رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در گفت‌وگو با یک روزنامه لهستانی تاکید کرد هیچ نشانه‌ای از در اختیار داشتن سلاح هسته‌ای از سوی ایران وجود ندارد، اما کاهش سطح همکاری تهران با آژانس، تهدیدی فزاینده برای امنیت جهانی ایجاد کرده است.
نقابی چهارشنبه ۱۸ تیرماه در یادداشتی در اینستاگرام با اشاره به فرا رسیدن ۱۸ تیر و وقایع کوی دانشگاه، نوشت: «این نامه برای پسرم، سعید زینالی است که چون ۲۶ سال است از او نشانی ندارم، با شما به اشتراک می‌گذارم.»
این مادر دادخواه در بیست‌وششمین سال ناپدیدسازی پسرش با یادآوری روزهای پرالتهاب پس از حمله به کوی دانشگاه تهران، نوشت: «تقویم نشان می‌دهد چیزی به ۲۳ تیرماه، آن روز شوم که آخرین‌بار دیدمت و لباست را پشت در آویختی و گفتی به‌زودی میآیم و با مامورینی که گویا چندان هم معذور نبودند راهی شدی، نمانده است.»
او ادامه داد: «دلم همیشه تقویم خودش را دارد. نزدیک تولدت بی‌تاب می‌شوم و نزدیک ۱۸ تیر دل‌شوره می‌گیرم. نمی‌دانم کدام روز تقویم جان عزیزت را از تو گرفتند، اما گاهی شده در روزهای خاص دل‌شوره می‌گیرم و با خود می‌گویم، حتما امروز را یادداشت کنم، شاید امروز همان روزی است که باید برای تو یادبود بگیرم. بعد به خودم میآیم و می‌گویم حالا چه کسی گفته پسر تو مرده است که این‌جور داوطلبانه دنبال روز مرگش می‌گردی؟»
زینالی دانشجوی متولد سال ۱۳۵۵ بود و در زمان بازداشت در جریان وقایع کوی دانشگاه در سال ۱۳۷۸ و مفقود شدن ۲۳ سال سن داشت.
نقابی در بیش از دو دهه اخیر بارها روایت بازداشت پسرش در برابر چشمان خود را روایت کرده و گفته است ماموران مسلح پس از ورود به خانه گفتند برای ۱۰ دقیقه از سعید سوالاتی دارند و او را با خود بردند: «اما آن دقایق هنوز تمام نشده است.»
سعید من کجاست؟
طی این سال‌ها، جملاتی چون «سعید زینالی کجاست؟» و «سعید من کجاست؟» به نمادهایی ماندگار در حافظه تاریخی ایرانیان دادخواه تبدیل شده‌اند.
نقابی در یادداشت خود در بیست‌وششمین سالگرد ناپدید شدن فرزندش، نوشت هنوز با خود در کشاکش است که آیا ممکن است پس از این همه سال، فرزندش که از سوی نیروهای امنیتی ربوده شد، زنده باشد.
او از گفت‌وگوهای ذهنی ناشی از دلتنگی‌ها برای پسرش و ادامه بی‌خبری از او نوشته و گفته است: «به ساعت نگاه می‌کنم و می‌بینم زمان زیادی گذشته که با خودم حرف می‌زنم و حساب‌وکتاب زنده‌بودن یا مجنون‌شدن یا مرگت را می‌کنم.»
نقابی همچنین از همسرش هاشم زینالی یاد می‌کند که اکنون با بیماری آلزایمر روبه‌روست اما هنوز نام سعید، فرزند ناپدیدشده‌اش را از یاد نبرده است: «با خود می‌گویم، کاش این مرد، لااقل با آلزایمر و فراموش‌کردن آنچه بر ما گذشت، به آرامش برسد.»
این مادر دادخواه در پایان می‌نویسد به‌عنوان مادری که ۲۶ سال است چشم‌انتظار است، در دل تاریکی بی‌خبری، هنوز به روشنایی امید و به آمدن روز عدالت دل بسته و منتظر است.
فعالان مدنی و سیاسی و کاربران فضای مجازی، طی سال‌های گذشته بارها با استفاده از هشتگ «سعید زینالی کجاست؟» نهادها و مقام‌های امنیتی و سیاسی جمهوری را خطاب قرار داده‌اند.
شیرین عبادی: «سعید زینالی کجاست؟» را فریاد بزنیم
شیرین عبادی، برنده جایزه نوبل صلح، با انتشار پیامی در اینستاگرام خواستار زنده نگه داشتن یاد قربانیان اعتراضات دانشجویی سال ۱۳۷۸ شد و نوشت: «در این روز تاریخی، با صدای بلند فریاد بزنیم: سعید زینالی کجاست؟»
عبادی با گرامی‌داشت یاد قربانیان اعتراضات ۱۸ تیر به‌ویژه عزت ابراهیم‌نژاد و سعید زینالی که به گفته او نام‌شان در حافظه جمعی مردم جاودان شده است، افزود: «سعید زینالی، قربانی ناپدیدسازی قهری حکومت، تنها یکی از هزاران شهروندی است که خانواده‌هایشان سال‌هاست از آن‌ها بی‌خبرند. برقراری عدالت نزدیک است.»
او جمهوری اسلامی را به یک «هیولای تمام‌خواه» تشبیه کرد و نوشت از آن تنها یک «ماکت نظامی» یا «ببر کاغذی و پوشالی» باقی مانده است.
این فعال حقوق بشر تاکید کرد: «نقطه‌ای که اکنون در آن ایستاده‌ایم، نشانگر ارزشی است که راه طی‌شده دارد، راهی که شاید آغازش از جنبش کوی دانشگاه بود. ۲۶ سال پس از ۱۸ تیر ۷۸، با درس گرفتن از گذشته و نگاه به آینده قربانیان و بازماندگان را نباید فراموش کنیم.»
همزمان با فرا رسیدن ۱۸ تیرماه، رضا محمدی، فعال حقوق بشر و برادر اکبر محمدی از فعالان جنبش دانشجویی که در سال ۱۳۷۸ بازداشت و در زندان درگذشت، از رسانه‌ها خواست یاد جان‌باختگان این قیام دانشجویی زنده نگه داشته شود.
او در این خصوص نوشت یاد اکبر محمدی و دیگر پیشگامان مظلوم این جنبش، سرمایه‌ای است که نباید در هیاهوی سیاست به فراموشی سپرده شود.
به گزارش روزنامه تایمز اسرائیل، هگست چهارشنبه ۱۸ تیر در آستانه دیدار با نتانیاهو در پنتاگون، گفت: «متحدان زیادی وجود دارند، اما برخی متحدان واقعا عمل می‌کنند.»
او با اشاره به مهلت ۶۰ روزهای که دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، برای مذاکره به تهران داده بود، گفت: «پس از ۶۰ روز مذاکره، ترامپ بسیار روشن بود. او به ایران هر فرصتی را داد و بعد از آن عملیات انجام شد.»
بنیامین نتانیاهو در این دیدار گفت: «خلبانان اسرائیلی و خلبانان بمبافکنهای بی-۲ پیامی به جهان فرستادند. فکر می‌کنم ایران متوجه شد، فکر می‌کنم خاورمیانه متوجه شد.»
او از ایالات متحده بابت نقش آن در حمله به جمهوری اسلامی قدردانی کرد و گفت: «ما صمیمانهترین تشکر و قدردانی را از سنتکام، ارتش آمریکا، وزیر دفاع و رییسجمهور ایالات متحده داریم. فوقالعاده بود.»
نتانیاهو چهارشنبه در شبکه اجتماعی ایکس نوشت که او و ترامپ درباره «پیروزی بزرگی که علیه حکومت ایران به دست آوردهاند» گفت‌وگو کردند.
نتانیاهو: تمرکز همچنان بر غزه است
نخستوزیر اسرائیل تاکید کرد که در دیدار با ترامپ بر مسئله آزادی گروگانها در نوار غزه تمرکز داشته است.
نتانیاهو که برای سومین بار از زمان آغاز ریاستجمهوری ترامپ به آمریکا سفر کرده، پیشتر به خبرنگاران گفت که اگرچه کارزار نظامی اسرائیل در غزه هنوز تمام نشده، اما مذاکرات برای رسیدن به آتشبس در حال انجام است.
ترامپ سهشنبه برای دومین بار طی دو روز با نتانیاهو دیدار کرد.
استیو ویتکاف، فرستاده ویژه ترامپ در امور خاورمیانه، با اشاره به پیشرفت در مذاکرات گفت تعداد اختلافها میان اسرائیل و حماس از چهار به یک مورد کاهش یافته و ابراز امیدواری کرد که توافق آتشبس موقت تا پایان هفته نهایی شود.
او افزود که طرح پیشنهادی شامل آتشبس ۶۰ روزه و آزادی ۱۰ گروگان زنده و ۹ گروگان کشته‌شده خواهد بود.
طاهر النونو، از مقام‌های حماس، به رویترز گفت: «درگیر دوری دشوار از مذاکرات هستیم» و تاکید کرد که ورود بدون مانع کمکهای بشردوستانه به غزه، محل عقبنشینی نیروهای اسرائیلی و تضمینهایی برای رسیدن به آتشبس دائمی از محورهای اصلی مذاکره برای حماس است.
منابع آگاه به پایگاه خبری اکسیوس گفتهاند هیاتی از قطر، که میزبان مذاکرات غیرمستقیم میان اسرائیل و حماس است، پیش از ورود نتانیاهو به واشینگتن با مقام‌های کاخ سفید دیدار کرده است. کاخ سفید تاکنون درباره این گزارش اظهارنظری نکرده است.
نتانیاهو پیش از رفتن به کنگره آمریکا، با جِیدی ونس، معاون رییسجمهور، دیدار کرد و قرار است روز چهارشنبه با رهبران مجلس سنا نیز گفت‌وگو کند.
رافائل گروسی چهارشنبه ۱۸ تیر در مصاحبه با روزنامه لهستانی «ژچپوسپولیتا» گفت: «هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد ایران سلاح هسته‌ای در اختیار دارد، اما خطرها در حال افزایش است.»
نیکولا لِرنر، رییس اداره کل امنیت خارجی فرانسه ۱۷ تیر در گفت‌وگو با شبکه تلویزیونی ال‌سی‌آی گفته بود: «همه مراحل برنامه هسته‌ای ایران از جمله مواد، فرایند تبدیل، ساخت هسته، و سامانه‌های پرتاب، به‌شدت آسیب دیده و دچار تاخیر شده‌اند، اما هنوز هیچ قطعیتی درباره محل نگهداری اورانیوم غنی‌شده ایران وجود ندارد.»
گروسی با اشاره به کاهش دسترسی بازرسان آژانس به تاسیسات هسته‌ای ایران، این وضعیت را تهدیدی برای امنیت بین‌المللی توصیف کرد و هشدار داد: «هرچه دسترسی ما کمتر باشد، خطرها بیشتر می‌شود.»
روزنامه وال‌استریت ژورنال ۱۳ تیر به نقل از منابع آگاه گزارش داد شماری از بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که در جریان درگیری اخیر میان اسرائیل و جمهوری اسلامی در تهران حضور داشتند، به دلایل امنیتی ایران را ترک کردند.
در پی اقدام جمهوری اسلامی برای لغو الزام همکاری با آژانس بی‌المللی انرژی اتمی، آمریکا آن را غیر قابل قبول توصیف کرد. اسرائیل، از کشورهای امضاکننده برجام خواست تا مکانیسم ماشه برای بازگشت فوری تحریم‌ها را فعال کنند و سخنگوی آلمان گفت ایران در حال مخابره پیامی فاجعه‌بار است.
مسعود پزشکیان، رییس دولت چهاردهم، ۱۱ تیر قانون «الزام دولت به تعلیق همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی» را برای اجرا ابلاغ کرد؛ قانونی که یک روز پس از توقف جنگ ۱۲ روزه، با اکثریت آرا نمایندگان مجلس همکاری با این نهاد مستقر در وین را به حالت تعلیق در میآورد.
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ادامه این مصاحبه تاکید کرد راهحل مقابله با برنامه هسته‌ای ایران، «حمله نظامی» نیست، چرا که «چنین حملههایی نمیتوانند دانش یا زیرساخت صنعتی ایران را از بین ببرند».
به گفته گروسی، تنها گزینه موثر، رسیدن به «توافقی شفاف و بلندمدت» با «سختگیرانهترین سیستم بازرسی» است.
سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه دوشنبه ۱۶ تیر از آمادگی مسکو برای کمک به حل و فصل پرونده هسته‌ای جمهوری اسلامی خبر داد و گفت روسیه می‌تواند اورانیوم با غنای بالا را از ایران دریافت کند و پس از فرآوری، آن را به تهران بازگرداند.
