در تهران دو دانشجوی دانشگاه خواجه نصیر هدف زورگیری قرار گرفتند. دو روز پیش هم یک دانشجوی دانشگاه «شهید بهشتی» هدف زورگیری قرار گرفت. سریال زورگیری از دانشجویان در حالی ادامه دارد که با وجود هشدارها، اقدامی عملی برای تامین امنیت آنان صورت نگرفته است.
در حالی که معاون سیاسی دفتر ریاستجمهوری، روز چهارشنبه از سفر قریبالوقوع مسعود پزشکیان به جمهوری آذربایجان خبر داد، رسانه اسرائیلی نیز از برنامه بنیامین نتانیاهو برای سفر رسمی به باکو در آیندهای نزدیک خبر داد.
به گفته مهدی سنایی، مسعود پزشکیان روز هشتم اردیبهشت عازم باکو، پایتخت جمهوری آذربایجان، خواهد شد. او نوشت: «برنامههای متعددی پیشبینی شده و امید میرود شاهد فصل جدیدی از گسترش همکاریها میان دو کشور برادر با پیوندهای عمیق تاریخی، در همه عرصهها از جمله بازرگانی و استانهای مرزی باشیم.»
از سوی دیگر، روزنامه اسرائیلی «اسرائیل هیوم» گزارش داد که بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، نیز قرار است در آیندهای نزدیک به باکو سفر و با الهام علیاف، رییسجمهور جمهوری آذربایجان، دیدار کند.
رسانههای اسرائیل تاریخ دقیق سفر نتانیاهو را اعلام نکردهاند.
بر اساس اطلاعات رسیده به ایراناینترنشنال، جمعی از زنان زندانی سیاسی محبوس در زندان اوین، در اعتراض به اجرای حکم اعدام حمید حسیننژاد حیدرانلو، زندانی سیاسی کُرد، در مقابل دفتر افسر نگهبانی بند زنان اوین تحصن کردند، سرودهای انقلابی خواندند و شعارهایی علیه اعدام و حکومت سر دادند.
آنها در جریان این تحصن که چهارشنبه سوم اردیبهشت برگزار شد، اعدام حسیننژاد را نتیجه مذاکرات میان جمهوری اسلامی و آمریکا دانستند و تاکید کردند این مذاکرات به بهای جان مردم تمام شده است و مردم ایران از کردستان تا بلوچستان هزینه آن را با جان خود میپردازند.
حمید حسیننژاد حیدرانلو، زندانی سیاسی کُرد، دوشنبه اول اردیبهشت، به اتهام «بغی» و بهصورت مخفیانه در زندان ارومیه اعدام شد.
مقامات جمهوری اسلامی شامگاه اول اردیبهشت به خانواده حسیننژاد اطلاع دادند این زندانی سیاسی کُرد که هفته گذشته به سلول انفرادی منتقل شده بود، سحرگاه دوشنبه اعدام شده است.
بر اساس گزارشهای دریافتی، مسئولان قوه قضاییه جمهوری اسلامی هنوز پیکر این زندانی سیاسی را به خانوادهاش تحویل ندادهاند.
دو سال زندان و بیش از ۱۱ ماه انفرادی و شکنجه
حسیننژاد متولد سال ۱۳۶۴ و پدر سه فرزند است و طی سالهای گذشته، برای تامین مایحتاج زندگی به کولبری و کاسبکاری در مرز چالدران مشغول بوده است.
او ۲۴ فروردین ۱۴۰۲ در مرز چالدران بهدست نیروهای مرزبانی بازداشت و پس از چند ساعت بازجویی، به بازداشتگاه اداره اطلاعات ارومیه منتقل شد و ابتدا به خانوادهاش گفته شد به زودی با قید وثیقه آزاد خواهد شد.
به گزارش کردپا، حسیننژاد بهمدت ۱۱ ماه و ۱۰ روز تحت شکنجههای روحی و جسمی برای اخذ اعترافات اجباری مبنی بر «شرکت در درگیری مسلحانه نیروهای حزب کارگران کردستان با نیروهای مرزبانی جمهوری اسلامی» قرار گرفت و بازجویان او را وادار به امضای برگههایی کردند که از پیش آماده شده بود.
پیش از این و در ۹ فروردین سایت حقوق بشری کردپا گزارش داد شعبه ٩ دیوان عالی کشور حکم اعدام حسیننژاد حیدرانلو را عینا تایید کرد و این حکم در زندان ارومیه به او ابلاغ شد.
حسیننژاد تیرماه ۱۴۰۳ از سوی رضا نجفزاده، رییس شعبه اول دادگاه انقلاب ارومیه محاکمه و به اتهام «بغی از طریق عضویت در حزب کارگران کردستان (پکک)» به اعدام محکوم شد.
حکم اعدام این زندانی سیاسی در حالی صادر شد که او در جلسه دادگاه، تمامی اتهامات علیه خود را رد کرده بود.
به نوشته کردپا، وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی بدون ارائه هیچ مدرکی، حسیننژاد را به همکاری با حزب کارگران کردستان متهم کرد و قاضی نیز بدون توجه به دفاعیات، در دادگاهی چند دقیقهای و صرفا با استناد به «علم قاضی»، برای این زندانی سیاسی حکم اعدام صادر کرد.
صندوق بینالمللی پول، در گزارش بهروز شده خود از پیش بینی وضعیت اقتصاد جهان، رشد اقتصادی ایران را در سال ۱۴۰۴ تقریبا صفر و نرخ تورم را ۴۳.۳ درصد پیشبینی کرد. این در حالی است که برنامه هفتم توسعه رشد اقتصادی ۸ درصدی را هدف گرفته و علی خامنهای هم آن را کاملا قابل تحقق دانسته است.
صندوق بینالمللی پول در گزارشی جدید، گزارش قبلی خود را با توجه به شرایط جدید اقتصادی جهان پس از آغاز به کار دونالد ترامپ به روز رسانی کرد. در این گزارش صندوق پیشبینی قبلی خود درباره رشد اقتصادی کشورهای جهان را در پی تعرفههای بیسابقه آمریکا از ۳.۳ درصد به ۲.۸ درصد کاهش داد.
در بخشی از این گزارش، به موضوع رشد اقتصادی و تورم در ایران نیز اشاره شده است. در حالی که در گزارش قبلی این نهاد بین المللی، که حدود سه ماه قبل منتشر شد، رشد اقتصادی ایران در سال ۱۴۰۴ برابر ۳.۱ درصد پیش بینی شده بود، در گزارش جدید این رشد به ۰.۳ درصد کاهش یافته است.
مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی پاییز سال ۱۴۰۳، رشد اقتصادی سال ۱۴۰۴ را در محدوده ۲.۵ تا ۲.۸ درصد بر اساس لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ پیشبینی کرده بود.
این در حالی است که بر اساس برنامه هفتم توسعه که از سال ۱۴۰۳ تا ۱۴۰۷ را پیشبینی کرده است، رشد اقتصادی کشور باید در محدوده هشت درصد باشد.
رشد ۰.۳ درصدی پیش بینی شده برای سال ۱۴۰۴ در حالی است که صندوق بین المللی پول، برآوردهای خود را بر اساس دادههای نهادهای رسمی جمهوری اسلامی نظیر بانک مرکزی انجام میدهد.
از سوی دیگر، در حالی که بودجه سال ۱۴۰۴ رقم تورم کشور را ۳۰ درصد پیشبینی کرده است، گزارش بهروز شده صندوق بینالمللی پول، تورم را در سال ۱۴۰۴ در ایران ۴۳.۳ درصد پیش بینی کرده است که با پیش بینی بودجه اختلاف ۱۳.۳ واحدی دارد.
بر اساس آخرین گزارشهای رسمی مرکز آمار، رشد اقتصادی در پاییز سال ۱۴۰۳ به ۱.۶ درصد رسیده است که کمترین میزان از زمستان ۱۳۹۹ تاکنون بوده است.
علاوه بر دوران جدید اقتصادی که صندوق بین المللی پول برای سراسر جهان پیشبینی کرده است، در ایران عامل تعیین کننده تداوم تحریمهاست؛ تحریمهایی که با وجود خوشبینی نسبی به مذاکرات آمریکا و جمهوری اسلامی، همچنان برقرار هستند.
تاثیر کسری انرژی بر اقتصاد کشور نیز از منظر داخلی اقتصاد را تحت فشار قرار داده است. در بخش صنعت، وضعیت کسری برق و کمبود گاز سبب شده در سال گذشته، ظرفیت تولید واحدهای صنعتی بالادستی تا صنایع کوچک، بهشدت کاهش یابد.
در بخش کشاورزی نیز خشکسالی پیشبینی شده در سال ۱۴۰۴ میتواند موثر باشد. در بخش خدمات و تمام بخشها، تعطیلات ناگهانی و خارج از برنامه که سال گذشته به وجود آمد، باعث شد از ۲۹۱ روز کاری سال ۱۴۰۳ نزدیک به یک چهارم سال و در ۷۲ روز دستکم یک استان کشور بهدلیل کمبود برق یا گاز تعطیل باشد.
تعطیلات پیشبینی نشده در سال ۱۴۰۴ با آلودگی هوا آغاز شد . وزیر نیرو هم وعده داده سال ۱۴۰۴ سال سختتری از نظر کسری برق خواهد بود. هر کدام از تعطیلات اعلام نشده، بنابر برآورد مراجع اقتصادی غیر دولتی، روزانه حدود پنج هزار میلیارد تومان خسارت و هزینه به بار میاورد؛ رقمی که برای اقتصاد ایران با تولید ناخالص حدود ۴۰۵ میلیارد دلاری، عدد قابل توجهی به شمار میرود.
روزنامه هیل گزارش داد واشینگتن در آستانه نهاییسازی توافقی با عربستان سعودی برای همکاری هستهای غیرنظامی و فروش تسلیحات پیشرفته به این کشور است؛ توافقی که در کنار هماهنگی نزدیک با ریاض درباره ایران، نشانهای از شکلگیری نظمی نو در منطقه با مشارکت فعال متحدان عرب آمریکا است.
روزنامه هیل، چهارشنبه سوم اردیبهشت، در گزارشی اعلام کرد دولت آمریکا در آستانه نهاییسازی توافقی با عربستان سعودی است که به این کشور اجازه میدهد برنامهای هستهای با کاربرد غیرنظامی و تحت نظارت واشینگتن راهاندازی کند.
تقویت زیرساختهای امنیتی عربستان سعودی
این توافق، در صورت اجرا، فراتر از یک اقدام نمادین خواهد بود و ایالات متحده را بهطور مستقیم به زیرساختهای بلندمدت انرژی و امنیت عربستان پیوند خواهد داد.
بر اساس این گزارش منابع آمریکایی گفتهاند واشینگتن آماده است بستهای از تسلیحات پیشرفته آمریکایی را نیز در اختیار ریاض قرار دهد.
این بسته نهفقط به معنای تقویت شراکت نظامی دو کشور، بلکه گامی در جهت ایجاد بازدارندگی مؤثر در برابر جمهوری اسلامی خواهد بود.
محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی و جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی پیشین کاخ سفید، اردیبهشت سال گذشته با یکدیگر دیدار و درباره پیشنویس «تقریبا نهاییشده» توافق امنیتی بین واشینگتن و ریاض گفتوگو کردند.
متحدی که نادیده گرفته شد
این تحولات، با مذاکراتی که بهتازگی در عمان میان جمهوری اسلامی و آمریکا صورت گرفته، پیوند خورده و برخلاف توافق هستهای برجام که بدون هماهنگی با کشورهای عربی تنظیم شد و با بدگمانی در پایتختهای منطقه مواجه شد، اینبار ریاض در تمامی مراحل در جریان گفتوگوها قرار دارد.
شبکه خبری سیانان ۲۸ بهمن گزارش داد عربستان سعودی آمادگی خود را برای میانجیگری میان دولت ترامپ و جمهوری اسلامی بهمنظور دستیابی به توافقی جدید با هدف محدود کردن برنامه هستهای تهران اعلام کرده است.
سیانان اضافه کرد ریاض نگران است در پی تضعیف قابل توجه گروههای نیابتی جمهوری اسلامی در منطقه، تهران تمایل بیشتری برای دستیابی به تسلیحات هستهای پیدا کرده باشد.
روزنامه هیل در گزارش خود بخشی از شکست برجام در گذشته را ناشی از نادیده گرفتن متحدانی دانسته که با تاثیر مستقیم تبعات این توافق مواجه میشدند: «حالا آمریکا کوشیده است با جلب مشارکت کشورهای کلیدی منطقه، رویکردی «فراگیر» و نه صرفا سختگیرانه در برابر تهران اتخاذ کند.»
این رویکرد، ریشه در دوران ریاستجمهوری دونالد ترامپ دارد. اگرچه سیاست خارجی او در واشینگتن آشفته توصیف میشد، رهبران عرب منطقه آن را روشی روشن و «معاملهمحور» میدانستند: شفاف، مستقیم و فارغ از سخنرانیهای آرمانگرایانه.
بازتعریف موازنه قوا در خاورمیانه
به گزارش روزنامه هیل، توافق اتمی با عربستان سعودی و تجهیز نظامی آن، تنها بخشی از بازتعریف موازنه قدرت در منطقه است. همکاریهای دفاعی، اطلاعاتی و اقتصادی میان ریاض و واشنگتن در حال گسترش است؛ و این احتمال که عربستان در نهایت به نوعی از «پیمان ابراهیم» بپیوندد، دیگر نامحتمل بهنظر نمیرسد.
در این چارچوب، آنچه اکنون در حال شکلگیری است، ائتلافی منطقهای است که نه بر پایه ایدئولوژی، بلکه بر اساس تهدیدهای مشترک و منافع واقعی استوار است — ائتلافی که هدف آن نه صلح رسمی، بلکه بازدارندگی مؤثر و پایدار در برابر تهران است.
مخالفان همچنان نگرانند
روزنامه هیل در ادامه از هشدار برخی نهادهای اطلاعاتی اسرائیل نسبت به فشار بیش از حد بر جمهوری اسلامی خبر داد و نوشت آنها نگراناند که سقوط ناگهانی حکومت ایران، کشور را به هرجومرج و حتی جنگ داخلی بکشاند؛ سناریویی که نهتنها برای اسرائیل، بلکه برای آمریکا نیز یادآور تجربههای پرهزینه در عراق و افغانستان است.
روزنامه هیل به نقل از تحلیلگران آمریکایی نوشت که رویکرد تازه آمریکا، نه تلاشی برای تغییر رژیم در ایران، بلکه ساختن یک «جعبه راهبردی» پیرامون تهران با استفاده از دیپلماسی، مشارکتهای منطقهای و بازدارندگی است.
واشینگتن اینبار میکوشد آینده خاورمیانه را با کشورهای منطقه و نه بهجای آنها رقم بزند.
پس از انتشار گزارشی درباره ایجاد حصار امنیتی جدید در اطراف مجتمع هستهای مخفی نطنز، عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، در حساب ایکس خود نوشت: «تلاشهای اسرائیل و برخی گروههای ذینفع خاص برای منحرف کردن دیپلماسی – با استفاده از انواع تاکتیکها – برای همگان کاملا واضح است.»
او در ادامه گفت که نیروهای اطلاعاتی و امنیتی جمهوری اسلامی، «با توجه به تجربههای پیشین»، برای مقابله با هرگونه «خرابکاری یا عملیات تروریستی» که با هدف واداشتن حکومت ایران به واکنش طراحی شده باشند، کاملا هوشیار هستند.
عراقچی همچنین هشدار داد که ممکن است بار دیگر «افرادی که همواره در پی فریب افکار عمومی هستند»، با انتشار ادعاهایی بدون سند و تصاویر ماهوارهای «ترسناک»، سعی در ایجاد فضای روانی علیه برنامه هستهای ایران داشته باشند.
در تازهترین مورد، چهارشنبه سوم اردیبهشت ماه، حامد علی صادقی، معاون فرهنگی و دانشجویی دانشگاه خواجه نصیر با اعلام خبر زورگیری از دو دانشجوی این دانشگاه گفت: «حادثه اخیر در منطقهای رخ داده که سابقه زورگیری در آن وجود دارد و دو دانشجو هدف یک باند مشخص قرار گرفته بودند.»
او افزود: «زورگیری در خیابان خواجه عبدالله، نزدیک یکی از خوابگاههای دانشجویی رخ داده که بهدلیل نورپردازی ضعیف و خلوت بودن، محل مناسبی برای تردد دانشجویان نیست. بههمین دلیل دانشگاه پیشتر توصیه کرده بود دانشجویان از مسیرهای جایگزین و روشنتر استفاده کنند.»
۳۱ فروردین: حمله به دانشجوی دانشگاه «شهید بهشتی»
شامگاه جمعه ۳۱ فروردین ماه نیز یکی از دانشجویان دختر دانشگاه شهید بهشتی در منطقه ولنجک، حدود ۵۰ متری درِ خوابگاه، مورد حمله و سرقت زورگیران قرار گرفت و در پی زورگیری و ضرب و جرح، دندانهایش شکست و تلفن همراه او به سرقت رفت.
بسیاری از دانشگاههای ایران، از جمله دانشگاه تهران، شریف و امیرکبیر، با وجود قرار داشتن در مناطق پرتردد شهری، از زیرساختهای امنیتی و ایمنی کافی برخوردار نیستند.
۲۴ بهمن ۱۴۰۳: قتل دانشجوی دانشگاه تهران
شامگاه چهارشنبه ۲۴ بهمن ۱۴۰۳، در محلهای نزدیک به کوی دانشگاه تهران امیرمحمد خالقی درمیان، دانشجوی ۱۹ ساله دوره کارشناسی رشته مدیریت کسب و کار دانشگاه تهران بهدست سارقان و با سلاح سرد، هدف ضرب و جرح زورگیران قرار گرفت و کشته شد.
پس از آن، نهادهای صنفی دانشجویی، اعلام کردند نه تنها فضای اطراف خوابگاه دانشگاه تهران، بلکه خوابگاه سایر دانشگاهها نیز امنیت ندارد و دانشجویان بارها درباره ناامن بودن معابر اطراف خوابگاهها هشدار دادهاند. با وجود این، اقدامی برای تامین امنیت انجام نشده است.
به دنبال جان باختن خالقی، دانشجویان دانشگاه تهران و برخی دیگر از دانشگاههای کشور بارها در اعتراض به قتل او و نبود امنیت در محیطهای اطراف دانشگاهها تجمع کردند.
۲۵ اسفند ۱۴۰۳: دانشجوی علوم پزشکی تهران
با وجود وعدهها برای تامین امنیت معابر اطراف دانشگاهها و خوابگاههای دانشجویی، حدود یک ماه پس از قتل خالقی، شورای صنفی دانشجویان علوم پزشکی تهران اعلام کرد دو دانشجوی این دانشگاه در ایستگاه اتوبوس شماره ۱۶ اطراف خوابگاه کوی پسران مورد زورگیری قرار گرفتند و تلفن همراه یکی از آنها سرقت شد.
شورای صنفی دانشجویان علوم پزشکی تهران در گزارشی با اشاره به اینکه این رویداد بامداد شنبه ۲۵ اسفندماه ۱۴۰۳ رخ داده است، به نقل از دانشجویان حادثه دیده نوشت آنها پس از تهدید از سوی سارقان با سلاح سرد، از حراست کمک خواستند و به سمت درب خوابگاه رفتند.
سریال زورگیریها در ایران محدود به دانشجویان و تهران نیست. ۳۱ فروردین ماه ویدیویی از حمله یک سارق به یک مادر، که کودک خود را به آغوش داشت، منتشر شد، که در آن فرد زورگیر گردنبند مادر را به سرقت میبرد و مادر و کودک بر اثر حمله بر روی زمین میافتند.
همزمان، عباسعلی بهدانیفرد، فرمانده انتظامی استان یزد، هم از بازداشت «دو باند پنج نفره که غیربومی و همچنین اتباع بودند» به اتهام زورگیری و موبایلقاپی خبر داد.