوارک، بار دیگر خبرساز شد.
در ماههای گذشته و بهویژه پس از جنگ ۱۲ روزه، دهها کاربر در رسانههای اجتماعی از مسدود شدن سیمکارت خود بهدلیل انتشار مطالب انتقادی در صفحات خبر دادهاند.
به شماری از این شهروندان گفته شد باید پستهای قبلی خود را حذف و در صفحههای خود دستکم ۲۰ پست یا استوری در حمایت از جمهوری اسلامی منتشر کنند.
راد در پست اینستاگرام خود نوشت پیش از قطع سیمکارتش هیچ ابلاغیهای دریافت نکرده است.
این منشی صحنه فیلم و سریال توضیح داد اکنون دسترسیاش به خدمات بانکی، پرداخت آنلاین، اپلیکیشنهای روزمره و حتی ثنا (سامانه ابلاغ الکترونیک قضایی) قطع شده است.
او صفحاتی از گزارش نیلوفر حامدی، خبرنگار روزنامه شرق، در دی سال گذشته را منتشر و در عین حال تاکید کرد نمیداند «به چه جرمی» سیمکارتش قطع شده است.
گزارش شرق بر مبنای نظر کارشناسان حقوقی توضیح داده است مسدود کردن سیمکارت یا اعمال محدودیت مشابه بدون اطلاعرسانی و حکم قانونی، فاقد وجاهت حقوقی است.
محمدهادی جعفریپور، وکیل پایه یک دادگستری، به این روزنامه گفته بود هیچ فردی را نمیتوان بدون حکم شفاف و قانونی مجازات کرد یا از حقوق شهروندیاش مانند داشتن سیمکارت یا دسترسی به وسایل ارتباطی محروم ساخت.
به گفته جعفریپور، در هیچ یک از متون قانونی و فقهی جمهوری اسلامی، مسدود کردن سیمکارت شهروندان به عنوان مجازات پیشبینی نشده و تحمیل چنین محدودیتی «خلاف قانون» است.
محمدرضا ناصری، نماینده خامنهای در استان یزد، گفت کار طلبههای حوزه علمیه «همان مسیر انبیا و اولیا است» و این توفیق نصیب هرکسی نمیشود. او افزود طلاب مسئولیتی برای هدایت جامعه به سوی کمال و قرب الهی دارند. ناصری گفت: «ذهن طلبه نباید مشغول امور دنیوی شود.»
نماینده خامنهای اضافه کرد: «معصیت و گناه دل را تیره میسازد و طلاب باید با عمل خویش، تأثیرگذار و الگوی جامعه باشند.»
توربیورن تورنکوئیست، مدیرعامل گروه گانور (تجارت کالاهای انرژی)، اعلام کرد تحریمهای غربی علیه جمهوری اسلامی و روسیه باعث شده است حجم بیسابقهای از نفت در کشتیها ذخیره شود.
خبرگزاری رویترز چهارشنبه ۱۴ آبان در گزارشی از کنفرانس انرژی ادیپک در ابوظبی با اشاره به این موضوع به نقل از تورنکوئیست نوشت: «این امر بیسابقه است. بنابراین اگر تمام تحریمها برداشته شوند، این بازار به وضوح "مازاد عرضه بسیار زیاد" خواهد داشت.»
تورنکوئیست گفت: «وضعیت عرضه، بازارها را ثابت نگه داشته و تاثیر اختلالات تجاری ناشی از تحریمها و نوسانات قیمت را کاهش داده است.»
به گفته او، تحریمها منجر به ذخیره «مقدار عظیمی» از نفت شده است که بخشی از آن در تانکرها نگهداری میشود.
شرکت امنیت دریایی دراید گلوبال ۱۳ آبان گزارش داد تهران روزانه بین ۱.۵ تا دو میلیون بشکه نفت با درآمد سالانه حدود ۵۴ میلیارد دلار صادر میکند که ۸۰ تا ۹۰ درصد آن به پکن میرود.
ایراناینترنشنال پیشتر در گزارشی اختصاصی خبر داده بود سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی، از طریق شبکههای تجاری خود در چین از جمله دلالان نفتی، در حال مذاکره برای دریافت تسلیحات چینی همچون موشک، پهپاد و سامانههای پدافند هوایی هستند.
بر اساس گزارش دراید گلوبال، نفت خام ایران با برچسب «مالزیایی» از طریق انتقال کشتی به کشتی به پالایشگاههای چینی، به ویژه در استان شاندونگ، منتقل میشود.
علاوه بر جمهوری اسلامی، روسیه نیز به دلیل جنگ اوکراین از سوی اتحادیه اروپا، بریتانیا و آمریکا تحریم شده است.
آخرین تحریمهای آمریکا که ماه گذشته روسنفت و لوکاوئیل، دو تولیدکننده بزرگ نفت روسیه را هدف قرار داد، تاثیر قابل توجهی بر بازار نفت داشته است.
قیمتهای جهانی نفت در ماه اکتبر برای سومین ماه متوالی کاهش یافتند.
در شرایطی که سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) و متحدانش تولید خود را افزایش میدهند و تولید کشورهای غیر اوپک در حال رشد است، نگرانیها درباره مازاد عرضه افزایش یافته است.
مارکو دوناند، مدیرعامل و یکی از بنیانگذاران شرکت مرکوریا، در کنفرانس ابوظبی گفت که تحریمهای غربی همچنان «عامل بیثباتی در عرضه نفت» هستند.
او افزود این احتمال وجود دارد که جهان از مازاد عرضه دو میلیون بشکه در روز، به یک میلیون بشکه در روز برسد.
دوناند تاکید کرد: «علیرغم موجودی کم نفت جهانی، نفت در دریا زیاد است. بنابراین مازاد عرضه به آرامی در حال شکلگیری است و احتمالا در ماههای آینده به بازار خواهد رسید.»
جعفرپور چهارشنبه ۱۴ آبان در مصاحبه با روزنامه هممیهن به برخی اصول قانون اساسی جمهوری اسلامی اشاره کرد و گفت حیثیت، جان و مال شهروندان مصون از تعرض است و هیچکس را نمیتوان جز «به حکم و مطابق قانون» دستگیر کرد.
این وکیل دادگستری گفت بهموجب قانون آیین دادرسی کیفری، بازپرس پیش از هر احضار باید دلایل کافی را بررسی و احراز کند.
او تاکید کرد: «اگر کسی بدون دلیل، دیگری را بازداشت یا جلب کند، خود مرتکب تخلف انتظامی شده و مستحق توبیخ است؛ متهم میتواند از این اقدام شکایت کند.»
به گفته او، آنچه در برخورد با پژوهشگران، روزنامهنگاران و فعالان مدنی رخ داده، در مواردی با این قواعد در تضاد است و گویی جدا از ضوابط آیین دادرسی کیفری انجام میشود. از جمله، ضبط وسایل الکترونیکی و استناد به محتوای خصوصی بهعنوان ادله.
پیش از این و در ۱۲ آبان، ماموران اطلاعات سپاه پاسداران، شیرین کریمی، مترجم، مهسا اسداللهنژاد، جامعهشناس و پژوهشگر و پرویز صداقت، سردبیر مجله نقد اقتصاد سیاسی را بازداشت کردند.
وسایل الکترونیکی محمد مالجو، اقتصاددان و پژوهشگر اقتصاد سیاسی نیز در پی احضار و مراجعه به یکی از نهادهای امنیتی، ضبط شد.
کتابها و وسایل الکترونیکی هیمن رحیمی، نویسنده و مترجم، شامل لپتاپ و تلفن همراهش نیز پس از بازرسی کامل خانهاش بهدست ماموران امنیتی توقیف شد.
با گذشت دو روز از بازداشت و احضار این گروه از اقتصاددانان، جامعهشناسان و پژوهشگران، مقامهای امنیتی و قضایی جمهوری اسلامی همچنان در مورد دلایل برخورد با آنها اطلاعرسانی نکردهاند.
جمشید برزگر، روزنامهنگار و تحلیلگر سیاسی، در مصاحبه با ایراناینترنشنال گفت: «شدت گرفتن سرکوب پس از جنگ ۱۲ روزه و موج تازه بازداشتها، نشاندهنده ضعف بنیادین حکومت و شکست آن در تحمیل روایت مورد نظرش است.»
شیرین احمدنیا، رییس انجمن جامعهشناسی ایران، در مصاحبه با هممیهن گفت این افراد احتمالا بهدلیل فعالیت علمی و نقدهایی که داشتهاند، مورد سوال قرار گرفتهاند.
او افزود: «این وضعیت امنیت خاطر و آرامش فکری پژوهشگران را از بین میبرد و احساس ناامنی ایجاد میکند.»
احمدنیا با اشاره به بیانیه انجمن جامعهشناسی ایران، خواستار «شفافسازی درباره علت بازداشتها، تامین امنیت و آزادی اندیشه و فراهم شدن شرایط بازگشت امن پژوهشگران» شد.
هیات مدیره انجمن جامعهشناسی ایران پیشتر در ۱۲ آبان با انتشار بیانیهای اعلام کرد در شرایطی که جامعه ایران با مشکلات اقتصادی، اجتماعی و تهدیدهای بیرونی مواجه است، انتشار اخبار بازداشت فعالان فرهنگی موجب نگرانی عمیق جامعه علمی شده است.
علاوه بر افراد تازه بازداشتشده، اواخر مرداد نیز حسن توزندهجانی، احسان رستمی، مرجان اردشیرزاده، رامین رستمی و نیما مهدیزادگان، پنج فعال فرهنگی، بهدست نیروهای امنیتی در تهران بازداشت شدند.
پیش از آنها نیز حسین میربهاری، فعال حقوق کودکان و عضو جمعیت دفاع از حقوق کودکان، بازداشت شده بود.