قضات لیبرال دیوان عالی ایالات متحده همراه با تعدادی از همتایان محافظه‌کار خود در نخستین جلسه بررسی پرونده تعرفه‌های جهانی دونالد ترامپ، قانونی بودن تعرفه‌ها را به چالش کشیدند و نسبت به اختیارات دولت برای اعمال یک‌جانبه تعرفه‌های گسترده ابراز تردید کردند.
۱۴ آبان، برابر پنجم ماه میلادی نوامبر، سالروز پیروزی ترامپ در انتخابات سال ۲۰۲۴ ایالات متحده است. وقتی او سال ۱۴۰۳ به کاخ سفید بازگشت، مقام‌های رسمی در جمهوری اسلامی واکنش‌های محتاطانه‌ای نشان دادند. خامنه‌ای که در دور پیشین ریاست جمهوری ترامپ، به فاصله‌ای کوتاه به پیروزی او واکنش نشان داد، این بار سکوت کرد.
مسعود پزشکیان، رییس تازه دولت در جمهوری اسلامی، ۱۷ آبان ۱۴۰۳، در گردهمایی مسئولان «ستاد امید» گفت: «برای ما هرگز تفاوتی ندارد که چه کسی در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا پیروز شده است.»
با این‌حال او با احتیاط افزود: «ما در توسعه روابط خود با دیگر کشورها به هیچ عنوان نگاه بسته و محدودی نخواهیم داشت.»
اسماعیل بقایی سخنگوی وزارت امور خارجه و فاطمه مهاجرانی سخنگوی دولت جمهوری اسلامی، نیز مواضع مشابهی اتخاذ کردند.
حسین سلامی، فرمانده کل کشته شده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، عدم موفقیت دموکرات‌ها در انتخابات ۲۰۲۴ آمریکا را نتیجه حمایت آنها از اسرائیل دانست و گفت: «دموکرات‌ها همان کسانی بودند که جنگ فلسطین را با همه توان مورد حمایت قرار دادند و مردم آمریکا به آنها رای ندادند.»
او گفت: «مقاومت غزه حتی می‌تواند دولت جنگ‌افروز آمریکا را تغییر دهد.»
نمایندگان مجلس شورای اسلامی و امامان جمعه نیز در مصاحبه‌ها و خطبه‌های خود تاکید داشتند پیروزی ترامپ تغییر چندانی در روابط خارجی ایجاد نخواهد کرد و بازگشت او به کاخ سفید، در ایران تاثیر خاصی نخواهد گذاشت.
اولین ضربه: فرمان بازگشت فشار حداکثری
۱۶ بهمن ۱۴۰۳، در حالی که جمهوری اسلامی خود را برای جشن حکومتی ۲۲ بهمن آماده می‌کرد، دونالد ترامپ در یکی از اولین فرمان‌های اجرایی خود، دستور داد کارزار فشار حداکثری علیه جمهوری اسلامی دوباره فعال شود.
قیمت دلار بلافاصله پس از صدور فرمان اجرایی ترامپ کمی در بازار ایران افزایش یافت، این افزایش ادامه داشت تا آنکه، ۱۶ اسفند ۱۴۰۳، کمی پیش از اعلام خبر ارسال نامه او به رهبر جمهوری اسلامی، قیمت دلار تا ۸۸ هزار تومان افزایش یافت. اکنون یک سال پس از پیروزی او، قیمت دلار در بازار آزاد ایران حدود ۴۰ هزار تومان افزایش داشته است.
پس از فرمان اجرایی ترامپ، خامنه‌ای ۱۹ بهمن ۱۴۰۳ با اشاره به تجربه برجام، گفت: «همین شخصی که الان سر کار است [ترامپ] معاهده را پاره کرد.»
خامنه‌ای در همین سخنرانی گفت: «با یک چنین دولتی مذاکره نباید کرد، مذاکره کردن عاقلانه نیست، هوشمندانه نیست، شرافتمندانه نیست.»
دومین ضربه: ارسال نامه
حدود یک ماه پس از سخنرانی خامنه‌ای، در حالی که دو جناح اصلاح‌طلب و اصولگرا در ایران بر سر مواجهه با رییس‌جمهوری جدید ایالات متحده بحث می‌کردند، ترامپ در یک گفت‌وگوی تلویزیونی که جمعه ۱۷ اسفند ۱۴۰۳ بخش‌هایی از آن منتشر شد، اعلام کرد نامه‌ای به خامنه‌ای ارسال کرده و در آن پیشنهاد مذاکره داده است.
ترامپ همان زمان تاکید کرد می‌توان توافقی انجام داد که «به همان اندازه خوب باشد که گویی شما از نظر نظامی پیروز شده‌اید.»
در آن زمان مقامات جمهوری اسلامی دریافت نامه را تکذیب کردند و خبرگزاری‌های رسمی اعلام خبر ارسال نامه و احتمال جنگ را «جنگ روانی» ترامپ توصیف کردند.
سومین ضربه: پذیرش مذاکره «غیر هوشمندانه و غیر شرافتمندانه»
در حالی که خامنه‌ای صراحتا گفته بود مذاکره با دولتی که ترامپ در راس آن است، «هوشمندانه و شرافتمندانه» نیست، پس از اعلام خبر ارسال نامه و تهدید او به وقوع جنگ، جمهوری اسلامی خبر داد با آمریکا مذاکره خواهد کرد، هرچند مقامات جمهوری اسلامی تاکید داشتند مذاکره مستقیم انجام نمی‌دهند.
شهریور ۱۴۰۴ روشن شد که طرح حمله آمریکا به تاسیسات اتمی جمهوری اسلامی، از همان زمان ارسال نامه ترامپ ریخته شده بود. ۲۶ شهریور، فرمانده عملیات نظامی آمریکا در حمله به تاسیسات هسته‌ای جمهوری اسلامی در جنگ ۱۲ روزه، در گفت‌وگو با فاکس‌نیوز تاکید کرد زمانی که دونالد ترامپ خط قرمزی با مهلت ۶۰ روزه برای روشن شدن وضعیت برنامه هسته‌ای تهران ترسیم کرد، بمب‌افکن‌های آمریکایی بلافاصله آماده اجرای نقشه شدند.
پذیرش مذاکره با آمریکا تصویر «انقلابی» رهبر جمهوری اسلامی را تحت تاثیر قرار داد، مذاکراتی که در نهایت نیز به نتیجه نرسید.
چهارمین ضربه: شبیخون جمعه شب
در حالی که مقامات جمهوری اسلامی آماده دور جدیدی از مذاکرات غیر مستقیم با آمریکا بودند، بامداد جمعه ۲۳ خرداد، تهران آماج حملات هوایی شد. حملاتی که آخرین بار در جریان جنگ ۸ ساله ایران و عراق مشابه آن دیده شده بود.
این‌بار سایت های نظامی دور افتاده هدف قرار نگرفتند، حملات چیزی شبیه خرابکاری در سایت‌های نظامی نبود. به طور علنی جنگنده‌های اسرائیلی وارد آسمان ایران شدند و با موشک، خانه فرماندهان بلندپایه نظامی جمهوری اسلامی را هدف قرار دادند.
جنگی که ۱۲ روز به طول انجامید و طی آن، تمامی زنجیره فرماندهی نظامی جمهوری اسلامی از هم پاشید. تقریبا تمامی پایگاه‌های موشکی اصلی جمهوری اسلامی در حملات هدف قرار گرفت و علاوه بر آن، اسرائیل با هدف قرار دادن سایت‌های حیاتی نظیر سایت شاهرود و گرمسار، زنجیره تولید موشک‌های سپاه پاسداران را فلج کرد.
ترامپ قاطعانه از حمله اسرائیل به جمهوری اسلامی حمایت کرد. نه تنها از اسرائیل حمایت کرد، بلکه با صدور فرمان حمله به سایت‌های اتمی به خصوص فردو که اسرائیل تجهیزات مورد نیاز آن را نداشت، عملا وارد عملیات نظامی نیز شد. عملیاتی که اکنون می‌دانیم برنامه آن از زمان ارسال نامه به رهبر جمهوری اسلامی چیده شده بود. بعدها ترامپ درباره آن حمله گفت با نابودی برنامه هسته‌ای، «گردن‌کلفتی» جمهوری اسلامی در خاورمیانه به پایان رسید.
پنجمین ضربه: تمسخر خامنه‌ای
ششم تیر، زمانی که خامنه‌ای مدتی پس از آتش‌بس از مکانی نامعلوم در پیامی ویدئویی، خود را پیروز جنگ ۱۲ روزه خواند، ترامپ در اقدامی بی‌سابقه، در یک رویداد رسمی، با تقلید حالت چهره خامنه‌ای که نسبت به قبل از جنگ دچار تغییر شده، گفت: «باید حقیقت را بگویی. به‌شدت شکست خوردی.» او اضافه کرد: «من دقیقا می‌دانستم که او کجا پناه گرفته است و نگذاشتم اسرائیل یا نیروهای مسلح ایالات متحده به زندگی او پایان دهند. من او را از یک مرگ بسیار زشت و ننگین نجات دادم و او مجبور نیست بگوید: متشکرم، رییس‌جمهوری ترامپ!»
روسای جمهوری نظیر باراک اوباما در آمریکا، اگرچه در جریان مذاکرات، علیه جمهوری اسلامی و رهبر آن سخن گفته بودند، اما همواره نسبت به جایگاه «مذهبی» او با نوعی احترام برخورد می‌کردند. صدور «فتوای» منع تولید سلاح هسته‌ای در مصاحبه‌های مقامات دولتی اوباما، به عنوان یکی از دلایل توجیه توافق با جمهوری اسلامی مطرح می‌شد.
ششمین ضربه: مکانیسم ماشه
با حمایت ایالات متحده، ششم شهریور، تنها کمی پیش از اتمام مهلت فعال کردن مکانیسم ماشه، فرانسه، آلمان و بریتانیا، سه کشور اروپایی در نامه‌ای به شورای امنیت روند ۳۰ روزه سازوکار مکانیسم ماشه برای بازگشت تحریم‌های سازمان ملل را فعال کردند.
جمهوری اسلامی ۱۰ سال قبل، با پذیرش برجام و از بین بردن بخش بزرگی از برنامه هسته‌ای خود، امیدوار بود پس از ۱۰ سال که موعد آن در مهر ماه ۱۴۰۴ فرا میرسید، برای همیشه از تحریم‌های بین‌المللی رها شود. اما دقیقا یک ماه پیش از آن، تمام آن ۱۰ سال بدون هیچ دستاوردی از بین رفت و تمام تحریم‌ها بازگشتند.
هفتمین ضربه: تحقیر در نیویورک
از ابتدای شهریور، موضوع سفر هیات سیاسی جمهوری اسلامی به نیویورک برای شرکت در مجمع سالانه سازمان ملل متحد مطرح شد. در سال‌های قبل، حضور هیات پرشمار جمهوری اسلامی در نیویورک همواره مورد توجه منتقدان قرار می‌گرفت. گردش همراهان مقامات سیاسی در نیویورک و خرید آنها در دوره ریاست جمهوری ابراهیم رئیسی در شبکه‌های اجتماعی مورد توجه بود. کار به‌جایی کشید که اعضای این هیات در نیویورک به خبرنگاران به صورت فیزیکی حمله کردند.
اما سفر سال ۱۴۰۴ متفاوت بود. ۱۳ شهریور، آسوشیتدپرس گزارش داد وزارت امور خارجه ایالات متحده در حال بررسی محدودیت‌های ویژه‌‌ای برای سفر هیات جمهوری اسلامی به سازمان ملل است. این محدودیت‌ها امکان تردد مقام‌های جمهوری اسلامی به خارج از نیویورک و خرید از فروشگاه‌های عمده‌فروشی را شامل می‌شد.
در حالی که اخباری منتشر شد که نشان می‌داد آمریکا تعداد زیادی از درخواست‌های ویزای هیات همراه رئیس جمهور ایران را رد کرده است، ۳۱ شهریور وزارت امور خارجه آمریکا با انتشار یک بیانیه مطبوعاتی با تاییداعمال محدودیت هیات اعزامی جمهوری اسلامی، نوشت: «در حالی که مردم ایران در فقر به سر می‌برند و با کمبود شدید آب و برق و زیرساخت‌های در حال فروپاشی مواجهند، ما اجازه نخواهیم داد که حکومت ایران به کارگزاران خود امکان دهد در نیویورک خرید و ولخرجی کنند.»
انتشار چنین بیانیه‌ای از سوی وزارت امورخارجه آمریکا بی‌سابقه بود.
هنوز ۳ سال باقی مانده است
اگرچه هنوز یک‌سال نشده که ترامپ رسما ریاست جمهوری آمریکا را به عهده گرفته است، اما دیگر برنامه اتمی جمهوری اسلامی به شکلی که تا پیش از ۲۳ خرداد وجود داشت، وجود ندارد. جایگاه خامنه‌ای با تن دادن به مذاکره با دولتی که ریاست آن را ترامپ به عهده دارد، شخصی که رسانه‌های حامی خامنه‌ای او را «قاتل قاسم سلیمانی» می‌نامیدند، تا حدی بین هواداران او تضعیف شده است. خامنه‌ای، شخصی که روزگاری «فتوای» ممنوعیت ساخت سلاح هسته‌ای او، به عنوان «مرجع دینی» در گفت‌وگوهای دولتمردان آمریکایی مورد استناد قرار می‌گرفت، از سوی رییس‌جمهوری ایالات متحده به تمسخر گرفته شد. آمریکا به طور رسمی، نه نیابتی، یا خرابکارانه، به تاسیسات هسته‌ای جمهوری اسلامی حمله کرد و فرماندهان و مقامات عالیرتبه جمهوری اسلامی، هنوز سایه سنگین جنگ را بر سر خود احساس می‌کنند.
و این‌همه در حالی است که هنوز ۳ سال دیگر از ریاست جمهوری ترامپ باقی مانده است.
حکیم جفریز، رهبر دموکرات‌ها در مجلس نمایندگان ایالات متحده، چهارشنبه ۱۴ آبان در پستی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «دموکرات‌ها در حال شکست دادن دونالد ترامپ و افراطی‌های جمهوری‌خواه در سراسر کشور هستند .... حزب دموکرات بازگشته است.»
چاک شومر، رهبر دموکرات‌ها در سنا، پیروزی ممدانی را تبریک گفت و به همکاری‌های پیشین خود با او در مسائل مربوط به کمک به رانندگان تاکسی برای کاهش بدهی‌ها اشاره کرد.
شومر افزود که به همکاری با ممدانی برای «تقویت نیویورک و حفظ عدالت و شکوفایی این شهر» امیدوار است.
برنی سندرز، سناتور سوسیالیست دموکرات که مدت‌ها از ممدانی حمایت کرده، بار دیگر در حساب ایکس خود پیروزی او را ستود و آن را یکی از بزرگ‌ترین دگرگونی‌های سیاسی تاریخ آمریکا دانست.
سندرز افزود: «ما می‌توانیم دولتی بسازیم که نماینده مردم کارگر باشد نه یک درصد از ثروتمندان.»
الکساندرا اوکاسیو-کورتز، نماینده برجسته دموکرات از نیویورک که در جشن پیروزی ممدانی حضور داشت، گفت: «او روشنایی است که مسیر آینده را برای حمایت از خانواده‌های کارگر در نیویورک نشان می‌دهد.»
بیل کلینتون، رییس‌جمهوری سابق ایالات متحده نیز در پستی در شبکه اجتماعی ایکس، پیروزی ممدانی را تبریک گفت و برای او در تبدیل نیویورک به شهری عادلانه‌تر و مقرون‌به‌صرفه‌تر آرزوی موفقیت کرد.
اندرو کومو، فرماندار سابق نیویورک و عضو حزب دموکرات که در این انتخابات به عنوان نامزد مستقل شرکت کرده بود و در نهایت نتیجه را به ممدانی واگذار کرد، در پیامی آشتی‌جویانه تبریک گفت و از انتقال قدرت حمایت کرد: «ما به عملکرد دولت‌شهر نیویورک نیاز داریم و باید در هر زمینه‌ای که بتوانیم کمک کنیم.»
شورای روابط اسلامی-آمریکایی نیز این پیروزی را یک نقطه عطف تاریخی برای مشارکت مسلمانان در سیاست آمریکا دانست و گفت: «انتخاب اولین شهردار مسلمان نیویورک یک گام مهم برای جامعه مسلمانان است. همه آمریکایی‌ها باید جشن بگیرند که کشور ما همچنان پذیرای تنوع است.»
بیل آکمن، میلیاردر وال‌استریت که در گذشته از دموکرات‌ها حمایت می‌کرد، با وجود آنکه ممدانی به سیاست‌های ضد میلیاردرها معروف است، پیروزی او را تبریک گفت و در پستی در ایکس نوشت: «حالا مسئولیت بزرگی بر دوش شماست. اگر می‌توانم به نیویورک کمک کنم، فقط بگویید چطور؟»
واکنش ترامپ و جمهوری‌خواهان
در مقابل، دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری ایالات متحده، در شبکه اجتماعی تروث‌سوشال نوشت: «... و این‌طور شروع می‌شود!»
او در ادامه به ممدانی حمله کرد و گفت جمهوری‌خواهان به‌دلیل تعطیلی دولت و جای خالی نام ترامپ در برگه رای، شکست خوردند.
دیگر اعضای حزب جمهوری‌خواه آمریکا نیز این پیروزی را نشانه‌ای از «تحول رادیکال حزب دموکرات به سمت سوسیالیسم» توصیف کردند.
مایک جانسون، رییس مجلس نمایندگان، ممدانی را «یک افراطی و مارکسیست واقعی» توصیف کرد و هشدار داد که انتخاب او «تحول حزب دموکرات به یک حزب سوسیالیستی دولت‌گرا را تحکیم می‌کند».
مایک مارینلا، سخنگوی کمیته ملی جمهوری‌خواهان مجلس نمایندگان، گفت: «حزب دموکرات تسلیم سوسیالیست رادیکال، زهران ممدانی، و اوباش چپ افراطی شده است. هر دموکراتی در مجلس نمایندگان به طرز احمقانه‌ای در فروپاشی حزب خود همدست است و رای‌دهندگان در سال ۲۰۲۶ هزینه این اقدام را پرداخت خواهند کرد.»
واکنش‌ها در اسرائیل
سیاستمداران در اسرائیل، در واکنش به پیروزی ممدانی، به انتقاد از او به‌دلیل «مواضع ضداسرائیلی» پرداختند.
ایتامار بن‌گویر، وزیر امنیت داخلی، پیروزی ممدانیِ «حامی حماس و دشمن اسرائیل» را لحظه «غلبه یهودستیزی بر عقل سلیم» دانست.
آویگدور لیبرمن، رییس حزب اپوزیسیون «اسرائیل بیتنو» نیز گفت: «کسی که از حماس حمایت کرد، به اسرائیل حمله کرد و غرب را مقصر تمام مشکلات جهان دانست، اکنون شهردار نیویورک شده است.»
آمیخای چیکلی، وزیر امور یهودیان خارج از کشور اسرائیل، در واکنش به این انتخاب نوشت: «شهری که زمانی نماد آزادی جهانی بود، حالا کلیدهای خود را به حامی حماس داده است.»
او از یهودیان نیویورک خواست تا به اسرائیل مهاجرت کنند.
دنی دانون، سفیر اسرائیل در سازمان ملل نیز ضمن تاکید بر این‌که اظهارات ممدانی «باعث توقف نخواهد شد»، افزود که اسرائیل به تقویت روابط خود با جامعه یهودیان نیویورک ادامه خواهد داد تا امنیت و رفاه آنان تضمین شود.
شارن هسکل، معاون وزیر خارجه اسرائیل نیز انتخاب ممدانی را بسیار نگران‌کننده توصیف کرد.
ممدانی ۲۳ شهریور در جریان رقابت‌های انتخاباتی گفته بود در صورت پیروزی در انتخابات به پلیس نیویورک دستور خواهد داد بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل را در صورت ورود به این شهر، بازداشت کند.
واکنش‌ها در ایران
در ایران، ابوالقاسم جراره، نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی، پیروزی ممدانی را نمادی از قدرت شعار «مرگ بر اسرائیل» دانست و آن را نشان‌دهنده «تاثیرات جنبش‌های اسلامی در سطح جهانی» خواند.
احمد زیدآبادی، روزنامه‌نگار، نیز در تحلیلی نوشت که پیروزی ممدانی نوعی «تناقض در میان طیف‌های افراطی چپ‌گرا و مذهبی به وجود آورده» است.
او معتقد است این پیروزی برخی از نیروهای افراطی را در موقعیتی دشوار قرار داده که نمی‌دانند باید از آن خوشحال باشند یا ناراحت.
نخستین جلسه استماع این پرونده مناقشه‌برانگیز که بزرگ‌ترین آزمون حقوقی پیش روی دولت دونالد ترامپ و آزمونی بزرگ برای حدود اختیارات او به شمار می‌آید، چهارشنبه ۱۴ آبان، در دیوان عالی ایالات متحده در واشینگتن دی‌سی برگزار شد.
به گزارش رویترز، قضات محافظه‌کار و لیبرال دیوان عالی در حرکتی هماهنگ وکیل دولت فدرال را در خصوص قانونی بودن وضع و اجرای تعرفه‌ها به چالش کشیدند.
پرسش‌های اصلی پیرامون این موضوع شکل گرفته بود که آیا رییس‌جمهوری در وضع این تعرفه‌ها بر اساس قانون مصوب سال ۱۹۷۷ که برای شرایط اضطراری ملی در نظر گرفته شده بود، به حوزه اختیارات کنگره تجاوز کرده است یا خیر.
اعضای دیوان عالی در جلسه‌ای دو ساعت و نیمه، با طرح پرسش‌های صریح از نماینده دولت ترامپ خواستند توضیح دهد که چگونه دولت، وضع تعرفه‌هایی با دامنه و مدت‌زمان نامحدود را مجاز می‌داند؛ در حالی‌که قانون اساسی به‌صراحت اختیار وضع مالیات و تعرفه را در صلاحیت کنگره قرار داده است.
دونالد ترامپ پس از بازگشت به کاخ سفید، با استناد به «قانون اختیارات اقتصادی در وضعیت اضطراری بین‌المللی» (آی‌ای‌ای‌پی‌اِی) تعرفه‌هایی گسترده بر کالاهای وارداتی اعمال کرد.
وضع و اعمال تعرفه‌ها با انتقادهای گسترده داخلی و بین‌المللی همراه شد. رویترز نیمه تابستان اعلام کرد که دست‌کم هشت پرونده حقوقی در سیستم قضایی آمریکا علیه تعرفه‌ها در جریان است.
پرونده‌ای که اکنون به دیوان عالی رسیده، بهار امسال در پی طرح دادخواستی از سوی پنج کسب‌وکاری گشوده شد که مالکان آنها از اعمال سیاست‌های تعرفه‌ای دولت آسیب دیده بودند.
این دادخواست در دادگاه تجارت بین‌الملل ایالات متحده ثبت شد و با برجسته کردن ماهیت بی‌سابقه تعرفه‌ها، توجیه دولت برای استفاده از «اختیارات اقتصادی اضطراری» حین وضعیت اضطراری ملی را به چالش کشید.
دادگاه بدوی هفتم خرداد به غیرقانونی بودن تعرفه‌ها حکم داد و اجرای آنها را ممنوع کرد.
پس از آن دولت از دادگاه تجدید نظر حوزه فدرال ایالات متحده خواست تا حکم اولیه را متوقف کند و در این دادگاه موفق شد. به این معنی که تعرفه‌ها تا زمان رسیدگی به درخواست تجدیدنظر، همچنان پابرجا باقی ماندند.
سپس پرونده به دیوان عالی ایالات متحده فرستاده شد و قضات دیوان عالی از چهارشنبه بررسی رسمی دعاوی طرفین پرونده را آغاز کردهاند.
نزدیکی لیبرالها و محافظهکاران بر سر جنگ تعرفه‌ای
رویترز درباره نخستین جلسه بررسی این پرونده در دیوان عالی نوشت که برخی از قضات محافظه‌کار نیز در این جلسه نشان دادند که میان پذیرش اختیارات ذاتی رییس‌جمهوری در روابط با کشورهای خارجی و محدودیت‌های قانونی آن درگیر هستند.
این موضوع نشان می‌دهد دیوان عالی ممکن است در صدور رای نهایی در این پرونده به‌شدت دچار اختلاف نظر شود.
ترکیب فعلی دیوان عالی شامل شش قاضی محافظه‌کار در برابر سه قاضی لیبرال است.
جان رابرتس، قاضی ارشد دیوان عالی که از سوی جورج دابلیو بوش، رییس‌جمهوری جمهوری‌خواه ایالات متحده منصوب شده است، به وکیل دولت فدرال گفت که اِعمال مالیات بر شهروندان آمریکایی همواره از اختیارات بنیادین کنگره بوده است.
او افزود: «بهنظر میرسد این تعرفه‌ها درعمل در حال ایجاد درآمد هستند، در حالی که طبق قانون اساسی، این وظیفه به‌صراحت به کنگره محول شده است.»
قضات همچنین به «دکترین پرسش‌های اساسی» اشاره کردند؛ اصلی که بر اساس آن، اقدامات اجرایی با تاثیرات بزرگ اقتصادی یا سیاسی باید از سوی کنگره تصویب شوند.
دادگاه بدوی پیشتر با استناد به همین اصل، تعرفه‌های ترامپ را غیرقانونی اعلام کرده بود.
استدلال دولت ترامپ چیست؟
در مقابل، دولت ترامپ استدلال می‌کند که «آی‌ای‌ای‌پی‌اِی» در موارد اضطراری اختیارات گستردهای به رییس‌جمهوری می‌دهد، و این تعرفه‌ها نهتنها قانونی است بلکه ابزاری موثر در مذاکرات تجاری با کشورهایی چون چین، کانادا و مکزیک محسوب می‌شوند.
قاضی اِمی کانی بَرِت، که از سوی دونالد ترامپ در دوران اول ریاست‌جمهوری‌اش به دیوان عالی راه یافت، از نماینده دولت پرسید که هیچگاه در تاریخ قانونگذاری آمریکا، عبارت «تنظیم واردات» به معنای مجوز برای وضع تعرفه تفسیر شده است یا نه؟
قاضی کِتانجی براون جکسون که از سوی جو بایدن، رییس‌جمهوری دموکرات منصوب شد، در همراهی با دو قاضی دیگر یادآور شد که هدف «آی‌ای‌ای‌پی‌اِی» از اساس محدود کردن قدرت رییس‌جمهوری بوده است، نه گسترش آن.
در مقابل، برخی قضات محافظه‌کار مانند برت کاوانا، با اشاره به سوابق تاریخی مشابه از جمله استفاده ریچارد نیکسون، سیوهفتمین رییس‌جمهوری آمریکا، از قانون مشابه، نشانههایی از همدلی با استدلال دولت نشان دادند.
رابرتس نیز با اشاره به این‌که تعرفه‌ها ابزاری در حوزه سیاست خارجی هستند، امکان دفاع از آنها را از منظر اختیارات ریاست‌جمهوری مطرح کرد.
طبق دادههای گمرک آمریکا، تعرفه‌های ترامپ تا پایان سپتامبر حدود ۸۹ میلیارد دلار درآمد ایجاد کردهاند. اما اگر دیوان عالی حکم به غیرقانونی بودن آنها دهد، دولت باید علاوه بر بازپرداخت گسترده به واردکنندگان، بهدنبال مبانی قانونی جایگزین باشد.
انتظار می‌رود رای نهایی دیوان طی هفته تا چند ماه آینده صادر شود. این رای می‌تواند نهفقط نظام تعرفه‌ای آمریکا، بلکه مرزهای عملی اختیارات رییس‌جمهوری در حوزه تجارت و سیاست خارجی را بازتعریف کند.