ایالات متحده در حال اعمال فشار بر اسرائیل است تا به حدود ۲۰۰ عضو حماس که در تونل‌های زیر مناطق تحت کنترل ارتش اسرائیل پنهان شده‌اند، اجازه عبور امن بدهد. هم‌زمان، رییس‌جمهوری آمریکا از بنیامین نتانیاهو خواسته است که محدودیت ورود خبرنگاران خارجی به غزه را لغو کند.
خبرگزاری رویترز دوشنبه ۱۲ آبان در گزارشی به نقل از یاد ویشم، یادواره جهانی هولوکاست در اورشلیم، نوشت که این دستاورد نشانه‌ای از هفت دهه تلاش است و در قلب آن ماموریت برای شناسایی هویت قربانیان قتلعام نازیها در جنگ جهانی دوم قرار دارد.
یاد ویشم افزود که حدود یک میلیون قربانی یهودی همچنان ناشناخته هستند و احتمالا بسیاری از آنها برای همیشه ناشناخته خواهند ماند.
با این حال، این مرکز معتقد است که با ابزارهایی مانند هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی، ممکن است بتواند ۲۵۰ هزار نام دیگر که تا به حال برای تحقیق دستی قابل دسترسی نبودهاند را از طریق تجزیه و تحلیل صدها میلیون سند شناسایی کند.
با کاهش تعداد بازماندگان هولوکاست و نزدیک شدن به زمانی که شاهدان عینی دیگر وجود نخواهند داشت، دانی دیان، رییس یاد ویشم گفت رسیدن به این مرحله از شناسایی پنج میلیون نام، یادآور یک وظیفه ناتمام است.
او گفت: «پشت هر نام یک زندگی است که اهمیت داشت، کودکی که هرگز بزرگ نشد، پدر و مادری که هرگز به خانه بازنگشتند، صدایی که برای همیشه خاموش شد. این وظیفه اخلاقی ماست که اطمینان حاصل کنیم هر قربانی به یاد سپرده شود تا هیچ‌کس در تاریکی ناشناسی باقی نماند.»
یاد ویشم در مه ۲۰۲۴ اعلام کرد که نرمافزار هوش مصنوعی خود را برای جستوجو در میان انبوهی از اسناد جهت شناسایی صدها هزار یهودی کشته‌شده در هولوکاست که نامشان از یادمانهای رسمی جا مانده، توسعه داده است.
نامهای قربانیان هولوکاست و همچنین پروندههای شخصی که زندگی بسیاری از آنها را روایت می‌کنند، در پایگاه داده آنلاین یاد ویشم به شش زبان گردآوری شده‌اند.
بهگفته یاد ویشم، این پایگاه داده کمکهای زیادی به خانوادهها برای بازیابی بستگان گمشده و گرامیداشت عزیزانشان کرده است؛ بهویژه که بیشتر قربانیان بدون قبر دفن شده بودند.
الکساندر آوورام، مدیر سالن نامهای یاد ویشم که ریاست پایگاه داده مرکزی نام قربانیان را بر عهده دارد، گفت: «نازیها نهتنها قصد داشتند آنها را بکشند، بلکه میخواستند وجود آنها را محو کنند. با شناسایی پنج میلیون نام، ما هویت انسانی آنها را بازمیگردانیم و اطمینان میدهیم که یاد آنها باقی بماند.»
نخست، ادعای او مبنی بر اینکه پکن آزمایش‌های مخفیانه سلاح‌های هسته‌ای انجام می‌دهد و دوم، تصمیمش برای انحصار کامل تراشه‌های پیشرفته هوش مصنوعی شرکت انویدیا در اختیار آمریکا.
این اظهارات در حالی مطرح شد که تنها چند روز از دیدار او با شی جین‌پینگ، رییس‌جمهوری چین، در کره‌جنوبی می‌گذرد. ملاقاتی که بسیاری از تحلیل‌گران آن را نوعی آتش‌بس تاکتیکی، نه مصالحه‌ای راهبردی میان دو قدرت بزرگ جهان، توصیف می‌کنند.
برنامه هسته‌ای و ادعای جنجالی ترامپ
ترامپ در گفت‌وگو با سی‌بی‌اس گفت: «چین هم آزمایش می‌کند. فقط شما خبر ندارید.»
او افزود که این آزمایش‌ها «در اعماق زمین» انجام می‌شود و رسانه‌ها از آن بی‌اطلاع‌اند.
با این حال، این صحبت‌های او بلافاصله از سوی پکن رد شد.
ماو نینگ، سخنگوی وزارت خارجه چین، گفت: «چین همواره به تعهد خود برای تعلیق آزمایش‌های هسته‌ای پایبند بوده و از ایالات متحده می‌خواهد ثبات جهانی را حفظ کند.»
دریادار ریچارد کورل، نامزد پیشنهادی ترامپ برای ریاست فرماندهی راهبردی ایالات متحده نیز در کنگره تاکید کرد: «نه روسیه و نه چین هیچ آزمایش انفجار هسته‌ای انجام نداده‌اند. آخرین آزمایش چین به سال ۱۹۹۶ بازمی‌گردد.»
به استثنای کره شمالی، هیچ کشوری در سه دهه اخیر دست به آزمایش انفجار واقعی هسته‌ای نزده است.
آخرین آزمایش آمریکا نیز در سال ۱۹۹۲ در نوادا انجام شد.
با این حال، دستور ترامپ برای «از سرگیری آزمایش‌های هسته‌ای» نگرانی‌هایی در سطح بین‌المللی برانگیخته است زیرا می‌تواند توازن شکننده بازدارندگی هسته‌ای را تهدید کند.
جنگ تراشه‌ها؛ انحصار فناوری در دست آمریکا
نکته دوم مصاحبه ترامپ به حوزه فناوری بازمی‌گردد.
او گفت: «ما اجازه نمی‌دهیم هیچ‌کس جز ایالات متحده به پیشرفته‌ترین تراشه‌ها دسترسی داشته باشد. تراشه‌های بلک‌وِل فقط برای آمریکایی‌هاست.»
این سخنان نشان می‌دهد که واشینگتن قصد دارد محدودیت‌های صادرات فناوری هوش مصنوعی را به سطح بی‌سابقه‌ای برساند - در حالی که شرکت انویدیا، تولیدکننده این تراشه‌ها، پیش‌تر از قراردادهایی با کره جنوبی و دیگر متحدان آمریکا خبر داده بود.
در کنگره نیز برخی نمایندگان جمهوری‌خواه، هرگونه فروش نسخه‌های ضعیف‌تر تراشه‌ها به چین را با عبارت تند «دادن اورانیوم غنی‌شده به ایران» توصیف و مقایسه کرده‌اند.
توافق ترامپ و شی؛ آتش‌بس تاکتیکی در میدان رقابت راهبردی
دیدار اخیر ترامپ و شی در کره جنوبی، اگرچه به ظاهر نشانه‌ای از تنش‌زدایی بود اما در واقع نوعی آتش‌بس موقت در جنگ اقتصادی و فناورانه دو کشور محسوب می‌شود.
کارشناسان می‌گویند رقابت ساختاری واشینگتن و پکن چنان عمیق است که هیچ نشست یا توافقی قادر به پایان آن نیست.
چین بر خودکفایی و کنترل صادرات عناصر حیاتی مانند مواد معدنی کمیاب تاکید دارد، در حالی که آمریکا مسیر «کاهش ریسک» و جداسازی زنجیره‌های تامین از اقتصاد چین را دنبال می‌کند.
در نتیجه، هرچند دو کشور فعلا از تشدید درگیری پرهیز می‌کنند اما مسیر جدایی فناوری و اقتصادی آنها عملا تثبیت شده است.
شبکه ۱۲ اسرائیل دوشنبه ۱۲ آبان گزارش داد که حدود ۲۰۰ عضو حماس همچنان در تونل‌هایی به سر می‌برند که در مناطق تحت کنترل ارتش اسرائیل در جنوب غزه قرار دارند.
بر اساس این گزارش، واشینگتن در چارچوب تلاش‌ها برای پیشبرد مراحل بعدی آتش‌بس، می‌کوشد اسرائیل را متقاعد کند تا امکان عبور امن این افراد را فراهم آورد.
پیش‌تر نیز گزارش‌هایی غیررسمی مبنی بر احتمال عقب‌نشینی مسالمت‌آمیز نیروهای حماس به مناطق تحت اداره این گروه مطرح شده بود.
این گمانه‌زنی‌ها حکایت از این داشت که اسرائیل پیشنهادی را بررسی می‌کند که بر اساس آن نیروهای مسلح حماس در صورت تحویل سلاح‌های خود بتوانند از مناطق تحت کنترل ارتش اسرائیل به بخش‌هایی از غزه که در اختیار حماس است، بازگردند.
تلاش‌ها برای دسترسی مستقل خبرنگاران خارجی به غزه
هم‌زمان، دو مقام آمریکایی به تایمز اسرائیل گفتند که دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری ایالات متحده، از اسرائیل خواسته است که با برقراری آتش‌بس، محدودیت ورود خبرنگاران خارجی به باریکه غزه را لغو و اجازه ورود آنها را صادر کند.
به گفته یکی از این منابع، از آنجا که اسرائیل همچنان کنترل نیمی از شرق باریکه غزه را در دست دارد و امنیت در این منطقه تا حد زیادی برقرار شده است، دولت ترامپ درخواست خود مبنی بر دسترسی خبرنگاران به غزه را تجدید کرده است.
با این حال، مقام دوم آمریکایی اذعان کرد که این موضوع از اولویت‌های اصلی واشینگتن نیست و فشار آمریکا در این زمینه ممکن است چندان قابل توجه نباشد.
ورود خبرنگاران رسانه‌های خارجی به غزه ابتدای سال جاری از سوی آمریکا مطرح شد. ترامپ نیز اواسط تابستان گفت که «دوست دارم خبرنگاران خارجی امکان ورود به غزه را داشته باشند» و بلافاصله اشاره کرد که این منطقه امن نیست.
از ابتدای جنگ میان اسرائیل و حماس، وزارت دفاع و ارتش اسرائیل سیاستهای مرتبط با پوشش رسانهای اخبار را بر عهده گرفتند و دسترسی مستقل رسانه‌ها به غزه ممنوع کردند.
در دو سال گذشته خبرنگاران اسرائیلی و در موارد معدودی، خبرنگاران خارجی اجازه یافتند بهصورت کنترلشده و تحت عنوان «خبرنگاران همراه ارتش اسرائیل» به غزه وارد شوند.
اعمال این محدودیتها به گشوده شدن یک پرونده حقوقی در سیستم قضایی اسرائیل منجر شد و دیوان عالی عدالت این کشور یکم آبان با صدور حکمی، ۳۰ روز به دولت فرصت داد تا به درخواست انجمن رسانه‌های خارجی برای ورود مستقل خبرنگاران به باریکه غزه پاسخ دهد.
این انجمن سال گذشته چنین درخواستی را مطرح کرده بود که با پاسخ منفی دولت اسرائیل مواجه شد.
در هفتههای گذشته اعمال فشار آمریکا بر اسرائیل و واداشتن نتانیاهو به اتخاذ تصمیمهایی که خلاف میل خودش یا منافع اسرائیل است، از موضوعات مطرح در فضای سیاسی و رسانه‌های اسرائیل بود.
نتانیاهو بارها این گمانه‌زنی‌ها را رد و تاکید کرد که «آمریکا سیاست امنیتی اسرائیل را دیکته نمیکند.«
دونالد ترامپ در گفتوگویی که ۱۱ آبان با رسانه آمریکایی سی‌بی‌اس داشت بطور ضمنی این اعمال فشار را تایید کرد.
ترامپ در این مصاحبه در رابطه با جنگ ۱۲روزه از نتانیاهو تمجید و او را «نخستوزیر زمان جنگ» معرفی کرد، سپس افزود: «بعضی کارهایی که انجام میداد را دوست نداشتم و دیدی که در آن مورد [فشار به اسرائیل برای پایان دادن به جنگ غزه] چه کردم، اما در مورد ایران خوب با هم کار کردیم. آنها را بهشدت هدف قرار دادیم و وقتی که باید توقف میکردیم، متوقف شدیم.»
