تلگراف: جمهوری اسلامی عوامل باقیمانده برنامه هستهای خود را به مخفیگاه منتقل کرد
روزنامه تلگراف گزارش داد پس از آنکه اسرائیل حدود ۳۰ تن از عوامل برنامه هستهای حکومت ایران را از پا درآورد، جمهوری اسلامی متخصصان باقیمانده خود را به «مخفیگاههای امن» فرستاده است.
نادر بذرافشان، رییس اتحادیه طلا و جواهر تهران، با اشاره به شدت گرفتن بحران اقتصادی در کشور، از رونق بازار نقره بهویژه در میان زوجهای جوان خبر داد.
بذرافشان شنبه ۱۸ مرداد گفت: «قدرت خرید مردم خیلی کاهش یافته است و آمارها حاکی است که خرید نقره مخصوصا بین زوجین جوان رواج پیدا کرده است و بازار نقره رونق بهتری نسبت به طلا پیدا کرده است.»
او همچنین درباره افزایش قیمت طلا پس از جنگ اخیر میان جمهوری اسلامی و اسرائیل گفت: «پس از وقوع جنگ ۱۲ روزه، برخی افراد سودجو که عمدتا خارج از صنف هستند، با انتشار اطلاعات نادرست در فضای مجازی، جو روانی ملتهبی در بازار طلا ایجاد کردند.»
بذرافشان افزود: «این فضاسازی موجب شد قیمت سکه تا ۸۳ میلیون تومان و قیمت هر گرم طلا تا ۳۰۰ هزار تومان افزایش یابد.»
بازار ارز و طلا در ایران بهشدت به تحولات سیاسی و رویکرد جمهوری اسلامی در عرصه بینالمللی وابسته است.
بهعنوان نمونه، ۹ مرداد و در پی اعمال تحریمهای جدید آمریکا، قیمت دلار در بازار آزاد ایران پس از چند هفته مجددا افزایش یافت و به ۹۰ هزار و ۶۵۰ تومان رسید.
تاثیر فعال شدن احتمالی مکانیسم ماشه بر بازار طلا
رییس اتحادیه طلا وجواهر تهران در ادامه اظهارات خود، به پیشبینی قیمت طلا در صورت فعال شدن مکانیسم ماشه پرداخت و گفت: «با بالارفتن انس جهانی، قیمت طلا نیز صعودی پیشبینی میشود، اما تقاضای خرید در کشور بهطور کلی کاهش پیدا کرده است.»
بذرافشان افزود: «بهطور کلی در بلندمدت ثبات قیمتی را در طلا داشتیم، اما نوسان قیمت تا درصدی طبیعی است و با نوسانات قیمت دلار نیز بالا میرود.»
مقامهای جمهوری اسلامی در هفتههای اخیر کوشیدهاند اینگونه نشان دهند که فعال شدن احتمالی مکانیسم ماشه تنها اثر روانی خواهد داشت و تغییری در قیمتها ایجاد نمیکند.
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، ۱۶ مرداد «رسانههای بیگانه» را به «ایجاد التهاب» در زمینه مکانیسم ماشه متهم کرد و گفت اظهارنظرها و گزارشها در این زمینه «بخشی از جنگ روانی دشمن» است.
او افزود: «طرف اروپایی و آمریکا حق استفاده از این ساز و کار را ندارند.»
بریتانیا، فرانسه و آلمان، سه کشور اروپایی عضو برجام، اعلام کردهاند در صورتی که جمهوری اسلامی به تعهدات خود در چارچوب توافق هستهای عمل نکند، آمادهاند مکانیسم ماشه را برای بازگشت خودکار تحریمهای تهران فعال کنند.
محققان دانشگاه ماونت سینای در تحقیقی جدید دریافتند که مغز زنان و مردان اشتباهات گذشته را به شکلی متفاوت ارزیابی میکند. این تفاوت ممکن است دلیل بالا بودن خطر ابتلا به افسردگی در زنان باشد.
به گزارش پایگاه خبری سایتک دیلی، این پژوهش که نتایج آن در نشریه «ساینس ادونسز» منتشر شده، نشان داد نوعی «آرانای» در زنان نقشی کلیدی در ایجاد مقاومت در برابر افسردگی ایفا میکند.
این مولکول بر فرآیندهای تصمیمگیری در مغز زنان اثرگذار است و نحوه ارزیابی اشتباهات گذشته و تجربه حس پشیمانی را تحت تاثیر قرار میدهد.
ریشهیابیتفاوتهایجنسیتیدرافسردگی
طبق آمار، زنان دو برابر بیشتر از مردان به افسردگی مبتلا میشوند.
افزون بر این، علائم این اختلال در دو جنسیت متفاوت است و زنان بیشتر دچار «نشخوار فکری» میشوند.
برایان سوایس، استادیار روانپزشکی و علوم اعصاب در دانشگاه ماونت سینای و نویسنده ارشد این مقاله، گفت: «انگیزه ما برای این پژوهش، شکاف بزرگی بود که در درک علت شیوع بالاتر افسردگی در زنان وجود داشت.»
این تحقیق بر اساس کشف تازهای درباره گروهی از مولکولهای آرانای غیرکدکننده صورت گرفت که نقش مهمی در ساز و کارهای زیستی افسردگی دارند.
پیشتر در مطالعهای در سال ۲۰۲۰، تیم تحقیقاتی با بررسی نمونههای مغزی انسانهای فوتشده دریافته بود که سطح آرانای به نام «لینسی۰۰۴۷۳» (LINC00473) در قشر پیشپیشانی مغز زنان مبتلا به افسردگی کاهش یافته، اما این کاهش در مغز مردان مشاهده نشده است.
نقشقشرپیشپیشانیدرارزیابیتصمیمات
قشر پیشپیشانی نقش مهمی در پیوند دادن حالات عاطفی با فرایندهای تصمیمگیری دارد.
محققان دریافتند تغییر سطح لینسی۰۰۴۷۳ در این ناحیه از مغز موشهای ماده، تاثیر قابل توجهی بر رفتارشان دارد.
موشهای ماده با سطح بالاتر این آرانای، انعطافپذیری بیشتری در تغییر تصمیمات خود هنگام جستوجوی پاداش نشان دادند.
این تغییر مولکولی حساسیت موشهای ماده را نسبت به سرمایهگذاریهای گذشته و فرصتهای از دسترفته افزایش داد و همین امر آنها را به بازنگری و تغییر تصمیمات قبلیشان ترغیب کرد.
رومن دوراند دو کوتولی، محقق علوم اعصاب در دانشگاه ماونت سینای و از نویسندگان تحقیق، گفت: «ما توانستیم بر نحوه بازنگری در تصمیمات اخیرشان تاثیر بگذاریم، بدون اینکه قدرت تصمیمگیری اولیهشان تغییر کند.»
پیامدهایدرمانیوپژوهشی
یافتههای این تحقیق میتواند راه را برای هدفگذاری مولکولی جدید در تولید داروهای تازه بهمنظور درمان افسردگی ناشی از نشخوار فکری در زنان باز کند.
او در ادامه گفت: «اگرچه فکر کردن به گذشته ممکن است ناراحتکننده باشد، اما در یادگیری موثر است و به ما کمک میکند احساساتمان را بهتر کنترل کنیم، با فشارها مقابله کنیم و از تجربههایمان درس بگیریم.»
در ادامه موج آتشسوزیها در ایران، گزارشها از وقوع چندین حادثه دیگر در مناطق مختلف کشور حکایت دارند که خسارات قابل توجهی برجای گذاشتهاند.
رسانههای ایران شنبه ۱۸ مرداد ویدیویی از وقوع یک فقره آتشسوزی در مرز مهران منتشر کردند.
این حادثه که از آتش گرفتن یک موکب مراسم اربعین آغاز شد، بهدلیل وزش باد شدید به چادرهای مجاور سرایت کرد.
حمید صفرپور، رییس اورژانس پیشبیمارستانی ایلام، اعلام کرد در جریان این آتشسوزی، یک زن جان باخت، سه تن دیگر مصدوم شدند و هشت دستگاه خودرو نیز خسارت دیدند.
او افزود کارشناسان در حال بررسی علت دقیق وقوع این حادثه هستند.
آتشسوزی در منطقه آزاد انزلی
مهدی کاظمیان، سخنگوی منطقه آزاد تجاری صنعتی انزلی، اعلام کرد یکی از بلوکهای مجتمع تجاری کاسپین به مساحت ۶۰۰ متر مربع ساعت ۱۱:۳۰ شنبه ۱۸ مرداد دچار حریق شد.
او از مهار کامل حریق خبر داد و افزود آتش به این بلوک خسارت وارد کرد، اما پیش از رسیدن به بلوکهای مجاور مهار شد.
در ۳۱ تیرماه نیز مجتمع تجاری ونوس با ۸۳۴ غرفه در این منطقه دچار حریق شده بود.
آتشسوزی در شهر صنعتی ساوه
بامداد ۱۸ مرداد، آتشسوزی گسترده در سولههای انبار کالا در گمرک منطقه ویژه اقتصادی شهر صنعتی کاوه ساوه، یک سوله را بهطور کامل تخریب و خسارت سنگینی به این انبار وارد کرد.
به گفته محمدرضا برزگر، رییس سازمان آتشنشانی ساوه، تاکنون تلفات جانی گزارش نشده است و علت حادثه در دست بررسی قرار دارد.
ویدیوهای رسیده به ایراناینترنشنال وضعیت منطقه ویژه اقتصادی کاوه ساوه را پس از این آتشسوزی نشان میدهد.
در ۱۷ مرداد نیز ویدیوهای منتشرشده در شبکههای اجتماعی دود غلیظ ناشی از انفجار را در یک انبار در گچساران نشان داد که از شدت آتشسوزی در این منطقه حکایت داشت.
بر اساس گزارشها، صدای انفجارهای پیدرپی و دود متراکم ناشی از این حادثه موجب نگرانی شهروندان شد.
روند این حوادث به روزهای اخیر محدود نمیشود و از زمان پایان جنگ ۱۲ روزه میان جمهوری اسلامی و اسرائیل، بهطور مستمر گزارشهایی از انفجار، صداهای مهیب، آتشسوزی گسترده یا آسیب به برخی اماکن در نقاط مختلف ایران منتشر شده است.
از ابتدای تیرماه، دهها آتشسوزی در نقاط مختلف کشور رخ داده که توضیحات رسمی درباره شماری از آنها نتوانسته افکار عمومی را قانع کند.
محمد بهرامی، عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی، ۱۲ مرداد آتشسوزیهای اخیر در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی را «غیرعادی» خواند و بخشی از آنها را به حملات اسرائیل نسبت داد.
علیاکبر ولایتی، مشاور علی خامنهای، در واکنش به امضای توافق صلح میان آذربایجان و ارمنستان و تصمیم آمریکا برای اجاره ۹۹ ساله دالان زنگزور تهدید کرد این گذرگاه به «گورستانی برای مزدوران ترامپ» تبدیل خواهد شد.
ولایتی شنبه ۱۸ مرداد در مصاحبه با خبرگزاری تسنیم، وابسته به سپاه پاسداران، گفت: «مگر قفقاز جنوبی یک منطقه بیصاحب است که ترامپ آن را اجاره کند؟ قفقاز یکی از حساسترین نقاط جغرافیایی دنیاست و این گذرگاه نه به دالانی در مالکیت ترامپ، بلکه به گورستانی برای مزدوران ترامپ تبدیل خواهد شد.»
او اجاره این مسیر راهبردی از سوی کشوری دیگر را یک «حرف سادهلوحانه» خواند و افزود رییسجمهوری آمریکا «خودش را به سادهلوحی میزند».
دالان زنگزور جمهوری آذربایجان را از طریق خاک ارمنستان به منطقه خودمختار نخجوان متصل میکند.
کاخ سفید ۱۷ مرداد میزبان الهام علیاف، رییسجمهوری آذربایجان و نیکول پاشینیان، نخستوزیر ارمنستان، برای امضای پیمان صلح بود تا به گفته ترامپ، دو طرف به تمام درگیریها پایان دهند، تجارت، سفر و روابط دیپلماتیک را آغاز کنند و به حاکمیت و تمامیت ارضی یکدیگر احترام بگذارند.
بر اساس این توافق، نام دالان زنگزور به «مسیر ترانزیتی دونالد ترامپ برای صلح و شکوفایی بینالمللی» تغییر مییابد. این مسیر اکنون در قالبی متفاوت و با نقشآفرینی ایالات متحده بهعنوان اجارهکننده ۹۹ ساله مطرح شده است.
ولایتی در واکنش به تحولات اخیر گفت: «مثل آن است که کسی از این سوی دنیا برود و کانال پاناما را برای خود اجاره کند؛ این حرف غیرممکنی است و اتفاق نخواهد افتاد.»
او افزود ترامپ مانند همیشه حرفهای «پر زرقوبرق ولی بیمحتوا» میزند و گمان میکند «بنگاه معاملات ملکی است» و میخواهد سرزمین یا منطقهای را اجاره کند.
مشاور رهبر جمهوری اسلامی تاکید کرد احداث کریدور زنگزور مرزهای ایران را تغییر میدهد و راه ارتباطی ایران را در شمال و شمال غرب، منحصر به ترکیه میکند.
او از این تغییرات با عنوان «توطئه» یاد کرد که «امنیت قفقاز جنوبی» را به خطر میاندازد.
ولایتی: با یا بدون روسیه مانع احداث «کریدور ترامپ» در قفقاز میشویم
بامداد ۱۸ مرداد، وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی با صدور بیانیهای اعلام کرد از «پیامدهای منفی هرگونه مداخله خارجی، بهویژه در مجاورت مرزهای مشترک که مخل امنیت و ثبات پایدار منطقه باشد»، نگران است.
حکومت ایران که نقشی تاریخی در میانجیگری میان آذربایجان و ارمنستان داشت، در روند صلح جدید به حاشیه رانده شده است.
ولایتی با اشاره به این رویدادها گفت جمهوری اسلامی «با یا بدون روسیه» در راستای امنیت قفقاز جنوبی حرکت خواهد کرد و در عینحال افزود: «البته معتقدیم روسیه نیز به لحاظ راهبردی با این کریدور مخالف است.»
مشاور خامنهای ادامه داد: «علاوه بر ترکیه که عضو ناتو است، سایر کشورهای ناتو نیز میخواهند در این منطقه حاضر شوند و ناتو مانند یک مار افعی میان ایران و روسیه قرار گیرد.»
او با اشاره به مخالفت همیشگی ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه، با پیوستن اوکراین به ناتو هشدار داد تهران نیز اجازه نخواهد داد ناتو به مرزهای شمالی ایران نزدیک شود.
بر اساس گزارش اخیر مرکز آمار ایران، نرخ بیکاری در بهار ۱۴۰۴ به ۷.۳ درصد کاهش یافت. این آمار با واکنشهای متفاوتی روبهرو شده و برخی کارشناسان اقتصادی نسبت به صحت این آمار و روشهای محاسباتی آن ابراز تردید کردهاند.
خبرگزاری ایلنا شنبه ۱۸ مرداد در گزارشی با عنوان «مردم گرفتار نان؛ کاهش نرخ بیکاری امیدوارکننده نیست» نوشت انتشار آمار نرخ بیکاری بهار ۱۴۰۴ و مقایسه آن با دوره مشابه سال گذشته از سوی مرکز آمار، باعث شگفتی برخی صاحبنظران شده است.
ایلنا افزود: «نرخ مشارکت اقتصادی نیز در این مدت کاهش نیافته و به میزان بسیار اندکی افزایش نیز داشته است؛ لذا به نظر نمیرسد که این کاهش نرخ بیکاری از طریق کاهش نرخ مشارکت اقتصادی محقق شده باشد.»
ابهامات مطرحشده، صحت آمارهای اشتغال مرکز آمار را با پرسشهایی جدی مواجه کرده است.
افزایش مشاغل «موقت و سیاه»
زهرا کریمی، کارشناس اقتصاد اشتغال و عضو هیات علمی دانشگاه مازندران، در مصاحبه با ایلنا با اشاره به مشکلات اقتصادی، قطعی برق و گاز، جنگ و بحرانهای مختلف در کشور گفت ممکن است این آمارها تنها افزایش کمّی مشاغل غیررسمی و مشاغل با کیفیت پایین را منعکس کند.
کریمی افزود این مشاغل از نظر اقتصادی و اجتماعی ارزش افزوده کمتری دارند و بیشتر به مشاغل موقت و سیاه تبدیل شدهاند.
به گفته او، افزایش اشتغال در واقع میتواند به معنای افزایش «اشتغال نامولد» باشد که هیچ تاثیری بر بهبود شرایط اقتصادی و تولید ندارد.
از سوی دیگر، برخی آمارهای منتشر شده از افزایش مشارکت اقتصادی مردان بهویژه در بخشهای غیررسمی حکایت دارند، در حالی که میزان مشارکت زنان کاهش یافته است.
کریمی با تحلیل این روند هشدار داد در شرایطی که اقتصاد کشور با بحرانهای متعدد مواجه است، تکیه بر چنین آمارهایی میتواند تصویری نادرست از وضعیت واقعی اشتغال در ایران به نمایش بگذارد.
در این شرایط و با توجه به وضعیت فعلی بازار کار در ایران، به نظر میرسد کاهش نرخ بیکاری بهصورت واقعی با بهبود شرایط اشتغال مرتبط نبوده و بیشتر به افزایش مشاغل غیررسمی و کمکیفیت وابسته است.
در شرایطی که بحرانهای اقتصادی، اجتماعی و زیرساختی همچنان به قوت خود باقی است، تکیه بر آمارهای اشتغال بدون توجه به کیفیت این مشاغل نمیتواند تصویر دقیقی از وضعیت واقعی بازار کار به نمایش بگذارد.
پیش از این در ۲۶ تیرماه، احمد علوی، استاد دانشگاه و اقتصاددان، در مصاحبه با ایراناینترنشنال، گفته بود پس از تحریمها، اکنون آتشبس شکننده نیز بر اقتصاد ایران سایه افکنده و باید منتظر افزایش نرخ ارز و بیکاری بود.
تلگراف شنبه ۱۸ مرداد نوشت اکثر دستاندرکاران برنامه هستهای جمهوری اسلامی پس از جنگ ۱۲ روزه، دیگر در خانههای خود اقامت ندارند و در دانشگاه تدریس نمیکنند.
به گفته یک مقام ارشد جمهوری اسلامی، آنها به «مکانهای امن» در تهران یا شهرهای شمال ایران منتقل شدهاند و در ویلاهایی همراه با خانوادههایشان زندگی میکنند.
این مقام افزود آنهایی که در دانشگاهها تدریس میکردند، با افرادی جایگزین شدهاند که هیچ ارتباطی با برنامه هستهای ندارند.
یک مقام ایرانی دیگر به تلگراف گفت پیش از این، واحدی از سپاه پاسداران مسئول تامین امنیت عوامل برنامه هستهای جمهوری اسلامی بود، اما اکنون بهدلیل نگرانیها از مساله «اعتماد» و نفوذ، چندین نهاد مختلف حفاظتها را هماهنگ میکنند.
او اضافه کرد: «از همه آنها پرسیده شد که آیا هنوز به محافظان خود اعتماد دارند یا خیر. برخی گفتند نه و محافظان جدیدی برایشان فراهم شد.»
تلاش اسرائیل برای هدف قرار دادن سایر عوامل برنامه هستهای تهران
تلگراف اعلام کرد به اسامی بیش از ۱۵ تن از عوامل باقیمانده برنامه هستهای جمهوری اسلامی دسترسی دارد که نام آنها در فهرست اسرائیل از حدود ۱۰۰ متخصص هستهای ایران دیده میشود.
به گفته مقامهای اسرائیلی، این افراد باید میان ادامه فعالیت و پذیرش خطر حملات بیشتر یا انتخاب شغلی دیگر، یکی را برگزینند.
دنی سیترینوویچ، رییس پیشین میز استراتژیک ایران در اطلاعات دفاعی ارتش اسرائیل، گفت متخصصان باقیمانده دیدند چه بر سر همکارانشان آمد و اکنون با یک انتخاب واضح مواجهاند.
او افزود: «همانطور که از سال ۲۰۱۰ و زمانی که دیگر دانشمندان را حذف کردیم آموختهایم، این موضوع طرز فکر آنها [متخصصان باقیمانده] را در خصوص تمایلشان به حمایت از رژیم تغییر نخواهد داد.»
به گفته سیترینوویچ، آنهایی که باقیماندهاند در خط مقدم هرگونه تلاش حکومت ایران برای دستیابی به بمب هستهای خواهند بود و بنابراین، بهطور خودکار به هدف بعدی اسرائیل تبدیل خواهند شد.
او اضافه کرد: «من هیچ شکی ندارم هر دانشمندی که با موضوع هستهای سر و کار داشته باشد، حذف یا تهدید به حذف خواهد شد.»
با این حال، کارشناسان اسرائیلی میگویند نسل جدید متخصصان هستهای جمهوری اسلامی اکنون آمادهاند تا جایگزین کسانی شوند که پیشتر کشته شدهاند.
به گفته آنها، با وجود افزایش تدابیر امنیتی که شامل خانههای امن و حفاظت ۲۴ ساعته میشود، این دانشمندان در واقع «مردگان متحرک» هستند.
این کارشناسان میگویند حکومت ایران برنامه هستهای خود را به گونهای ساختاربندی کرده که هر بازیگر کلیدی دستکم یک معاون داشته باشد و در گروههای دو یا سه نفره کار کند تا در صورت حمله، نیروی جایگزین وجود داشته باشد.
منابع اسرائیلی بیم آن دارند که که برخی از دانشمندان باقیمانده بهجای همکاران کشتهشده خود در برنامه تسلیحات هستهای جمهوری اسلامی در سازمان نوآوری و تحقیقات دفاعی (سپند) فعالیت کنند.
گفته میشود این افراد شامل دانشمندانی با تخصص در مواد منفجره، فیزیک نوترونی و طراحی کلاهکهای هستهای هستند.
رونن سالومون، تحلیلگر اطلاعاتی و دفاعی اسرائیل، در مصاحبه با تلگراف گفت افرادی که باقیماندهاند، روی تطبیق موشکهای شهاب-۳ با کلاهکهای هستهای کار کردهاند و برای توانایی تهران در استقرار سلاحهای هستهای، مهرههایی حیاتی محسوب میشوند.
این در حالی است که متخصصانی که به دست اسرائیل کشته شدند، بیشتر بر طراحی کلاهکهای هستهای تمرکز داشتند.
سالومون اضافه کرد تخصص در سیستمهای پرتاب باعث میشود دانشمندانی که زنده ماندهاند، به اندازه افراد کشتهشده «هدفهایی استراتژیک» برای اسرائیل باشند، چرا که حملات اسرائیل در جنگ ۱۲ روزه، زیرساختهای موشکهای بالستیک ایران را هم هدف قرار داد.
بر اساس اطلاعات مقامهای اسرائیلی، آنچه برنامه هستهای جمهوری اسلامی را پیش میبرد، عمیقا در دانشگاهها و سیستمهای آموزشی ایران ریشه دارد.
همین مساله منجر به حملات اسرائیل به دانشگاههای «شهید بهشتی و امام حسین» در تهران شد که هر دو به برنامههای هستهای و نظامی جمهوری اسلامی مرتبط هستند.