خبرگزاری قوه قضاییه: سامان محمدی خیاره، زندانی سیاسی کُرد، اعدام شد
خبرگزاری قوه قضاییه اعلام کرد سامان محمدی خیاره، زندانی سیاسی کُرد اهل سنندج، اعدام شد.
خبرگزاری قوه قضاییه اعلام کرد سامان محمدی خیاره، زندانی سیاسی کُرد اهل سنندج، اعدام شد.
ساعاتی پیش، هه‌نگاو از انتقال محمدی خیاره به سلول انفرادی زندان قزلحصار کرج جهت اجرای حکم اعدام خبر داده بود.
محمدی در بهمن ۱۳۸۸بازداشت شد و چند ماه پس از آن در شعبه ۱۵دادگاه انقلاب اسلامی تهران به ریاست «ابوالقاسم صلواتی»، به اتهام «محاربه» به اعدام محکوم شد.
این حکم در مرحله تجدیدنظر در شعبه ۴۱دیوان عالی جمهوری اسلامی نقض شد و با رسیدگی مجدد در شعبه هم‌عرض، محمدی این بار به اتهام عضویت در گروه‌های مخالف نظام به ۱۵سال حبس تعزیری محکوم شد.
با فشار نهادهای امنیتی به دستگاه قضائی، حکم ۱۵سال حبس محمدی دوباره نقض شد و پس از یک دادگاهی دیگر با همان اتهامات به اعدام محکوم شد.
این فعال سیاسی خودش هم در تماسی از بازداشت‌گاهش با ایران اینترنشنال گفت در صورت دیپورت به ایران «دادگاه انقلاب برای محاکمه من وقتی تلف نخواهد کرد. سرنوشتی جز مرگ در انتظارم نیست.»
به گفته پیما، وکیل قانعی‌فرد ۲۸ مارس (۸ فروردین) زمانی که طبق قرار قبلی برای انجام کارهای اداری و ثبت آدرس جدید به دفتر اداره مهاجرت و گمرک ایالات متحده (آیس) در دالاس رفته بود بازداشت و به یکی از بازداشتگاههای مهاجران غیرقانونی منتقل شد.
ظرفیت این بازداشتگاه در آلواردوی تگزاس، بالای ۷۰۰ نفر است، اما بر اساس گزارش واشینگتن‌پست در مقاطعی بیش از این ظرفیت، بازداشتی در آن‌جا نگهداری شده‌اند و بازداشت‌شدگان در این مرکز از شرایط سختی مانند نبود تخت کافی شکایت کرده‌اند.
پیما تاکید کرد موکل او پیش از این در کالیفرنیا زندگی می‌کرد و پس از دریافت پیشنهاد تدریس از یک کالج در دالاس، اواسط ماه مارس به این شهر رفت و قصد داشت همان‌جا ساکن شود و برای همین باید خود را به اداره مهاجرت معرفی می‌کرد.
او تاکید کرد که موکلش با اطلاع این اداره از کالیفرنیا به تگزاس رفته است.
سابقه بازداشت قانعی‌فرد در آمریکا و تلاش برای اخراج او در سال ۲۰۱۹
وکیل قانعی‌فرد که از اواسط سال ۲۰۱۷ وکالت او را بر عهده دارد، به ایران‌اینترنشنال گفت او پیشتر در فاصله سال‌های ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۲ مدت‌های طولانی با ویزای تحصیلی در آمریکا حضور داشته یا به این کشور رفت‌و‌آمد می‌کرده است.
وکیل عرفان قانعی‌فرد گفت که موکلش نخستین بار در سال ۲۰۱۳ از آمریکا درخواست پناهندگی داد اما به دلایلی پیش از به نتیجه رسیدن درخواستش از آمریکا خارج شد.
پیما افزود: «قانعی‌فرد یک بار دیگر در مارس ۲۰۱۷ از طریق مرز مکزیک وارد خاک امریکا شد، خود را به ماموران مهاجرت در تگزاس معرفی کرد و همان‌جا درخواست پناهندگی داد.»
او گفت: «قانعی‌فرد در پی این اقدام بازداشت و به یک مرکز بازداشت پناهجویان و مهاجران در ال‌پاسوی تگزاس منتقل شد و بازداشت او عملا تا ژوییه ۲۰۲۰ ادامه یافت.»
به‌گفته وکیل قانعی‌فرد، در همین مدت دولت آمریکا یک بار تلاش کرد موکل او را به ایران بازگرداند: «یک‌بار در سال ۲۰۱۹ دولت آمریکا تلاش کرد او را از طریق کشور آذربایجان به ایران بازگرداند. در آذربایجان اما عرفان از سوار شدن به هواپیمای عازم تهران سرباز زد و برنامه اخراجش را ناکام گذاشت و برای همین دوباره به آمریکا و همان بازداشتگاه مهاجرتی در ال‌پاسو برگردانده شد.»
وکیل قانعی‌فرد در پاسخ به پرسش از وضعیت کاری این فعال سیاسی در ۵ سال گذشته در آمریکا گفت او به خاطر نداشتن حق شهروندی آمریکا یا گرین کارت، «هیچ نوع سابقه همکاری و یا استخدامی با نهادهای دولتی آمریکا در سطح فدرال یا ایالتی نداشته و صرفا از طریق تدریس و نوشتن و مصاحبه زندگی‌اش را می‌گذارند.»
پیما همچنین با رد شنیده‌ها در مورد ازدواج قانعی‌فرد برای دریافت گرین کارت یا بازداشت او از سوی اف‌بی‌آی گفت: «عرفان هرگز ازدواج نکرده، هیچ پرونده امنیتی هم در اف‌بی‌آی ندارد و تنها دلیل بازداشت او، پرونده مهاجرتی اوست .»
مسعود پیما، وکیل عرفان قانعی‌فرد، به ایران‌اینترنشنال گفت: «باتوجه به این‌که عرفان گرین‌کارت نداشت و تحت یک شرایط خاص مهاجرتی مجاز به اقامت در آمریکا بود، باید طبق مقررات، تغییر محل اقامت خود را به اداره مهاجرت گزارش می‌کرد.»
پیما توضیح داد در عمل، وقتی کسی مدت طولانی در بازداشت مهاجرتی می‌ماند و امکان دیپورتش وجود ندارد، بیشتر اوقات تحت وضعیت «دستور نظارت» (Order of Supervision) قرار می‌گیرد.
او افزود: «عرفان هم تحت همین قانون پس از سه سال بازداشت در ژوییه سال ۲۰۲۰ از بازداشتگاه اداره مهاجرت در ال‌پاسوی تگزاس آزاد شد و تا زمان بازداشت اخیر، در واشینگتن و سپس در کالیفرنیا زندگی می‌کرد.»
وکیل قانعی‌فرد با اشاره به این‌که سخت‌ترشدن سیاست‌های مهاجرتی ایالات متحده در دولت فعلی این کشور شرایط موکل او را هم پیچیده کرده، گفت: «موکل من کار غیرقانونی انجام نداده و مسئولان مرکز بازداشت هم بارها به من گفته‌اند دلیل مشخصی برای بازداشت عرفان نمی‌بینند.»
نگرانی از بازگرداندن به ایران
وکیل قانعی‌فرد گفت در پرتو سیاست‌های تازه دولت آمریکا، خطر بازگرداندن موکلش به ایران واقعی است.
مسعود پیما به ایران‌اینترنشنال گفت: «اداره مهاجرت آمریکا بر اساس رویه، شش ماه پیش و پس از بازداشت عرفان با ارسال درخواست رسمی از دفتر حفاظت منافع ایران در واشینگتن درخواست کرد برای او پاسپورت یا جواز موقت سفر صادر شود تا با استفاده از آن به ایران دیپورت شود اما دفتر حفاظت منافع هنوز پاسخی یه این درخواست نداده است.»
هفتم مهر سه زن و ۱۱۷ مرد پناهجوی ایرانی با پرواز چارتر و تحت نظارت ماموران امنیتی ایالات‌متحده از طریق قطر به ایران بازگردانده شدند.
حسین نوش‌آبادی، مدیرکل پارلمانی و کنسولی وزارت خارجه جمهوری اسلامی، سه‌شنبه هشتم مهر در پاسخ به پرسشی درباره بازگرداندن این گروه از ایرانی‌ها از آمریکا گفته بود: «اداره مهاجرت آمریکا قصد دارد نزدیک به ۴۰۰ ایرانی را به ایران بازگرداند.»
یک شهروند ایرانی اخراج‌شده از آمریکا که با ایران‌اینترنشنال صحبت کرد با یادآوری صحنه‌هایی «تکان‌دهنده» از ساعتی پیش از پرواز گفت: «یکی از بازداشتی‌ها برای این‌که به ایران برنگردد، با تیغ رگ دستش را زد و ده‌ها قرص خورد. ماموران او را در حالی که تشنج داشت با برانکارد بردند. شخص دیگری هم دست‌هایش را برید، اما دست او را باندپیچی کردند و با همان وضعیت با همین پرواز به ایران بازگرداندند.»
به گفته مسعود پیما، پرونده قانعی‌فرد اکنون و به صورت همزمان از سوی او و یک وکیل دیگر پیگیری می‌شود.
او گفت: «من در دادگاه فدرال در تگزاس یک دادخواست داده‌ام تا با توجه به گذشت بیش از ۶ ماه از بازداشت موکلم، حکم آزادی او از بازدشت‌گاه اداره مهاجرت صادر شود. دلیلی ندارد او در بازداشت بماند.»
او ادامه داد وکیل دوم قانعی‌فرد در دادگاه تجدیدنظر مهاجرت در ایالات ویرجینا یک دادخواست ثبت کرده است تا با مدارک جدید این دادگاه را قانع کند که با درخواست پناهجویی موکلش موافق شود.
پیما می‌گوید درخواست پناهندگی قانعی‌فرد پیشتر در جریان رسیدگی به پرونده مهاجرتی او در سال ۲۰۱۸ به دلیل نبود مدارک کافی در دادگاه مهاجرتی رد شد و اکنون وکیل دوم او می‌کوشد با ارائه مدارک جدید به دادگاه تجدید نظر منتظر رای نهایی این دادگاه هستند.
او ادامه داد امیدوار است مدارک جدید درباره فعالیت‌های سیاسی اخیر قانعی‌فرد به قاضی دادگاه تجدید نظر نشان دهد در صورت دیپورت و بازگرداندن اجباری او به ایران، جان قانعی‌فرد به صورت جدی به خطر می‌افتد.
موسسه علوم و امنیت بین‌الملل در گزارشی که جمعه ۱۱ مهرماه منتشر کرد افزود که این فعالیت‌ها که از سپتامبر ۲۰۲۵ مشاهده شده، بیشتر در مراحل پایانی ساخت‌وساز و تقویت امنیتی قرار دارد و به معنای گسترش یا شتاب‌گیری فعالیت‌های هسته‌ای نیست.
در این گزارش تاکید شده است که تحلیل‌ها حاکی است این اقدامات توانایی بازسازی سریع بخش‌های تخریب‌شده برنامه هسته‌ای را نشان نمی‌دهد.
واشینگتن‌پست نیز جمعه گذشته ۴ مهر با استناد به تصاویر ماهواره‌ای و نظرات تحلیل‌گران گزارش داد جمهوری اسلامی همچنان به ساخت یک تاسیسات نظامی عمیق زیرزمینی در منطقه کوه کلنگ یا کلنگ گزلا در جنوب سایت هسته‌ای نطنز ادامه می‌دهد.
این منطقه پس از حملات آمریکا و اسرائیل توجه ناظران را بیش از پیش به خود جلب کرده است.
در گزارش واشینگتن پست نیز تاکید شده بود که بررسی تصاویر ماهواره‌ای نشان می‌دهد حکومت ایران در ماه‌های اخیر فعالیت‌های عمرانی در این سایت زیرزمینی را افزایش داده است.
این روند حاکی از آن است که جمهوری اسلامی کار بر روی برنامه هسته‌ای تسلیحاتی خود را به‌طور کامل متوقف نکرده و احتمالا با احتیاط در حال بازسازی ظرفیت‌های از دست‌رفته است.
این پروژه در مکانی موسوم به «کوه کلنگ‌گزلا» یا همان «کوه کلنگ» اجرا می‌شود؛ جایی که مهندسان ایرانی از سال ۲۰۲۰ در دل رشته‌کوه زاگرس، در فاصله حدود ۱.۵ کیلومتری نطنز، مشغول حفر تونل بوده‌اند.
پیشتر در اردیبهشت‌ماه، موسسه علوم و امنیت بین‌الملل گزارش داده بود حکومت ایران در حال احداث یک محوطه امنیتی با حصارهای جدید در اطراف کوه کلنگ گزلا است.
دو گزینه پیش‌روی ایران
به‌نوشته دیوید آلبرایت، رییس موسسه علوم و امنیت بین‌الملل و از نویسندگان گزارش جدید این موسسه، به‌نظر می‌رسد جمهوری اسلامی دو مسیر اصلی برای این سایت در پیش دارد: یا تجهیزات باقی‌مانده در این تاسیسات را که به‌شدت زیر نظر است جمع‌آوری کند و در نتیجه در معرض حملات مجدد قرار گیرد، یا ساخت تدریجی ظرفیت‌های جدید را پیش گیرد که در این صورت باید هرگونه واردات یا تولید داخلی خارج از صنایع نظامی به‌شدت از نظر کیفیت و احتمال خرابکاری مورد بررسی قرار گیرد.
پیشینه و وضعیت کنونی
موسسه علوم و امنیت بین‌الملل که این سایت را از زمان آغاز ساخت در اواخر ۲۰۲۰ رصد می‌کند، پیشتر به عمق و ابعاد بالقوه تونل‌ها، ورودی‌های تقویت‌شده و اقدامات امنیتی همچون احداث دیوار و حصار پیرامون کوه اشاره کرده بود.
در گزارش این موسسه تاکید شده که تا خرداد ماه امسال این ارزیابی وجود نداشت که این تاسیسات عملیاتی شده‌اند و فعالیت‌های اخیر نیز همین برداشت را تایید می‌کند.
به‌نوشته موسسه علوم و امنیت بین‌الملل یکی از دلایل عدم حمله هوایی مستقیم به این محل در جنگ ۱۲ روزه می‌تواند همین موضوع باشد، اگرچه احتمال حملات غیرمتعارف همچنان منتفی نیست.
تکمیل دیوار و حصار امنیتی
در گزارش جدید منتشر شده در ۱۱ مهر آمده است که تصاویر ۲۲ سپتامبر ۲۰۲۵ نشان می‌دهد محیط امنیتی اطراف کوه کامل شده و در حال تبدیل به یک «حصار دو لایه» است؛ بدین معنا که پشت دیوار، حصاری در حال احداث است و فضای میان دیوار و حصار می‌تواند به منطقه نظارت الکترونیکی بدل شود.
به‌نوشته موسسه علوم و امنیت بین‌الملل انتظار می‌رود در آینده برج‌های نگهبانی و جاده‌های گشتی به این مجموعه افزوده شود. با این حال در غیاب دوربین، حسگر، نورافکن و سیستم‌های هشدار، این موانع بیشتر فیزیکی‌اند و علیه نفوذگران حرفه‌ای کارایی محدودی دارند.
ورودی شرقی و نشانه‌های پایان حفاری
در این گزارش همچنین گفته شده است که تصاویر ماه‌های خرداد تا مرداد نشان‌دهنده فعالیت در ورودی شرقی اصلی تونل است؛ ورودی‌ای که تاکنون کمترین کار پایدارسازی بر آن انجام شده و جریان آب مداوم نشانه‌ای از مشکلات زمین‌شناسی احتمالی در این منطقه است.
به‌نوشته موسسه علوم و امنیت بین‌الملل جمهوری اسلامی اکنون تمرکز خود را بر تکمیل این ورودی گذاشته است. تغییر شکل توده خاک‌های حاصل از حفاری نیز نشان می‌دهد کارها بیشتر در جهت تکمیل سازه‌هاست تا گسترش تونل.
تقویت تاسیسات تونلی ۲۰۰۷
براساس این گزارش، تصاویر ماهواره‌ای ۱۰ اوت ۲۰۲۵ از شرکت مکسار نشان می‌دهد ورودی‌های تاسیسات تونلی قدیمی‌تر که از سال ۲۰۰۷ ساخته شده بودند، با پوشش ضخیم بتنی تقویت و سپس با خاک پوشانده می‌شوند. این اقدام آشکارا با هدف مقاوم‌سازی در برابر حملات هوایی یا خرابکاری انجام می‌شود.
این مجموعه سال‌ها غیرفعال بود اما طی پنج سال اخیر به تدریج بازفعال شده و در دو سال اخیر تغییرات قابل‌توجهی در حصارهای امنیتی و ساخت الحاقات ورودی‌ها پیدا کرده است. برخی الحاقات می‌توانند برای نگهداری تجهیزات و تاسیسات پشتیبانی تونل به کار روند.
پرسش‌های کلیدی درباره انتقال مواد هسته‌ای
در ادامه این گزارش آمده است که روش مشابه تقویت ورودی‌ها پیشتر در تاسیسات فردو نیز مشاهده شده بود، جایی که پیش از حمله آمریکا در عملیات «چکش نیمه‌شب»، دریچه‌های تهویه هوا با دیواره‌های بتنی محافظت شده بودند.
اقدام حکومت ایران پس از آن حمله برای افزودن چنین لایه‌هایی در نطنز این پرسش را مطرح می‌کند که آیا جمهوری اسلامی توانسته پیش از ضربات آمریکا مواد ارزشمند از جمله ذخایر اورانیوم غنی‌شده یا تجهیزات هسته‌ای را به این تاسیسات منتقل کند یا خیر.
این نگرانی با تصاویر ماهواره‌ای ۱۸ ژوئن ۲۰۲۵ شدت گرفته که خروج یک کامیون حدود ساعت ۹ صبح از محوطه تونل را نشان می‌دهد.
