بلومبرگ سه‌شنبه ۱۴ اسفند گزارش داد ترامپ در تماس تلفنی اخیرش با پوتین، خواستار ایفای نقش روسیه به‌عنوان میانجی در مذاکرات با جمهوری اسلامی شده است.
این مذاکرات از جمله برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی و همچنین حمایت تهران از گروه‌های نیابتی خود در منطقه را در برمی‌گیرد.
با این حال، خبرگزاری رویترز به نقل از یک منبع آمریکایی گزارش داد که روسیه پیشنهاد میانجیگری بین آمریکا و ایران را ارائه داده است و ایفای چنین نقشی از مسکو خواسته نشده بود.
ساعاتی پس از انتشار این گزارش، رسانه دولتی زوزدا سه‌شنبه، ۱۴ اسفند، تایید کرد که ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهوری روسیه، موافقت کرده است که در مذاکرات بین جمهوری اسلامی و ایالات متحده درباره برنامه هسته‌ای میانجیگری کند.
یوری اوشاکوف، مشاور سیاست خارجی پوتین نیز با تایید این خبر اعلام کرد که ایران یکی از محورهای گفت‌وگوهای اخیر میان مقامات روسیه و آمریکا در ریاض بوده است.
او افزود که دو طرف توافق کرده‌اند مذاکرات جداگانه‌ای درباره این موضوع برگزار کنند.
اوشاکوف گفت که مسکو تاکنون هیچ نشانه‌ای از واشینگتن مبنی‌بر توافق مشخصی در مورد زمان و نحوه برگزاری مذاکرات پیرامون ایران دریافت نکرده است.
بلومبرگ نیز در گزارش خود خبر داده بود که مقام‌های ارشد دولت ترامپ در دیدار با همتایان روس خود در ریاض، درباره ایران نیز با هم صحبت و توافق کرده‌اند به مذاکره در این زمینه ادامه دهند.
دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین نیز سه‌شنبه، ۱۴ اسفند، گفت: «مسئله پرونده هسته‌ای ایران باید صرفا از طریق راه‌های مسالمت‌آمیز حل‌وفصل شود و روسیه آماده است در این زمینه کمک کند.»
سکوت مطلق جمهوری اسلامی
مقامات و رسانه‌های جمهوری اسلامی، به‌طور مطلق در این زمینه سکوت کرده‌اند و هنوز هیچ واکنشی به خبر بلومبرگ و از آن مهم‌تر، تایید این خبر از سوی روسیه نشان نداده‌اند.
این خبر کمتر از یک هفته پس از سفر چند ساعته سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه به تهران منتشر می‌شود.
ترامپ و پوتین، ۲۴ بهمن در یک تماس تلفنی ۹۰ دقیقه‌ای، درباره جنگ اوکراین و مسائل خاورمیانه گفت‌وگو کردند.
به دنبال این تماس، مارکو روبیو و سرگئی لاوروف، وزیران خارجه ایالات متحده و روسیه، ۳۰ بهمن در ریاض با یکدیگر دیدار کردند.
در هفته‌های اخیر، نگرانی جامعه بین‌المللی از روند توسعه برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی شدت گرفته است.
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، ۱۳ اسفند در نشست شورای حکام در وین، گسترش برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی را موجب «نگرانی جدی» خواند و گفت گزارشی جامع از تخلفات حکومت ایران در این زمینه تهیه و ارائه خواهد کرد.
گروسی هشدار داد جمهوری اسلامی در چهار سال گذشته عمل به تعهدات برجامی خود، از جمله اجرای موقت پروتکل الحاقی را متوقف کرده و در نتیجه، آژانس بین‌المللی از آن زمان تاکنون «قادر به انجام دسترسی‌های تکمیلی در ایران نیست».
علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، ۱۹ بهمن تاکید کرد مذاکره با آمریکا «عاقلانه، هوشمندانه و شرافتمندانه نیست» و «هیچ تاثیری» در حل مشکلات کشور نخواهد داشت.
مسعود پزشکیان، رییس دولت جمهوری اسلامی، ۱۲ اسفند در جلسه استیضاح وزیر امور اقتصادی و دارایی در مجلس، اعلام کرد که شخصا موافق مذاکره با آمریکا بوده اما پس از مخالفت صریح خامنه‌ای و اعلام ممنوعیت این موضوع، از موضع خود عقب‌نشینی کرده است.
پسکوف: ایران و آمریکا باید مسائل خود را از طریق مذاکره حل کنند
دیمیتری پسکوف، سخنگوی کاخ کرملین، در پاسخ به پرسش بلومبرگ درباره احتمال میانجیگری مسکو میان تهران و واشینگتن گفت: «روسیه بر این باور است که ایالات متحده و ایران باید تمام مسائل را از طریق مذاکره حل و فصل کنند.»
او افزود مسکو «آماده است هر کاری که در توان دارد، برای تحقق این موضوع انجام دهد».
این اظهارات یک روز پس از آن مطرح شد که اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، به‌صورت تلویحی میانجیگری مسکو میان تهران و واشینگتن را تایید کرد.
او در این خصوص گفت: «طبیعی است کشورها برای کمک و حسن نیت، در خصوص میانجیگری مذاکرات ایران و آمریکا اعلام آمادگی کنند.»
بقایی در عین حال تاکید کرد: «دوستان روس ما می‌دانند که هیچ چیز درباره موضوع هسته‌ای ایران بدون نظر ما انجام نخواهد شد.»
بلومبرگ در ادامه گزارش خود نوشت که لاوروف در سفر اخیرش به تهران، جزییات دیدار خود را با روبیو و سایر مقام‌های ارشد آمریکایی در ریاض، با عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، به اشتراک گذاشته است.
این رسانه افزود: «هنوز مشخص نیست تهران از هرگونه پیشنهاد آمریکا که از طریق روسیه منتقل شود، چگونه استقبال خواهد کرد. بسیاری از تندروها که بر نهادهای قدرتمند ایران از جمله سپاه پاسداران و دستگاه قضایی تسلط دارند، به‌طور علنی با هرگونه تعامل با واشینگتن مخالفت کرده‌اند.»
عراقچی هفتم اسفند در نشست خبری مشترک با لاوروف، از بررسی پرونده هسته‌ای جمهوری اسلامی در دیدار با او خبر داد و در عین حال تاکید کرد تا زمانی که سیاست فشار حداکثری ترامپ پا برجاست، تهران با واشینگتن مذاکره نمی‌کند.
ترامپ ۱۶ بهمن دستورالعملی را برای از سرگیری سیاست فشار حداکثری علیه جمهوری اسلامی و به صفر رساندن صادرات نفت ایران امضا کرد تا تهران را برای متوقف کردن برنامه هسته‌ای خود تحت فشار بگذارد.
نیکولای کوژانوف، استاد دانشگاه قطر، در مصاحبه با بلومبرگ گفت با وجود موضع‌گیری‌های عمومی، هم ایالات متحده و هم جمهوری اسلامی «می‌کوشند تا کانال‌های ارتباطی پیدا کنند، کانال‌هایی سازنده که آغاز گفت‌وگو را رقم بزند».
یک مقام ارشد اروپایی ۲۷ بهمن از گفت‌وگوهای محرمانه میان تهران و واشینگتن خبر داد و اعلام کرد جمهوری اسلامی هرگونه توافقی را که شامل رفع تحریم‌ها باشد، خواهد پذیرفت.
