حمید لبخنده، کارگردان «در پناه تو» درگذشت
مراسم یادبود جان‌باختگان هواپیمای اوکراینی در دومین سالگرد آن با حضور گروهی از خانواده جان‌باختگان و سخنرانی آنلاین مقام‌های ارشد دولت کانادا از جمله نخست‌وزیر، وزیر خارجه و وزیر مهاجرت این کشور در تورنتو برگزار شد.
حامد اسماعیلیون سخنگوی انجمن خانواده‌های جان‌باختگان در بیانیه‌ای که در این مراسم قرائت کرد با تاکید بر این که دو سال صبر برای پاسخگو کردن ایران از طریق دیپلماتیک بی‌نتیجه بوده، خواهان پیگیری این پرونده از طریق دادگاه جنایی بین‌المللی یا دادگاه جنایی کانادا شد.
او گفت: «ما برای رهبر جمهوری اسلامی، سران سپاه و تمام اعضای شورای امنیت ملی خواهان حکم بازداشت هستیم.»
اسماعیلیون همچنین خواهان قرار گرفتن کلیت سپاه پاسداران در لیست سازمان‌های تروریستی، اجرای تحریم‌های مگنستی و مصادره فوری دارایی‌های ایران در کانادا شد.
او افزود: «امروز دیپلماسی پایان یافته و زمان دادخواهی است. جنایت‌کاران زبان دیپلماسی را متوجه نمی‌شوند و دادخواهی قابل مذاکره و مبادله نیست.»
سخنگوی انجمن خانواده جان‌باختگان در پایان سخنانش با تاکید بر اهمیت دادخواهی گفت: «ما نباید فراموش کنیم و نباید ببخشیم.»
نخست‌وزیر کانادا: ایران نباید مسئول تحقیق در پرونده هواپیمای اوکراینی باشد
جاستین ترودو نخست‌وزیر کانادا هم در سخنانی در این مراسم با حمایت از خواست خانواده‌ها برای اجرای عدالت و روشن شدن حقیقت گفت: «حالا که ایران موعد مقرر برای مذاکرات را از دست داده، ما قاطعانه از به‌کار‌گیری سایر مکانییزم‌‌ها برای پیگیری پرونده از طریق حقوق بین‌المللی حمایت می‌کنیم.»
او افزود: «مشخص است کشوری که خودش مسئول انهدام یک هواپیما بوده، نباید مسئولیت تحقیقات را به عهده بگیرد.»
ملانی جولی وزیر خارجه کانادا نیز به عنوان دیگر سخنران این مراسم گفت که دولت کانادا و شرکای بین‌المللی‌اش مصمم‌‌اند ایران را برای این تراژدی وحشتناک بر اساس قوانین بین‌المللی پاسخگو کنند.»
او افزود: «ما سمت خانواده‌ها بوده و هستیم تا حقیقت و عدالت و پاسخگویی درباره این پرونده محقق شود.»
شان فریزر وزیر مهاجرت کانادا هم در سخنان خود با ابراز موضعی مشابه گفت: «ما ایران را به خاطر جنایتی که مرتکب شده پاسخگو خواهیم کرد و در سطح جهانی تلاش‌هایی برای جلوگیری از تکرار چنین فجایعی انجام خواهیم داد.»
در طول این مراسم اسامی تک تک جان‌باختگان هواپیمای اوکراینی قرائت شد.
تصمیم چهار کشور برای پیگیری پرونده از طریق قوانین بین‌المللی
کانادا، سوئد، اوکراین و بریتانیا، چهار کشور عضو «گروه هماهنگی و واکنش بین‌المللی برای قربانیان پرواز پی‌اس ۷۵۲»، پنجشنبه هفته گذشته در بیانیه‌ای اعلام کردند جمهوری اسلامی به صراحت گفته است حاضر به مذاکره با آنها نیست و از این رو، این پرونده بر اساس قوانین بین‌المللی پیگیری خواهد شد.
یک روز پس از بیانیه چهار کشور پیگیر انهدام هواپیمای اوکراینی، وزارت خارجه ایران در اطلاعیه‌ای چهار کشور پیگیر انهدام هواپیمای اوکراینی را به «سوء استفاده از این واقعه» متهم کرد و گفت آمادگی دارد تا با هر یک از این کشورها به صورت دوجانبه و با «احترام به حاکمیت کشورها و قوانین داخلی و تعهدات بین‌المللی دولت‌ها» مذاکره کند.
پرواز ۷۵۲ هواپیمایی اوکراین بامداد چهارشنبه ۱۸ دی ۹۸ دقایقی پس از برخاستن از فرودگاه تهران هدف موشک‌های سپاه پاسداران قرار گرفت و تمامی ۱۷۶ سرنشین آن کشته شدند.
جاستین ترودو نخست‌وزیر کانادا در مراسم یادبود قربانیان انهدام هواپیمای اوکراینی ضمن اعلام حمایت دولتش از خانواده جان‌باختن برای دستیابی به عدالت گفت: «مشخص است کشوری که خودش مسئول انهدام یک هواپیما بوده، نباید مسئولیت تحقیقات را به عهده بگیرد.»
مدیرعامل جمعیت هلال احمر کردستان اعلام کرد واژگونی تانکر حامل مازوت در حسین‌آباد سنندج و برخورد آن با ساختمان‌های مسکونی موجب وقوع انفجار شبکه گازشهری در چند واحد مسکونی شده است. او افزود که راننده تانکر جان باخته و دست‌کم ۳۰ ساختمان مسکونی و ۱۵ خودرو دچار حریق شدند
محسن اسدی لاری و زهرا مجد، والدین دو مسافر هواپیمای اوکراینی به انصاف نیوز گفتند: «به این نتیجه رسیدیم که اینها به عنوان سپر انسانی هواپیما را زدند... شاید می‌خواستند بزنند و بیندازند گردن آمریکا. این کار را قبلا در اقدامات مشابهی هم انجام داده بودند.»
روزنامه وال استریت جورنال بر اساس پیش‌نویس یک گزارش شورای امنیت کارشناسان سازمان ملل متحد درباره هزاران سلاح کشف‌شده از سوی آمریکا که برای حوثی‌های یمن ارسال شده بود، نوشت احتمالا بندر جاسک در جنوب ایران دروازه قاچاق سلاح از این کشور به یمن و دیگر نقاط است
وال استریت جورنال روز شنبه ۱۸ دی نوشت این سلاح‌ها شامل هزاران موشک‌انداز، مسلسل، تفنگ تک‌تیرانداز و سایر سلاح‌ها بوده که در ماه‌های اخیر به دست نیروی دریایی آمریکا در دریای عرب کشف و ضبط شده است.
این روزنامه اضافه کرد در پیش‌نویس این گزارش محرمانه سازمان ملل، برخی از جزئی‌ترین شواهد مبنی بر صادرات تسلیحات از سوی جمهوری اسلامی به یمن و جاهای دیگر ارائه شده است.
در پیش‌نویس گزارش آمده که از قایق‌های چوبی کوچک و حمل و نقل زمینی برای قاچاق تسلیحات ساخت روسیه، چین و ایران در مسیرهای منتهی به یمن استفاده شده و آمریکا سال‌هاست در تلاش است تا از چنین انتقالی جلوگیری کند.
گزارش سازمان ملل با استناد به اظهارات خدمه یمنی این قایق‌ها و داده‌های ابزارهای ناوبری یافت شده در قایق‌ها نتیجه گرفته که آنها از بندر جاسک در جنوب ایران و در سواحل دریای عمان حرکت کرده‌اند.
جمهوری اسلامی که آشکارا از حوثی‌های یمن و همچنین حملاتشان علیه عربستان سعودی و دیگر اهداف در دریای سرخ حمایت کرده، مدت‌هاست ارائه تسلیحات به این گروه شبه‌نظامی را رد کرده و به کارشناسان سازمان ملل گفته که تسلیحاتش به یمن فروخته، منتقل یا صادر نشده است.
وال استریت جورنال نوشت که سخنگوی نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل گفت که نمی‌تواند اکنون در این باره اظهارنظر کند.
این روزنامه ادامه داد پیشتر از بندر جاسک برای صادرات سبزیجات و میوه به عمان استفاده می‌شد، اما این بندر کوچک طی دهه‌های اخیر اهمیت استراتژیک پیدا کرده است.
در سال ۲۰۰۸، این بندر میزبان یک پایگاه دریایی شد و یک پایانه صادرات نفت نیز در سال گذشته در آن گشایش یافت.
مقام‌های آمریکایی گفته‌اند جاسک در دوره‌ای به عنوان نقطه اعزام نیروهای سپاه پاسداران مورد استفاده بوده، اما گزارش سازمان ملل متحد، اولین شواهد دقیق در مورد محموله‌های تسلیحاتی خاص مرتبط با بندر جاسک را افشا می‌کند.
در این گزارش آمده است، با وجود مداخله عربستان سعودی و ائتلاف عربی که از حملات هوایی برای از بین بردن مواضع حوثی‌ها استفاده کرده‌اند، توانایی مستمر حوثی‌ها در دستیابی به سلاح‌های قاچاق به این گروه کمک کرده تا در جنگ هفت ساله یمن دست برتر را داشته باشند.
حوثی‌های یمن پایتخت این کشور، صنعا و بندر اصلی آن، حدیده را تصرف کرده‌اند و اکنون در حال نزدیک شدن به شهر نفت‌خیز مارب هستند.
وال استریت جورنال تاکید کرده که ارسال سلاح به حوثی‌ها نقض تحریم‌های تسلیحاتی سازمان ملل متحد است که از سال ۲۰۱۵ علیه این گروه شبه‌نظامی اعمال شده است.
پیشتر وزارت خارجه آمریکا در بیانیه‌ای اعلام کرد: «انتقال غیرقانونی سلاح‌های ایران به یمن امکان حمله بی‌رحمانه حوثی‌ها به مارب را ایجاد می‌کند و به کشته شدن غیرنظامیان و طولانی‌تر شدن جنگ منجر می‌شود.»
این بیانیه پس از آن صادر شد که در ۲۹ آذر، دو کشتی گارد ساحلی ناوگان پنجم نیروی دریایی آمریکا یک محموله تسلیحات غیرقانونی، شامل حدود یک هزار و ۴۰۰ تفنگ تهاجمی «ای‌کی-۴۷» و ۲۲۶ هزار و ۶۰۰ گلوله را از یک کشتی ماهیگیری بدون پرچم در دریای عمان کشف و ضبط کردند.
بر اساس اعلام اخیر تحقیقات مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی، ٰاندیشکده واقع در واشینگتن، تعداد حملات حوثی‌های مورد حمایت ایران علیه عربستان سعودی در سال ۲۰۲۱ نسبت به سال گذشته‌اش بیش از دو برابر شد.
این مرکز تاکید کره که شبه‌نظامیان حوثی یمن در حملاتشان علیه عربستان سعودی به سلاح‌های نامنظم یا نامتقارن روی آورده‌اند و همچنین گروه شبه‌نظامی حزب‌الله لبنان که از سوی آمریکا یک گروه تروریستی به شمار می‌رود، به حوثی‌ها سلاح و آموزش داده است.
