کاوه مدنی، رییس موسسه آب، محیط زیست و سلامت دانشگاه سازمان ملل متحد، هشدار داد بحران رو به وخامت «ورشکستگی آبی» در ایران توان عملکردی کشور را کاهش می‌دهد و جایگاه آن را در عرصه جهانی تضعیف می‌کند.
به گزارش عصر ایران که یکشنبه ۱۸ آبان منتشر شده، استاندار خوزستان گفته خاموشی این فلر در دستور کار است و مقامات استانی د رحال پیگیری آن هستند.
فلرهای نفتی، مشعل‌هایی هستند که در میادین نفت و گاز و پالایشگاه‌ها برای سوزاندن گاز مازاد یا همراه نفت به کار می‌روند؛ گازی که به‌دلیل نبود زیرساخت استفاده نمی‌شود و در نتیجه به‌صورت کنترل‌شده سوزانده می‌شود و موجب اتلاف منابع و آلودگی شدید هوا می‌گردد.
هیدروژن سولفید گازی بسیار سمی، خورنده و قابل‌اشتعال است که بوی «تخم‌مرغ گندیده» می‌دهد و در غلظت‌های بالا به‌سرعت حس بویایی را از کار می‌اندازد و می‌تواند بدون نشانه‌های اولیه باعث خفگی و مرگ شود.
به گزارش عصر ایران، صدها فلر نفتی سال‌هاست در میدان‌های نفتی در خوزستان می‌سوزند که سلامت کارکنان این میدان‌ها و مردم ساکن روستاهای اطراف آن‌ها را به خطر انداخته و یکی از عوامل اصلی افزایش بیماری‌های تنفسی مرگبار در خوزستان است.
جعفر مجدمی، رییس شورای اسلامی بخش غیزانیه، در استان خوزستان با اشاره به سابقه تاریخی سوختن فلرها در این استان به عصر ایران گفت: «آتش این فلرها علاوه بر هدررفت سرمایه ملی، یکی از مهم‌ترین منابع آلودگی زیست‌محیطی در غیزانیه و مناطق نفت‌خیز خوزستان است.»
عصر ایران نوشته گزارش‌های میدانی نشان می‌دهد گازهای سمی ناشی از این فلرها علاوه بر افزایش بیماری‌های تنفسی، قلبی و حتی اختلالات هورمونی و کلیوی در مردم محلی، به حیوانات وحشی هم آسیب زده و از جمله موجب ریزش مو و تغییر رنگ پوست آن‌ها شده است.
این رسانه‌ها در ادامه با استناد به گفته کارشناسان نوشته سوزاندن روزانه بین ۶ تا ۱۵ میلیون مترمکعب گاز ترش موجب تولید ۹ میلیون تن آلاینده گازی در هوا می‌شود.
بر اساس این گزارش، استاندار خوزستان با اشاره به راه‌های عملی برای تزریق این گازها به چاه‌ها برای استخراج نفت و یا تبدیل آن‌ها به سوخت، وعده داده «تا پایان سال ۱۴۰۵ چارچوب خاموشی فلرها مشخص شود تا در سال ۱۴۰۶ دیگر هیچ فلر فعالی در خوزستان روشن نباشد».
این وعده در حالی داده می‌شود که به گزارش عصر ایران در سال‌های ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ قراردادی با عنوان «قرارداد ۲۸ مخزن» برای خاموش‌کردن فلرها منعقد شد، اما در عمل هیچ فلری خاموش نشده است.
اقدامی که علاوه بر هزینه انسانی و زیست‌محیطی، زبان اقتصادی هنگفتی هم در پی دارد. ۲۸ آبان ۱۴۰۳، دیوان محاسبات کشور اعلام کرد ناترازی گاز در سال ۱۴۰۲ به ۶۳/۹ میلیارد متر مکعب رسید در حالی که در همان سال ۱۸ میلیارد مترمکعب گاز به شکل گاز مشعل (فلر) هدر رفت.
سابقه آلودگی هوا در خوزستان
پیشتر در ۱۵ آبان اعلام شد در پی افزایش آلودگی هوا در برخی مناطق ایران، وضعیت هوای شهر اهواز در محدوده بنفش و بسیار ناسالم ثبت شده است. علاوه بر اهواز، اهالی ۱۳ شهر استان خوزستان در کنار تهران و اصفهان، همچنان با آلودگی شدید هوا دست و پنجه نرم می‌کنند.
رسانه‌های ایران گزارش دادند مطابق داده‌های سامانه پایش کیفی هوای کشور، پنج‌شنبه ۱۵ آبان شاخص آلاینده‌های ذرات معلق در ایستگاه‌های پادادشهر اهواز و کارون، از مرز ۲۰۰ واحد عبور کرده و در محدوده بنفش و بسیار ناسالم قرار گرفته است؛ وضعیتی که سلامت همه گروه‌های سنی را تهدید می‌کند و دادن هشدارهای ویژه را برای پرهیز از حضور در فضاهای باز، ضروری می‌سازد.
این در حالی است که برخی رسانه‌ها همچون خبرگزاری ایرنا، شاخص آلودگی هوا در اهواز را ۵۰۰ اعلام کرده‌اند که نشان‌دهنده وضعیت خطرناک برای تمام گروه‌های سنی است.
بر پایه این گزارش، میزان آلودگی هوا در سایر مناطق استان نیز در شرایط بحرانی قرار دارد.
این شاخص در شهرهای آبادان ۱۷۶، اندیمشک ۱۵۷، بهبهان ۱۵۵، خرمشهر ۱۶۸، دشت آزادگان ۱۷۴، شادگان ۱۷۱، شوشتر ۱۷۱، ملاثانی ۱۸۱ و هویزه ۱۷۱ بوده و در وضعیت قرمز ثبت شده‌اند که به معنای ناسالم برای همه گروه‌های سنی و به‌ویژه گروه‌های حساس است.
بر اساس این گزارش که شامگاه یکشنبه ۱۸ آبان منتشر شده، گروه هکری «سایبر طوفان» که گمان میرود با حکومت ایران در ارتباط باشد، رندرهای سهبعدی و جزئیات فنی مربوط به خودروی نسل بعدی «ردبک» ارتش استرالیا را به دست آورده و منتشر کرده است.
بنا بر این گزارش، قرار است این نفربرهای نظامی به برجکهای تسلیحاتی پیشرفته ساخت شرکت اسرائیلی «البیت سیستمز» مجهز شود.
این گروه هکری در بیانیهای گفته پس از نفوذ هکری به دوربینهای امنیتی شرکت زنجیره تامین «مایا تکنولوژی» در بیش از یک سال پیش به داده‌های محرمانه ۱۷ شرکت دفاعی اسرائیلی دست یافته است.
بر اساس گزارش اسکاینیوز، این گروه هکری از ۲۲ اکتبر با اشاره به اینکه «به قلب عملیات مهندسی دفاعی اسرائیل نفوذ کرده»، انتشار جزئیات محرمانه ۳۶ پروژه نظامی اسرائیل را در کانال خود در شبکه اجتماعی تلگرام آغاز کرد.
برجکهای شرکت البیت شامل حسگرهای پیشرفته و سامانههای تسلیحاتی کنترل از راه دور طراحیشدهی شرکت دفاعی استرالیایی ایاواس است که با توپ ۳۰ میلیمتری البیت و سامانه حفاظتی «آیرون فیست» تقویت و تجهیز شده‌اند.
به گزارش اسکاینیوز استرالیا، داده‌های منتشر شده در کانال این گروه هکری همچنین طرح‌های یک سامانه نمایش قابل نصب روی کلاهخود ساخت البیت را افشا کرده است.
این سامانه به لحاظ طراحی و فناوری مشابه آنچه است که در نمایشگرهای زره‌پوش‌های ردبک و نیز موشک ضد تانک «اسپایک NLOS» که استرالیا در حال بررسی خرید آن است، استفاده می‌شود.
اسکای نیوز نوشته هنوز مشخص نیست چه میزان اطلاعات به سرقت رفته و آیا میتوان از آن برای توسعه سامانههای مقابله با تسلیحات و فناوریهای دفاعی ردبک استفاده کرد یا نه.
بر اساس این گزارش، همچنین نگرانیهایی وجود دارد مبنی بر اینکه توانمندیهای نظامی پیشرفته اسرائیل ممکن است از روی داده‌های سرقتشده، مهندسی معکوس شود.
بر اساس قرارداد، ارتش استرالیا ۱۲۷ دستگاه از این خودروهای شبیه تانک ردبک به ارزش حدود ۷ میلیارد دلار را که شرکت کره جنوبی «هانوها دیفنس» طراحی کرده، دریافت کند.
برجکهای البیت تحت قراردادی به ارزش حدود ۹۲۰ میلیون دلار برای این زرهپوشها تامین خواهند شد.
ادعای هک سامانههای شرکت رافائل
گروه هکری سایبر طوفان همچنین مدهی شده که پس از نفوذ اولیه به مایا، سامانههای البیت و همچنین سامانههای رافائل، غول دفاعی دیگر اسرائیل را نیز هک کرده است.
در بیانیه این گروه با اشاره به آنچه هک سامانهها و تلفنها، چاپگرها، روترها و دوربینهای البیت و رافائل خوانده شده، آمده است: «ما بیش از یک سال نشستهای شما را با صدا و تصویر ضبط کردهایم. این فقط آغاز کار با مایا است.»
کاترین منستد، مدیر اجرایی اطلاعات سایبری در شرکت سایبرسیایکس در گفتوگو با اسکاینیوز استرالیا با اشاره به اینکه نفوذ گروه‌های هکری مورد حمایت ایران به شرکتهای اسرائیلی و وارد آوردن آسیب به مشتریان استرالیایی آن‌ها پیش از این هم سابقه داشته، گفت این حادثه یکی از «پیچیدهترین و احتمالا موجودیتیترین تهدیدها علیه سازمانهای استرالیایی» را برجسته می‌کند.
منستد با اشاره به اینکه سایبر طوفان «یک شخصیت هکری بهشدت فعال ضداسرائیلی» است، گفت: «این گروه ادعا می‌کند دستکم به ۱۰۰ نهاد اسرائیلی نفوذ کرده ... و ما بهشدت مشکوکیم که این گروه در واقع یک نیروی نیابتی حکومت ایران باشد.»
سایبر طوفان در ۲۷ اکتبر ۲۰۲۳، تنها چند هفته پس از حمله ۷ اکتبر حماس به اسرائیل ظهور کرد.
«موسسه بینالمللی مقابله با تروریسم» در اسرائیل اعلام کرد فعالیتهای این گروه «که بر نفوذ به سرورها، پایگاههای داده و انتشار اطلاعات متمرکز است، بهشدت نشان‌دهنده حمایت از سوی یک دولت است و نشانه‌ها حاکی از آن است که ایران بهاحتمال زیاد حامی آن است».
مدنی شامگاه یکشنبه ۱۸ آبان در مصاحبه با فاکس‌نیوز دیجیتال گفت: «این ورشکستگی آبی جایگاه ایران را در صحنه جهانی تضعیف می‌کند. اگر مقام‌های جمهوری اسلامی بخواهند بر ایدئولوژی خود پافشاری کنند و با غرب در ستیز بمانند، ناچارند از منابع طبیعی استفاده کنند و آن‌ها را بسوزانند؛ اما وقتی آبی نباشد، توان و تاب‌آوری نیز کاهش می‌یابد.»
او که سال‌ها نسبت به سوءمدیریت محیط‌زیستی در ایران هشدار داده است، افزود بحران کنونی آب در کشور قابل پیش‌بینی بود.
این کارشناس برجسته محیط زیست ادامه داد: «وضعیت ورشکستگی آبی یک‌شبه ایجاد نشده است. خانه از قبل در حال سوختن بود و افرادی مانند من سال‌ها پیش به حکومت هشدار داده بودند که چنین وضعیتی در راه است.»
در روزهای اخیر، ابعاد تازه‌ای از بحران کم‌آبی در ایران آشکار شده و این وضعیت زنگ خطر جدی را برای زندگی روزمره مردم و تداوم فعالیت بسیاری از صنایع به صدا درآورده است.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب مشهد، دومین شهر بزرگ ایران از نظر جمعیت، ۱۸ آبان اعلام کرد ذخیره آب سدهای تامین‌کننده این شهر به کمتر از سه درصد رسیده است.
عباس علی‌آبادی، وزیر نیرو، نیز از قطعی شبانه آب در کشور خبر داد و از مردم خواست ذخیره‌ساز خانگی نصب کنند.
ورشکستگی آبی و «روز صفر»
مدنی در ادامه مصاحبه خود به فاکس‌نیوز گفت ایران درگیر شدیدترین خشکسالی خود در چند دهه اخیر است و این بحران می‌تواند به تخلیه احتمالی تهران منجر شود و ثبات حکومت و برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی را با تهدید روبه‌رو کند.
او افزود: «نشانه‌ها از مدت‌ها پیش آشکار بود و اکنون شعله‌های بحران انکارناپذیرند. ما درباره روز صفر صحبت می‌کنیم؛ زمانی که شیرهای آب در تهران و دیگر شهرهایی که پیشتر از کم‌آبی مصون بودند، خشک خواهند شد.»
این کارشناس ورشکستگی آبی ایران را نتیجه دهه‌ها سوءمدیریت دانست و تاکید کرد خشکسالی طولانی و تغییرات اقلیمی بر وخامت اوضاع افزوده‌اند.
خبرگزاری آسوشیتدپرس پیشتر گزارش داد از میان پنج سد اصلی تامین‌کننده آب تهران، یکی بهطور کامل خشک شده و دیگری با کمتر از هشت درصد ظرفیت در حال فعالیت است.
همزمان با تشدید بحران آب و ناتوانی جمهوری اسلامی در مدیریت منابع، محسن اراکی، عضو مجلس خبرگان رهبری، رعایت نشدن حجاب اجباری مورد نظر حکومت در خیابانها را عامل بحران آب، خشکسالی و کاهش بارندگی در ایران دانست.
تاثیر بحران آب بر برنامه هسته‌ای حکومت
رییس موسسه آب، محیط زیست و سلامت دانشگاه سازمان ملل در ادامه سخنان خود به افزایش نارضایتیهای عمومی در پی بحران کم‌آبی پرداخت و گفت فروپاشی زیرساختهای حیاتی می‌تواند به ناآرامیهای گستردهتری در ایران دامن بزند.
مدنی اضافه کرد: «اگر کمبود آب و برق ادامه یابد، برنامه هسته‌ای نیز تحت تاثیر قرار خواهد گرفت... کاهش بارندگی به معنای تولید کمتر برقآبی است که در نهایت به قطع آب و برق منجر می‌شود.»
او با اشاره به تشدید تحریمها و رویکرد جمهوری اسلامی هشدار داد: «ایران در وضعیت مقاومت قرار دارد و تداوم این وضعیت فشار بیشتری بر اکوسیستم، منابع طبیعی و ذخایر آبی کشور وارد می‌کند؛ اما در عین حال به نگرانیها درباره ناامنی غذایی و وابستگی روزافزون به واردات مواد غذایی نیز دامن میزند.»
مسعود پزشکیان، رییس دولت جمهوری اسلامی، ۱۵ آبان گفت اگر در آذرماه باران نبارد، آب در تهران جیرهبندی خواهد شد و اگر باز هم باران نبارد، باید برای تخلیه تهران اقدام کرد.
با این حال، مدنی تخلیه تهران را «غیرمحتمل» دانست و گفت: «مردم شغل دارند و کودکان به مدرسه می‌روند، بنابراین چنین اقدامی یک‌شبه ممکن نیست.»
