ولادیمیر پوتین: اگر به روسیه حمله شود، هیچ فردی شانس زنده ماندن ندارد



جایزه نوبل ادبیات سال ۲۰۲۳ به یون فوسه، نویسنده نروژی به خاطر «نمایشنامهها و نثر بدیع او که صدای ناگفتنیها را ارائه میدهد» اعطا شد. کتابهای او تاکنون به زبانهای مختلف جهان از جمله فارسی ترجمه شدهاند.
فوسه که پیشتر برای نمایشنامه «کسی میآید» برنده جایزه مهم «ایبسن» نیز شده بود، از مهمترین و بزرگترین نمایشنامهنویسان معاصر جهان به شمار میرود.
آثار فوسه شامل بیش از ۴۰ نمایشنامه، رمان، مقاله، کتاب کودکان و همچنین ترجمههای فراوان است که بر اساس گزارش آکادمی سوئد، به زبان نروژی نو نوشته شدهاند و ژانرهای مختلف را در بر میگیرند.
به گفته این آکادمی، او ماهیت و پیشینه نروژی خود را با تکنیک هنری در هم میآمیزد و به دلیل «افشای اضطراب و تعارض بنیادین انسان» در آثارش مورد ستایش قرار گرفته است.
آندرس اولسون، رییس کمیته نوبل درباره فوسه و آثارش گفت که او حتی در نخستین نمایشنامهاش به نام «کسی میآید»، ویژگیهای خاص خود را با مضامینی چون «انتظار ترسناک و حسادت فلجکننده» نشان داده بود.
رمانهای فوسه اما اغلب در سبکی هستند که به «مینیمالیسم فوسه» معروف شده است.
او در رمانها و نمایشنامههایش موقعیتهای روزمره و جهشهای احساسی ناگهانی را در سادهترین شکل ممکن ارائه میکند.
این نویسنده ۶۴ ساله در نخستین واکنش پس از انتشار خبر دریافت جایزه نوبل گفت از دریافت این جایزه معتبر «متاثر شده و تا حدودی ترسیده است».
فوسه همچنین به تلویزیون دولتی نروژ گفت که از یک دهه گذشته خود را از نظر ذهنی برای دریافت جایزه نوبل آماده کرده بوده اما با اینحال از این اتفاق بسیار شگفتزده و خوشحال شده است.
یوناس گار، نخستوزیر نروژ نیز به سرعت به این جایزه واکنش نشان داد و در شبکه اجتماعی ایکس فوسه را «نویسندهای منحصر به فرد» خطاب کرد که کل کشور به او افتخار میکنند.
پیش از این اما آکادمی نوبل جایزه فیزیک ۲۰۲۳ خود را به سه دانشمند به نامهای پیر آگوستینی، فرنس کراوس و آن لوییلیه برای روشهای تجربی که پالسهای اتوثانیهای نور را برای مطالعه دینامیک الکترون در ماده تولید میکنند اهدا کرد.
در پزشکی هم این جایزه به کاتالین کاریکو و درو وایسمن به دلیل تحقیقات موثر در زمینه توسعه واکسنهای امارانای اهدا شد.
نوبل شیمی ۲۰۲۳ نیز به دو دانشمند آمریکایی و یک دانشمند روس به دلیل تحقیقات پیشگامانه در حوزه «نقطههای کوانتومی» رسید.
برنده جایزه نوبل صلح نیز قرار است روز جمعه ۱۳ مهر معرفی شود.
روز هشتم مهر ماه، موسسه تحقیقات صلح اسلو فهرست خود را از افرادی که برای دریافت جایزه صلح نوبل سال ۲۰۲۳ میلادی نامزد شدهاند اعلام کرد. در این فهرست نام نرگس محمدی، زندانی سیاسی و فعال حقوق بشر از ایران و محبوبه سراج، کنشگر افغانستانی به چشم میخورد.
بنیاد نوبل پیش از این اعلام کرده بود بر خلاف سال گذشته قصد دارد از ایران، روسیه و بلاروس برای شرکت در مراسم سالانه اهدای جوایز نوبل دعوت به عمل آورد اما روز ۱۱ شهریور و در پی اعتراض چهرههای سیاسی و فعالان مدنی، این تصمیم را لغو کرد.

با تشدید بحران در روابط هند و کانادا، دهلینو از اوتاوا خواست تا ۴۱ دیپلمات خود را از خاک این کشور خارج کند. روزنامه فایننشال تایمز در گزارشی نوشت که هند هشدار داده این افراد از روز ۱۰ اکتبر (۱۸ مهر) دیگر مصونیت دیپلماتیک نخواهند داشت.
تنش بین دهلینو و اوتاوا از اواسط شهریور ماه آغاز شد؛ هنگامی که کانادا ترور یک رهبر جداییطلب سیک به نام هاردیپ سینگ نجار در خاک خود را به دولت هند نسبت داد.
هند اما همان زمان ادعاهای مرتبط با دخالت این کشور را در «هر گونه اقدام خشونتآمیز» در کانادا رد کرد و از اوتاوا خواست علیه عناصر ضدهندی در خاک کاناد اقدام قانونی فوری و موثر کند.
بر اساس گزارش فایننشال تایمز، شمار دیپلماتهای کانادایی مستقر در دهلینو ۶۲ نفر و «دهها نفر» بیشتر از تعداد دیپلماتهای هندی در اوتاوا است.
دلیل این وضعیت هم رسیدگی به امور کنسولی حدود ۱/۳ میلیون کانادایی هندیتبار است.
پیشتر هند خواهان برقراری تعادل در تعداد و رتبه دیپلماتهای هندی و کانادایی مستقر در کشورهای یکدیگر شده بود.
خبر فایننشال تایمز هنوز از سمت هند تایید یا تکذیب نشده است.
ملانی جولی، وزیر امور خارجه کانادا هم از تایید مستقیم این گزارش خودداری کرد اما با اشاره به تنشهایی که بین دو دولت وجود دارد، خبر داد که کشورش در حال گفتوگو با هند است و بنابراین «حفاظت از دیپلماتهای خود» را ادامه خواهند داد.
روز ۱۱ مهر نیز جاستین ترودو، نخستوزیر کانادا در گفتوگو با خبرنگاران، وضعیت کنونی بین دو کشور را دشوار توصیف و در عین حال تاکید کرد به دنبال افزایش اختلاف با هند نیست.
او یادآور شد که کانادا تلاشی برای «تحریک» نخواهد کرد و در مقابل، به «تعامل مسوولانه و سازنده» با دولت هند ادامه میدهد.
با این حال اواخر شهریور، وزارت امور خارجه کانادا از اخراج رییس سازمان اطلاعات هند در کانادا خبر داد و در اقدامی متقابل، دهلینو نیز اعلام کرد به یک دیپلمات عالیرتبه کانادایی دستور داده خاک هند را ترک کند.
هاردیپ سینگ نجار، مدافع استقلال و جدایی سیکها از هند و دارای تابعیت کانادایی بود که روز ۱۸ ژوئن (۲۸ خرداد) در نزدیکی ونکوور در استان بریتیش کلمبیای کانادا به قتل رسید.
پیشتر مقامهای هندی او را به «اقدامات تروریستی و توطئه برای ارتکاب قتل» متهم و تحت تعقیب قرار داده بودند. اتهامی که به گفته سازمان جهانی سیکهای کانادا از سوی هاردیپ سینگ نجار رد شده بود.
جنبش جداییطلب سیکها به منظور استقلال ایالت پنجاب هند در دهه ۱۹۸۰ شکل گرفت و اوایل دهه ۱۹۹۰ به مبارزههایی خشونتبار روی آورد.
طی سالهای گذشته اما فعالیت سیکهای جداییطلب در خارج از هند متمرکز شده، به طوری که کانادا میزبان بیش از ۷۷۰ هزار نفر سیک است.
دهلینو پیش از این اوتاوا را به پناه دادن به «تروریستها و افراطگرایانی» متهم کرد که «حاکمیت و تمامیت ارضی هند» را تهدید میکنند.

گزارش سالانه تازهای که از سوی خانه آزادی (Freedom House) منتشر شده نشان میدهد ایران در میان ۷۰ کشور مورد بررسی، شاهد بیشترین کاهش در شاخص آزادیهای اینترنت بوده است.
در این مطالعه که کشورهای مختلف را در بازه ژوئن ۲۰۲۲ تا می ۲۰۲۳ در زمینههایی مانند موانع دسترسی به اینترنت، محدودیت محتوا و نقض حقوق کاربران بررسی کرده، ایران با پنج پله سقوط نسبت به سال گذشته در جایگاه سومین کشور محدود از نظر دسترسی آزاد به اینترنت قرار دارد.
فیلیپین، بلاروس، کاستاریکا و نیکاراگوئه پس از ایران شاهد بیشترین سقوط در این شاخص بودهاند.
در این رتبهبندی، چین در جایگاه اول کشورهای دارای اینترنت محدود قرار دارد و میانمار و روسیه در رده دوم و چهارم قرار گرفتهاند.
چین نهمین سال است که در قعر فهرست آزادیهای اینترنت قرار میگیرد.
خانه آزادی تاکید کرده است حکومتهای خودکامه ایران و میانمار از جمله معدود کشورهایی هستند که شهروندان خود را به دلیل فعالیتهای آنها در فضای اینترنت به اعدام محکوم میکنند.
وضعیت خاورمیانه در قیاس با دیگر مناطق جهان در این رابطه بحرانیتر است.
بررسی رفتار حکومتهای مستبد نشان میدهد سرکوب آزادی بیان در فضای آنلاین به یک روال عادی در مرزهای جغرافیایی و دیجیتال آنها بدل شده است.
تمام کشورهای حاضر در قعر این فهرست، سابقهای تیره و طولانی در زمینه بازداشت و حبس شهروندان به دلایلی مانند اظهارنظر عادی در محیط آنلاین دارند.
در مقابل اما دو کشور ایسلند و استونی بهعنوان بهترین کشورها در زمینه آزادیهای اینترنت در صدر فهرست خانه آزادی قرار گرفتهاند.
این پنجمین سالی است که ایسلند بیشترین امتیاز را در این زمینه به خود اختصاص میدهد.
نویسندگان گزارش خانه آزادی همچنین نسبت به سوءاستفاده از ابزارهای هوش مصنوعی از سوی حکومتهایی با فضای سیاسی بسته ابزار نگرانی کردند.
به گفته آنها، مقرون به صرفه بودن و دسترسی ساده به این ابزارها باعث میشود گروههای طرفدار حکومت بتوانند با آسودگی بیشتری به تولید محتوای دروغ در شبکههای اجتماعی بپردازند.
رییس این سازمان مردمنهاد از دولتهای دموکراتیک درخواست کرده تا با بهبود مقررات فعلی در زمینه هوش مصنوعی، مکانیسمهای بهتری را برای نظارت بر این حوزه ایجاد کنند.

گروهی از کشورها در نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل در بیانیهای مشترک به ابتکار کانادا، از تصویب قانون «حجاب و عفاف» در مجلس ایران به شدت ابراز نگرانی کردند و هشدار دادند این اقدامهای جمهوری اسلامی شرایط سخت زنان ایران و تبعیض سیستماتیک علیه آنها را تشدید میکند.

کشورهای عضو اتحادیه اروپا به توافقی اولیه برای اصلاح سیاستهای این اتحادیه درباره مهاجران و پناهجویان دست یافتهاند.
اسپانیا، رییس دورهای شورای اتحادیه اروپا، روز چهارشنبه ۱۲ مهر ماه اعلام کرد سفیران کشورهای عضو اتحادیه اروپا در بروکسل به توافقی رسیدهاند که بر مبنای آن، قوانین مشترکی برای «مدیریت مواقع بحرانی» وضع خواهد شد.
منظور از «مواقع بحرانی»، حضور ناگهانی تعداد زیادی از مهاجران غیرقانونی و پناهجویان در یکی از کشورهای اتحادیه اروپا است.
تلاش وزیران کشور اعضای اتحادیه اروپا در هفته گذشته به دلیل مخالفت ایتالیا با پیشنویس این توافقنامه به جایی نرسیده بود.
دولت ایتالیا معتقد است فعالیت انجمنهایی که در دریای مدیترانه به عملیات جستوجو و نجات میپردازند، میتواند باعث ترغیب مهاجران غیرقانونی شود.
سواحل جنوبی ایتالیا با نزدیکترین فاصله از سواحل شرقی دریای مدیترانه، مقصد شمار زیادی از مهاجران غیرقانونی در سالهای گذشته بوده است.
آلمان اما با دفاع از فعالیت این انجمنها میگوید نجات جان افراد در دریا یک وظیفه قانونی، اخلاقی و بشردوستانه است.
این کشور به تعدادی از این انجمنها کمک مالی ارائه میکند.
ایلوا یوهانسون، کمیسر امور داخلی اتحادیه اروپا گفت که این توافقنامه با «عملگرایی، تعهد و اتحاد» به دست آمده است.
اورزولا فن در لاین، رییس کمیسیون اتحادیه اروپا نیز این توافقنامه را سرآغاز یک تغییر بزرگ در سیاستهای مهاجرتی این اتحادیه دانست.
به گزارش یورونیوز، مجارستان و لهستان به این توافقنامه رای منفی و اتریش، جمهوری چک و اسلواکی به آن رای ممتنع دادند.
این در حالی است که صندوق کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف) روز هفتم مهرماه با انتقاد از سیاستهای مهاجرتی جامعه بینالمللی در مدیترانه اعلام کرد این منطقه به گورستانی برای کودکان و آرزوهایشان تبدیل شده است.
رجینا دی دومینیسیس، مدیر منطقهای یونیسف برای اروپا و آسیای مرکزی گفت تعداد پناهجویان کودک و بزرگسال کشته شده در دریای مدیترانه در تابستان امسال در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، سه برابر شده است.
آژانس پناهندگان سازمان ملل متحد هم اعلام کرد حدود ۱۸۶ هزار مهاجر و پناهنده در سال جاری میلادی وارد جنوب اروپا شدهاند که اکثریت قریب به اتفاق آنان در ایتالیا هستند. در همین مدت دو هزار و ۷۷۸ مورد مرگ نیز ثبت شده است.
این آمار در مقایسه با آمار کشته و مفقودشدگان دریای مدیترانه در مدت مشابه سال ۲۰۲۲ که هزار و ۶۸۰ نفر بود، افزایش قابل توجهی یافته است.
طبق گزارش سازمان بینالمللی مهاجرت، تاخیر در امدادرسانی به پناهجویان از سوی دولتهای اروپایی باعث بروز حوادثی مرگبار در مسیر مدیترانه مرکزی است.