کمی پس از بازدید رییس‌جمهور چک از اودسا، روسیه این شهر اوکراین را بمباران کرد. ولودیمیر زلنسکی رییس‌جمهور اوکراین اعلام کرد که استقرار یک ماموریت سازمان ملل در اوکراین را جایگزینی برای استقرار نیروهای خارجی یا تضمین‌های امنیتی برای پایان دادن به جنگ میان اوکراین و روسیه نمی‌داند.
خبرگزاری رویترز جمعه اول فروردین نوشت که روسیه اعلام کرده آماده است بین جمهوری اسلامی و دولت دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، میانجیگری کند.
مسکو از یک سو با تهران همکاری امنیتی و نظامی دارد و از سوی دیگر اکنون در حال بهبود روابط با واشینگتن است.
مساله ایران یکی از موضوعاتی بود که سهشنبه در تماس تلفنی اخیر میان ترامپ و ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه، مورد بحث قرار گرفت.
پس از آن کاخ سفید اعلام کرد که دو رییسجمهوری بر این نظر بودهاند که ایران هرگز نباید در موقعیتی باشد که بتواند اسرائیل را نابود کند.
دیمیتری پسکوف، سخنگوی کاخ کرملین، جمعه در یک نشست خبری درباره واکنش روسیه به حملات احتمالی ایالات متحده و اسرائیل به زیرساخت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی، گفت: «ما متقاعد شدهایم که مشکل برنامه هسته‌ای ایران باید بهطور انحصاری از طریق راههای سیاسی و دیپلماتیک صلح‌آمیز حل شود.»
او افزود: «معتقدیم که هر چیز لازم برای این کار موجود است. تنها چیزی که نیاز است، اراده سیاسی است.»
کرملین ادعای جمهوری اسلامی درباره برنامه هستهایاش را پذیرفته است
پسکوف گفت: «ثانیا، ایران مانند همه کشورهای دیگر، حق دارد بخش اتمی صلح‌آمیز خود و انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز را توسعه دهد و در این جهت گامهای مهمی برداشته است. و همه اینها بهطور دقیق مطابق با قوانین بینالمللی در حال انجام است.»
او گفت که مسکو ادعاهای مکرر تهران را مبنی بر اینکه قصدی برای دستیابی به سلاحهای هسته‌ای ندارد، پذیرفته است.
در ماه اسفند ۱۴۰۳، ترامپ در نامهای به علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، هشدار داد مقامات حکومت ایران با انتخاب بین توافق هسته‌ای با ایالات متحده یا مواجهه با اقدام نظامی احتمالی مواجه هستند.
جمهوری اسلامی در واکنش به این نامه اعلام کرد که «فرصتها و همچنین تهدیدهای موجود در نامه او» را در نظر خواهد گرفت.
در دوره اول ریاستجمهوری ترامپ، ایالات متحده از توافق هسته‌ای میان جمهوری اسلامی و غرب (برجام) خارج و تحریمهای آمریکا علیه جمهوری اسلامی بار دیگر اعمال و تشدید شد.
پس از آن، تهران از محدودیتهای هسته‌ای موجود در این توافق تخطی کرد و بهطور قابل توجهی از آن‌ها فراتر رفت.
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، ۲۵ اسفند هشدار داد تهران به نقطه عبور از «آستانه هسته‌ای» بسیار نزدیک شده است.
مذاکرات آمریکا و اسرائیل
مقامات غربی نگرانند که اگر جمهوری اسلامی، علیرغم ادعاهایش، به سلاح هسته‌ای دست یابد، می‌تواند اسرائیل و تولیدکنندگان نفت حاشیه خلیج فارس را تهدید کند و یک مسابقه تسلیحاتی منطقهای آغاز شود.
اسرائیل به وضوح اعلام کرده است میخواهد در هر اقدامی علیه جمهوری اسلامی با ایالات متحده همسو باشد.
پنجشنبه ۳۰ اسفند، وبسایت خبری اکسیوس به نقل از دو مقام اسرائیلی و یک مقام آمریکایی گزارش داد هیاتهایی از اسرائیل و آمریکا هفته آینده در کاخ سفید مذاکراتی راهبردی درباره پرونده هسته‌ای جمهوری اسلامی برگزار خواهند کرد.
بر اساس این گزارش، مقامات اسرائیلی احتمال دستیابی به توافق با تهران را ضعیف میدانند و به همین دلیل، به دنبال هماهنگی با ایالات متحده برای اقدامات احتمالی در صورت افزایش تنشها، از جمله گزینه‌های نظامی هستند.
موسسه تحقیقاتی آلما در اسرائیل ۲۹ اسفند با انتشار تصاویر ماهوارهای خبر داد جمهوری اسلامی پوشش پدافند هوایی خود را در اطراف تاسیسات نظامی پارچین و خجیر تقویت کرده است.
وبسایت شبکه ۱۴ اسرائیل با استناد به گزارش آلما نوشت تاسیسات خجیر و پارچین «بدون تردید اهداف مهمی هستند» و ممکن است هدف حملات احتمالی آمریکا یا اسرائیل قرار گیرند.
زلنسکی جمعه در یک نشست خبری با پتر پاول رییس‌جمهور چک گفت: «با تمام احترام، سازمان ملل از ما در برابر اشغال یا تمایل پوتین برای بازگشت محافظت نخواهد کرد.»
موضوع تضمین‌های امنیتی مورد درخواست اوکراین برای پس از آتش‌بس احتمالی با روسیه، از موضوعات مورد بحث در هفته‌های اخیر بوده است.
پنجشنبه، سران ستاد کل ارتش حدود ۳۰ کشور که آماده ارائه تضمین‌های امنیتی به کی‌یف هستند، در بریتانیا گرد هم آمدند تا درباره طرحی برای حفظ صلح در صورت آتش‌بس میان اوکراین و روسیه گفت‌وگو کنند. اما کرملین به این نشست واکنش نشان داد و آنچه را «برنامه‌های نظامی‌سازی» اروپا خواند، محکوم کرد.
حملات جدید روسیه به اوکراین
روسیه جمعه شهر اودسا در ساحل دریای سیاه را در جریان یکی از وسیع‌ترین حملات پهپادی خود بمباران کرد که منجر به زخمی شدن سه نوجوان، آسیب به ساختمان‌های مسکونی و تجاری، و وقوع آتش‌سوزی‌های گسترده در سراسر شهر شد.
این حمله در شرایطی رخ داد که ایالات متحده در تلاش است تا توافقی برای صلح بین اوکراین و روسیه به دست آورد و به دنبال دستیابی به یک آتش‌بس است که مانع از حملات به زیرساخت‌های انرژی از سوی هر دو طرف شود.
دونالد ترامپ رییس‌جمهور آمریکا جمعه گفت که «به‌زودی آتش‌بس کامل در جنگ روسیه و اوکراین خواهیم داشت.»
حضور رییس‌جمهور چک در اودسا قبل از حمله
پتر پاول که از حامیان سرسخت کی‌یف محسوب می‌شود و برای تامین بیش از یک میلیون گلوله توپخانه‌ای برای اوکراین تلاش کرده، درست پیش از حمله روسیه به اودسا در این شهر حضور داشت.
او که بعد از دیدار از اودسا با زلنسکی در کی‌یف دیدار کرد، به خبرنگاران گفت که حدود ۲۰ دقیقه قبل از انفجارها، شهر را با قطار ترک کرده بود.
او اظهار داشت که این حمله نشان می‌دهد مذاکره با مسکو چقدر دشوار خواهد بود.
پاول گفت: «این بسیار بی‌رحمانه است که همزمان با اعلام آمادگی برای مذاکرات صلح یا آتش‌بس، حمله‌ای گسترده به زیرساخت‌های غیرنظامی انجام گیرد. تعامل با چنین طرفی بسیار دشوار است.»
چندین موج حمله پهپادی
مقامات اعلام کردند که پهپادهای دوربرد در چندین موج به شهر حمله کردند و به زیرساختها، خانههای مسکونی، و ساختمان‌های تجاری آسیب زدند و باعث بروز آتش‌سوزی‌های متعدد شدند.
حدود ۲۵ خودرو در یک تعمیرگاه اتومبیل طعمه حریق شدند.
الکساندر کووالنکو، تحلیلگر نظامی، به رویترز گفت که روسیه در این حمله از تاکتیکهای جدیدی استفاده کرده است و پهپادهای خود را از ارتفاع بالاتر و با سرعت بیشتری به سمت اهداف هدایت کرده تا دفاع هوایی اوکراین را دچار مشکل کند.
او اظهار داشت که این یکی از «بزرگترین حملات» به اودسا از زمان آغاز تهاجم روسیه در فوریه ۲۰۲۲ بوده و «این یک اقدام برای ارعاب و ایجاد وحشت در میان غیرنظامیان بود.»
اتهامزنی متقابل روسیه و اوکراین
در تحولی دیگر در روز جمعه، روسیه و اوکراین یکدیگر را به حمله به یک ایستگاه بزرگ پمپاژ و اندازهگیری گاز در منطقه کورسک روسیه متهم کردند. این منطقه اخیرا عمدتا توسط نیروهای روسیه از کنترل اوکراین بازپس گرفته شده است.
مسکو ادعا کرد که اوکراین این تاسیسات را منفجر کرده و این اقدام را «عملی تروریستی» خواند. اما کی‌یف اعلام کرد که نیروهای روسیه این منطقه را با توپخانه هدف قرار داده‌اند و این حمله را «یک اقدام تحریکآمیز» دانست و هرگونه نقش داشتن در آن را رد کرد.
گفتگوهای صلح و تلاش برای آتش‌بس
روسیه و اوکراین در مذاکرات جداگانه با مقامات آمریکایی توافق کرده‌اند که آماده اجرای تعلیق حملات به زیرساخت‌های انرژی هستند، اما مسکو یک آتش‌بس جامع ۳۰ روزه را رد کرده است.
قرار است که هیئتهای نمایندگی اوکراین، ایالات متحده و روسیه، دوشنبه در عربستان سعودی برای بررسی جزئیات این توافق دیدار کنند.