یادداشت و تحلیل

کنگره آمریکا چهارشنبه میزبان محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان سعودی بود؛ در یک چرخش چشمگیر. در سال ۲۰۱۹، کنگره با اجماع دوحزبی لایحه‌ای علیه ریاض و شخص بن‌سلمان تصویب کرد—به‌دلیل جنگ یمن و قتل جمال خاشقجی—لایحه‌ای که تنها با وتوی دونالد ترامپ از مسیر تبدیل شدن به قانون خارج شد.

سفر محمد بن‌سلمان، ولیعهد و رهبر «دی‌فاکتوی» عربستان سعودی، یکی از مهم‌ترین رویدادهای دیپلماتیک سال‌های اخیر است؛ سفری که نه تنها روابط دو کشور را بازتعریف می‌کند، بلکه پیام روشنی درباره آینده نظم منطقه‌ای، امنیت انرژی، و موازنه قدرت در خاورمیانه می‌فرستد.

بازار استارلینک در ایران در سال ۱۴۰۴ به یکی از نابرابرترین بازارهای فناوری تبدیل شد. همزمان با شدیدترین قطعی‌های اینترنت، هزاران دستگاه استارلینک قاچاق وارد کشور شد و برای بخشی از جامعه تبدیل به تنها راه تنفس دیجیتال شد؛ اما این دسترسی، محدود به ثروتمندان و وابستگان به حکومت است.

پژوهشی تازه در ایران نشان می‌دهد «گوستینگ» یا همان قطع ناگهانی رابطه بدون ارائه توضیح، برای بسیاری از نوجوانان نه یک قهر معمولی، بلکه راهی برای فرار از اضطراب، تلاشی برای قدرت‌نمایی و نشانه‌ای از ناتوانی در گفت‌وگو است.

سفر محمد بن‌سلمان به واشینگتن و رویکرد تازه دولت ترامپ نشانه چرخشی جدی در نظم امنیتی خاورمیانه است. موافقت آمریکا با فروش جنگنده‌های اف‌۳۵ به عربستان سعودی نشان می‌دهد واشینگتن دیگر نمی‌خواهد روی یک متحد واحد تکیه کند و در حال ساختن معماری چندستونی تازه‌ای در منطقه است.

اروپا دیگر یک میانجی نیست، بلکه در کنار آمریکا به یک هم‌کار در معماری فشار بر جمهوری اسلامی تبدیل شده است و روابط تهران و کشورهای اروپایی پس از اسنپ‌بک احتمالاً وارد مرحله‌ای آشکارا خصمانه‌تر می‌شود.

«تو که با مردم ایران در تماسی، واقعاً وضعیت ایران چطور است؟» این پرسشی است که همه از من می‌پرسند؛ پرسشی که پاسخ آن نه در داده‌های رسمی، بلکه در صدای مردم است؛ صدایی که از فرسایش معیشت، تحلیل روان جامعه و تقلیل زیستن به بقا حکایت دارد. این متن بر پایه همین صداها نوشته شده است.

سفر محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان سعودی به واشینگتن و دیدار با با ترامپ، فراتر از یک دیدار دوجانبه، گمانه‌زنی‌ها پیرامون نقش تازه عربستان در معماری خاورمیانه را افزایش داده است، نقشی که می‌تواند ریاض را به میانجی اصلی میان جمهوری اسلامی و ایالات متحده بدل کند.

فرزندانِ صاحب‌امتیاز طبقه حاکم ایران، آینده‌ خود را در خارج از کشور می‌سازند؛ همان آینده‌ای را که والدینشان نزدیک به نیم قرن از میلیون‌ها ایرانی دریغ کرده‌اند.

اعتراضات آبان ۱۳۹۸ نقطه عطفی در تاریخ اعتراضات مردمی در ایران است که در آن تقابل رژیم جمهوری اسلامی با مردم ایران به نقطه‌ای بی‌بازگشت رسید.

اکرم امام‌اوغلو، شهردار استانبول و جدی‌ترین رقیب سیاسی رجب طیب اردوغان، رئيس‌جمهور ترکیه، اکنون در مرکز یکی از بزرگ‌ترین پرونده‌های قضایی تاریخ جمهوری این کشور قرار گرفته است.

بر اساس نتایج یک پژوهش در ایران، خوشنویسی که زمانی برای انتقال پیام‌های آیینی و اجتماعی بر پارچه به کار می‌رفت، اکنون در پوشاک معاصر ایرانیان نقشی عمدتا هویتی و زیبایی‌شناختی پیدا کرده و به یکی از عناصر پرکاربرد طراحی تبدیل شده است.

جمهوری اسلامی در اعتراضات آبان ۹۸ دستکم ۲۳ کودک را در شهرهای مختلف ایران با شلیک گلوله کشت و اینترنت را قطع کرد تا صدای جنایت‌هایش به گوش جهان نرسد.

با گذشت شش سال از اعتراضات آبان خونین ۹۸، هنوز شمار دقیق کشته‌شدگان به‌دست ماموران امنیتی، انتظامی و لباس‌شخصی جمهوری اسلامی روشن نیست. حکومت کشته‌شدن ۲۲۵ نفر را تایید کرده، اما گزارش‌ها و تحقیقات مستقل از صدها تن تا هزار و ۵۰۰ معترض جان‌باخته یا بیشتر سخن گفته‌اند.

اعتراضات آبان ۹۸ رخدادی بود تکان‌دهنده که اثرات روانی آن هنوز، شش سال بعد، در بدنه جامعه و حافظه جمعی باقی مانده است.

این روزها سالگرد اعتراضات آبان ۹۸ است؛ اعتراضاتی که پس از افزایش ۲۰۰ درصدی قیمت بنزین آغاز شد، اما به همان محدود نماند و به بزرگ‌ترین جنبش اعتراضی علیه جمهوری اسلامی تا آن زمان تبدیل شد. این اعتراضات بسیاری از واقعیت‌ها را در ایران تغییر داد.

شش سال پس از آبان ۹۸، روایت مادرانی که فرزندان‌ خود را در آن سرکوب گسترده از دست دادند، نشان می‌دهد حکومت نه‌تنها معترضان را کشت، بلکه می‌کوشد حافظه جمعی را نیز بکشد. اما مادران آبان نمی‌گذارند آبان تمام شود.

ماه نوامبر به عنوان ماه سلامت روان مردان، فرصتی است برای توجه به بخش‌هایی از رنج مردانه که اغلب پنهان، نادیده گرفته یا تحقیر می‌شود. مردان، با وجود برخورداری ظاهری از قدرت و امتیازات اجتماعی، در معرض آسیب‌های جدی روانی قرار دارند.