رییس پارلمان اروپا از جمهوری اسلامی خواست ممنوع‌الخروجی خانواده مهسا امینی را لغو کند
هم‌زمان با دهم دسامبر، روز جهانی حقوق بشر، سازمان حقوق بشر ایران با انتشار مشخصات ۱۵۰ نفر از مدافعان حقوق بشر در ایران، از جمله وکیلان دادگستری، روزنامه‌نگاران و دیگر فعالان صنفی، اعلام کرد این افراد طی یک سال گذشته در مجموع به ۵۴۱ سال زندان و ۵۷۷ ضربه شلاق محکوم شده‌اند.
بر اساس گزارش حدود ۸۰ صفحه‌ای سازمان حقوق بشر ایران، این افراد شامل گروه‌های مختلفی همچون وکیلان دادگستری، معلمان، فعالان محیط زیست، اعضای خانواده‌های دادخواه، فعالان مدنی، روزنامه‌نگاران، فعالان حقوق کارگران، هنرمندان و افرادی دیگر هستند که هر یک به نوعی به دلیل تلاش برای احقاق حقوق بشر در ایران هدف سرکوب حکومت قرار گرفته‌اند.
سازمان حقوق بشر ایران نوشت: «این فهرست دریچه کوچکی به وضعیت رو به وخامت مدافعان حقوق بشر در ایران است.»
این سازمان غیردولتی حقوق بشری افزود: «این مدافعان که مجموعا به بیش از ۵۴۱ سال زندان و ۵۷۷ ضربه شلاق محکوم شده‌اند، نمونه‌های بارز سرکوب مداوم کسانی هستند که به طور خستگی‌ناپذیر برای ترویج عدالت، برابری و آزادی در ایران تلاش می‌کنند.»
فهرست سازمان حقوق بشر ایران مدافعانی را شامل می‌شود که در فاصله یک ساله اول دسامبر ۲۰۲۲ تا اول دسامبر ۲۰۲۳ زندانی شده‌اند یا پروندههای حقوقی آن‌ها در جریان بوده است.
محمود امیری مقدم، مدیر سازمان بین‌المللی حقوق بشر ایران در مقدمه این گزارش اعلام کرد: «از آنجایی که جامعه بین‌المللی شاهد تشدید نگران‌کننده نقض حقوق بشر در ایران است، شناخت روحیه تسلیم‌ناپذیر این افراد و حمایت بی‌دریغ از آرمان‌های آنان ضروری است.»
او تاکید کرد که اعطای جایزه نوبل صلح به نرگس محمدی، صدای او را تقویت می‌کند، تاب‌آوری و عزم مدافعان حقوق بشر در ایران را در کانون توجه قرار می‌دهد و در عین حال از جامعه جهانی می‌خواهد در هم‌بستگی با کسانی که شجاعانه از جامعه عادلانه‌تر و آزادتر بودن دفاع می‌کنند، بایستد.
در میان کسانی که در این گزارش معرفی شده‌اند نام چندین وکیل به چشم می‌خورد که به دلیل اعلام وکالت از معترضان جنبش «زن، زندگی، آزادی» هدف سرکوب‌های حکومت قرار گرفتند. از جمله این وکلا، مریم آروین، وکیل مدافع ۲۶ ساله بود که کمتر از یک ماه پس از آزادی از زندان، در شرایط مشکوکی درگذشت.
دایی مریم آروین، جمعه ۲۱ بهمن ۱۴۰۱ در مراسم تشییع پیکر او گفت که مریم را در زمان بازداشت به شدت مورد ضرب‌وشتم قرار داده بودند.
وکیل دیگری به نام امیرحسین کوهکن که وکالت خانواده معترض اعدام شده، محمدمهدی کرمی را بر عهده داشت، مرداد ماه امسال، یک هفته پس از دستگیری ماشاالله کرمی، پدر محمدمهدی، برای پیگیری این پرونده بازداشت شد.
محمدمهدی (کیان) کرمی، ۲۱ ساله، در پرونده کشته شدن روح‌الله عجمیان، بسیجی کشته شده در چهلم حدیث نجفی، معترض کشته شده به دست جمهوری اسلامی در کرج، توسط جمهوری اسلامی اعدام شد.
با انتشار این گزارش، سازمان حقوق بشر ایران (IHRNGO) از جامعه بین‌المللی خواست که حمایتی فعال‌تر و قاطع‌تر از مدافعان ایرانی نشان دهد؛ مدافعانی که «تزلزل‌ناپذیر در خط مقدم نبرد برای حقوق اساسی بشر در ایران» ایستاده‌اند.
فرماندار کوهدشت گفت که ۵ تکنسین اصفهانی که برای لایروبی انبار شرکت نفت برد‌اسپی شهرستان کوهدشت به داخل مخزن رفته بودند، دچار گاز گرفتگی شدند و جان خود را از دست دادند. او افزود که پیکر آن‌ها توسط تیم‌های امداد و نجات در حال خارج شدن است.
رسول فلاحتی، نماینده خامنه‌ای در گیلان، درباره پرونده رضا ثقتی گفت: «یک آقایی حرکت کذایی کرده، قضاوت نمی‌کنم چون جزئیات را باید بدانم. درباره روند پرونده‌اش چیزی نشنیدم چون به تهران رفت.» ثقتی پس از انتشار ویدیوی رابطه جنسی‌اش با یک مرد، از ریاست اداره ارشاد گیلان برکنار شد.
صداوسیمای جمهوری اسلامی در برنامه‌ای به مناسبت روز دانشجو، اجرایی هجو از سرود معروف «یار دبستانی» پخش کرد. این رویداد واکنش اعتراضی بسیاری از کاربران شبکه‌های اجتماعی را در پی داشت که برخی از آنان به‌عنوان طرفدار جریان اصلاح‌طلبی شناخته می‌شوند.
اجرای هجو «یار دبستانی» از شبکه دوم صداوسیمای جمهوری اسلامی در برنامه «سیدخندان» پخش شد که مجری آن محمدرضا شهبازی است.
شهبازی پیش‌تر به دلیل مواضعش در مورد معترضان خیزش انقلابی و هنرمندان همراه مردم، از سوی کاربران شبکه‌های اجتماعی و حتی برخی چهره‌های وابسته به حکومت مورد انتقاد قرار گرفته بود.
او که به «مجری محبوب پیمان جبلی»، رییس سازمان صداوسیما هم شهره است، اواخر مرداد امسال در اعتراض به بازگشت «سلبریتی‌هایی» چون رضا رشیدپور و محمدرضا گلزار به تلویزیون، خود را «اسکول نظام» خوانده بود.
از آن زمان تاکنون، کاربران شبکه‌های اجتماعی از این مجری پرحاشیه با عنوان «اسکول نظام» نام می‌برند.
شعر «یار دبستانی» سروده منصور تهرانی است و برای فیلم «از فریاد تا ترور» با صدای فریدون فروغی ساخته شده بود اما نسخه‌ای از آن با بازخوانی جمشید جم بین عموم مردم شناخته‌شده‌تر است.
در نسخه دستکاری شده صداوسیما، گروهی از بسیجیان روی ملودی این ترانه معروف شعری را می‌خوانند که با این عبارات شروع می‌شود: «یار دبستانی من، ببین چقدر گُنده شدی/ چند ساله دانشگاه می‌ری، خیلی پژوهنده شدی/ هک شده اسم من و تو، تو لیست ترم مشروطی‌ها ....»
شماری از کاربران وابسته به جریان اصلاح‌طلب در شبکه اجتماعی ایکس، تمسخر این «سرود نوستالژیک» را به وسیله صداوسیما ناشی از «داغ بزرگی» خواندند که هم‌خوانی آن از سوی رای‌دهندگان در انتخابات ریاست‌جمهوری «بر سینه تندروها» گذاشت و نتیجه‌اش پیروزی محمد خاتمی و حسن روحانی بود.
در جریان انتخابات سال ۸۸، شکل‌گیری جنبش سبز و اعتراضات به نتیجه انتخابات، این سرود بارها از سوی جوانان و دانشجویان و در تجمع‌ها هم‌خوانی شد.
به گفته تعدادی از کاربران، هجو چنین سرودی ناشی از ناتوانی رسانه نظام در مواجهه با جنبش‌های دانشجویی و ساختن نسخه‌ای اصل از یک ترانه و سرود تبلیغاتی مختص خود است.
برخی کاربران تمسخر این ترانه را ناشی از بی‌اطلاعی مدیران تلویزیون و برنامه سیدخندان دانستند، چرا که این سرود در «ستایش و احترام به دانشجویانی» است که به اعتقاد آنان به دست رژیم پهلوی کشته شدند.
یک کاربر هم به بیت «دشتِ بی‌فرهنگی ما هرزه تمومِ علفاش ...» سرود اصلی اشاره کرد و به کنایه گفت که برنامه سیدخندان شبکه دو قصد داشت همین مساله را نشان دهد.
«مشمئزکننده»، «مبتذل»، «مضحک» و «سبک»، واژه‌هایی بودند که کاربران از آن‌ها برای توصیف نسخه پخش شده از سوی بسیجیان در برنامه سیدخندان استفاده کردند.
بحث و جنجال بر سر پرونده فساد ۳/۷ میلیارد دلاری واردات چای موسوم به «چای دبش» همچنان ادامه دارد. روز شنبه ۱۸ آذر «اعتماد آنلاین» با انتشار یک اینفوگرافی، نوشت اختلاس‌گران مشغول مسابقه با هم برای چپاول پول مردم ایران هستند.
اعتمادآنلاین با تبدیل عدد فساد چای دبش به تومان نوشت افکار عمومی با فسادی دیگر به مبلغ حدود ۱۴۰ هزار میلیارد تومان مواجه شده است.
در اینفوگرافی این رسانه، ۱۴ اختلاس و پرونده فساد مالی بزرگ از سال ۱۳۷۱ تا ۱۴۰۲ فهرست شده است که کمترین آن مربوط به پرونده چهار میلیارد تومانی شهرام جزائری در سال ۱۳۸۱ و بیشترینش مربوط به مورد اخیر یعنی چای دبش است.
عددهای بزرگ این فهرست مربوط به نام‌هایی چون پدیده شاندیز با ۹۴ هزار میلیارد تومان، فولاد مبارکه با ۹۲ هزار میلیارد تومان و پتروشیمی با ۹۰ هزار میلیارد تومان می‌شود.
در فهرست اختلاس‌گران و پروندههای فساد سه دهه اخیر نام بنیاد شهید، بانک سرمایه، بیمه ایران، کروز و عظام خودرو و گم شدن دکل نفتی به چشم می‌خورد.
آخرین و بزرگ‌ترین اختلاس و فسادی که پرونده‌اش در ایران رسانه‌ای شده است مربوط به چای دبش است که حدود یک هفته پیش، ذبیح‌الله خداییان، رییس سازمان بازرسی کل کشور آن را افشا کرد.
او روز ۱۱ آذر خبر داد شرکتی که عمده واردات چای ایران را بر عهده دارد، از ابتدای سال ۱۳۹۸ تا پایان سال ۱۴۰۱ بیش از سه میلیارد دلار ارز برای واردات چای و ماشین‌آلات دریافت کرده و یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار آن را در بازار آزاد فروخته است.
در واکنش به این ماجرا، عباس عبدی، فعال سیاسی، در روزنامه اعتماد نوشت دست زدن به فسادی در این سطح، قطعا با اطلاع مقام‌های عالی‌رتبه دولت جمهوری اسلامی بوده است.
عبدالحمید اسماعیل‌زهی، امام جمعه اهل سنت زاهدان، در خطبه‌های نماز جمعه ۱۷ آذر گفت بسیاری از مقامات اذعان می‌کنند فساد به قدری گسترده شده که نمی‌توانند جلویش را بگیرند و آن را ریشه‌کن کنند.
از سوی دیگر غلامحسین محسنی‌اژه‌ای، رییس قوه قضاییه، روز ۱۶ آذر ارتباط استعفای وزیر جهاد کشاورزی را با فساد ۳/۷ میلیارد دلاری در پرونده واردات چای تایید کرد.
رسوایی دولت رئیسی و افشای دروغ‌ها
روزنامه هم‌میهن در شماره امروز خود در گزارش و گفت‌وگوهایی با حقوق‌دانان، کارشناسان و فعالان سیاسی، در چند مطلب به موضوع فساد چای، نقش دولت کنونی در آن، دروغ‌گویی مقامات و ریشه دواندن فساد در ساختار سیاسی ایران پرداخت.
این روزنامه به توصیحات اژه‌ای در مورد جزییات این فساد پرداخت که گفته است: «تخلف گروه دبش از سال ۹۸ شروع شد و در همان سال، حدود دو میلیون دلار و سال بعدش ۲۱ میلیون دلار گرفت. این روند در دولت ابراهیم رئیسی هم ادامه یافت و در سال ۱۴۰۰، حدود ۶۰ درصد ارز واردات را به این گروه دادند.»
به گفته او، در سال ۱۴۰۱ دولت بیش از ۷۰ درصد ارز را به این گروه اختصاص داد.
این در حالی است که پیش‌تر ابراهیم رئیسی، رییس دولت و اسماعیل خطیب، وزیر اطلاعات کابینه، مدعی شده بودند در گزارش اخیر فساد واردات چای، این دولت بوده که پیش‌قدم شده، شناسایی و پیگیری کرده، دست‌اندرکاران را عزل و پرونده را به دست دستگاه قضا سپرده است.
اژه‌ای درباره ادعای دولت مبنی بر برکناری ۶۰ فرد متخلف گفت که این افراد تا کنون به قوه قضاییه معرفی نشده‌اند.
هم‌میهن در مطلبی نوشت که عدد و رقم این فساد هنگام آغازش در سال ۹۸ کوچک بوده و به مرور بسیار بزرگ شده است؛ مساله‌ای که نشان می‌دهد بستر موجود چقدر زمینه رشد چنین فسادی را در دولت فعلی به وجود آورده است.
این روزنامه به نقل از علی شکوری‌راد، عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت بروز چنین فسادی را به «خودی و غیر‌خودی» کردن‌های حاکمیت نسبت داد و نوشت: «نیروهای انقلابی و خودی برای هر گونه فسادی آزاد می‌مانند و می‌توانند به هر منبع ملی‌ای دست‌اندازی کنند.»
به گفته او، چای دبش نمونه‌ای از آن است که بخش نظارتی چقدر دیر نسبت به نیروهای خودی حساس می‌شود و فساد به این مرحله می‌رسد تا با آن برخورد کنند.
در گفت‌وگوها و گزارش‌های دیگر این روزنامه بر این مساله تاکید شد که در ایجاد این چرخه فساد، بخش اعظمی از دولت نقش داشته‌اند.
بنا بر این مطالب، احتمال بروز چنین فسادی بدون نقش داشتن مقام‌های دولتی دور از ذهن است: «متهم ردیف اول آن هم وزیر جهاد کشاورزی دولت سیزدهم است که یک‌باره بدون هیچ توضیحی استعفا داد؛ فردی که به جز این پرونده، پروندههای فساد ارزی دیگری نیز دارد.
به گفته هم‌میهن، گویا با وجود «عزلِ استعفاوار وزیر کشاورزی» چهره‌های موثر دیگری در بدنه دولت باقی ماندند تا روند فساد ادامه داشته باشد: «زمانی انتشار خبر اختلاس سه هزار میلیارد تومانی محمودرضا خاوری همه را در شوک فرو برد اما امروز با رو شدن اعداد فساد چای دبش، اختلاسی با این ارقام بیشتر شبیه به یک شوخی است.»
هم‌میهن پیش‌بینی کرد با روندی که دولت سیزدهم در پیش گرفته، بعید نیست که شاهد افشای اختلاس و فسادهای دیگری نیز باشیم.
