نتانیاهو با اشاره به توافقهای ابراهیم: اگر کسی شایسته نوبل صلح باشد، ترامپ است
شبکه فاکسنیوز مصاحبهای با بنیامین نتانیاهو را که در جریان سفر به آمریکا انجام داده منتشر کرد که نخستوزیر اسرائیل در آن با اشاره به توافقهای «ابراهیم» میگوید اگر کسی شایسته جایزه نوبل صلح باشد، ترامپ است.
نتانیاهو افزود: «اول از همه، او توافقهای ابراهیم را میانجیگری کرد که در آن اسرائیل با چهار کشور عربی صلح برقرار کرد. من فکر میکنم این کار شاید چهار جایزه نوبل برای او ارزش داشته باشد.»
او اضافه کرد: «دوم اینکه، او فعالانه در هر گوشهای از دنیا در حال تلاش است. او در آفریقا میان رواندا و کنگو صلح برقرار کرد، جنگی خونین که جانهای بیشماری را میگرفت. او به آن پایان داد. او میان هند و پاکستان که دو قدرت هستهای هستند، صلح برقرار کرد. به نظرم این موضوع مهمی است و شایسته جایزه نوبل است.»
نتانیاهو گفت من میدانم که «ترامپ دستکم در سه نقطه دیگر در حال تلاش است، از جمله همراه با من، برای گسترش پیمانهای ابراهیم. این هم شایسته یک جایزه نوبل است.»
او اشاره کرد: «بنابراین فکر میکنم همه باید در نامزدی رئیسجمهور دونالد جی. ترامپ برای دریافت جایزه نوبل همراه شوند. این یک جایزه واقعاً نجیبانه خواهد بود.»
با فروکشکردن آتش بمبارانها در ایران، توجه تحلیلگران و ناظران امنیتی بینالمللی به کره شمالی معطوف شده؛ کشوری که در دهههای گذشته نقش کلیدی در توسعه برنامه موشکی و هستهای ایران ایفا کرده است.
رسانه آمریکایی هیل در گزارشی تحلیلی با اشاره به ابهامها درباره میزان خسارت وارده به تاسیسات هستهای در ایران، از جمله مرکز غنیسازی فردو، مینویسد: «هیچ گزارش مستقلی از داخل ایران درباره شدت تخریب این سایتها منتشر نشده و واقعیت ماجرا ممکن است ماهها یا حتی سالها در هالهای از ابهام باقی بماند.»
در این گزارش آمده است: دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، در توصیف این حملات از واژه «نابودسازی کامل» استفاده کرده، در حالی که منتقدان او میگویند برنامه هستهای حکومت ایران تنها چند ماه عقب افتاده است، دو روایت کاملا متضاد که بیشتر ریشه در سیاست دارند تا دادههای فنی.
با اینحال، یک بازیگر مهم احتمالا بیش از همه به جزئیات حملات اخیر واقف است: کره شمالی. کشوری که از دهه ۱۹۸۰ بهطور مستمر با حکومت ایران در حوزههای نظامی، موشکی و هستهای همکاری داشته است؛ از ارسال گلولههای توپ در دوران جنگ ایران و عراق گرفته تا ارائه فناوری ساخت موشکهای میانبرد و آموزش متخصصان.
هیل مینویسد: هیچ اطلاعی از شمار مشاوران کرهای حاضر در ایران هنگام حملات موسوم به «جنگ ۱۲روزه» وجود ندارد، اما تقریبا قطعی است که کیم جونگاون، رهبر کره شمالی، تصویری واقعگرایانه از آنچه در تاسیسات هستهای ایران رخ داده دریافت کرده است، بهویژه که بسیاری از موشکهایی که جمهوری اسلامی به سوی اسرائیل شلیک کرد، بر پایه طراحی کره شمالی بودند.
به گفته بروس بکتول، نویسنده و پژوهشگر ارتش کره شمالی، «صدها نفر هنوز در سایتهای موشکی ایران مشغول به کارند» و کره شمالی در صورت وقوع جنگ، نیروهایش را خارج نمیکند. بنابراین اگر قرار باشد حکومت ایران بار دیگر برنامههای خود را بازیابی کند، این کار با راهنمایی پیونگیانگ انجام خواهد شد.
در ادامه گزارش، هیل به نقل از دیوید ماکسول، سرهنگ بازنشسته آمریکایی مینویسد: «پیونگیانگ قطعا در تلاش است ارزیابی دقیقی از میزان تخریب تاسیسات ایران بهدست آورد. آنها میخواهند بدانند آیا بمبهای سنگرشکن آمریکایی واقعا توان نفوذ به تونلهای مستحکمشان را دارند یا خیر.»
این ارزیابیها ممکن است کره شمالی را به مقاومسازی بیشتر تاسیسات هستهایاش سوق دهد، یا حتی باعث شود پیونگیانگ تهدیدهایش علیه کره جنوبی را تعدیل کند تا از خشم نظامی آمریکا مصون بماند.
هیل میافزاید: «اگرچه پاسخ نظامی آمریکا به [حکومت] ایران چشمگیر بهنظر میرسید، اما در مقایسه با سطح حملهای که برای نابودی کامل زرادخانه هستهای کره شمالی نیاز است، بسیار محدود بوده است. [جمهوری اسلامی] ایران شاید در آستانه ساخت اولین کلاهک هستهایاش بوده، اما کره شمالی پیشتر چند ده بمب تولید کرده است.»
باوجود این واقعیت، حمله آمریکا و اسرائیل به خاک ایران میتواند پیام روشنی برای رهبر کره شمالی باشد. پیامی که نشان میدهد ارتش آمریکا از نظر تئوریک قادر است حملاتی دقیق و فلجکننده علیه هر دشمنی در منطقه اجرا کند.
با اینحال، نشانهای از تمایل واشینگتن برای حمله مستقیم به کره شمالی دیده نمیشود. هم ترامپ و هم لی جه-میونگ، رییسجمهوری جدید کره جنوبی، خواهان ازسرگیری گفتوگو با پیونگیانگ هستند. با این وجود، نمایش قدرت نظامی آمریکا در ایران میتواند انگیزهای برای کره شمالی باشد تا حداقل برای مدتی از افزایش تنشها خودداری کرده و به میز مذاکره بازگردد.
از سوی دیگر، همانطور که در هیل آمده، احتمال دارد کیم جونگاون مسیر عکس را در پیش گیرد: یعنی با تحکیم روابط با روسیه و چین، تاسیسات نظامی خود را بیش از گذشته مقاوم و مخفی کند، تا از دسترس بمبافکنهای بی۲ و موشکهای تاماهاوک در امان بماند.
در حالی که واقعیت آنچه در فردو و دیگر سایتهای ایران رخ داده همچنان نامشخص است، یک چیز روشن است: پیونگیانگ بهدقت در حال یادگیری از تجربه تهران است.
ارتش اسرائیل اعلام کرد که در حمله هوایی روز جمعه این کشور به منطقه نبطیه در جنوب لبنان، محمد شعیب، یکی از چهرههای کلیدی در قاچاق تسلیحات از ایران و طراحی حملات علیه اسرائیل، کشته شده است.
به گفته ارتش، شعیب نقش محوری در انتقال سلاح از ایران به لبنان، سوریه و کرانه باختری داشته و تلاش میکرد با قاچاق سلاح به داخل اسرائیل، زمینه اجرای حملات و ایجاد زیرساختهای نظامی در لبنان را فراهم کند.
در بیانیه ارتش اسرائیل آمده است که حذف او، «توانمندیهای تسلیحاتی گروههای تروریستی فعال در لبنان، سوریه و کرانه باختری را بهشکل قابلتوجهی تضعیف میکند.»
روزنامه نیویورکتایمز گزارش داد که بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، چند هفته بعد از حملات هفت اکتبر حماس، به دلیل بیاعتمادی شدید به مقامهای امنیتی، از نگهبانانش خواسته بود هرتسی هالوی، رییس ستاد ارتش را پیش از ورود به جلسه برای یافتن میکروفن مخفی بازرسی کنند.
روزنامه نیویورکتایمز جمعه ۲۰ تیر نوشت چند هفته پس از حمله هفت اکتبر، جلسات نتانیاهو با فرماندهان ارتش به اتاق دیگری منتقل شد که در آن دستگاه ضبط دائمی وجود نداشت و تنها دستیاران نخستوزیر امکان ضبط جلسات را داشتند، نه افسران نظامی.
در یکی از موارد، هرتسی هالوی، رییس وقت ستاد کل ارتش اسرائیل، پیش از ورود به جلسه از سوی محافظان نتانیاهو برای یافتن میکروفن مخفی مورد بازرسی بدنی قرار گرفت.
این اقدامات ناشی از باور نتانیاهو بود که نهادهای امنیتی مسئول حمله هفت اکتبر هستند و نه مقامهای سیاسی.
یافتههای تحقیقات در سطوح بالای ارتش اسرائیل درباره حمله گروه مسلح حماس به اسرائیل در هفتم اکتبر، حاکی است که ارتش اسرائیل «برای چند ساعت در آن روز شکست خورده است.»
این حمله موجب آغاز جنگ گسترده غزه میان اسرائیل و گروه حماس تحت حمایت جمهوری اسلامی شد.
این تحقیقات نشان میدهد که در سه موج متوالی، حدود پنج هزار نیروی شبهنظامی تحت رهبری حماس در هفت اکتبر ۲۰۲۳ از نوار غزه به جنوب اسرائیل حمله کردند و جنایاتی مرگبار با شدت و وسعتی بیسابقه انجام دادند.
نیویورکتایمز در گزارش خود اعلام کرده که بزالل اسموتریچ، وزیر دارایی اسرائیل، در جلسه کابینه در ماه مارس برای اخراج رونن بار، رییس وقت شینبت (اداره امنیت داخلی)، خواستار حذف وظیفه قانونی این سازمان در حفاظت از نهادهای دموکراتیک شده بود.
به نوشته این روزنامه، اسموتریچ در آن جلسه گفته بود: «زمان آن رسیده که از قانون شینبت، حفاظت از دموکراسی را حذف کنیم. این مردم هستند که از دموکراسی محافظت میکنند.»
سخنگوی اسموتریچ اعلام کرده که گفتههای او نادرست نقل شده و منظور او این بود که شینبت نباید در پروندههای قضایی مداخله کند.
یائیر نتانیاهو، پسر بنیامین نتانیاهو ۲۱ آبان گذشته با اشاره به تحقیقات شینبت درباره درز اسناد محرمانه از دفتر نخستوزیری و همچنین پرونده فساد پدرش، شینبت را به تلاش برای سرنگونی دولت پدرش و شکنجه سربازان ارتش اسرائیل در جریان تحقیقات درز اسناد متهم کرد.
در جریان تحقیقات گسترده شامل بررسی دفتر نخستوزیری درباره افشای اسناد محرمانه اطلاعاتی و ادعای دستکاری در صورتجلسات آغاز جنگ، چندین افسر ارتش اسرائیل بازداشت شدهاند.
همچنین در این گزارش آمده که یاریو لوین، وزیر دادگستری و از معماران اصلی اصلاحات قضایی جنجالی دولت، در جریان حمله هفت اکتبر در راهپلهای پیدا شد که گریه میکرد.
سخنگوی لوین این ادعا را رد کرده، اما دو شاهد از جمله موتی بابچیک، یکی از مشاوران ارشد دولتی، گفتهاند که او را در حال گریه دیدهاند.
جوزف عون، رییسجمهوری لبنان، اعلام کرد که این کشور در حال حاضر هیچ برنامهای برای برقراری روابط عادی با اسرائیل ندارد و هدف اصلی بیروت رسیدن به «وضعیت عدم جنگ» با همسایه جنوبی خود است.
عون در بیانیهای که جمعه از سوی دفتر ریاستجمهوری لبنان منتشر شد، گفت: «صلح یعنی وضعیت بدون جنگ، و این همان چیزی است که در حال حاضر برای ما در لبنان اهمیت دارد.»
او افزود: «موضوع عادیسازی [روابط با اسرائیل] در سیاست خارجی کنونی لبنان جایی ندارد.»
این اظهارات رییسجمهوری لبنان در حالی مطرح میشود که دولت دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، در تلاش است تا توافقنامههای ابراهیم، که در سال ۲۰۲۰ امضا شدند و طی آن اسرائیل روابط خود با امارات متحده عربی و بحرین را عادیسازی کرد، گسترش دهد.
۱۳ تیر، دونالد ترامپ اعلام کرد با نابودی برنامه هستهای جمهوری اسلامی، زمینه برای پیوستن کشورهای بیشتری به «پیمان ابراهیم» فراهم شده است.
در آن زمان، گزارش شده بود سوریه و پس از آن لبنان از گزینههای اصلی برای پیوستن به این پیمان محسوب میشوند.
دو ماه پیش، احمد الشرع، رییسجمهوری سوریه، در جریان سفر به فرانسه اعلام کرد که کشورش در حال انجام مذاکرات غیرمستقیم با اسرائیل است تا فعالیتهای نظامی در امتداد مرزهای دو کشور کنترل شود.
پس از سرنگونی بشار اسد از قدرت در سال گذشته، گفتوگوها درباره صلح میان اسرائیل و سوریه افزایش یافته است.
اوایل اردیبهشت، اسعد حسن الشیبانی، وزیر امور خارجه دولت انتقالی سوریه، در اولین حضورش در نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد تاکید کرد اقدامات حکومت بشار اسد «منطقه را بیثبات کرد» و سوریه کنونی تهدیدی برای هیچ کشوری از جمله اسرائیل نیست.
اظهارات ضمنی رییسجمهور لبنان درباره سلاح حزبالله
عون افزود که در آینده تنها دولت لبنان سلاح خواهد داشت و تصمیمگیری درباره ورود لبنان به جنگ، صرفا در اختیار دولت این کشور خواهد بود.
این بخش از اظهارات عون بهطور ضمنی به گروه شبهنظامی حزبالله اشاره دارد که طی جنگی ۱۴ماهه با اسرائیل درگیر بود و در جریان آن ضربههای سنگینی خورد و شماری از فرماندهان بلندپایه سیاسی و نظامیاش از جمله حسن نصرالله رهبر این گروه کشته شدند.
حزبالله اعلام کرده که حضور نظامی خود را از نزدیکی مرز با اسرائیل پایان داده، اما پیش از آنکه اسرائیل از پنج نقطه مرزی عقبنشینی کند و حملات هوایی تقریبا روزانه خود به لبنان را متوقف سازد، حاضر به خلع سلاح در باقی نقاط کشور نیست.
دوشنبه گذشته، تام باراک، فرستاده ایالات متحده، با رهبران لبنانی در بیروت دیدار و اعلام کرد که از پاسخ دولت لبنان به پیشنهاد خلع سلاح حزبالله رضایت دارد.
سلاحهای حزبالله یکی از اصلیترین نقاط اختلاف از زمان خروج اسرائیل از جنوب لبنان در سال ۲۰۰۰ بودهاند. از آن زمان، حزبالله دو جنگ با اسرائیل داشته است؛ یکی در سال ۲۰۰۶، و دیگری که از یک روز پس از حمله حماس به جنوب اسرائیل در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شد و به جنگ غزه انجامید.
جنگ حزبالله و اسرائیل که با میانجیگری ایالات متحده در پاییز گذشته به آتشبس انجامید، بیش از ۴۰۰۰ کشته در لبنان بر جا گذاشت و خسارتی معادل ۱۱ میلیارد دلار به بار آورد. در اسرائیل، ۱۲۷ نفر از جمله ۸۰ سرباز، در جریان جنگ کشته شدند.
پایگاه خبری اکسیوس به نقل از سه منبع آگاه گزارش داد دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، قصد دارد به متحدان خود در سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) تسلیحات بفروشد تا بدین ترتیب، این کشورها بتوانند سلاحها را در اختیار اوکراین قرار دهند.
این اقدام تلاشی برای حمایت غیرمستقیم از کییف بدون دخالت مستقیم واشینگتن در ارسال سلاح ارزیابی شده است.
اکسیوس جمعه ۲۰ تیر نوشت این تصمیم «تغییری قابل توجه در مواضع ترامپ به شمار میرود، چرا که او بهطور فزایندهای از ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه، دلسرد شده است».
این رسانه افزود ترامپ پیشتر عمدتا بهدلیل پرهیز از ورود مستقیم به جنگ اوکراین، با ارسال محمولههای تسلیحاتی جدید به کییف مخالفت میکرد.
ترامپ در دوران کارزار انتخابات ریاستجمهوری ایالات متحده بارها وعده داده بود در صورت پیروزی و ورود مجدد به کاخ سفید، جنگ اوکراین را بهسرعت به پایان خواهد رساند.
با این حال، تلاشهای دیپلماتیک دولت او در ماههای اخیر برای خاتمه این مناقشه مرگبار تاکنون موفقیتآمیز نبوده است.
ترامپ ۱۲ تیر از رویکرد روسیه در قبال مناقشه اوکراین ابراز ناامیدی کرد و گفت پوتین قصد ندارد به این جنگ پایان دهد.
ویرانیها برجا مانده از حمله پهپادی روسیه به شهر خارکیف، ۲۰ تیر
تغییر سیاست ترامپ در قبال جنگ اوکراین؟
دو مقام دولت ترامپ در مصاحبه با اکسیوس تاکید کردند فروش سلاح به ناتو بهمعنای تغییر سیاست ایالات متحده نیست و واشینگتن همچنان قصدی برای مسلح کردن کییف ندارد.
یکی از این مقامها گفت: «رییسجمهور سلاحهای دفاعی را به ناتو میفرستد. این ناتو است که تصمیم میگیرد با آنها چه کند. ما سلاحی به اوکراین نمیفرستیم.»
با این حال، ترامپ ۱۹ تیر در مصاحبه با شبکه انبیسی تایید کرد این تسلیحات در نهایت به اوکراین منتقل خواهند شد.
او گفت: «کاری که ما میکنیم این است که سلاحها را برای ناتو میفرستیم، بعد ناتو آنها را [به اوکراین] میدهد و ناتو هم هزینه این تسلیحات را پرداخت میکند.»
مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، ۱۹ تیر در حاشیه اجلاس آسهآن در مالزی با سرگئی لاوروف، همتای روس خود، دیدار کرد.
روبیو در این دیدار گفت واشینگتن از انعطافناپذیری مسکو در قبال پایان دادن به جنگ اوکراین ناراضی است.
ابهام در جزییات و زمانبندی طرح
اکسیوس در ادامه گزارش خود به نقل از دو منبع آگاه نوشت پیشنهاد ارسال غیرمستقیم سلاح به اوکراین در اجلاس اخیر ناتو مطرح شد و در گفتوگوهایی با اوکراین و متحدان اروپایی آمریکا مورد بررسی قرار گرفت.
یکی از این منابع گفت این تسلیحات میتواند شامل تجهیزات تهاجمی نیز باشد؛ نه صرفا سامانههای پدافند هوایی.
منبعی دیگر هم که یک مقام بلندپایه اروپایی است، این طرح را تایید کرد اما گفت از نهایی شدن آن اطلاعی ندارد.
او افزود هنوز زمانبندی و جزییات طرح مشخص نشده است.
روسیه عملیات نظامی خود را علیه اوکراین اسفند ۱۴۰۰ کلید زد و از آن زمان تاکنون، درگیریهای مرگبار میان دو کشور ادامه داشته است.
از زمان آغاز این جنگ، روسیه حدود یکپنجم از خاک اوکراین را به تصرف خود درآورده است.