تصور کنید در یک روز خسته‌کننده، به جای پیام دادن به یک دوست واقعی، با هوش مصنوعی‌ای صحبت می‌کنید که نه تنها حرف‌هایتان را می‌فهمد، بلکه احساساتتان را نیز درک می‌کند. این دیگر یک سناریوی علمی-تخیلی نیست بلکه واقعیتی است که امروزه میلیون‌ها نفر در سراسر جهان تجربه می‌کنند.
به دنیای شگفت‌انگیز و گاه نگران‌کننده همراهان مجازی هوش مصنوعی خوش آمدید!
بر اساس گزارش وب‌سایت ویرد، در عصر ارتباطات دیجیتال، جایی که تنهایی به یک اپیدمی جهانی تبدیل شده‌است، استارتاپ‌هایی مانند دیپی (Dippy) با ارائه «دوست‌دختران» و «دوست‌پسران» مجازی، قول می‌دهند خلاء عاطفی زندگی مدرن را پر کنند.
این روند در حالی شکل می‌گیرد که اوپن ای‌آی به تازگی از یک مدل زبان جدید رونمایی کرده که قادر به حل مشکلات چالش‌برانگیز با نوعی شبیه‌سازی از استدلال گام به گام است. این پیشرفت می‌تواند در آینده برای ساخت سیستم‌های هوش مصنوعی توانمندتر بسیار مهم باشد.
دیپی، این استارتاپ نوپا در حوزه هوش مصنوعی که با ارائه همراهان مجازی «بدون سانسور» توجه کاربران را به خود جلب کرده است به تازگی قابلیتی را معرفی کرده که به کاربران اجازه می‌دهد به درون «ذهن» همراهان مجازی خود سرک بکشند.
این قابلیت که «خواندن فرآیند فکر» نام دارد، پرده از رازهای الگوریتم‌های پیچیده‌ای برمی‌دارد که پشت هر پاسخ این موجودات دیجیتالی جای دارند.
اکشات جاگا، مدیرعامل دیپی، درباره این قابلیت جدید گفت: «وقتی می‌توانید افکار یک شخصیت را بخوانید، همه چیز جالب‌تر می‌شود. ما شخصیتی داریم که در ظاهر مهربان و شیرین است اما در باطن، ذهنی محاسبه‌گر و دستکاری‌کننده دارد. این تضاد، عمق جدیدی به تجربه کاربران می‌بخشد.»
دیپی با استفاده از یک مدل زبانی بزرگ (LLM) که با داده‌های نقش‌آفرینی، بهینه‌سازی شده، توانسته است شخصیت‌هایی خلق کند که در بداهه‌پردازی و پاسخگویی به مسیرهای غیرمنتظره گفت‌وگو، عملکردی شگفت‌انگیز دارند.
این شرکت با بهره‌گیری از تکنیک «زنجیره فکری»، به کاراکترهای خود عمق می‌بخشد.
با وجود تبلیغات محدود، دیپی توانسته است به سرعت محبوبیت کسب کند.
به گفته جاگا، این برنامه ماهانه ۵۰۰ هزار کاربر فعال و روزانه ۵۰ هزار کاربر فعال دارد. کاربران به طور متوسط یک ساعت در هر نشست از برنامه استفاده می‌کنند که نشان‌دهنده میزان بالای درگیری کاربران است.
نگرانی‌ها درباره پارتنرهای مجازی
علی‌رغم محبوبیت فزاینده این برنامه‌ها، نگرانی‌هایی در مورد تاثیرات اجتماعی و روانی آن‌ها وجود دارد.
به گفته ایلیانا دپونتی، پژوهشگر دانشگاه لافبرو در بریتانیا، برخی از این برنامه‌ها از «الگوهای تاریک» استفاده می‌کنند: تکنیک‌هایی که آسیب‌پذیری‌های عاطفی افراد تنها را هدف قرار می‌دهند.
دپونتی گفت: «برخی کاربران این برنامه‌ها از نظر اجتماعی منزوی هستند و این برنامه‌ها با الگوریتم‌های تاییدکننده عاطفی خود که شرایط موجود را به چالش نمی‌کشند، باعث ایجاد انزوای بیشتر می‌شوند.»
در حالی که مطالعات نشان می‌دهند این چت‌بات‌ها می‌توانند احساس تنهایی را کاهش دهند، پرسش اینجاست که آیا این کاهش تنهایی به بهای از دست دادن مهارت‌های اجتماعی واقعی تمام نمی‌شود؟
جالب اینجاست که برخلاف تصور عمومی، این برنامه‌ها تنها مورد استقبال مردان جوان کمتر اجتماعی قرار نگرفته‌اند. آمار دیپی نشان می‌دهد ۷۰ درصد کاربران، کاراکترهای مرد را ترجیح می‌دهند که می‌تواند نشان‌دهنده استقبال گسترده زنان از این پلتفرم باشد.
در حالی که دیپی و سایر استارتاپ‌های مشابه به سرعت در حال رشد و جذب سرمایه هستند، پرسش‌های بسیاری بی‌پاسخ مانده‌اند.
آیا این همراهان مجازی در نهایت جایگزین روابط انسانی خواهند شد؟ آیا در حال تولید نسلی هستیم که در تعاملات واقعی با انسان‌های دیگر ناتوان خواهند بود؟
شاید بزرگ‌ترین چالش این باشد که چگونه می‌توان از مزایای این فن‌آوری‌ها بهره برد، بدون این که اساس روابط انسانی را که بر پایه همدلی، درک متقابل و رشد مشترک بنا شده‌اند، از دست داد.
همان‌طور که حرکت سریع به سمت آینده‌ای با حضور پررنگ هوش مصنوعی است، باید از خود پرسید: آیا در حال ساختن دنیایی هستیم که در آن انسان‌ها بیشتر به هم نزدیک می‌شوند یا دنیایی که هر کس در حباب دیجیتالی خود تنهاتر از همیشه است؟
بر اساس گزارش دیلی میل، به تازگی مطالعه‌ای که در آزمایشگاه کُلداسپرینگ (CSHL) در نیویورک انجام شده، یافته‌های قابل توجهی را در مورد ارتباط احتمالی بین عفونت‌های ویروسی در دوران بارداری و اوتیسم ارائه کرده‌است.
این پژوهش که بر روی موش‌ها انجام شده، نشان می‌دهد ابتلا به سرماخوردگی یا آنفولانزای شدید در دوران بارداری ممکن است نقش مهمی در بروز اوتیسم داشته باشد.
محققان در این مطالعه، واکنش سیستم ایمنی مادر به ویروس‌های سرماخوردگی یا آنفولانزا را شبیه‌سازی کردند. این واکنش که به عنوان فعال‌سازی ایمنی مادر (MIA) شناخته می‌شود، منجر به افزایش سریع سطح سایتوکین‌ها و کیموکاین‌ها می‌شود. این مولکول‌های ایمنی قادرند از جفت و سد خونی-مغزی جنین عبور کنند و بر رشد مغز تاثیر بگذارند.
تاثیر بر جنین‌های نر و ماده
یکی از نکات کلیدی این پژوهش تفاوت تاثیر این واکنش ایمنی بر جنین‌های نر و ماده است. مشاهدات نشان می‌دهد که جنین‌های ماده ظاهرا در برابر این اثرات محافظت می‌شوند، در حالی که حدود یک سوم جنین‌های نر تحت تاثیر قرار می‌گیرند.
این یافته با آمار موجود در مورد شیوع بیشتر اوتیسم در پسران همخوانی دارد.
طبق آمار در آمریکا از هر ۱۰۰ پسر، چهار کودک و از هر ۱۰۰ دختر، یک کودک به اوتیسم مبتلا هستند.
ایرنه سانچز مارتین، دانشجوی فوق دکتری در این پروژه، رویکرد متفاوتی را در مقایسه با مطالعات قبلی اتخاذ کرد. او به جای بررسی رفتار افراد در بزرگسالی، تاثیرات احتمالی بر روی رشد مغز جنین را ۲۴ ساعت پس از قرار گرفتن در معرض التهاب مادر مورد مطالعه قرار داد. این رویکرد امکان مشاهده تغییرات اولیه در رشد مغز جنین را فراهم کرد.
واکسیناسیون و اوتیسم
در بحث راجع به عوامل احتمالی مرتبط با اوتیسم، موضوع واکسیناسیون همواره یکی از بحث‌‌برانگیزترین موارد بوده‌است.
مطالعات گسترده و معتبر جهانی، هیچ ارتباطی بین واکسیناسیون و افزایش خطر ابتلا به اوتیسم پیدانکرده‌اند.
سانتوش گیریراجان، استاد دانشیار دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا که در حوزه مبانی ژنتیکی اختلالات عصبی تحقیق می‌کند، در این‌باره گفت: «سال‌هاست که با اطمینان کامل می‌دانیم واکسن‌ها هیچ نقشی در بروز اوتیسم ندارند.»
برخلاف نگرانی‌های موجود، تحقیقات نشان داده‌اند که بسیاری از واکسن‌ها در واقع با انتقال آنتی‌بادی‌ها از طریق مادر به جنین قبل از تولد، محافظت در برابر بیماری‌های نوزاد را فراهم می‌کنند. این امر به ویژه در مورد واکسن آنفولانزا صادق است.
واکسن آنفولانزا به روشی متفاوت از بیماری واقعی عمل می‌کند. این واکسن بدن را تحریک می‌کند تا آنتی‌بادی‌هایی تولید کند که سیستم ایمنی را برای مقابله با ویروس آماده می‌کنند، بدون اینکه باعث التهاب شدید یا سایر علائم مرتبط با عفونت واقعی شوند.
با وجود این یافته‌های امیدوارکننده، محققان تاکید می‌کنند که این مطالعه هنوز در مراحل اولیه است و برای اثبات ارتباط قطعی بین ویروس‌های سرماخوردگی و آنفولانزا با اوتیسم، به تحقیقات بیشتری نیاز است.
نکته قابل توجه دیگر در این زمینه، نقش عوامل ژنتیکی و محیطی در بروز اوتیسم است. تخمین زده می‌شود که ۴۰ تا ۸۰ درصد موارد اوتیسم به عوامل ژنتیکی مرتبط باشند. این بدان معناست که ۲۰ تا ۶۰ درصد موارد می‌تواند ناشی از عوامل محیطی باشد، که اهمیت مطالعاتی مانند پژوهش آزمایشگاه کُلداسپرینگ را دوچندان می‌کند.
در این تحقیق، سایر عواملی که ممکن است باعث فعال شدن بیش از حد سیستم ایمنی مادران شوند، از جمله واکسیناسیون، چاقی یا بیماری‌های زمینه‌ای، مورد بررسی قرار نگرفته‌اند.
در حال حاضر، بیش از پنج میلیون و ۴۰۰ هزار نفر در ایالات متحده با اوتیسم زندگی می‌کنند.
با توجه به اینکه هنوز درمان قطعی برای اوتیسم وجود ندارد، تشخیص زودهنگام از اهمیت بسزایی برخوردار است.
محققان امیدوارند که یافته‌های این مطالعه و تحقیقات آتی بتواند به پزشکان در تشخیص علائم هشداردهنده اولیه اوتیسم، حتی قبل از تولد، کمک کند.
لازم به ذکر است که افزایش آمار تشخیص اوتیسم در طول زمان را نمی‌توان تنها به افزایش واقعی موارد ابتلا نسبت داد.
بهبود توانایی پزشکان در تشخیص این اختلال و افزایش آگاهی عمومی نسبت به آن نیز می‌تواند در این افزایش آماری نقش داشته باشد.
