در حالی که مذاکرات هسته‌ای میان حکومت ایران و آمریکا در جریان است، جزئیاتی از پیشنهاد واشینگتن به تهران به رسانه‌ها درز کرده است.با این حال، چشم‌انداز دستیابی به توافق همچنان مبهم باقی مانده است.
این روزنامه آمریکایی روز دوشنبه ۱۲ خرداد در گزارشی اعلام کرد که طبق بررسی‌های این نشریه، نفت‌کش‌هایی که بین بندر موندرا در سواحل غربی هند و خلیج فارس تردد می‌کردند، حرکت‌هایی شبیه به حرکات کشتی‌هایی داشته‌اند که به دنبال فرار از تحریم‌ها هستند.
دادستان‌های ایالات متحده که فعالیت نفت‌کش‌های حامل گاز مایع متعلق به شرکت‌های آدانی را زیر نظر دارند، به مواردی از اختلاف در مکان ثبت‌شده کشتی‌ها و احتمال دستکاری در سیستم مکان‌یاب کشتی‌ها رسیده‌اند.
گوتام آدانی، دومین فرد ثروتمند آسیا، سال گذشته در پرونده‌ای مربوط به رشوه‌خواری در آمریکا تحت پیگرد قرار گرفته بود. او که در ماه‌های اخیر از طریق دوست دیرینش، ناندرا مودی، نخست‌وزیر هند، تلاش می‌کرد دولت آمریکا را برای پایان دادن به بررسی اتهام رشوه‌خواری متقاعد کند، حالا با چالشی تازه در خصوص خریداری محصولات پتروشیمی از جمهوری اسلامی روبه‌رو شده است.
گروه آدانی گزارش وال‌استریت ژورنال درباره ادعای ارتباطات با دریافت گاز مایع از ایران را به‌طور قاطع رد کرده است.
این گروه با انتشار بیانیه‌ای در روز دوشنبه ۱۲ خرداد اعلام کرد: «آدانی به‌طور قاطع هرگونه مشارکت عمدی در دور زدن تحریم‌ها یا تجارت با گاز مایع منشأ ایرانی را تکذیب می‌کند. همچنین، ما از هیچ‌گونه تحقیقاتی از سوی مقامات آمریکایی در این زمینه آگاه نیستیم.»
بررسی‌های گسترده‌تر دفتر دادستانی ایالات متحده در ناحیه بروکلین ممکن است برای تلاش‌های آدانی با هدف اعاده حیثیت و پاک‌سازی نام خود مشکل‌ساز شود. اگرچه دونالد ترامپ در حال عقب‌نشینی از اجرای سخت‌گیرانه قوانین ضد رشوه‌خواری خارج از مرزهای آمریکاست، اما در عین حال خریداران نفت و گاز ایران را هدف قرار داده است.
ترامپ ماه گذشته در رسانه اجتماعی خود، تروث‌سوشال نوشت: «هر کشور یا فردی که حتی مقدار اندکی از نفت یا محصولات پتروشیمی ایران را بخرد، بلافاصله مشمول تحریم‌های ثانویه خواهد شد. آنها به هیچ وجه اجازه معامله با ایالات متحده را نخواهند داشت.»
آدانی که از متحدان نزدیک نخست‌وزیر هند محسوب می‌شود، ریاست گروهی از شرکت‌های زیرساختی به نام خودش را بر عهده دارد که در رشد اقتصادی هند در سال‌های گذشته نقش کلیدی داشته‌اند. ارزش ۱۵۰ میلیارد دلاری سهام این گروه، آدانی و خانواده‌اش را در میان ثروتمندترین خانواده‌های جهان قرار داده است.
تحقیقات درباره محموله‌ها
به گفته منابع آگاه، دادستان‌ها در حال بررسی فعالیت‌های چند کشتی حمل گاز مایع هستند که محموله‌هایی به شرکت آدانی تحویل داده‌اند.
سخنگوی آدانی گفته است که تاکنون واردات گاز مایع بخش کوچکی از فعالیت‌های این شرکت بوده، اما اکنون در حال رشد است و در سال مالی گذشته ۱.۴۶ درصد از درآمد حدود ۱۲ میلیارد دلاری این شرکت را شامل شده است.
تحقیقات وال‌استریت ژورنال درباره گروهی از کشتی‌های حامل گاز مایع که از اوایل سال ۲۰۲۴ بین بندر موندرا و خلیج فارس تردد داشتند، نشانه‌هایی را آشکار کرده که از نظر کارشناسان ردیابی کشتی‌ها، از تلاش برای پنهان‌سازی مسیر واقعی حکایت دارد.
به گفته تومر رانان، تحلیل‌گر ریسک دریایی در شرکت بیمه لویدز که تانکرهای حامل گاز مایع را ردیابی می‌کند، یکی از تاکتیک‌های رایج کشتی‌ها برای دور زدن تحریم‌ها دستکاری سیستم شناسایی خودکار کشتی است. به این ترتیب موقعیت کشتی به‌درستی مخابره نمی‌شود.
یک کشتی با پرچم پاناما به نام اس‌ام‌اس بروس (SMS Bros) که بهار سال گذشته محموله‌ای از گاز مایع را برای آدانی حمل می‌کرده، چنین الگوهای مشکوکی را نشان داده است. طبق داده‌های رهگیری کشتی‌ها این کشتی روز ۱۵ فروردین ۱۴۰۳ در کناره خورالزبیر عراق پهلو گرفته بود.
در تصاویر ماهواره‌ایِ این کشتی در تاریخ مورد نظر در محل اعلام‌شده دیده نمی‌شود؛ در عوض، کشتی‌ای با مشخصات مشابه در فاصله حدود ۵۰۰ کیلومتریِ بندر تنبک در استان هرمزگان مشاهده شده است.
اوایل پاییز ۱۳۹۹ مقامات حکومت ایران از افتتاح نخستین اسکله صادرات گاز مایع در «بندر خدماتی-صادراتی تنبک» در آینده‌ای نزدیک خبر داده بودند.
به گفته سمیر مدنی از پایگاه ردیابی تانکرها (TankerTrackers.com) که بیش از ۹ هزار کشتی را بر اساس تصاویر ماهواره‌ای فهرست کرده، این کشتی همان کشتی اس‌ام‌اس بروس (SMS Bros) بوده است.
روز ۲۰ فروردین ۱۴۰۳، داده‌های سیستم شناسایی خودکار (AIS) نشان می‌دهند که اس‌ام‌اس بروس (SMS Bros) در نزدیکی سواحل امارات بوده و در این زمان وزن کشتی سنگین‌تر از قبل شده است؛ این به معنای بارگیری است.
داده‌ها حاکی از آن است که این کشتی شب بیستم فروردین به سمت جنوب حرکت کرده و روز بعد در نزدیکی سواحل عمان لنگر انداخته است.
اسناد بررسی شده نشان می‌دهند که روز ۲۲ فروردین یکی از شرکت‌های آدانی قراردادی برای بارگیری حدود ۱۱هزار و ۲۵۰ تُن گاز مایع از بندر صحار عمان با این کشتی امضا کرده است. با این حال، داده‌های سیستم شناسایی خودکار نشان نمی‌دهد که این کشتی در بندر صحار پهلو گرفته باشد.
پس از آن کشتی اس‌ام‌اس بروس (SMS Bros) به بندر موندرا رفت، جایی که طبق اسناد گمرکیِ بررسی شده از سوی وال‌استریت ژورنال در روز ۲۹ فروردین یک شرکت دیگر از شرکت‌های اقماری متعلق به آدانی محموله‌ای با مشخصات مشابه را از طریق آن وارد کرده است. ارزش اعلام‌شده این محموله چیزی بیش از ۷ میلیون دلار است.
به گفته کارشناسان خریداران نفت و گاز ایران اغلب از اسناد جعلی منتسب به عمان و عراق استفاده می‌کنند.
سخنگوی آدانی درباره این محموله گفته بود که یک شرکت ثالث لجستیکی مدیریت آن را بر عهده داشته و اسنادی دارند که نشان می‌دهد مبدا نهایی بندر صحار بوده است.
به گفته او شرکت‌های آدانی کشتی‌ها را از نظر علائم هشدار بررسی می‌کنند، اما مالک، بهره‌بردار یا ناظر کشتی‌ها نیستند و نمی‌توانند درباره فعالیت کشتی‌هایی که کنترل آنها را در دست ندارند، اظهار نظر کنند.
سخنگوی آدانی گفت: «ما به تمام وظایف و مسئولیت‌های یک واردکننده صادق عمل کرده‌ایم.»
دیگر موارد مشکوک
کشتی اس‌ام‌اس بروس (SMS Bros) که سال گذشته نامش را به نیل (Neel) تغییر داد، ترددهای مشکوک دیگری هم داشته است.
سوابق بندر بنگلادش از خرداد سال گذشته نشان می‌دهند که این کشتی محموله‌ای از گاز مایع را از ایران برای واردکننده‌ای ناشناس تخلیه کرده است، در حالی که داده‌های سیستم شناسایی خودکار این کشتی همان مسیر اعلام‌شده به عراق در ماه فروردین را گزارش کرده‌اند.
در چند مورد دیگر هم تصاویر ماهواره‌ای این کشتی را در موقعیتی که سیستم شناسایی خودکار گزارش کرده بود، نشان نمی‌دهد. بیورِن بِرگمَن، تحلیل‌گر داده در سازمان‌های غیرانتفاعی گلوبال فیشینگ واچ و اسکای‌تروث این مورد را تایید کرده است.
سه کشتی دیگر حامل گاز مایع هم نیز در مسیرهای میان بندر موندرا و خلیج فارس، نشانه‌هایی از پنهان‌کاری‌های مشابه و جعل داده‌های سیستم شناسایی خودکار داشته‌اند.
یکی از آنها از سوی همان شرکتی اداره می‌شود که اس‌ام‌اس بروس (SMS Bros) را مدیریت می‌کند. این کشتی در فهرستی که از سوی گروهی فراجناحی از سناتورهای آمریکایی منتشر شد، جزو کشتی‌های مظنون به حمل نفت و گاز برای جمهوری اسلامی است.
شرکت اداره‌کننده کشتی‌ها و کاپیتان کشتی اس‌ام‌اس بروس (SMS Bros) به درخواست‌های وال‌استریت ژورنال برای اظهارنظر پاسخ ندادند.
به نظر می‌رسد کشتی سوم هم تاکتیک‌های مشابهی را در سفرهایش به موندرا به کار گرفته باشد، از جمله گزارش توقف در بندر خور الزبیر که در تصاویر ماهواره‌ای دیده نمی‌شود.
چهارمین کشتی که اغلب محموله‌هایی به بندر موندرا می‌برد، در گزارش سال ۲۰۲۴ وزارت انرژی آمریکا به عنوان کشتی درگیر در صادرات محصولات نفتی ایران فهرست شده بود.
وال‌استریت ژورنال ماه گذشته دریافت که این کشتی هم موقعیت خود را روی ریل‌های قطار بندر خور الزبیر گزارش کرده بود.
آدانی و اتهام رشوه‌خواری
حدود دو سال پیش گزارشی منتشر شد که ادعا می‌کرد گروه آدانی با کنترل پنهانی بخش‌هایی از سهام از طریق شرکت‌های فراساحلی (آف‌شور)، قوانین بورس هند را نقض کرده است. به دنبال این گزارش ارزش سهام شرکت‌های آدانی سقوط کرد، البته بخشی از این ضرر اکنون بازیابی شده است.
حدود شش ماه پیش این گروه با چالش جدیدی مواجه شد؛ دادستان‌های آمریکایی، او را به تقلب متهم کردند و گفتند که [این گروه] حدود ۲۵۰ میلیون دلار رشوه به مقامات هندی داده تا قراردادهای سودآورِ تامین انرژی خورشیدی را تصاحب کند.
گروه آدانی گزارش اولیه را «به‌کل دروغ» و اتهامات دولت آمریکا را «بی‌اساس» خواند.
براساس مطالب فاش شده، آدانی دو شرکت حقوقی قدرتمند به نام‌های «کرکلند اند الیس» و «کوئین امانوئل» را استخدام کرده است و وکلای او در ماه مارس (حدود سه ماه پیش) در جریان تلاش برای مختومه کردن پرونده با دادستان‌های آمریکایی دیدار کرده‌اند.
شش عضو جمهوری‌خواه کنگره نیز بطور آشکار اعلام کرده‌اند که طرح اتهام علیه آدانی با اولویت‌های سیاست خارجی ترامپ، از جمله حفظ روابط تجاری قوی با هند، مغایرت دارد. ترامپ همچنین با صدور یک فرمان اجرایی، تعقیب قضایی بر اساس «قانون اقدامات فساد خارجی» (FCPA) را «معلق» کرده است.
اگرچه این پرونده از دل تحقیقاتی در مورد قانون اقدامات فساد خارجی بیرون آمده، اما آدانی به توطئه و تقلب در اوراق بهادار متهم شده است، نه نقض مستقیم این قانون.
دونالد ترامپ بعدازظهر دوشنبه ۱۲ خرداد، در پستی در شبکه اجتماعی خود، تروث سوشیال، با انتقاد از عملکرد جو بایدن، رییس‌جمهوری پیشین آمریکا، تاکید کرد که در یک توافق احتمالی با جمهوری اسلامی، آمریکا اجازه هیچ‌گونه غنی‌سازی اورانیوم را به حکومت ایران نخواهد داد.
این در حالی است که ساعاتی پیش از انتشار این پست، وب‌سایت آکسیوس گزارش داده بود که دولت دونالد ترامپ در پیشنهادی محرمانه به جمهوری اسلامی، اجازه غنی‌سازی محدود اورانیوم را در خاک ایران داده است.
آکسیوس در گزارش خود این را اقدام را متضاد و مغایر با مواضع علنی مقام‌هایی چون استیو ویتکاف، فرستاده ویژه ترامپ و مارکو روبیو، وزیر امور خارجه آمریکا، خوانده بود.
سایت خبری اکسیوس به‌نقل از دو منبع آگاه که نام آنها را اعلام نکرد، نوشت که ایران در قالب این پیشنهاد اجازه دارد غنی‌سازی را تا سقف سه درصد ادامه دهد اما باید تاسیسات زیرزمینی خود را برای مدتی معین غیرفعال و توسعه سانتریفیوژهای پیشرفته را متوقف کند.
منابع مطلع به اکسیوس گفته‌اند این پیشنهاد مسیر جدیدی را برای دستیابی به توافق باز می‌کند؛ اگرچه با خطر واکنش منفی متحدان آمریکا، به‌ویژه اسرائیل و سناتورهای جمهوری‌خواه در کنگره همراه است.
گزارش سیانان از مخالفت تهران با پیشنهاد آمریکا و احتمال فروپاشی مذاکرات
از سوی دیگر، یک مقام ارشد جمهوری اسلامی دوشنبه ۱۲ خرداد در گفت‌وگو با شبکه سیانان، پیشنهاد جدید آمریکا در خصوص توافق هسته‌ای را «ناسازگار و گسیخته» خواند.
سیانان نام این مقام ارشد جمهوری اسلامی را نگفت اما به‌نقل از او گزارش داد که حکومت ایران پیشنهاد جدید آمریکا را رد می‌کند.
او گفت: «در نگاه نخست، این پیشنهاد ناسازگار و گسیخته، بسیار غیرواقع‌بینانه و همراه با مطالبات بیش از حد ارزیابی می‌شود.»
این مقام ارشد جمهوری اسلامی به سیانان گفت همچنین افزود که مهم‌ترین مانع پیشرفت در مذاکرات، تغییر مداوم مواضع آمریکا بوده است.
او افزود: «این واقعیت که آمریکایی‌ها مدام موضع خود را تغییر می‌دهند، تاکنون مانع اصلی موفقیت مذاکرات بوده و اکنون کار را سخت‌تر از همیشه کرده است.»
این مقام همچنین ادعا کرد که متن جدید، با توافقات پیشین در تضاد آشکار است.
او به‌سی‌ان‌ان گفت: «این متن آشکارا با توافق اخیر حاصل‌شده در دور پنجم مذاکرات در تضاد است. موضع ایران درباره غنی‌سازی، قاطع و غیرقابل تغییر است.»
این شبکه همچنین به‌نقل از منابع آگاه از روند مذاکرات گزارش داد که تحرک و شتاب مذاکرات برای دستیابی به توافقی تازه در حال فروپاشی است.
به‌گفته سیانان، این بدبینی پشت‌پرده در تضاد کامل با اظهارات خوش‌بینانه و علنی دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا، است. او هفته گذشته گفته بود دولت او «به یک راه‌حل بسیار نزدیک شده است.»
در گزارش شبکه سیانان گفته شده است که آمریکا در پیشنهاد جدیدش موضع خود درباره غنی‌سازی اورانیوم را تغییر داده است. طبق این پیشنهاد، ایالات متحده ممکن است در برنامه انرژی هسته‌ای غیرنظامی ایران سرمایه‌گذاری کند و به کنسرسیومی بین‌المللی بپیوندد که وظیفه نظارت بر غنی‌سازی سطح پایین اورانیوم در داخل خاک ایران را برعهده خواهد داشت. این کنسرسیوم احتمالی شامل کشورهای خاورمیانه و همچنین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خواهد بود.
در گزارش سیانان نیز بر این نکته تاکید شده که مقامات ارشد آمریکایی پیش از این تاکید کرده بودند که اجازه هیچ‌گونه غنی‌سازی در داخل ایران را نمی‌دهند و خواستار آن هستند که ایران تنها مجاز به واردات اورانیوم غنی‌شده باشد. تهران این پیشنهاد را قاطعانه رد کرده بود.
سیانان در گزارش خود افزوده که دادن اجازه غنی‌سازی سطح پایین در داخل ایران، که یادآور توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ موسوم به برجام است که ترامپ از آن خارج شد، احتمالاً با مخالفت شدید اسرائیل و جمهوری‌خواهان در آمریکا مواجه خواهد شد.
مقامات جمهوری اسلامی گفته‌اند که با اصل کنسرسیوم نظارت بر غنی‌سازی مخالفتی ندارند، اما ایران باید کنترل کامل توانمندی‌های غنی‌سازی خود را حفظ کند.
مذاکرات هسته‌ای بین جمهوری اسلامی و ایالات متحده در سوم خرداد با برگزاری پنجمین دور گفتگوها در رم به پایان رسید. پس از آن، یک مقام ارشد دولت آمریکا گفت که دو طرف توافق کرده‌اند که به‌زودی دوباره دیدار کنند. اما سیانان به‌نقل از منابع آگاه گزارش داد که برگزاری دور بعدی مذاکرات با تردید جدی مواجه است و شاید اصلاً چنین اتفاقی روی ندهد.
رویترز: تهران در حال آماده کردن جواب منفی خود است
خبرگزاری رویترز نیز دوشنبه ۱۲ خرداد به‌نقل از یک دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی گزارش داد که جمهوری اسلامی در آستانه رد پیشنهاد تازه‌ای از سوی ایالات متحده برای حل مناقشه هسته‌ای چند دهه‌ای است.
این دیپلمات ارشد که نامش اعلام نشده، به رویترز گفت که طرح آمریکا «غیربدیهی» و فاقد ملاحظات منافع ایران است و هیچ انعطافی در موضع آمریکا نسبت به موضوع غنی‌سازی اورانیوم در خاک ایران نشان نمی‌دهد.
این دیپلمات ارشد، که به‌گفته رویترز به تیم مذاکره‌کننده جمهوری اسلامی نزدیک است، افزود:«تهران در حال تدوین پاسخی منفی به پیشنهاد آمریکاست؛ پاسخی که می‌تواند به‌عنوان رد رسمی این پیشنهاد تفسیر شود.»
این دیپلمات جمهوری اسلامی گفت که ارزیابی کمیته مذاکرات هسته‌ای که زیر نظر علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی فعالیت می‌کند، این است که «پیشنهاد آمریکا کاملاً یک‌طرفه است و نمی‌تواند منافع تهران را تامین کند.»
او افزود:«تهران این پیشنهاد را یک طرح غیربدیهی می‌داند که صرفاً تلاش دارد از طریق خواسته‌های افراطی، یک توافق بد را به ایران تحمیل کند.»
او گفت: «در این پیشنهاد، موضع آمریکا در خصوص غنی‌سازی در خاک ایران بدون تغییر باقی مانده و هیچ توضیح روشنی درباره رفع تحریم‌ها ارائه نشده است.»
پیشنهاد جدید ایالات متحده برای توافق هسته‌ای، شنبه۱۰ خرداد از سوی بدر البوسعیدی، وزیر امور خارجه عمان که میانجی‌گری میان تهران و واشینگتن را برعهده دارد، در جریان سفری کوتاه به تهران به مقامات جمهوری اسلامی ارائه شد.
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی نیز پیشتر گفته بود که پاسخ رسمی حکومت ایران به پیشنهاد آمریکا به‌زودی ارائه خواهد شد.
خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارشی به بررسی پیشنهاد جدید آمریکا به جمهوری اسلامی در خصوص برنامه‌ی هسته‌ای‌اش پرداخت و نوشت: دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری ایالات متحده، با همراهی استیو ویتکاف، فرستاده ویژه در امور خاورمیانه، در تلاش است تا از طریق این مذاکرات، بخشی از تحریم‌های اقتصادی علیه جمهوری اسلامی ایران را در ازای کاهش یا توقف غنی‌سازی اورانیوم توسط تهران لغو کند.
بنابر این گزارش در صورت عدم دستیابی به توافق، تنش‌ها در منطقه، به‌ویژه با توجه به جنگ جاری میان اسرائیل و حماس در نوار غزه، ممکن است افزایش یابد.
اقتصاد ایران نیز با خطر فروپاشی مواجه است، که می‌تواند ناآرامی‌های داخلی را تشدید کند.همچنین، احتمال حملات هوایی از سوی آمریکا یا اسرائیل علیه تأسیسات هسته‌ای ایران وجود دارد.
در این میان، تهران ممکن است همکاری خود با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را متوقف کرده و به‌سرعت به‌سوی ساخت سلاح هسته‌ای پیش رود.
بیشتر بخوانید: کاخ سفید: اگر حکومت ایران پیشنهاد ما را نپذیرد با پیامدهای جدی روبه‌رو خواهد شد
جزئیات پیشنهاد آمریکا
وب‌سایت خبری آکسیوس گزارش داده است که پیشنهاد آمریکا شامل تشکیل یک کنسرسیوم هسته‌ای برای غنی‌سازی اورانیوم در ایران و کشورهای همسایه است.
طبق این گزارش، ایران ممکن است برای مدتی مجاز به غنی‌سازی اورانیوم تا سطح ۳ درصد باشد. این در حالی است که توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ به ایران اجازه می‌داد تا سقف ۳.۶۷ درصد اورانیوم غنی‌سازی کند.
در حال حاضر، ایران اورانیوم را تا سطح ۶۰ درصد غنی‌سازی می‌کند، که فاصله اندکی با سطح مورد نیاز برای سلاح هسته‌ای دارد.
پرس‌تی‌وی، بخش انگلیسی‌زبان تلویزیون دولتی ایران، نیز مقاله‌ای منتشر کرده که به گزارش آکسیوس پرداخته است. به نوشته آسوشیتدپرس، بازنشر این جزئیات توسط رسانه‌ای تحت کنترل جریان‌های تندرو در جمهوری اسلامی، ممکن است نشان‌دهنده پذیرش یا استقبال این جریان‌ها از برخی مفاد پیشنهاد آمریکا باشد.
بیشتر بخوانید: اکسیوس: طرح جدید آمریکا با مواضع علنی واشینگتن درباره برنامه هسته‌ای ایران در تضاد است
واکنش مقامات جمهوری اسلامی
ابوالفضل ظهرهوند، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، اظهار داشت که یکی از پیشنهادهای آمریکا شامل برچیدن کامل برنامه هسته‌ای ایران در قالب یک کنسرسیوم است.
او افزود که این کنسرسیوم ممکن است با مشارکت عربستان سعودی، امارات متحده عربی و قطر در یک جزیره تحت کنترل آمریکا تشکیل شود، جایی که ایران سهمی در آن خواهد داشت، اما غنی‌سازی در خاک ایران انجام نخواهد شد.
فریدون عباسی، رئیس پیشین سازمان انرژی اتمی ایران، نیز پیشنهاد داده است که یکی از جزایر مورد مناقشه با امارات می‌تواند محل اجرای این پروژه باشد. او تأکید کرده است که ایران نیازی به آمریکا ندارد و خود دارای دانش فنی لازم است.
گامهای بعدی
جمهوری اسلامی احتمالا در روزهای آینده از طریق عمان، که نقش میانجی را در این مذاکرات ایفا می‌کند، به پیشنهاد آمریکا پاسخ خواهد داد. همچنین، احتمال برگزاری دور ششم مذاکرات وجود دارد، اگرچه زمان و مکان آن هنوز مشخص نشده است.
با توجه به نزدیک شدن به تعطیلات عید قربان، انتظار می‌رود که مذاکرات تا هفته آینده از سر گرفته نشود. در این میان، ذخایر اورانیوم بسیار غنی‌شده ایران می‌تواند امکان ساخت چندین سلاح هسته‌ای را فراهم کند، در صورتی که تهران تصمیم به دنبال کردن این مسیر بگیرد.
از طرف دیگر، کشورهای غربی نیز ممکن است در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اقدام به صدور قطعنامهای برای محکوم کردن ایران کنند، که می‌تواند به فعالسازی «مکانیسم ماشه» برای بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل منجر شود. مهلت این مکانیسم در ماه اکتبر به پایان می‌رسد.
کِلیسی داونپورت، مدیر سیاستگذاری منع اشاعه در «انجمن کنترل تسلیحات»، هشدار داده است که زمان برای دستیابی به توافقی که خطر اشاعه از سوی ایران را کاهش دهد، بسیار محدود است.
او تاکید کرده است که با توجه به وضعیت فعلی، هرگونه تشدید تنش می‌تواند روند مذاکرات را از بین ببرد و خطر درگیری را افزایش دهد.