دستور وزیر دفاع دولت ترامپ؛ عملیات سایبری تهاجمی و اطلاعاتی آمریکا علیه روسیه تعلیق شود
پیت هگست، وزیر دفاع دولت ترامپ، دستور داد عملیات سایبری تهاجمی و اطلاعاتی آمریکا علیه روسیه تعلیق شود.
مقام‌های دفاعی تاکید کرده‌اند که توقف عملیات سایبری در جریان مذاکرات امری غیرمعمول نیست، اما ممکن است کرملین از این وضعیت سوءاستفاده کند.
گزارش ارزیابی تهدیدات اطلاعات ملی آمریکا در سال ۲۰۲۴ نشان داده که روسیه همچنان یک تهدید سایبری پایدار برای زیرساخت‌های حیاتی جهانی محسوب می‌شود و از عملیات سایبری به‌عنوان اهرم سیاست خارجی استفاده می‌کند.
پس از درگیری لفظی دونالد ترامپ و ولودیمیر زلنسکی و سخنان سران کشورهای اروپایی درباره سرمایه‌گذاری بیشتر در صنعت نظامی، ارزش سهام شرکت‌های نظامی اروپا تا حدود ۱۷ درصد رشد کرد.
در معاملات بازار سهام دوشنبه ۱۳ اسفند، سهام شرکت بی‌ای‌ئی سیستمز بریتانیا ۱۷ درصد، سهام تالس فرانسه ۱۶ درصد و سهام راین متال آلمان ۱۴ درصد افزایش یافت. سهام شرکت ایتالیایی لئوناردو نیز ۱۰ درصد رشد کرد.
سهام شرکت‌های هوافضا و هواپیماهای مسافری نیز رشد کرد و از جمله سهام ایرباس، سه درصد و سهام رولز رویس، شش درصد افزایش یافت.
یک‌شنبه ۱۲ اسفند و دو روز پس از دیدار پر تنش روسای جمهور آمریکا و اوکراین در کاخ سفید، نشستی در لندن برگزار شد و رهبران کشورهای اروپایی در آن، حمایت قاطع خود را از ولودیمیر زلنسکی بیان کردند و وعده دادند اقدامات بیشتری برای کمک به اوکراین انجام دهند.
رهبران چندین کشور اروپایی در نشست لندن گفتند که باید هزینه‌های دفاعی خود را افزایش دهند.
در همین حال مارک روته، دبیرکل ناتو، گفت برخی رهبران اروپایی به‌طور خصوصی طرح‌های جدیدی برای هزینه‌های دفاعی خود ارائه کرده‌اند.
در طول جنگ اوکراین و همچنین پس از جنگ در غزه نیز قیمت سهام شرکت‌های نظامی اروپا افزایش یافته بود.
از سوی دیگر، موسسه بین‌المللی پژوهش‌های صلح استکهلم، اسفند سال گذشته خبر داده بود سود شرکت‌های تولید کننده تسلیحات و خدمات نظامی در سراسر جهان در سال ۲۰۲۳ میلادی ۴/۲ درصد افزایش یافت.
وزارت خارجه آمریکا اعلام کرده است فروش تجهیزات نظامی این کشور به دولت‌های خارجی در سال ۲۰۲۴ با ۲۹ درصد افزایش به رکورد ۳۱۸.۷ میلیارد دلار رسید.
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، سخنان اخیر وزیر امور خارجه ترکیه درباره ایران را «غیر سازنده» توصیف کرد و گفت اختلاف‌نظرها میان تهران و آنکارا از قدیم وجود داشته است.
بقایی دوشنبه ۱۳ بهمن در نشستی خبری گفت: «برای روابط دوجانبه با ترکیه ارزش بسیار بالایی قائلیم و نسبت به وجود منافع متقابل آگاهیم. ضمن اینکه این امر پوشیده‌ای نیست که در مورد بعضی از پرونده‌های منطقه‌ای، میان ما و ترکیه از قدیم اختلاف‌نظرهایی وجود داشته است.»
به گفته بقایی، «هنر دو طرف» در طول سالیان گذشته این بوده که توانسته‌اند با «رویکردی خردمندانه و رفتاری بسیار منطقی» اختلاف‌نظرها را بدون اینکه خدشه‌ای به روابط خوبِ دوجانبه وارد شود، مدیریت کنند و جمهوری اسلامی این سیاست را کماکان ادامه خواهد داد.
اشاره بقایی به مصاحبه روز دهم اسفند هاکان فیدان، وزیر امور خارجه ترکیه، با شبکه خبری الجزیره است که در آن درباره حمایت جمهوری اسلامی از نیروهای مسلح کُرد در سوریه هشدار داده و گفته بود: «اگر می‌خواهید به شیشه خانه‌تان سنگ نزنند، شما هم به دیگران سنگ نیندازید.»
فیدان همچنین گفته بود منطقه باید از فرهنگ سلطه‌جویی یک کشور بر دیگران رها شود و نه عرب‌ها، نه ترک‌ها، نه کردها و نه ایرانی‌ها، نباید به‌دنبال «تسلط بر دیگری، ایجاد مزاحمت یا تهدید» باشند.
بقایی این سخنان را که بارها هم تکرار شده «بسیار غیرسازنده» توصیف کرد و گفت این اظهارات نیازمند «موضع خیلی روشن و قاطع» جمهوری اسلامی بود.
او با تاکید بر اتفاقاتی که در چند ماه گذشته در منطقه رخ داده و «باعث جری شدن بیشتر اسرائیل به‌ویژه در سوریه شده» گفت: «شاید لازم باشد دوستان ترک ما در این مورد به نتایج و آثاری که بر سیاست‌های آن‌ها عارض شده بیشتر بیندیشند.»
وزیر امور خارجه ترکیه پیش از این نیز به الحدث گفته بود جمهوری اسلامی از وضعیت جدید درس خواهد گرفت. اظهاراتی که رسانه‌های حکومتی در ایران مانند روزنامه کیهان و خبرگزاری تسنیم، آن را «گزافه‌گویی» و «کنایه‌آمیز» خوانده بودند.
شماری از رسانه‌های داخلی، اظهارات جدید فیدان را هم نوعی تهدید به تلافی با تحریک نیروهای کرد مخالف جمهوری اسلامی در ایران تعبیر کردند.
هاکان فیدان و عباس عراقچی
بقایی همان روز، جمعه دهم اسفند، هم به سخنان فیدان واکنش نشان داده و گفته بود: «ما در مواضع اصولی خود ثابت‌قدم هستیم و هر روز از سیاستی به سیاستی دیگر تغییر موضع نمی‌دهیم.»
او همچنین یادآوری کرده بود که جمهوری اسلامی اولین کشوری بود که با کودتای نافرجام سال ۲۰۱۶ علیه دولت اردوغان مخالفت و با کنار گذاشتن سلاح از سوی گروه پ‌ک‌ک استقبال کرد.
سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی در سخنان جدید خود، گفت اکنون اولویت باید ایجاد «منطقه‌ای امن و دور از تفرقه» باشد.
او افزود که تهران باور دارد «ترکیه هم نسبت به اهمیت حفظ و ارتقای روابط دو جانبه بر اساس منافع دو طرف اهتمام دارد».
بقایی همچنین گفت جمهوری اسلامی هر اقدامی را برای «خدشه وارد کردن به تمامیت سرزمینی و حاکمیت ملی سوریه» مردود و محکوم می‌داند و این موضوع باید از سوی همه کشورهای منطقه به صورت جدی مد نظر قرار بگیرد.
تقابل تهران و آنکارا در شرایطی بالا گرفته است که ۲۰ بهمن رییس سازمان امنیت ترکیه در سفر به تهران با وزیر اطلاعات دولت پزشکیان و دبیر شورای عالی امنیت ملی دیدار و درباره موضوعاتی چون وضعیت سوریه و پ‌ک‌ک گفتوگو کرد.
رسانه‌های مانهایم در آلمان گزارش دادند یک خودرو در این شهر به میان جمعیت رفته و پس از برخورد با جمعیت، حداقل دو نفر را کشته است. وزیر کشور ایالت بادن-وورتمبرگ گفته است هیچ نشانه‌ای از انگیزه‌های افراط‌گرایانه یا مذهبی در حادثه برخورد خودرو در مانهایم وجود ندارد.
پلیس آلمان نیز اعلام کرد که یک مظنون بازداشت شده اما تاکنون هیچ انگیزه سیاسی پشت این حادثه مشاهده نشده است.
خبرگزاری رویترز به نقل از شاهدی عینی در صحنه حادثه مانهایم آلمان نوشت چند نفر روی زمین افتاده‌اند و به نظر می‌رسد دو نفر تحت عملیات احیای قلبی-ریوی قرار دارند.
در روزهای گذشته، پلیس آلمان پس از تهدیدهای داعش برای حمله به کارناوال‌های شهرهای کلن و نورنبرگ، در وضعیت آماده‌باش قرار داشت.
این حادثه در حالی رخ داد که جمعیت در شهرهای مختلف از جمله منطقه راینلند آلمان برای جشن‌های فصل کارناوال گرد هم آمده بودند.
مانهایم با بیش از ۳۲۰ هزار جمعیت سومین شهر بزرگ ایالت بادن-وورتمبرگ آلمان پس از اشتوتگارت و کارلسروهه است.
روز ۲۵ بهمن نیز در اثر حمله مرگبار با خودرو به تجمعی کارگری در مونیخ آلمان یک دختر دو ساله و مادرش در اثر شدت جراحات وارده جان باختند. ۳۷ نفر دیگر نیز در این حمله زخمی شدند.
یک پناهجوی ۲۴ ساله اهل افغانستان در رابطه با حمله مونیخ دستگیر شد. به‌گفته پلیس آلمان، او انگیزه‌های اسلام‌گرایانه را دلیل این اقدام خود ذکر کرده است.
او پس از دستگیری در صحنه حمله، فریاد الله اکبر سر داد و در برابر پلیس نماز خواند.
پیش از این درخواست پناهندگی این شهروند اهل افغانستان در آلمان رد شده بود.
اول دی‌ماه نیز یک شهروند عربستان سعودی با خودرویی جمعیت مردم را در بازار کریسمس ماگدبورگ آلمان زیر گرفت. این حمله ۶ کشته و ۳۰۰ مجروح بر جای گذاشت.
به گفته تحلیلگران این حملات بر انتخابات آلمان و پیروزی حزب راست افراطی آ‌اف‌د(AfD) تاثیر داشت.
اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت امور خارجه، گفت که سخنان مسعود پزشکیان در مجلس مبنی بر مذاکره نکردن با آمریکا بر اساس دستور رهبر جمهوری اسلامی، به این معناست که حکومت ایران به عنوان «یک نظام و حاکمیت کارآمد و مبتنی بر سلسله مراتب، تابع سیاست‌های ابلاغی از سوی مقامات ارشد» است.
پزشکیان، رییس دولت چهاردهم، یک‌شنبه ۱۲ اسفند در جلسه استیضاح عبدالناصر همتی، وزیر امور اقتصادی و دارایی، ضمن اشاره به وضعیت بد اقتصادی و کمبود در همه حوزه‌ها به دلیل تحریم‌ها، گفت که به گفتوگو با آمریکا معتقد بوده اما پس از سخنان علی خامنه‌ای درباره ممنوعیت مذاکره با آمریکا، گفته است: «ما با آمریکا گفتوگو نمی‌کنیم، تمام.»
رهبر جمهوری اسلامی، ۱۹ بهمن تاکید کرد مذاکره با آمریکا «عاقلانه، هوشمندانه و شرافتمندانه نیست» و «هیچ تاثیری» در حل مشکلات کشور نخواهد داشت.
در پی اظهارات خامنه‌ای، سایر مقام‌های جمهوری اسلامی نیز از مخالفت خود با مذاکره با آمریکا سخن گفتند. با این حال، گزارش‌هایی نیز درباره انجام مذاکره مخفیانه منتشر شده است.
یک مقام ارشد اروپایی ۲۷ بهمن از گفت‌وگوهای محرمانه میان تهران و واشینگتن خبر داد و اعلام کرد که جمهوری اسلامی هرگونه توافقی را که شامل رفع تحریم‌ها باشد، خواهد پذیرفت.
بقائی در پاسخ به سوال‌ها درباره میانجی‌گری روسیه و امارات متحده عربی بین ایران و آمریکا، گفت: «بسیاری از کشورها ممکن است از روی حسن نیت، برای طرح برخی موضوعات اعلام آمادگی کنند.»
او تاکید کرد در جریان سفر وزیر خارجه روسیه به تهران، آخرین مباحث در رابطه با موضوع هسته‌ای، مطرح شده است.
بقائی در عین حال درباره مذاکره روسیه و آمریکا در مورد برنامه اتمی ایران گفت طبیعی است که این موضوع بین روسیه و آمریکا به عنوان یکی از موضوعات بین‌المللی مطرح شده باشد اما: «هر آنچه بخواهد در رابطه با موضوع هسته‌ای ایران صورت بگیرد، قطعا بدون نظر ایران انجام نخواهد شد.»
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، چهارشنبه هشتم اسفند، گفته بود سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه در جریان سفرش به ایران، گزارش مفصلی از مذاکراتش با آمریکا به تهران داد اما پیامی از طرف آمریکایی‌ها منتقل نکرد.
وزارت خارجه روسیه، پس از سفر یک روزه لاوروف به تهران و دیدار او با پزشکیان و عراقچی، با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد مواضع دو کشور درباره برجام و برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی هماهنگ شده است.
سفر لاوروف به تهران پس از دیدار او با مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا در عربستان سعودی، باعث طرح گمانه‌هایی شد.
دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، ۳۰ بهمن گفت که آغاز مذاکرات بین آمریکا و روسیه، بر روند همکاری این کشور با جمهوری اسلامی تاثیر نخواهد گذاشت.
او تاکید کرد روسیه در راه حل و فصل مسائل مربوط به پرونده هسته‌ای، به جمهوری اسلامی کمک خواهد کرد.
از سوی دیگر، روزنامه جمهوری اسلامی، اول اسفند ماه در سرمقاله خود درباره احتمال معامله پوتین با ترامپ بر سر ایران هشدار داد و تاکید کرد منافع ملی کشور ایجاب می‌کند اقدامات روسیه در چگونگی تعاملش با آمریکا، زیر نظر گرفته شود.
کاخ کرملین اعلام کرد دیدار پر تنش دونالد ترامپ و ولودیمیر زلنسکی در کاخ سفید نشان داد یافتن راهی برای پایان دادن به جنگ اوکراین «چه اندازه دشوار» خواهد بود و به همین دلیل یک نفر باید زلنسکی را «وادار به برقراری صلح» کند.
دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، دوشنبه ۱۳ اسفند گفت: «آنچه روز جمعه در کاخ سفید رخ داد، نشان داد که زلنسکی کاملا فاقد توانایی دیپلماتیک است و بازگشت به مسیر حل‌وفصل بحران اوکراین چقدر دشوار خواهد بود.»
پسکوف گفت اوکراین و زلنسکی نه خواهان صلح که «مایل به تداوم جنگ‌اند» و تاکید کرد: «بسیار مهم است که یک نفر زلنسکی را مجبور به تغییر موضعش کند. یکی باید کاری کند که زلنسکی خواهان صلح شود. اگر اروپایی‌ها بتوانند این کار را انجام دهند، باید مورد تقدیر قرار گیرند.»
یک‌شنبه ۱۲ اسفند نشستی در لندن برگزار شد و رهبران کشورهای اروپایی در آن، حمایت قاطع خود را از زلنسکی، رییس‌جمهوری اوکراین، بیان کردند و وعده دادند اقدامات بیشتری برای کمک به این کشور انجام دهند.
سخنگوی کرملین تعهدات رهبران اروپایی را برای افزایش کمک مالی به کی‌یف، در کمک به حل‌وفصل صلح‌آمیز درگیری‌ها ناکارآمد خواند و گفت تعهداتی مانند قرارداد دو میلیارد دلاری بریتانیا برای تامین موشک‌های پدافند هوایی اوکراین، موجب طولانی‌تر شدن جنگ خواهد شد.
کی‌یر استارمر، نخست‌وزیر بریتانیا که روز شنبه از زلنسکی در لندن استقبال کرد، در نشست لندن گفت که این کشور همراه با فرانسه، اوکراین و چند کشور دیگر، ائتلافی از علاقه‌مندان تشکیل داده و طرحی را برای صلح در اوکراین تهیه کرده که قرار است به آمریکا هم ارائه شود.
این طرح شامل آتش‌بس یک ماهه در «آسمان، دریاها و زیرساخت‌های انرژی» به استنثنای درگیری‌های زمینی است.
پسکوف با اشاره به این رویدادها گفت که رهبران اروپایی باید برای جلب نظر واشینگتن و از بین بردن «پیامدهای ناخوشایند» دیدار زلنسکی با ترامپ، تلاش زیادی کنند.
با این حال ژان نوئل بارو، وزیر خارجه فرانسه، دوشنبه از ظرفیت‌های طرح پیشنهادی اروپا برای صلح در اوکراین دفاع کرد و گفت می‌توان گفتوگو بین ترامپ و زلنسکی را دوباره آغاز کرد.
زلنسکی یک‌شنبه دوازدهم اسفند به خبرنگاران گفت معتقد است می‌تواند روابطش را با ترامپ ترمیم کند اما این مذاکرات باید پشت درهای بسته انجام شوند.
از تهدید غرب به فروپاشی تا عادی‌سازی روابط آمریکا و روسیه
سخنگوی کرملین در بخش دیگری از سخنان خود در روز دوشنبه گفت: «می‌بینیم که اجماع غرب، تا حدی شروع به از دست دادن انسجام خود کرده و فروپاشی آن آغاز شده است.»
پوتین در سال ۲۰۲۲ ده‌ها هزار نیروی روسیه را به اوکراین اعزام کرد و بزرگ‌ترین رویارویی میان مسکو و غرب را از زمان جنگ سرد رقم زد.
کرملین، دوشنبه درباره اظهارات زلنسکی مبنی بر اینکه هیچ بخشی از سرزمین اوکراین را به روسیه واگذار نمی‌کند، گفت «واقعیت‌های میدانی» از زمان شکست مذاکرات صلح در استانبول تغییر کرده‌اند اما «به نظر می‌رسد زلنسکی مایل به دیدن و پذیرفتن این واقعیت‌ها نیست».
پسکوف درباره جزییات این «تغییر واقعیت‌ها» صحبت نکرد اما گفت روسیه به مذاکره با آمریکا برای عادی‌سازی روابط دوجانبه ادامه می‌دهد.
او گفت هیچ تماس بیشتری میان ترامپ و پوتین که «بتوان آن را علنی کرد»، انجام نشده است.
