به گزارش روزنامه تایمز اسرائیل، وزیر استراتژیک این کشور، شنبه و همزمان با مذاکرات جمهوریاسلامی و آمریکا در هتل محل اقامت استیو ویتکاف دیده شد.
در این گزارش تاکید شده مشخص نیست حضور او در این مکان، تصادفی بود یا دلیل دیگری داشت.
گفتوگو با امیر سلطانزاده، عضو تحریریه ایراناینترنشنال
روزنامه شرق از تاثیر حداقلی خبرهای مرتبط با مذاکرات بر بازار خبر داد و نوشت فعالان بازار برخلاف دور اول مذاکرات محتاطتر بودند.
رضا غیبی، عضو تحریریه ایراناینترنشنال گفت: «مردم به فریبهای جمهوریاسلامی برای دستکاری بازار دلار آشنا شدهاند و تحت تاثیر اخبار قرار نمیگیرند.»
او درباره تاثیر مذاکرات جمهوریاسلامی و آمریکا بر قیمت دلار افزود: «مردم به سیگنالهای مثبتی که در دو دور گذشته مذاکرات منتشر شده، توجهی نشان ندادند و گزارشهای رسانهای نیز نتوانسته بر نظر مردم تاثیری بگذارد.»
این عضو تحریریه ایراناینترنشنال به دستورهای امنیتی حکومت برای توقف خرید و فروش ارز از سوی صرافیها اشاره کرد و گفت: «حکومت دستور بستن صرافیها را داده است، اما فروشندهای هم در بازار وجود ندارد.»
غیبی پیامد به نتیجه رسیدن مذاکرات را بر حوزه ارز «بیتاثیر» خواند و اضافه کرد: «اقتصاد ایران به دلار ۱۰۰ هزار تومانی رسیده و حتی در صورت رخ دادن اتفاقی مثبت در مذاکرات، دلار در همین محدوده خواهد ماند و یا افزایش خواهد یافت.»
جلیل روشندل، استاد روابط بینالملل در گفتوگو با ایراناینترنشنال درباره خواستههای جمهوریاسلامی و آمریکا در مذاکرات گفت: «جمهوریاسلامی میخواهد که مشکلات مالی و تحریمها علیه او متوقف شود و آمریکا خواهان گرفته شدن هر نوع توانایی نظامی جمهوریاسلامی است.»
او با اشاره به اینکه «انتخاب گزینه حمله نظامی» از سوی آمریکا همواره بالای سر جمهوریاسلامی وجود دارد و میتواند به آن ضمانت اجرایی بدهد، ادامه داد: «به همین دلیل است که جمهوریاسلامی مجبور است به خواستههای آمریکا تن در بدهد.»
روشندل پیشبینی نتیجه مذاکرات را تا دو هفته آینده غیرممکن دانست و گفت: «در شرایطی هستیم که همزمان با پیشرفت مذاکرات، ممکن است خبر به هم خوردن آن اعلام شود، به همین دلیل امکان پیشبینی دقیق برای نتیجه آن وجود ندارد.»
امید معماریان، تحلیلگر سیاسی، با اشاره به اینکه آمریکا با دقت و حساسیت بالا رفتار جمهوری اسلامی را زیر نظر دارد، گفت «در حال بررسی امکانپذیری حل مسئله هستهای از طریق دیپلماتیک است. جمعبندی دولت ترامپ تاکنون این نیست که جمهوری اسلامی میخواهد وقت تلف کند یا تمایلی به پیشرفت مذاکرات ندارد.»
به گفته این تحلیلگر سیاسی، در روزهای گذشته، «تلاشهای زیادی هم در واشینگتن و هم تهران صورت گرفته تا فضای خوشبینانه بیش از حدی درباره روند مذاکرات و احتمال موفقیت گفتوگوهای اخیر ایجاد شود.»
معماریان میگوید با این وجود در مجموع، «خوشبینی بیش از حد، مثلا صرف اینکه ابعاد فنی مذاکرات در جلسه بعدی در روز چهارشنبه برگزار میشود یا طرفین با یکدیگر گفتوگوی مستقیم خواهند کرد، نهتنها نابهجا بلکه غیرعقلانی است.»
به گفته معماریان، «این مذاکرات ذاتا بسیار پیچیده، فنی و چندبعدیاند و ابعاد سیاسی، اقتصادی، امنیتی و علمی متعددی دارند. بنابراین تصور اینکه صرفا با دو جلسه میان مقامات آمریکایی و ایرانی بتوان چارچوبی مشخص برای یک روند مذاکراتی طراحی کرد، بسیار دشوار و خوشبینانه است.»
شهرام خلدی، پژوهشگر تاریخ خاورمیانه و روابط بینالملل به ایران اینترنشنال گفت: «جمهوری اسلامی از بدو شکلگیری، با گروگانگیری دیپلماتهای آمریکایی، اقدامات مغایر با اصول بینالمللی در منطقه و حمایت از گروههای تروریستی، همواره و فارغ از اینکه چه دولتی در واشینگتن بر سر کار باشد، با چالش بیاعتمادی از سوی ایالات متحده مواجه بوده است.»
او افزود: «در حال حاضر، به نظر میرسد جمهوری اسلامی و دولت ترامپ در حال آزمون و سنجش متقابلاند. اگرچه ترامپ تاکید دارد که نباید اجازه داد ایران به سلاح هستهای دست یابد، موضع او با اسرائیل متفاوت است. ترامپ احتمالا فضای چانهزنی برای سطوحی از غنیسازی در چارچوب یک توافق را باز میگذارد. همانطور که منابعی مانند فاکسنیوز و مشاورانی چون ویتکاف به آن اشاره کردهاند.»
خلدی گفت: «با این حال، خطری که جمهوری اسلامی باید از آن پرهیز کند، این است که تصور کند آمریکا بهدلیل پرهیز از جنگ، از واکنش قاطع ناتوان است. اینگونه سوءبرداشتها در گذشته فجایعی برای مردم ایران بهبار آورده است. اکنون که برخی از تحریمهای شورای امنیت در آستانه انقضا هستند، پنجره توافق نیز بهسرعت در حال بستهشدن است؛ هشداری که هم از سوی اروپاییها و هم اسرائیلیها مطرح شده است.»
محسن سازگارا، تحلیلگر سیاسی و عضو شورای مدیریت گذار به ایران اینترنشنال گفت: «علی خامنهای، در حال حاضر تحت فشار همزمان از سه جناح اصلی قرار دارد و میان آنها در حال نوعی «بندبازی سیاسی» است.»
او افزود: «نخستین فشار از سوی نهادهای امنیتی و اطلاعاتی کشور است که نسبت به تشدید نارضایتیهای عمومی و احتمال گسترش اعتراضات سراسری هشدار میدهند. این فشار باعث شده برخی از تصمیمگیران درون حکومت، خواهان کاهش تنش و تسکین وضعیت اقتصادی باشند. موضعی که دولت پزشکیان نیز آن را پیگیری میکند.»
سازگارا گفت: «دومین گروه، نیروهای ذینفع از تحریمها هستند؛ شبکههایی که در دوران تحریم، از قاچاق نفت، فرآوردههای پتروشیمی و دیگر منابع کشور سودهای کلان بردهاند و همچنان از طریق جبهه پایداری و مساجد، مخالفت خود را با مذاکره آشکارا بیان میکنند. این نیروها نهتنها قدرت اقتصادی دارند، بلکه در ساختار امنیتی نیز نفوذ داشته و در سرکوب اعتراضات نقش ایفا کردهاند.»
این فعال سیاسی ادامه داد: «فشار سوم، از سوی روسیه و متحدانش وارد میشود. بر اساس برخی گزارشها، عراقچی پیامی از خامنهای را به پوتین منتقل کرده که در آن از روسیه خواسته شده با استفاده از ارتباطاتش با ترامپ، مانع از بروز جنگ شده و زمینهساز توافق شود. با این حال، رفتار روسیه در عمل چیزی جز ایجاد مانع و چوب لای چرخ مذاکرات نبوده، و بسیاری معتقدند کسانی چون حسین شریعتمداری در روزنامه کیهان در واقع نماینده پوتین است نه خامنهای.»
سازگارا گفت: «در این میان، خامنهای با نادیده گرفتن واقعیات، تلاش دارد فضای عمومی را مدیریت کرده و چنین وانمود کند که جمهوری اسلامی عقبنشینی نکرده است. اما حقیقت این است که او «جام زهر» را نوشیده و اکنون در حال ارزیابی شرایط است تا ببیند در میان این سه محور فشار، کدام مسیر را باید در پیش بگیرد و همزمان ببیند که روند مذاکرات با آمریکا چگونه پیش میرود.»